Vísir - 04.02.1931, Blaðsíða 4

VlSIR
Fersól er styrkj-
andi, blóðauk-
andi og lystauk-
andi lyf, sem
hefir hlotið ein-
róma lof allra
þeirra, er notað
liafa. Reynið
hvort þér ekki
einmitt með
þessu lyfi fáið
bót á heilsu yð-
ar.
Fersol fæst um land alt
lijá lyfsölum læknum og í

er nú komið í flestar verslanir.
Þetta þvottaduft er sem óðast að
ryðja sér til rúms hér á landi
sem annarsstaðar.
Húsmæður. Reynið það, og ]iér
munuð sannfærast um að það er
best.
Saltað trippakjöt.
„K J ö T B Ú ÐI N“
Týsgötu 1. Sími: 1685.
p VINNA |
Tek að mér að mála á ösku-
poka eftir pöntunum. Sigríður
Sigurðardóttir, Lokastíg 14.
Sími 2176. (75
Unglingstelpur óskast til að
„krullast“ af lærling í Ondula.
(80
Góð stúlka óskast i árdegis-
vist. Bjargarstíg 2, 1. hæð. (79
Víðtækjavinnustofan, Hafn-
arstræti 5 (Mjólkurfélagshús-
inu) herbergi nr. 45, þriðju
hæð, annast uppsetningu og við-
gerð á loftnetum og víðtækjum.
Sími 999. (92
Stúlka óskast suður með sjó.
Gott kaup. Uppl. verða gefnar
á Nönnugötu 7, kl. 6—8 í kvöld
og á morgun kl. 10—12 f. li.
(70
Stúlka óskast í létta árdegis-
vist. Laugaveg 19, uppi. (83
Stúlka óskast á gott heimili
í Vestmannaeyjum. Hátt kaup.
Uppl. í síma 2397. (81
Góð ibúð, 2—3 herbergi og
eldhús, óskast 14. mai. Tilboð,
merkt: „31“, sendist afgr. Vís-
•is. (82
Þrjú mjög góð herbergi, öll
með sérinngangi, til leigu nú
þegar. Mjög ódýr leiga lil 14.
maí. Uppl. í síma 571, milli
7Yz—8 í kveld. (93
Góð stofa með húsgögnum
til leigu nú þegar. Öldugötu
27. " (90
íbúð óskast frá 14. maí. óli
Elöndal, Vesturgötu 19. Sími 718.
________________________(506
Snotur stofa er til leigu á
Framnesveg 15. Uppl. á Fram-
nesveg 56. (39
Upphituð herbergi fást fyrir
ferðamenn ódýrast á Hverfis-
götu 32. (385
I KAUPSKAPUR |
Fyrir 20-25-30-35 kr.
Ef þið hafið not fyrir
Eftirmiðdagskjóla
og gjarnan viljið fá þá smekk-
lega fyrir litið verð, farið þá
upp í „NINON“ og skoðið kjól-
ana sem þessa daga seljast fyrir
20 — 25 — 30 — 35 kr.
Það eru kjólar sem hafa kostað
45 — 55 — 65 — kr. Nr. 38 til
nr. 48. — Ljósir og dökkir —
úr ullarcrepe — flauel —- silki-
Marocaine — Cr. de Chine. —
Þetta verð er aðeins á meðan
noklcuð er eftir af þessum
kjólum.
— NINON —
Austurstræti 12. -— Opið 2—7.
Dugleg stúlka vill fá formið-
dagsvist i góðu húsi, með sér-
herbergi. Uppl. i síma 1096.
(95
Stúlka óskast í vist fyrri
hluta dags. Skólavörðustíg 22.
(88
Mig- vantar stúlku. j Soffía
Árnason, Túngötu 18 (uppi).
(99
Barnlaus hjón óska eftir einu
lierbergi og eldliúsi. Tilboð
merkt „1. mars“ sendist Vísi.
(68
Herhergi til leigu á Týsgötu
5, niðri. (76
Af sérstökum ástæðum er nú
þegar til leigu ágæt 3ja her-
bergja íbúð. Tilboð merkt
„tbúð 7“ leggist imt á afgr.
blaðsins. (72
KENSLA 1
Kenni þýsku. Desiderius Ta-
kács^ kl. IOV2—12M: og 5- -7%.
Skjaldbreið, lierbergi 4. (69
Kenni vélritun og tek að mér
vélritun og fjölritun. Martha
Kalman, Grundarstíg 4. Sími
888. (161
Gott herbergi til leigu strax.
Uppl. í síma 2148. (67
Lítið lierbergi með forslofu-
inngangi óskast strax, helst
með miðstöðvarhita. Fyrir-
framgreiðsla ef óskað er.
Hringið í síma 2101, eftir kl. 6.
(66
Til leigu fyrir fámenna og
skilvísa fjölskyldu 2 stofur og
eldliús. — Tilboð merkt:
„Ibúð“ sendist afgr. Vísis fyrir
næstkomandi sunnudag. (65
Herbergi til leigu nú þegar.
Sími 1411. (61
Forstofustofa með húsgögn-
um til leigu Vesturgötu 51 B.
(77
T APAÐ - FUNDIÐ
Tapast hefir silfurbrjóstnál,
áletruð „Sissí“. Skilist í Von-
arstræti 2. (74
Gullarmband fundið í Hafn-
arfirði. Sig. Jónsson, Ingólfs-
stræti 21 C. (73
Kvenmannsbelgvetlingur úr
skinni fundinn. Vitjist í Lands-
bankann, fjórðu hæð. (84
Pakki fundinn. — Vitjist á
Laugavegl9B. (91
| LEIGA
Verkstæði óskast. Uppl. i
síma 2138. (94
Hinir þektu kjólar úr Charmeu-
se — fallegir og klæðilegir,
seljast nú með lækkuðu verði
fyrir
aðeins kr. 19,90.
Fást i mörgum fallegum litum,
einnig svartir.
Nr. 38 til Nr. 48.
,La Franee‘
úr munstruðu Charmeuse, að
eins fáein stykki eftir
aðeins 24 kr.
(áður 35 kr.).
- NINON -
Austurstræti 12.
Opid 2-7.
Með ~ tækifærisverði fæst
skrifborð, bókaskápur og borð-
stofuborð, alt úr eik. Ennfrem-
ur 6 borðstofustólar og reyk-
borð, á Ljósvallagötu 16, efri
hæð. (63
ATHUGIÐ! Húsgögn smíðuð
úr þurkuðu efni, bæði i heil-
um settum og einstökum
stykkjum. Hagkvæmir borgun-
arskilmálar. Sanngjarnt verð.
Sendið nöfn og heimilisfang á
afgr. Vísis, merkt: „Húsgögn“.
"(62
Nýlegt 3-mannafar óskast
keypt. Uppl. í síma 1528. (71
Hrímnis fiskvörur, reyktar
og óreyktar, eru þegar orðnar
bæjarfrægar. Ný ýsa ætíð á
boðstólum. Laufásveg 13. Simí
2400. " (64
T AÐ A
fyrirliggjandi. Samband isL
samvinnufélaga. Sími 496. (9&
Byggingarlóð ca. 3—500 fer-
metra óskast keypt. Peninga-
útborgun. A. v. á. (86
Munið eftir liannyrðaútsöl-
unni i Baldursbrá, Skólavörðu-
stíg 4. Þar er margt með mjög
lágu verði. (97
Tækifæriskaup. Nýi Forcí
vörubill í góðu standi til sölu.
400 kr. vinna getur fylgt með
kaupunum. Uppl. i síma 1307.
(89
Divanar til sölu með tæki-
færisverði, Tjarnargötu 8. (87
Hár við islenskan eða erlendan
búning. — Hvergi ódýrara.
Unnið úr rothári. Verslunire
Goðafoss, Laugavegi 5. Símt
436. (270
St. FRÓN nr. 227. Fundur í
kveld. Innsetning embættis-
inanna o. fl. (85
A hárgreiðslustofunni í
Iíirkjustræti lOfæst límt skegg,
langar hárkollur (parruk) og
alt, sem lýtur að útbúnaði á
grimudansleika. — Sími 1037.
(96
Saumastofan á Skólavörðu-
stíg 23 er flutt á Grettisgötu 2r
uppi. Allir kjólar saumaðir eftir
nýjustu tisku. (78
VIÐGERÐA sé vitjað tafar-
laust annars seldar fyrir kostn-
aði. Körfugerðin, Skólavörðu--
stíg 3. (12'
Vátryggiö áSur en eldsvoÍSanr,'
her aS. „Eagle Star“. Sími 281.
________________________(914-
ggr SKILTAVINNUSTOFAN
Túngötu 5. (481
FÉLAGSPRENTSMIÐJAN
Hvert stefnir?
Hvert er viðhorfið nú, að því er snertir framleiðslu
og bjargræðisvegu Islendinga?
Eftir síra Magnús Bl. Jónsson.
5. — LaunagreiÖsla útgerðanna, og alt fvrirkomulag
hennar, þarfnast rækiltgrar íhugunar, og skal þá byrjað
á toppinum.
Er það fljótsagt, að laun yfirmanna eru þar of há. Þetta
er máske eitt af því, sem vér á síðari tímum höfum tekið
upp, með hliösjón af og samanburði við erlendar venjur.
í stað þess að sníða eftir vorum eigin högum. Eg hefi að
minsta kosti heyrt þá afsökun fyrir háu laununum, að
„þetta væri ekki meira en Englendingar horguðu sínum
skipstjórum.“ Hve langt mun líða, þangað til starfsmenn
íslenska þjóðfélagsins geta afsakað launakjör sín með því,
áð þau séu þó ekki betri en hjá Englendingum. Hér hefir
þetta verið svo, síðasta árátug, að þessi yfirmannalaun á
togurum hafa verið lægst tvöföld og það upp í fimmföld,
mót við hæstu laun, sem rikið veitir starfsmönnum sín-
uni, í þýðingarmestu ábyrgðarstöðum þess.. — Hlutfallið
mun vera nokkuð á annan veg í Englandi.
En hér er nú um miklu meira að ræða, en of há laun
tíl 2—3 manna á skip. Þau munu vera fyrsta rótin að óá-
nægju annara skipverja með sitt lága kaup og aðal-undir-
staðan undir síhækkandi kaupkröfum þaðan. Og það er í
rauninni vart hægt að hnekkja þeirri ályktun háseta, að
útgerðir, sem standi sig við að hálauna þessa menn svo
freklega, ættu ekki að vera að prútta um fárra króna mis-
mun af eða á, í mánaðarkaupi þeirra. Það er alls ekki
óeðlilegt, að slíkur samanburður á launakjörum komi fram
og grafi um sig á mörgum árum.
Það er og að öðru leyti mjög svo athugavert, að fáir
einstaklingar beri úr býtum laun, sem ekki eru í nokkru
samrœmi við neitt, sem þekst hefir eöa þekkist, meðal
annara borgara þjóðfélagsins, á líku reki, og þaÖ í svo
litlu bæjar- og þjóðfélagi, setn voru, þar sem hver þekk-
ir annan, og satnanburðurinn er sívakandi. Það getur og
ávalt verið hætta á því, að fólk, sem er alið upp við þröng-
an hag, en dettur svo alt í einu ofan í gullnámu, kunni
•sér ekki læti. Skaðsemin er m. a. fólgin í því, að aðrir
fara að tolla í tískunni, sem ekki hafa efni á því; og
ávöxturinn af öllu saman verður hégóma-tildur og eyðsla
um efni fram, hjá fjöldanum, sem verður aö sætta sig við
lágu, íslensku launin.
En svo óheppileg sem jtessi háu laun eru, þá er þó
launastofninn, sem þau eru bygð á, enn óheppilegri, sem
sé brúttóafli skipanna. Allir, sein nokkra verulega reynslu
hafa á þessu sviði, vita, að brúttóafli er alls ekki ábyggi-
legur mælikvarði fyrir afkomu rekstursins. Þó aflinn sé
sæmilegur, getur útkoman orðið skaði, þegar frá er dreg-
inn kostnaðurinn. Og að slíkt muni oft hafa átt sér stað
hjá útgerðutn vorum, á það bendir hagur þeirra, bæði
fyr og nú. Vart mun því unt að finna öllu fráleitari stofn
eða mælikvarða fyrir launagreiöslu, en þenna.
Almenningsálitið hefir mjög ákveðið fordæmt þessa
launagreiðslu-aðferð, og það sem verra er, sett hana
í samband við það ofurkapp í sjósókn í hálf- eða alófær-
um veðrum, sem fyr er á minnst. Oftast aflast eitthvað,
segir það, og gefur því einhvern ágóðahlut, þótt aflinn
hins vegar borgi ekki nerna einhvem- sáralítinn hluta kola
og veiöarfæra, sem í súginn ganga. Og í samlxmdi við
þetta hefi .eg svo heyrt bent á, að einhverstaðar hljóti að
liggja rótin að því, að samtímis því, að útgerðirnar eigt
aðeins aldrei gefa arð af stofnfé sínu, heldur glata þvt1
að fullu og öllu, verða yfirmennimir stór-efnaðir mennr
á tiltölulega fáum árum, þeir, sem á annað borð kunna
með fé að fara.
Eg hefi sagt hreint og beint frá þessu almenningsáliti,-
eins og eg hefi orðið þess var, af því að það hlaut að
takast með, í utnræðum um þetta afdrifaríkasta atvinnu-
mál voft, en ekki af því, að eg sé því samþykkur, eins
og það liggur fyrir. Eg geri ráð fyrir, að það sé rétt á
litið, að ofurkapp í sjósókn hafi oft valdið útgerðununr
sköðum. En að það sé gert með ráðnum hug yfirmanna,
sjálfum þeirn til hagsmuna, og skera ]tar alla niöur við
sama trog, tel eg jafnranglátt eins og það er fjarstætb
Til þess þekki eg nógu marga góða drengi og samvisku-
sama i þeim hópi, sem vilja útgerðum sínum alt hið besta
Auðvitað er misjafn sauður í mörgu fé, og ekki er ósenni-
legt, að þetta kunni að hafa ýtt undir einhverja i byrj-
un. En ekki þurfti til nema 1—2—3 menn, til að byrja
með. Aðrir urðu að fylgja, ef þeir vildu ekki teljast eftir-
bátar félaga sinna. Og svo verður þetta að vana, og hver
keppist við annan, blátt áfram af meöfæddum dugnaðí
og afsakanlegum metnaði.
En það er og fleira, sem orðið hefir til ]>ess að ýta
undir kappið, t. d. sá óheppilegi ósiður, að auglýsa í hverju
blaði lifrartunnur skipa úr hverri veiðiför, án þess að
geta þess, hvort lifrin er úr verðmætum eða óverðmætum
fiski, í staö þess að gera upp hvern túr fyrir sig, og aug-
lýsa svo hreinan hag eða skaða af honum. Það er eins
og þær útgerðir, sent á sínum tíma unnu að því, að skapa
rekstursfyrirkomulagið, aðeins hafi haft auga fyrir magní
fiskjar etc., síður fyrir verðmæti hans og tilkostnaði við
öflunina,, Framh.