Vísir - 11.02.1931, Blaðsíða 2

V I S 1K
FYRIRLIGGJANDI: .
UMBÚÐAPAPPÍR 20 cm, 40 cm. & 57 cm. rl.
UMBÚÐAPOKAR frá 1/16 til 10 kg.
Verðið er lægra en nokkuru sinni áður.
Nýtt I
liiiiiiniiiiiiininiimiiiimiiimiiiiiiiiiiHiisiiiiiniiiiiimniiiiiimiiiiii
‘Efe aihm lnvAV1!8! AM Ánf VVftl1
§ pegar nveiti er onyrt 3
Q » E
ss er sjálfsagt að kaupa það besta. i
i BIÐJIÐ UM —
i MILLENNIUM. ss
Fæst í smápokum, hvarvetna. 3
!HIIIEIIieillllIllll!E!i!I!ilIllliSIIIIIlllll!l!llll!ll!liilll!!IillEHIii!$lÍ!!Silii

Hveiti, Alexandra í 50 kg.
léreftssekkjum, verð 15 kr.
sekkurinn, einnig í litlum pok-
um á 2,25 pokinn. Alexandra-
hveiti er tvímælalaust læsta
hveiti sem til landsins flvst. —
Lægsta verð á íslandi.
Sfmskeyt!
Ottawa 10. febr.
United Press. - FB.
Frá Canada.
Bennett forsætisráðherra hef-
ir tilkynt, að þingið komi sam-
an þ. 12. mars. Ekki er kunn-
ugt, livort hinn nýskipaði land-
stjóri Bessborougli jarl verður
kominn þangað, til þess að
taka þátt í þingsetningunni.
Berlín 10. febr.
United Press. - FB.
Hitlers-sinnar og ríkisþingið.
Allir Hitleritar eða National-
soeialistar gengu af þingfundi
i dag, cr leiðtogi þeirra hafði
lesið upp yfirlýsingu þess efn-
is, að þeir myndu ekki koma
aftur á þing, nema nauðsyn
krefði til þess að verja þjóð-
ina gegn sviksamlegum árás-
um þingsins. Þingmenn þjóð-
ernissinna gengu margir af
fundi með Hitleritum. Franz
Stöher, varaforseti, sein er Hit-
leriti, sagði af sér forsetastörf-
um.
Stokkhólmi 10. i'ebr.
United Press. - FB.
Svend Hedin kominn heim.
Sven lledin landkönnuður
er kominn heiln úr Asíuferða-
lagi sínu, sem stóð yí'ir tveggja
ára tima. Er hann heim kom-
inn til þess að búa sig undir
nýjan, tveggja ára rannsókna-
leiðangur austur i lönd. í
viðtali við blaðamenn gat He-
din þess, að í leiðangrinum
hefði verið gerðar margar þýð-
ingarmikar landfræðilegar og
veðurfræðilegar atliuganir, en
einnig margar fornfræðilegar
uppgötvanir.
Washington, 11. febr.
United Préss. - FB.
Bandaríkjamenn banna inn-
flutning á rússnesku timbri.
F jármálaráðuneytið hefir
banhað innflutning á timbri frá
ýmsum landshlutum i Rúss-
landi, þ. á. m. frá Kola-skagan-
um, úr Karelian-lýðveldinu og
norðurhluta Rússlands. Inn-
flutningsbann þetta gengur í
gildi þegar. Rannsóknir hafa
leitt í ljós, að fangar hafa unnið
að timburframleiðslunni í ]>ess-
um landshlutum.
Línnbátarnir.
Hagield lausn kaupdeilunnar.
Eins og kunnugt er, hefir að
undanförnu staðið yfir deila
um kaupgjald á línuveiðiskip-
um. Eigendur línubátanna liafa
ekki talið sér fært að greiða
kaup það, sem heimtað hefir
verið, en básetar eða þeir, sem
að samningum hafa staðið af
þeirra hálfu, hafa ekki viljað
slaka til á kröfunum. Reyndi
sáttasemjari að miðla málum*
en tilraunir lians urðu árang-
urslausar.
Það er vitanlegt, að línubáta-
útgerðin hefir ekki borið sig að
undanförnu. Síðastliðið ár mun
hafa orðið mikið tap á útgerð-
inni, og munu eigendur línu-
skipanna með engu móti liafa
treyst sér til að balda útgerðinni
áfram með svipuðum kostnaði
og verið hafði siðastliðið ár.
Fiskur er nú mjög fallinn í
verði og litlar eða engar likur
til, að liann muni hækka í bráð.
En „forráðamenn“ sjómanna
líta aldrei á þessháttar smá-
muni eða ástæður úlgerðar-
mánna yfirleitt. Þeir láta sér
nægja að krefjast þeirra launa,
er þeim sýnist, án þess að reyna
að skygnast eftir, hvort eigénd-
ur skipanna muni í raun og
veru færir um að ganga að
kröfunum. iÞess verður aldrei
vart, að neitt tillit sé tekið til
getu eða gjaldþols þeirra, sém
vinnuna eiga að borga, heldur
er si og æ liamrað á hinum
fylstu kröfum, og jafnan látið
i veðri vaka, að blóðug ágirnd
og níðingsháttur valdi, er
menn veigra sér við að ganga
að kröfum þessara hortugu og
ósanngjörnu „forráðamanna“.
Eigendur og útgcrðarmenn
linuskipanna inunu nú orðnir
vonlausir um, að samningar
geti tekist. Hinsvegar sjá þeir
fram á, að sjómönnunum muni
óhægt að ganga atvinnulausir í
vetur og því er það, að þeir
hafa boðist li! að Ieigja sjó-
mannafélógunum skipin til
þorskveiða í vetur. Hlýtur slíkt
að mælast vel fyrir, énda munu
siómenn taka boðinu fegins
hendi, ef þeir trúa ]n i í raun og
veru, að útgerð þessara skipa
geti borið sig íneð þvi kaupi,
sem nú er heimtað og með nú-
verandi fiskverði.
En jafnvel hó að sjómenn
tn'ði því ekki í raun og veru,
að hægl væri að greiða kauu
það, sem „forráðamenn1 þeirra
hafa nú heimtað þeim til liandá,
þá ætti þeir |xj að taka boðinu
tegins bendi.Með bví trvggja beir
sér atvinnu og tekjur fyrst um
sinn — þó að kaupið yrði kann-
ske ekki mjög bátt en að
öðrum kosti mega þeir búast
við atvinnuleysi mánuðum sam-
an. En batni þeir Ixiði útgerðar-
manna, þá er þar með sýnt, að
þeir trúa því ekki, að útgerð
bessara skipa geti borið sig eins
og nú standa sakir.
w Anglýslð I VISI.
Tintila Bratiann.
—o---
Laust fyrir jólin (þ. 22. des.)
andaðist rúmenski stjórnmála-
maðurinn heimskunni, Vintila
Bratiano. Banamein Iians var
hjartaslag. Var Iiann staddur á
sveitasetri sínu, Lihawsti, sem
er 150 mílur vegar frá Bukarest,
og var úti við, er hann kendi
meinsins. Sat hann á stól og
mátti sig ekki hræra, en þjónn
lians kom að honum og lét
flytja hann þeg'ár á sjúkrahús.
Bratiano var leiðtogi frjáls-
lynda flokksins og hefir komið
mjög við sögu í Rúmeníu und-
anfarin ár. Einmitt um þær
mundir, er hann Iést, voru
menn farnir að búast við, að
aftur yrði að fela honum stjórn-
artaumana. Þegar, er andlát
hans varð kunnugt, var kallað-
ur satnan flokksleiðtogafundur,
innan frjálslynda flokksins.
Bratiano var fæddur 1807 í
Bukarést, sonur Iono Bratiano,
]iess manns sem Rúmenía á
hvað mest að þakka sjálfstæði
sitt og velgengni. Bratiano
stundaði verkfræðinám i París
og lauk þar prófi. Þegar heim
kom hafði hann með höndum
vfirstjórn ýmissa verldegra
framkvæmda, til dæmis um-
sjón með smíði stórbrúa yfir
Danube. Þegar bróðir lians,
Jonel, hafði gerst stjórnmála-
maður að dæmi föður síns, þá
gekk Vintila í frjálslynda flokk-
inn og átti þátt i endurskipu-
lagningu þess flokks. Lagði
híann mikla stund á að kynna
sér þjóðhagsmál öll, sérstaklega
fjármálin, var og vel undir
það búinn að afla sér sérbekk-
ingar um slík mál. — Nokkuru
áður en heimsstyrjöldin skall á
var hann borgarstjóri í Buka-
rest. Árið 1910 varð hann her-
málaráðherra og síðar skol-
færaráðherra. Siðar var liann
fjármálaráðherra allra frjáls-
lyndu stjórnanna, sem myndað-
ar voru. Kom hann á miklum
endurbótum i landinu i þeirri
stöðu. Hann átti mftnna meátan
•þátt í því, að peningamáiin
komust í lag, kom þvi til leiðar,
að f járlög voru afgreidd tekju-
hallalaus og endurskipulagði alt
fjármálakcrfi ríkisins. Þegar
bróðir lrnns lést 1927 várð
Bratiano forsætisráðlíerra, en
var fjármálaráðherra áfram.
Kvaðst hann mundu fylgja
sömu stefnu og bróðir hans
hafði gert. Hann vildi fá
andstæðingaiia til þess að fall-
ast á þjóðernislega flokkasam-
steypu, en tókst það ekki. Ma-
niu, leiðtogi þjóðernissinnaðra
bagida, lióf baráttu gegn stjórn-
inni. í janúar 1928 sagði Brati-
ano af sér fjármálaráðherra-
störfum, þvi hann gat ekki leng-
ur liaft tvenn ráðlierrastörf með
bönduni, lieilsu sinnar vegna.
Bratiano var mjög mótfallinn
því, að ('arol væri Ieyfð heim-
koma, en það var bróðir Brati-
ano, sem nevtt hafði Carol til
þess að slcppa tilkalli til kon-
ungstignar og hverfa úr landi.
Þegar svo skipaðist, að Carol
kom aftur til Rúmeníu og var
gerður að konungi, var því úti
um áhrif og völd Bratiano í bili.
En hefði honum enst heilsa og
aídur, hefði liann vafalaust átt
ettir að koma aftur við sögu
lands síns.
Skýping.
—o—
Arngr. Kristjánsson kenn-
ari segir í grein sinni „Börnin
og atvinnuleysið“ í „Alþbl.“ í
dag: „ekki var byrjað á mat-
gjöfum við Miðbæjarskólann
fyrr en eftir nýár.“
Aðstandendum barna, sem
notið liafa matgjafa liér i
skólanum síðan i öndverðum
desember, mun virðast þetta
nokkuð kynleg staðliæfing.
Þeir munu spyrja, hvort A. Kr.
sé svo ókunnugur i skólanum,
að hann viti ekki hið rétta í
þessu efni. Ókunnugleika get-
ur ekki verið til að dreifa, þar
sem A. Kr. kemur í skólann
svo að segja daglega. Er þá
A. Kr. svo hirðulaus um að
kynna sér framkvæmdir þessa
máls? Vafalaust ekki. A. Kr.
vill vera framkvæmdaniaður,
og ekki glamrari eða tillagna-
verksmiðja. Er þá A. Kr. svo
óvandaður, að liann segi vís-
vitandi ósatt? Fráleitt. Auk
þess að vera kennari og for-
maður barnavinafélagsins, er
liann alment viðurkendur
vandaður og góður drengur.
Hver er þá skýringin á þessu
fyrirbrigði ?
Skýringin virðist að eins
geta verið ein: Þar sem A. Kr.
nefnir „nýár“, á liann ekki við
liið borgaralega ár, sem liefst
1. janúar, lieldur við kirkju-
árið, sem byrjaði i ár 30. nóv-
embermánaðar. En með því að
ekki er víst, að almenningur
átti sig á þessu, þykir mér rétt
að benda á það sem liina einu
hugsanlegu skýringu. Frámvég-
is ætti þó A. Ivr. að láta þess
getið, er liann nefnir nýár,
hvort „nýárið“ hann meinar.
Annars gæti svo farið, að
rnenn héldu liann „ruglaðan i
ríminu‘“.
10. febrúar 1931.
Sig. Jónsson,
skólastjóri.
Christian BjOrnæs.
símaverkstjóri 70 ára.
í dag fyllir liann, einn af
merkustu landnemunum hér á
siðari árum, sjötíu árin, og er
nú skamt til þess að hann hafi
átt hér lieima og starfað í 25
ár (seint í maí næstkomandi).
Öll áriu liefir liann verið
verkstjóri hjá landssímanum
og getið sér virðingu og traust
bæði yfirboðara og verka-
manna. Verkamenn hefir liann
auðvitað haft öll þessi ár mjög
misjafna. Þeir ódyggu, lélegu
og heimtufreku hafa auðvitað
ekki verið með honum mörg
sumurin, en hinir hafa altaf
getað átt hjá honum vísa
vinnu, þvi að þeir voru hon-
um að geði, sem sjálfur er sí-
vinnandi, trúr og samvísku-
samur i orði og verki, og hef-
ir ætíð metið það meira en að
hafa sem mest upp úr sér.
Á þessum Islendings-árum
sínum hefir liann gengið land-
ið fram og aftur nær alt sam-
an. Og alstaðar liefir síma-
samband legið eftir slóð hans.
Er það alveg vist, að þó að ög-
mundur skólastjóri í Hafnar-
firði hafi farið uiðar um land-
ið að óbygðum meðtöldum, þá
« rnginn maður jafnmörg
gönguspor um bygðir lands-
ins eins og Björnæs.
Nú hefir liann fyrir nokkur-
um árum fengið íslenskan rík-
isborgararétt. Hann á islenska
konu og með henni tvær dæt-
ur. Er hann ágætur íslendiug-
ur í anda, þótt varla geti bann
sagt nokkurt íslenskt orð alveg
rétí, því að hann er ekki mála-
maður. Er nærri ótrúlegt hvað
hann liefir getað skilið alla
hér og gert sig skiljanlegan, og
eiga ekki málagáfu til þess að
geta lært málið betur.
Björnæs er trygðatröll þar
sem hann tekur þvi, eins og
margir hæglátir og' góðir menn.
sem véÍja sér fáa Vini en góða.
Og þó lield eg, að stminn sé
honum hjartfólgnastur. Það er
líkast því sem eitthvað sé bil-
að í Björnæs ef síminn er bil-
aður, einkum þó, ef þa'ð er á
því svæði, sem hann getur náð
til og hjálpað til að gera við.
Ættum við nógu marga svo
góða og trúa verkamenn við
þjóðarbúið, þá mundi ætíð vel
farnast.
Blessist þér, Björnæs, öll ó-
komin æfiár!
Fyrv. verkamaður.
Kvikmyndir.
" ! —o—
Margir kvikmyndavinir hlökk-
ii'ðu mjög til. er það fréttist síð-
astliSið sumar. aiS von væri um,
aö hér yrSi farið a:ð sýua tal-
myndir og hljómmyndir. Hafði tal-
myndum þessum veriö vel tekiís
erlendis, aö því er fregnir hermdu,
og aösókn aö kvikmyndahúsunum
vaxiö stórurn viö breytinguna Vit-
anlega þurfti þaö ekki aö sanna
neitt um agæti talmyndanna, því
a<S allir vita, hversu fólkiö er ný-
ungagjarnt og sólgiö i allar breyt-
ingar. Þaö var því augljóst fyrir-
fram, að aðsókn að talmyndum og
söngvamynduni hér mundi verða
miög mikil fyrst í stað, jafnvel þó
aö þær myndir væri í sjálfu sér
Öllu lakari eða aö minsta kosti ekki
betri, en hinar gömlu, þöglu
myndir. — Reynslan mun og hafa
orðið sú hér í bæ, eins og víðast
hvar annars staðar, að kvikmynda-
sýningar hafi oröið öllu fjölsótt-
ari fyrst í stað en áður haf'öi ver-
iö. Hvort svo muni enn, skal eg
láta liggja á milli hluta. Eg fer
ckki ýkja-oft í kvikmyndahús og
get því ekki um það Irorið af eigin
reynd. Samt heyrist mér á kvik-
myndavinum, að aðsóknin muni