Vísir - 30.07.1931, Blaðsíða 3

VISIR
danskar krónur væru, eða 73.-
200 kr. íslenskar. Þessi tillaga
var feld.
3. Til Þórhalls Þorgilssonar
til að gefa út handliægar
kenslubækur í ítölsku og spán-
versku, 3000 kr.
4. Til Fiskifélagsins 85 þús.
í stað 80 þús. — Frá Magnúsi
Jónssyni og P. Ottesen.
5. Til stórstúkúnnar 12 þús.
1 stað 8 þús. — Þessi till. var
einnig flutt af M. og P. ()!t.
og var feld.
6. Til Ólafs Sveinssonar,
fyrrum vitavarðar á Reykja-
nesi, 2000 kr.
Stóð 2. umr. fjárlaganna i 2
daga, mánudag og þriðjuctag.
en atkvæðagreiðslan sjálf á
'þriðja tíma.
fljðlreiðamenn.
—o—
Allir, sem komið hafa tii
'Kaupmannahafnar siðasta ára-
tug, munu hafa furðað sig ó
þeim aragrúa hjólreiðamanna,
■sem þar eru á ferli, seint og
snemma, um allar götur. Víð-
förlir menn eru á einu máli
um, að livergi sé meira um
hjólliesta að tiltölu, heldur en
í Kaupmannahöfn, og er að
þe§su hinn mesti farartálmi,
bæði gangandi mönnum og
þeim, sem fara i hifreiðum.
Þó er það mikil bót í máli, að
þar eru viða sérstakir hjól-
reiðastígir, sem ekki eru ætl-
aðir öðrum en hjólamönnum,
en mikla gát verða fótgöngu-
menn að liafa þar á sér, eink-
um ef þeir eru ókunnugir.
Eircs og að likindum lætur
þykja jæssir hjólamenn ekki
altaf fara varlega, og liefi eg
nýlega séð grein um þá í
dönsku blaði. Vildi eg biðja
Vísi að birta útdrátt þann úr
henni, sem eg hefi þýtt, og er
á þessa leið:
Frá barnsaldri höfum vér
flestir kunnað að hanga á
hjóli, scgir höfundurinn, og
mætti því ætla, að oss liefði
lærst hin nauðsynlega hjóla-
menning. — En er þvi þá svo
farið?
Vér höfum átt tal um þetta
við einn af kunnustu starfs-
mönnum iögregiunnar og sagði
hann, að ekki mætti vega alla
hjólreiðamenn á sömu vogar-
skál. Margir fara mjög skyn
samlega á hjólum og gætilega,
ær á hinn bóginn eru ým.sir,
sem gera það elcki. Eg gæti
giskað á ]vað, svona m jög laus-
lega, að í Kaupmannahöfn sé
5000 hjólreiðamenn, sem segja
má, að aki mjög gálauslega.
Þeir gera það sennilega ekki
að yfirlögðu ráði, heldur af
hugsunarleysi. Þeir vilja kom-
ast áfram, og það á flugferð.
Verst er þetta kl. 5—6 síðdegis,
þegar fólk fer heim til mið-
degisverðar, og þó gleymir
fólk þvi jafnvel að aka um
hjólastígana, en ganar beint af
augurn út i umferðarstraum-
inn, öllum til mikilla óþæg-
inda. Og það er ekkert undar-
legt, þó að bifreiðarstjórar sé
reiðir og rífist út af því. Og
auðvitað verður að krefjast
þess, að hjólamenn fari að lög-
um, en það er hægra sagt en
gert, að hafa gát á þeim.
Hættir ekki mörgum ungum
mönnum til að koma fram
eins og „hjóla-böðlar“?
Það er nokkuð fast að orði
kveðið, en þó kunna að vera
til nokkurir menn, sem réttilega
mega kallast því nafni. Og i
þeirra tölu eru þeir verstir, er
nýlega liafa lært, og munu
liafa i hyggju að nota lijólin
til langferða um landið. Þeim
er trúandi til þess að aka gá-
lauslega, og temja sér allskon-
ar kjána-tiltæki, þegar þeir
fara um göturnar, og skevta
engu um aðra. Við sitjum okk-
ur elcki úr færi um að hand-
sama þá, og þoir fá maklcg
málagjöld!
Svo er önnur teguiid gáleys-
ingja meðal ungra manna,
sem aka gálauslega, og það eru
þeir, sem venja sig á að hanga
aftan i hifreiðum og hcstu-
vögnum, og þeim eru gefnar
sérstakar gætur og fjöldi
þeirra kemur fyrir lögreglu-
rétt.
I-Ivað er að segja um lcven-
fólkið, sem fer á hjólum?
Þegar stúlkur eru einar á
lijólum, eru þær oftast athug-
ular og varkárar.. En ef vin-
stúlka slæst í för með annari,
þá er öðru máli að gegna. Þeg-
ar þær eru á heimleið frá
skrifstofu sinni eða búð siðara
liluta dagsins, þá hættir þeim
til þess að hugsa um ýmislegt
annað en umferðina. Þær fara
að tala i ákafa um það, sem
fyrir þær liefir komið um dag-
inn, eða um ungu mennina,
sem þær sjó þjóta fram hjá,
og þá getur tekist illa til, þeg-
ar minst varir, af einskæru
hugsunarleysi.
Er mikið um slvs af hjóla-
umf erð ?
Nei, ótrúlega litið! Þegar
þess er gætt, live afskaplegur
fjöldi er liér af lijólum, þá eru
slvsin hverfandi fá. Mér sýnist,
að það sé að þakka leikni
hjólamannanna, því að ekki
verður það af þeim haft, að
þeir eru ákaflega fimir og fær-
ir á hjólum, jafnvel þó að ýrns-
ir þeirra fari óvarlega. En þeir
þvrfti að temja sér að nota
hendur og liandleggi meira en
þeir gera, því að það er mjög
gálauslegt að skifta um stefnu,
án þess að gefa merki um það
með hendinni, hvert þeir ætli.
En það má að nokkuru leyti
jiakka það hjólunum sjálfum,
hvað slysin eru fá. „Rata
skærin götu sína“, niætti lieim-
færa um hjólin, því að þau eru
bæði létt og snör í snúningum,
og þurfa svo sem ekkert svig-
rúm, til þess að forða sér i
■ mikilli umferð.
Þó að hjólaumferð sé lítil í
Reykjavik á móts við þaó sem
er í Kaupmannahöfn, þá finst
mér, að ofangreind ununæli
eigi í sumu vel við hjólamonn
hér i bænum. Margir óltast
hjólin miklu meira en bifrcið-
irnar, og þó að slysin sé ekki
tið, sem af þeim hljótas>, þá
eru þau fleiri en frá er sagt
í blöðunum. Margir hirða ekki
um að kæra, þó að þeir verði
fyrir smávegis linjaski af hjóla
árekstri, og auk þess liættir of
mörgum hjólamönnum tii þess
að forða sér, ef slys ber að
höndum, svo að engum lögum
verður komið yfir þá. En það,
sem einkum er aðfinsluvert
við hjólamenn hér er það, að
þeir fara (sumir hverjir) gá-
lauslega hart, liringja ekki og
skjótast oft vfir þverar gang-
stéttir, ýmist af götunni eða út
úr húsasundum, og oft á flug-
ferð, og af þvi hafa ofl hlot-
ist slys, sem eðlilegt er._
En sem betur fer stunda
margir „hiólamenninguna“ og
er það vel farið. Vegfari.
OPID • S
□ Edda 59317308 Vi — Hvers-
dagsbúningur. Áríðandi að sem
flestir mæti.
Veðrið í morgun.
Hiti í Reykjavik 12 st., ísa-
firði 9, Akureyri 8, Seyðisfirði
10, Vestmannayjum 11, Stykk-
ishólmi 9, Hólum í Hornafirði
10, Grindavík 15, Færeyjum 10
(skeyti vantar frá öllum öðr-
um stöðvum). — Yfirlit: Lægð-
in fjrrir suðaustan og austan
land ])okasl liægt norðaustur
eftir. — Horfur: Suðvestur-
land og' Faxaflói: Norðvestan
gola eða kaldi. Léttskýjað.
Breiðafjörður,Vestfirði‘r: Norð-
austan kaldi. Léttir sennilega
til. Norðurland, norðaustur-
land og Austfirðir: Norðaust-
an kaldi. Skýjað loft og dálítil
rigning sumstaðar. Suðaustur-
land: Hægviðri. Sumstaðar
smáskúrir.
Hjúskapur.
I gær voru gefin saman í
hjónaband af síra Bjarna Jóns-
syni ungfrú Lára Einarsdóttir
og K. A. Hansen símritari.
Ungu hjónin fóru á Dronning
Alexandrine í gær í brúðkaups-
ferð til Danmerkur.
Hermann Gjuðmundsson,
starfsmaour á Uppsölum,
varð 76 ára i gær.
Dagheimilið Grænaborg
getur enn tekið á móti nokk-
urum börnum. Eru foreldrar
beðnir að gefa sig fram á heim-
ilinu siðdegis í dag og á morg-
un.
Síra Ulysses IIo
flytur erincli með skuggamyndum
um Kína kl. 6 annað kveld í Nýja
Bíó. .
Heimdallur
heldur fund í kveld kl. 8ýý í
Varðarhúsinu. Sjá augl. í dag.
Dronning Alexandrine
fór héðan í gærkveldi áleiðis til
Damnerkur. AleSal farþega voru:
Sveinn M. Sveinsson og frú, A.
Obenhaupt, Karl læknir Jónsson og
frú, Mr. Orcutt, SigurÖur Jónsson
skólastjóri, Sigurður Guðmunds-
son klæðskeri, frú Guðrún Möller,
Ingimar Jónsson skólastj. og frú.
kennararnir Arngrímur Kristjáns-
son, Hafliði Guðmundsson, Guðjón
Guðjónsson og rnargir útlendingar.
Þýskur botnvörpungur
kom í morgun með annari
bilaðan í eftirdragi.
Atlantic
skemtiskipið fór héðan í
morgun áleiðis til Akureyrar,
og tók liér hafnsögumann.
Meistaramótið.
Síðari hluti meistaramótsins íer
fram i kveld kl. 7*4 úti í Örfirisey.
— Boðsund verður þreytt og mun
margur maður vilja njóta Jieirrar
ánægju að horfa á það. Sjá augl. i
dag.
Reykjavíkurkepnin.
Annað kveld kl. 8)4 verður háð-
ur kappleikur milli K. R. og Vík-
ings. Er búist vi'ð fjörugum leik og
jöfnum, því að síðast, er félögin
reyndu me'ð sér, munaði einu marki
á þeim. —- Allir út á völl! tþ.
Kappleikurinn
í gær, milli K. R. og „Atlantis“,
fór þannig, a'ð hi'ð fyrra vann með
4:0. Leikurinn var á köflum spenn-
andi og miklu jafnari en um dag-
inn, er K. R. kepti við „Arandora
UTSALA
'Star“. Var auðséð, að flestir eða
allir ensku knattspyrnumennirnir,
sem þarna keptu, hafa iðkað knatt-
spyrnu að marki og sumir voru á-
gætir. Það var einnig eftirtektar-
vert. að snarpasta áhlaup Englend-
in'ganna var i síðara hluta seinni
hálfleiks, því þa'ð vir'ðist liera vott
um það, að þeir hafi æft sig all-
mikið um borð. Venjulega hafa
flokkar skipverja, er hér hafa kept,
verið snarpastir í hyrjun, en dregi'ð
af þeim, er lei'ð á leikinn. — Ski]i-
stjóri „Atlantis" sýndi mikinn á-
huga á leiknum, því að auk þess
sem hann sparkaði kncttinumaf stað,
gaf hann öllum þátttakendum K. R.
menjagripi, öskubikara með hand-
málverki á af skipi sinu. — Far-
þegar af „Atlantis" voru mjög
margir viðstaddir kappleikinn og
hvöttu landa sína með hrópum og
eggjunarorðum, en voru mjög sann-
gjarnir og klöppuðu engu siður en
íslendingar fyrir mörkunum. K. R.
hélt að leikslokum samsæti og leysti
Englendingana út 'með gjöfum ; —
fékk hver þeirra myndaból<, með
myndum frá íslandi, en flokkurinn
allur borðfánastöng með íslenskum
fána.
Skátastúlkur,
allar þær, sem ætla að vera í för-
inni í Þjórsárdal, eru beðnar að
koma í kvelcl kl. 9 í Iv. F. U. M,-
húsið.
Skemtiför verslunarmanna.
í augl. verslunarmanna á þriðju-
dag. um skemtiför upp i Vatna-
skóg 2. ágúst, láðist að geta þess í
augl., að nægar veitingar væri á
staðnúm.
Misprentast
hefir í Vísi í gær i greininni
Þjóðverjar og íslendingar, eftir
I. E„ nafnið ,,Zaber“ í stað Zabel
(þ. e. Ursula Zabel).
Kristileg samkoma
á Njálsgötu 1 kl. 8 í kveld. -—
Allir velkomnir.
Útvarpið í dag.
Ivl. lí)>30: Veðurfregnir. —
20: Grammófónhljómleikar
(liljómsveit). Tschaikowsky:
Symfonía (Patetique) nr. 6.
— 20,45: Þingfréttir. — 21:
Veðurspá og fréttir. — 21,25:
Grammófónhljómleikar (tví-
söngur). Wennerberg: Úr
Gluntarna: á) Vad det ár skönt
ándá. Sungið af Georg Cham-
bert og Knut Köhler. b) Ack i
Arkádien. Sungið af Georg
Chambert og Knut Köhler.
Áheit á Strandarkirkju,
áfhent Vísi: 4 kr. frá Sig-
ríði, 20 kr. frá S. S., 2 kr. frá
N. N.
Hitt og þetta.
Skipasmíðar Breta.
Þrátt fyrir lieimskreppuna
undanfarin tvö ár er meira unn-
ið að skipasmíðum i Bretlandi
en nokkuru öðru landi. Einn
fjórði hluti til eins þriðja liluta
af því vörumagni, sem flutt c ’
á sjó, er flutt á breskum skip-
um. Ivaupski]iafloti heimsins er
alls ca. 67 milj. smálesta, þar af
vfir 20 milj. smálesta eign
Breta. Fvrir styrjöldina smíð-
uðu Bretar lielming Jieirra
skipa, sem bættust við heims-
flotann, en á meðan á heims-
styrjöldinni stóð fóru ýmsar
þjóðir að smíða skip sin sjálfar
og um allmörg ár eftir að frið-
ur liafði verið saminn, liéldu
þessar þjóðir áfram skipasmíð-
um upp á eigin spýtur. Fór svo
fram, að í breskum skipasmíða-
stöðvum var að eins smiðað
sem svaraði til % i stað hehn-
ings áður. En þá varð aftur
breyting i sömu átt og áður, og
árið 1927 var svo komið, að
meira en helmingur skipanna,
sem við bættust, var smiðaður
á breskum skipasmiðastöðvum.
Þar á meðal voru 141 mótor-
skip og var eitt þeirra stærsta
skip, sem bygt var í lieiminum
á því ári. Árið 1930 seldu Bret-
ar lilutfallslega meira aj ný-
smíðuðum skipum til annara
landa en nokkuru sinni áður.
Fimm árin þar á undan var
hlutfallið þetta: 82% fvrir
bresk firmu, 18% fvrir önnur
lönd. Árið 1930: 44% fyrir önn-
ur lönd og var verðmæti þeirra
skipa tahð 20 milj. sterlpd.
(Úr blaðatilk. Bretastjórnar).
, \
Tor Hedberg,
kunnur sænskur gagnrýnandi,
lést þann 13. júlí. Hann var f.
1862 og var sonur sænska rit-
höfundarins Frans Thcodor
Hedberg (1828—1908). Tor
Hedberg ritaði margar bækur
fagurfræðilegs efnis, en auk
þess liggja eftir hann ljóða-.
bækur og skáldsögur („Vandr-
aren och andra diktar“, „Guld
oc.h gröna skogar“, og leilu’it,
„Gerhard Grim“, „Giorgione‘%
„Antonios fristelse“, Et hems
drama“ og „Johan Ulfstjerna“,
(sem hefir verið leikið á þjóð-
leikhúsinu í Osló og þjóðleik-
sviðinu í Bergen og víðar). —
Hann var gagnrýnandi„Svenska
dagbladet“ og hlaut almanna-
lof fyrir sanngjarna og vitur-
lega dóma. Sagt var um liann
sem rithöfund, að liann hafi
aldrei svikið hugsjónir sínar til
þess að vinna sér hylli almenn-
ings.
Ofbeldi Rússa
í garð Finna á dögum lceisara-
veldisins var alræmt, en ekki
mundu Finnar gcta vænst neins
beira af liálfu kommúnista í
Rússlandi, ef sú þjóðarógæfa
henti Finnland að komast aftur
undir Rússland. Allmargir
Finnar eru búsettir á landa-
mærum Rússland og Finnlands
— Rússlands megin. Eru þessir
Finnar því rússneskum lögum
háðir — eða réttara sagt geð-
]>ótta rúsneskra vfirvalda. Rúss-
nesk yfirvöld hafa nú tekið
upp þá stefnu að flæma Finna
]iessa úr landamærahéruðun-
um og flylja þá nauðuga til
fjarlægari héraða. Gruna þeir
þá um að verða hlyntir Finn-
um, ef til ófri'ðar chægi. Á með-
al þeirra, sem nýlega voru
fluttir nauðugir úr landamæra-
héruðunum voru 14 finskir
lirestar lúterskrar trúar, einn
þýskur prestur og einn eist-
lenskur.