Vísir - 24.08.1931, Blaðsíða 2

VlSIR
P@^iiii)iíiií)iíiiimlwiM
.MIXED FRUIT
OU MOH
*MtO»
3iIFImFpíí71I
ar
jarðarberja- og blandað sultnlau er liið ljúí'-
fengasta og ódýrasta á markaðnnm.
Fyrirliggjandi í 1 lbs. & 2 lbs. glösuin og í 7
lbs. dunkum.
Reynið það og þér niunuð aldrei kaupa
annað sultutau.
OOOOOCXJOíXXXXXiQQOOOOQOCÍOOC
Ljósnæm. Litnæm.
LOMBERG'FILMUR
Verð:
4x63/2 cm. kr. 1.00
6X9 — — 1,20
6y2Xll — — 1-50
Lomberg: Ijós- og litnæm.
Sportvöruhús Reykjavíkúr.
(Einar Björnsson).
KJOOOOOOOCXXXXXXXXXXKXXXXX
Símskeyti
! 0—
London 23. ágúst.
United Press. FB.
Stjórnarskifti í vændum
í Bretlandi.
Bretakonungur, sem farinn
var sér til hvíldar og hregsing-
ar til Balmoral, cr lagður af
stað til Lundúna. Fór hann til
Balmoral á föstudag. Mun hafa
verið tekin ákvörðun um það
skvndilega, að hann héldi aft-
ur til London, og er sagt að það
standi í sambandi við umræð-
ur flokkanna um fjárhagsmál-
in, sem nú standa yfir, því ráð-
legast sé að konungur fylgist
sem best með gangi þessara
mála. Ráðherrafundur í
kvöld. — Talið er, að leiðtogar
stjórnmálaflokkanna þriggja
liafi ekki náð samkomulagi um
tillögur stjórnarinnar og sam-
vinna allra flokkanna í fjár-
hagsmálunum sé útilokuð. -—
Baldwin, leiðtogi íhaldsflokks-
ins, sem farið hafði til Parísar,
er kominn aftur, og fór þegar
á fund annara flokksleiðtoga.
London 24. ágúst.
United Press. FB.
Breska ríkisstjórnin sat lengi
á fundi i gær. Að þeim fundi
loknum ræddi MacDonald við
Sfanley Baldwin, leiðtoga i-
haldsflokksins, og Sir Herbert
Samuel, leiðtoga frjálslynda
flokksins, sem kemur fram fyr-
ir flokksins hönd, vegna þess
ajð David Lloyd George er veik-
ur. Að öllum þessum umræð-
um loknum fór MacDonald á
fund konungsins. Lauk um-
ræðufundum þessum eftir mið-
nætti. Engin opinber tilkynn-
ing kom frain, en hinsvegar cr
talið víst, að tilraunir stjórnar-
innar íil að koma á samvinnu
meðal flokkanna um á hvern
hátt skuli draga úr útgjöldun-
um vegna atvinnuleysisins, hafi
engan árangur borið. Þess
vegna er búist við því, að Mac-
Donald biðjist lausnar í dag,
en konungur feli Stanlev Bald-
win að mvnda stjórn.
Detroit 24. ágúst.
United Press. FB.
Prestonflugið.
l’ransamerican Airlines Cor-
poration hefir fengið loftskevti
þess efnis, að Preston og Col-
lington hafi lent heilu og
höldnu í St. Portland, nálægt
Port Harrison við Hudson Bay.
Eru þetta fyrstu fréttir af þeim
félögum, síðan þeir fóru frá
Cochrane á fimtudag.
Utan af landi.
—o----
Siglufirði 23. ágúst. FB.
Ríkisbræðslan hafði í gær-
kveldi tekið á móti 92.000 mál-
um. Allar þrærnar fullar. Tek-
ur nú aðeins samningskevpta
síld. Skip verða samt að bíða,
því mokafli er. Reknetaveiði
mikil og jöfn þessa viku. Sölt-
un kl. 12 á íaugardagsnótt:
Grófsaltað' 41.657 tn., fínsaltað
27.097, sykursaltað 7954, krydd-
að 29.249. Skemda af sólsuðu
hefir orðið vart i síldinni. Ó-
rannsakað enn, live mikil
brögð eru að þeim. Óvenjulega
miklir hitar undanfarna daga
hafa orsalcað skemdirnar. —
Erlendu skipin, sem verka ut-
an landheigi, eru nú sem óðast
að fara heim, flest fullfermd.
Godtfredsensskipin liafa verkað
17.000 lunnur og hafa skips-
menn á þeim orðið að moka
í sjóinn miklu síðustu daga, því
aflinn hefir verið svo mikill,
að þeir hafa ekki haft undan
að verka. Fjögur til fimm
sænsk reknetaskip liggja hér
búin til heimferðar.
S])retta er orðin allgóð og'
heyskapartíð hin ákjösanleg-
asta.
Tekinn var hér fyrir ólöglega
áfengissölu maður að nafni
Elías Hölm, og dæmdur í 1000
króna selct.
/ ■ §
Vopnafirfti l(i. ágúst. FB.
Tíðarfar ágætt að undan-
förnu. Spretta er orðin sænii-
leg. Menn liafa náð inn all-
miklu af heyjum. Nýting ágæt.
— Aflabrögð ysæmileg. Sild
veiðst með allra mesta móti
fram að þessu, en er nú horf-
in. — Þ. 14. þ. m. andaðist að
Fossi í Hofssókn Gestur Sig-
urðsson, í hárri elli. Hann var
tengdafaðir Stefáns sál. Eiríks-
sonar tréskurðarmeistara í
Rvik. — Fyrir nokkru var vígð-
ur heimagrafreitur í Fagradal.
Vígsluna framkvænuli Jakob
prófaslur Einarsson á Hofi um
leið og Sveinn sál. Jónsson var
jarðaður þar. Margt fólks var
viðstatt. — Yfir fjöll er að
fara að þessum bæ og eru þau
erfið vfirferðar, en sjóveður
var gott og konui margir sjó-
leiðis. Um nauðsyn heimagraf-
reits á þcssum bæ blandast eng-
um hugur, sem þar hcfir komið
cða til þekkir. Hafði þrisvar
verið sótt um þetta leyfi. Lýsti
prófasíurinn gangi þess máls
um leið og vígslan fór fram.
Geta má þess í Jjessu sambandi,
að landlcið frá Fagradal vfir
Búrfjall til Vopnafjarðar-
kirkju, er þrjátiu kílómetrar.
Bak við tjöidio.
-—o—
Yfirgangur Jónasar.
—o—
Það er viðurkent af siimum
harðsnúnustu fylgismönnum
Jónasar Jónssonar, að hann liafi
ictlað sér að verða forsætisráð-
lierra nú i byrjun sumarþings-
ins. Hann mun hafa litið svo á,
sem „kosningasigur“ framsókn-
ar væri einkum sér að þakka
og þvi væri eðlilegt og sjálfsagt,
að hann tæki við stjórnartaum-
un um.
En jietta fór á annan veg,
sem kunnugt er orðið.
Jónas Jónsson hefir í raun
réttri stjórnað landinu einn sið-
uslu fjögur árin. Hann liefir
brotið liina ráðherrana undir sig
og með þeim hætti gerst ein-
valdur.
Hann hefir ráðið öllu um rit-
stjórn „Tímans“ og blaðið hef-
ir verið líkast þvi, sem það væri
persónulegt málgagn Jónasar
Jónssonar. - Tryggva Þórhalls-
sonar hefir verið að fáu gctið.
Hann befir verið peð, sem eng-
inn nefndi og enginri veitti at-
bvgli.
Jónas sigldi háan byr og mun
hafa talið víst, að sér brygðist
aldrei leiði.
Hann liafði liaft óskabyr i
f jögur ár og var farinn að „trúa
á vindinn". Flann varaði sig
ekki á því, að hann kynni að
liopa til á áttinni.
Þegar er þing kom saman i
fyrra mánuði, þótti strax ber-
sýnilegt, að Jónas mundi ekki
taka höfn í sæti stjórnarforset-
ans. — Hinsvegar þóttust ýmsir
mega fullyrða, að framsókn
fengi honum ekki völd í liend-
ur öðru sinni. Flann væri hrap-
andi stjarna í flokknum, en
flokksbróðir hans og keppinaut-
ur, Asgeir Ásgeirsson, væri nú
sem óðast að sópa að sér mönn-
um. Mundi sanni næst, að hann
nyti einna mestrar virðingar og
trausts innan flokksins nú sem
stæði. Og liann væri þann veg
skapi farinn, að ólíklegt mætti
þykja, að liann tæki ekki þann
virðingarsess, er honum slæði
til boða.
Talið mun hafa verið sjálf-
sagt frá upphafi, að Tryggvi
Þórhallsson yrði forseti hinnar
nýju stjórnar. Hefir hann vafa-
laust langað til þess, að fá enn
að leika foring.ja og sitja með-
an satt væri.
Kunnugir menn fullyrða, að
ákveðið liafi vgrið þegar á önd-
verðu þingi, að Ásgeir Ásgeirs-
son yrði fjármálaráðherra i
hinni nýju stjórn. Þykir nokk-
uð hafa borið á þvi síðustu ár-
in, að hann muni ekki telja sig'
með öllu óhæfan ti.l að gegna
þvi embætti.
Þegar Jónas Jónsson þóttist
sjá fram á, að ekki mundi koma
til mála, að hann yrði forsætis-
ráðherra, er mælt að hann liafi
krafist þess, að hann vrði þó að
minsta kosti gerður að dóms-
málaráðherra af nýju. Minna
gæti hann ekki sælt sig við,
enda mundi liði þeirra Laufæs-
inganna hentast, að gera sig
ekki berara að fjandskap í sinn
garð en þegar væri orðið.
ÍÞegar hér v'ar komið, segir
sagan að þeir Ásgeir og Tryggvi
hafi glúpnað með öllu, og boð-
ið Jónas velkominn sem þriðja
lim hinnar dýrlegu þrenningar.
En Jónas var ekki ánægður
að heldur. Hann er vanur því,
að ráða öllu hjá framsókn og
kann þvi illa, að valdi lians sé
Johan Hansons Ssnnnr %
Fagerheims Fabriker
BER8EN
Stærsta veiðarfæraverksmiðja i Noregi. Vörurnar eru viður-
kendar um alt land. Lágt verð og hagkvæmir greiðsluskilmál-
ar. — Aðalumboðsmenn •
Þópður Sveinsson & Co.
takmörk sett. Og liann hefir
vafalaust búist við, að hinn nýi ,
fjármálaráðherra kynni að hafa 1
hug á því, að leggja stein í götu
sína.
Fyrir því mundi ráðlegast að
láta til skarar skríða þegar í
stað, og bjarg'a þvi, sem bjarg-
að yrði.
Og sagan segír, að hann hafi
krafist þess, að nýrri verkaskift-
ing yrði á komið niilli ráðherr-
anna.
Iíingað til hafa póstmál og
símamál lmigið undir afvinnu-
málaráðuneytið, en þ\4 Iiefir
Tr. Þórhallsson veitt forstöðu
siðan 1927, nema þann tíma
eftir þingrofið, sem. talið var,
að Sigurður Kristinsson gegndi
þvi embætti.
í þessum tveim starfsgrein-
um er fjöldi embættísmanna og
sýslunarmanna. J. .1. raun liafa
leikið lnigur á því, að geta ver-
ið einráður um það næsfu ár-
in, hverir gegndi þessum störf-
um. Þar væri liaganlegt að geta
bægt óverðugum frá, en stung-
ið „dúsu“ i munn „góðu barn-
anna“.
Jafnframt á J. J. að hafa lát-
ið Jiess getið, að hann kynni
að vera fáanlegur til, að láta
Tryggva fá kirkjumálin i skift-
um. Þar væri úr litlu að moða,
og liinn vígði maður gæti kann-
ske haft gaman af að dunda
við brauðaveitingar.
Þess er ekki getið sérstak-
lega, hvernig þessari kröfu Jón-
asar hafi verið tekið. Og ekki
er kunnugt, þegar þetta er rit-
að, að ný verkaskifting milli
ráðherranna hafi fram farið.
Komið mun hafa fram uppá-
stunga um það, að ráðherrarn-
ir afgerði sem flest málefni i
sameiningu. Er mælt, að þeir
Ásgeir og Tryggvi hafi verið
hlyntir slíku fyrirkomulagi, og
er auðsætt, hvað fyrir þeim
hefir vakað. Tvn ekki hafi Jón-
asi fundist til um þess konar
hnýsni og liömlur. Að vísu væri
gott fyrir litilhæfa menn, ósjálf-
stæða, fávísa og hikandi, að
sækja ráð til mikilmenna og
skörunga, og fyrir því mundi
hann ekki skorast undan þvi
með öllu, að veita úrskurði um
málefni annara ráðuneyta en
síns eigin. — Sjálfur þyrfti liann
ekki á neinni aðstoð að halda,
enda vildi hann mæíast til, að
embættisbræður sínir væri ekki
að tefja sig með kjánalegu rabbi
um þau málefni, sem þá varð-
aði eiigu.
Það er nú ekki vilað liver
niðurstaðan hefir orðið um
þessi efni. Umsagnir framsókn-
armanna eru mjög ósamkynja
og fara eftir þ\d, hvort þeir
veita Jónasi að málum eða þeim
Laufæsingunum, Ásgeiri og
Tryggva.
Fullyrða Jónasarmenn, að enn
muni hann öllu ráða um stjórn
landsins, setjast ofan á félaga
sina og hafa vilja þeirra og ráð
að engu. Muni því stjórnin verða
öll með sama hætti og verið
hefir síðan 1927.
Hins vegar fullyrða gætnari
inenn stjómarflokksins, þeir er
veita Ásgeiri að málum og
Trvggva, að mikil og gagnger
breyting á stjórn landsins muni
nú í vændum. Jónasar-öldin sé
liðín, en upp renni sparnaðar-
öld og fríðaröld. — Og' af breyt-
ingunní megi marka hverir
stjórní í raun og veru.
„Víð bíðum og sjáum hvað
setur.“
GlOtað tækifæri.
--O--
Á und'an'fömnrn áram hafa rík-
isstjórnir flestra landa gert allar
]>ær ráðstafanír, sem tiftök hefir
verig á, til þess aö draga úr hin-
um lamandi' áhrifum heimskrepp-
unnar. I raun og veru verður ekki
annaö sagt en þa'S sé undravert
l.vaö víða hefir niilcið orðið á-
gengt, þegar þess er gætt, að flest-
ar þjóðir eru hálfsligaðar af ýmis-
konar ófriðarskuTdum og ófrrðar-
byrðum, hafa ney'ðst til þess að
leggja stórfé af mörkum tit at-
vinnuleysingja o>. s. frv. Erlendar
ríkisstjórnir hafa lært af reynsl-
tmni, allstaðar er ná hvatt til
spamaðar, fólkimt sagt hrein-
skilníslega, að það verði að leggja
mikið að sér, til þess að hægt verSi
a'ð fleyta ölht yfir sker kreppu-
tímanna. Hér á Islandi eru sennt-
lega óþroskuðustu stjórnmála-
menn veraldarinnar ráðandi menn
í landinu, .menn, sem hvorki hafa
•tneiri greind, þroska eða ábyrgðar-
tilíinningu til að ltera en svo, að
þeitn er í rauninni ekki trúandi til
áhyrgðarmeira starfs en t. d. að
vera formenn í ungmennafélagi í
sveit. En ])essa menn hefir nú ís-
lenska þjóðin sett í æðstu valda-
stöður landsins og árangurinn er
iika glæsilegur.
Island hefir engum bækluðum
liermönnurii og heilsulausum-
fyrir aö sjá, engum ekkjum og
munáðai'leysingjum fallinna her-
manna, þarf enga atvinnuleysis
styrki að greiöa og enga vexti
eöa afborganir af ófriðarskuldum
og engin útgjöld hefir Island af
her og flota. en útgjöld af slíku,
setn að framan er minst á, sjúga
til sín drjúgan hluta af ríkistekj-
tim flestra þjóða. íslenska þjóðin
er dugleg og vinnusöm og fram-
lciðir mikið. Flér ætti því að vera
liægt fyrir meðálgreinda ríkis-
stjórn að „búa vel“. En ofsóknar-
stefnu-leiðtogunum, sem gerðir
voru að ráðherrum tókst það nu
svo, að þótt góðæri kæmi á góð-
æri ofan og peningarnir yltu inn
í landið, þá var alt í kalda* koli,