Vísir - 10.10.1931, Blaðsíða 2

V I S ' K
Húsmæður!
L>ií5jið ávalt um LIBBY’S mjólk,
ef }>ér viljið vera vissar um að
fá }>að besta.
Pæst í ölluin matvöruversl-
unum bæjarins.
Munið. að nafnið LIBBY er
trygging- fyrir gæðum.
Snl
IU5
lys!!
Fiskilínur
frá JOHAN HANSENS SÖNNER A.s.,
BERGEN,
eru viðurkendar þær bestu, sem notaðar eru
hér á landi.
Spyrjist fyrir um verð og skilmála hjá aðal-
umboðsmönnum firmans,
Þópöup Sveinsson & Co.
Símskeyti
—o---
París, 8. okl.
United i’ress. FB.
Forvaxtahækkunin í Frakk-
landi.
Förvextir liafa verið liækk-
aðir nm '•/]'( í !2Va%•
lvhöfn, í). okt.
(Frá frcttaritara FB.).
Bókmentaverðlaun Nobels.
Sænska akademíið vcitti í
gær Erik Axcl Karleí'eldt bók- j
mentavcrðlaun Nobcls. Karle-
feldt andaðist í aprílmánuði.
Fundið áður óþekt leikrit
eftir Björnsson.
Norska blaðið „Aftenposten“
skýrir frá því, að áður óþekt,
fullgert sögulegt leikrit eftir
Bjömstjerne Björnsson hafi
fundist á meðal handrita hans.
Leikritið er skrifað kringum
1860.
New York, 9.«okt.
United Press. FB.
Bankamál í U. S. A.
Federal Reserve bankinn í
New York tilkynnir, að komið
bafi verið skipulagi á starfsemi
til aðstoðar amerískum bönk-
um, í samræmi við tillögur
Hoovers forseta. Stofnaður
verður samsteypusjóður, sem í
verður lagður einu miljarður
dollara, til lánveitinga handa
bönkum, sem hafa fé sitt fast,
en standa að öðru leyti á traust-
um grundvclli. Stofnun ]>essi
verður kölluð „National Credit
Corporation“ og hefir fengið
Iieimild til ]>ess að útgefa
skuldabréf að upphæð 1 milj-
arð dollara og' er búist við, að
bankar í Bandarikjunum leggi
]>egar til helming fjárins, en
hinn hclminginn bankar og
aðrar stofnanir og einstakling-
ar, með kaupum á blutabréfum
jafnóðum og útboð fara fram.
Vínarborg 9. okt.
United Press. FB.
Forsetakosning í Austurríki.
Miklas hefir verið endurkos-
inn forseti austurríska lýðveld-
isins með 109 atkv. gegn 9,‘>.
London 9. okt.
United Press. FB.
Kosningabardaginn
hafinn í Bretlandi.
Verkalýðsflokkurinn, óháði
verkalýðsflokkurinn og Lloyd
George hafa birt kosninga-
stefnuskrár sínar.
Verkalýðsf lokk u rin n lieiti r
þvi, að kallaður verði saman
alþjóðafundur til ]>ess að koma
á sameiginlegri stefnu i pen-
ingamálum og samræmi í þeim
efnum. Ennfrenuir að bankar
og aðrar lánsstofnánir verði
þjóðnýttar.
Öháði verkalýðsflokkurinn
leggur einnig til, að bankar
verði ]>jóðnýttir, oí.i ; lýsir ]>\ i
vfir, íi 'ð hagsmuiiir verkalýðs-
ins ve rði a'ð sitja í fyrirrúmi
fyrir tiagsmumim kapitalist-
annu.
j Llovd (ieorge endurtekur áð-
| urgreindar ástæður sinar fyrir
því, hvers vegna bann er mót-
'falinn innflutningstollum, |>. e.
þeir trvggi ]>að á engan liátt, að
atvinnuleysi minki, og |>oir geti
ckki bjargað sterlingsj>undi frá
frekara verðfalli. Einnig sak-
ar liann íhaldsmenn fyrir fram-
komu þeirra er verst gegndi
fvrir þjóðina.
Beilín í). okl.
United Press. FB.
Stjórnarmyndun í Þýskalandi.
Brúning liefir myndað stjórn.
Leggur hann ráðherralislann
fvrir Hindenburg í kveld lil
samþvktar og verður lumn þvi
næst birtur.
Bertin II). okt.
United Press. FB.
Nýja stjórnin í Þýskalandi.
Ráðherralistinn hefir nú ver-
ið birlur: Bruning, kanslari og
utanrikismálaráðhcrra, Gröner
landvarnarráðherra og innan-
rikismálaráðherra, Herman
\VarmI)old sjiarnaðarráðherra,
Dietrich fjármálaráðherra, Curi
Joel dómsmálaráðiierra og
Stegcrwald verkamálaráðlierra.
Xew York 10. okt.
United Press. FB.
Gengi sterlingspunds.
Gengi sterlingspunds í gær
8 ,‘5.87 '/i, er viðskil'ti hófust, en
,$ !>.871A, er viðskiftum dagsins
lauk.
Hvammstangaðeilan.
Ut td hinu smávæg'ilega
kaujtdeilumáli á Hvamms-
tanga, sem í rauninni er Eim-
skipafél. ísiands óviðkomandi,
er nú svo koiiiið, að verkbann
hefir \erið lagt á lís. Brúarfoss
á Séyðisfirði, og að vöruflutn-
ingar til Hvammstanga hafa
verið stöðvaðar í bili, og fengust
vörur ]>angáð ekki fluttar úl í
Esju í gær, vegna hanns frá
Verkamannafél. Dagshrún. Nú
kvað vera svo ástatt, að stjórn
Rikisútgerðarinnar sé alveg
söniu skoðunar og stjórn Eim-
skipaféíagsins um það, að deil-
an sé öðrum óviðkomandi en
aðiljum dcilunnar, ]>. e. verka-
lýðsfélaginu á Hvammstanga
og Hannesi .Tónssyni kaupfé-
lagsstjóra.
(jllum muR ljóst vera, og
væntanlega einnig rikisstjórn-
inni, að skij> Eimskij>afélagsins
mega ekki stöðvasl. ()g ríkis-
sljórnin verður að gera sér ]>að
ljóst, ef hún heitir áhrifum sin-
um i þessu máli, að deilan er
A kvöldborðid:
Skvrhákarl frá Hornströndum,
harðfiskur, steinhitsriklingur,
barinn lúðuriklingur frá ísa-
f jarðardjúpi, soðinn og súr hval-
ur, ostar og pylsur.
Kjötbúdin í Von.
óviðkomandi Fhmskipafélaginu
og Ríkisútgerðinni, og verkefni
hennar verða því að koma vit-
inu fvrir þá, sém ábyrgðarlaus-
ir um hag þjóðarheildarinnar
eru að koniá af stað alvarlegri
og víðtækri stöðvun á sigling-
um.
Hver afskifti Sigurjón Ólafs-
son. formaður Sjómannafélags
Revkjavíkur, sem jafnframt cr
afgreiðslumaður strandferða-
ski]>anna hér, hel'ir haft af því
að vörur væri ekki fluttar til
Hvammstanga á F.sju, er Yisi
ókunnugt, en I)að liggur i aug-
um uppi, að þessi maður getur
ekki verið starfsmaður ríkis-
i útgerðarinnar áfram og jafn-
framt fonnaður i félagi, sem
gerir ráðstafanir i óhag því fvr-
irtæki, sem liann einnig vinnur
fvj'ir. Auk ])ess, sem áður var
lalið, var vörum, sem Súðin
hafði merðferðis til Hvamms-
tanga, ekki skipað upp þar,
nema að litln levti, vegna
hanns héðan að sunnan.
Má og ríkisstjórninni vera
Ijóst ,að í þessari deilu er um
hagsmuni hænda að ræða, þar
sem liorfur eru á, að kjötút-
flutningar stöðvisl. Kemur nú
í Ijós, hvort stjórnin hefir
nokkurn dug i sér, lil þess að
gera það, sem lienni ber. En
það skyldi nú aldrei fara svo,
að stjórnin meti meira vilja
verkalýðsforsprakkanna en hag
alþjóðar, skevti i engu um vel-
ferð vinsælasta og gagnlegasta
félags þjóðarinnar, og skorti
þrek til þess að halda á rétti
þcirra manna, sein hún telur
sig fulltrúa fvrir, bændanna!
Kreppan
og stjórnarflokkurinn.
-.o—•
Áhrifa heimskreppunnar gæl-
ir íiú hér á landi á öllum svið-
um. Fai heimskreppan teygði
þó hramm sinn hingað til lands
síðar en til flestra annara
landa og hætt er við, að íslend-
ingar Iosni síðar við þennan
vágest en aðrar þjóðir. Því
verðui' eigi neitað, að yfir-
standandi heimskrejipa er lík-
lega hin versta, sem sögur fara
al'. Alirifa hennar gætir nú
hvervetna í liéiminum og allar
líkur benda til, að þess muni
enn langt að hiða, að henni
létti af að fullu. Á slíkum tím-
um sem þéssum, þegar skórinn
kreppir að öllum, er ástæða til
þess að minna horgara landsins
á að glevina þvi.ekki, að frani
á síðustu niánuði hefir rikis-
stjórnin og lið það, sem veitir
henni stuðning, sýnt þa'ð í öllu,
að hún var gersamlega uni-
hugsunaiiaus um það, að búa
þvrfti svo i liaginn, að þjóðin
væri sem best við ]>ví húin, að
verjast þessum vágesti. Þvi vit-
anlegí var það, að kreppan
mimdi ekki líða svo hjá, að
liennar gætti ekki óþyimilega-
hér. Eigi að síður liélt stjórnin
áfram gegndaiiau.su fjárbruðli,
bitlingum var úthlutað, ný og
óþörf embælti slofnuð og ráð-
ist í \ afasöin og óþört ívrir-
tæki, sem kostuðu slórfé, án
lagalieimildar, með þeim á-
rangri, að þegar kreppan toks
er skollin á hér, Iiafa skuldir
ííkisins aukist svo miljónum
skiftir, þrátt fvrir gífurlegar
ríkistekjur og góðæri að und-
anförnu. Öllu var eytt fyrir-
hyggjulausl og þegar á reynir,
er getan líkt seni engin til þess
að vcrjasl vandræðum. Og
jafnvel á síðasta l>ingi voru
valdhafarnir svo siniiulausir,
fvrirhyggjulausir á úrræði í
þessuni vandamálum, að merk
mál, sem liefði getað dregið úr
krepjmvandræðunnum að stór-
miklum ínun, voru látin daga
i»l>pi. Tvcir þingmenn stjórn-
arliðsins báru fram friunvarp
til þess að koina á atvinnuhót-
»nj, en bjargráð þau, sem
þessir nýliðar stjórnarinnar á
þingi höfðu dottið niður á.
voru ]>essleg, að engin tiltök
voru að samþykkja frumvarp-
ið. Fvrir stjórnarliðinu lenti alt
í þjarki um hverir ætti að
verða ráðlierrar. Það er i raun-
inni engu likara en að stjórn-
in liafi ekki búist við ]>vi á
undanförnum árum, að geta
lialctið völdunum, hafi því só-
að hverjum eyri sem til náðist
og ásett sér að skilja við fjár-
hag ríkisins i kalda koli, til
þess að sú stjórn, sem við tæki,
gæti i engar framkvænidir ráð-
ist, ráðast því næst á liana fyr-
ir ódugnað og kyrstöðu, treyst-
andi á það, að altaf væri Invgl
að blekkja lýðinn i landinu.
Fhi þetta fór nú alt á annan
veg en ráðgert var. Það varð
hlutskií'ti framsóknarmanna
að halda áfram að stjórna
landinu með lænida sjóði og
glatað lánstraust. Fyrirtiyggju-
leysi stjórnarinnar á uinliðn-
um árum verður þjóðinni dýrt.
Það gæti farið svo, að hún
liiði þess seint eða aldrei hæt-
ur. En þó syndir stjórnarinnar
séu margar og óafsakanlegar
og' liún fái aldrei þann dóm
fyrir þær, sem hún ætti að fá,
þá er ein synd hennar svo
mikil, að hún má aldrei gleym-
ast þjóðiniii og aldrei verða
fyrirgefin, og það er sú syndin,
að liafa rúið þjóðina hestu
vojmunum, sem áttu að koma
lieiini að notum í haráttunni
við erfiðu tímana, sem hlutu
að koma, fyrr eða síðar, i kjöl-
far góðu áranna. Syndin var
þessi: Að koma fjárhag rikis-
ins í hið versta öngþvciti, svo
þjóðin stendur að kalla ber-
skjölduð fyrir i baráttunni
miklu - við heimskreppuna.
Fyrirhyggj uleysi s lj órnarínn-
ar í fjármálum gengur landráð-
um næst. Þeir menn, sem kom-
ið hafa þannig fram við þjóð
sina, liafa brugðist trausti henn-
ar. Þeir eiga aldrei afturkvæint
í valdasess, þvi jafnvel hinir
blindu liljóta nú loks að sjá
afleiðingarnar af stjórnniála-
framkoniu þeirra.
Mjólkarbá Fláamanna
Týsgötu 1. — Sími 1287.
\'eslurg. 17. — Sími 86-1.
Jónas Bergmann,
við Skildinganesveg.
1. flokks mjólkurafurðir. Skjót
afgreiðsla. Alt sent heim.
„Lögjafnaíarnefndin".
—o—
Eg tiefi veitt því athygii, að
smn blöðin ei'u sí og æ að tala
um einhverja „tögjafnaðar-
nefnd“, og liefir þó sú nefnd
íildrei til verið, svo að kunnugt
se. Finst mér óneitanlega held-
ur þreytandi, að Iilusta á þenna
lögjafnaðar-söng og því verra,
sem fleiri leggja saman.
Eg kippi mér nú ekld upp
við ]>að. þó að „Tíminn“ sé með
þessa vitleysu. En „Morgun-
hlaðið“ og „Alþýðublaðið“ eru
líka við og vi'ð að geta þessarar
dularfullu nefndar og virðast
trúa þvi statt og stöðugt, að
þetta sé alkunn stofnun. Hins-
vegar hefir „Vísir“ aldrei getið
þessarar nefndar og eg hvgg-að
mér sé óhætt að segja, að „Lög-
rétta“ hafi ekki lieklur gert
það.
í síðasta hlaði „Tímans“ er
þess getið, að Jónas liafi siglt
nýlega á „fund lögjafnaðar-
nefndar“. Og af sambanditau
virðist mega ráða, að blaðið
ætli, að liin „ósýnilega" nefnd
haldi fundi sína i Kaupmanna-
höfn. Væri fróðlegt að vita, í
hvers umboði Jónas sæti fundi
þeirrar nefndar, seni aldrei lief-
ir til verið.
Það er kunnugt, að „Dansk-
íslensk ráðgjafarnefnd“ kom
saman ú fund í Kaupmannahöfn
seint í fyrra mánuði. Jónas er
einn hinna islensku nefndar-
manna og er sennilegt að hlaðið
eigi við fundi þeirrar nefndar,
]k> að ])ví hafi ekki tekist að
afla sér réttra upplýsinga um
nafn hennar. En leiðinlegt er
það og ekki vansalaust, að
stjórnarblaðið skuli ekki vita
heili nefndarinnar. Ráðherrarn-
ir hafa iðulega verið að þvæla
uni þessa „lögjafnaðarnefnd“ í
skrifum sinum, og er þá ef til
vill afsakanlegl, þó að ritstjóri
„Tímans“ hafi etið eftir þeim
vitleysuna.
En væntanlega liættir hann
því nú, er liomiin liefir verið
hent á liið rétta.
„Dansk-íslensk ráðgjafar-
nefnd“ er stofnuð samkvæmt
16. grein Sainhandslaganna og
skulu eiga sæti i henniaðminsta
kosti sex inenn, „annar helni-
ingur lcosinn af Ríkisþingi Dan-
merkur og liinn helmingurinn
af Alþingi íslands".
Nefndin er meinlaus og gagns-
laus. Síðustu árin hefir húiv
verið skipuð átta mönnum.
Lögfræðingur.
I