Vísir - 01.11.1931, Blaðsíða 2

v ! < i »
)) MroŒM i Olsem (GÉI Jarðepli.
Dr. OETKER’S heimsþektu ba?tiduft, svo sem:
ROM,
VANILLE,
Egta góðar gulrófur frá
Gunnarshólma, cinnig Skaga-
kartöflur í pokum og lausri
vigt. - Sendið cða símið i
SÍTRÓNU,
MÖNDLU og
SÚKKULAÐI,
eru nú aftur fyrirliggjandi.
Úpval afs
Silki-náttfötum, undirfötum og morgunsloppum.
NORWALK
viðurkenda bifpeidagúmmí seljum vid
með afarlágu verdi meðan núverandi
birgðir endast.
Þöríur Sveinsson & Co.
Reykjavík
nú og fyrir 20 árnm.
—o—
f dagblaöinu The Glasgow Her-
ald birtist nýlega grein um
Keykjavík, eftir Mr. j. Logan
Mack, skotskan vísindamann, séni
hingað kom í sumar og hafði
e.innig komið hingað fyrir 20 ár-
um, eða 19ÍI, og 1927.
Hann lýsir fyrst Reykjavík eins
og hún var 1911, og getur sú lýs-
ing verið fróðleg þeirri kynslóð,
sem siðan hefir vaxið hér upp.
„Árið 1911 kom eg íyrst til
Reykjavíkur,“ segir hann, ,,á eintt
þessara litlu (dönsku) gufuskipa,
sem þá sigldu niilli Kaupmanna-
haínar og Islands, og konut við í
Leith og Færeyjum. Þegar við
kómum varpaði skipið akkerunt
úti á víkinni, en við fórunt á land
i smábátum og lentum við stein-
i.ryggju, og var þar ekkert af-
drep að vestan eða norðan. Þá var
íbúatalan sögð unt 8500, cn ef það
hefir verið rétt, þá var ekki auð-
sætt, hvar það fólk nutndi hafast
við. Flest húsin voru einlyft, úr
timbri og klædd bárujárni, en
grimnarnir hlaðnir úr stórúm.
hrufóttum steintim.
Strætin voru ósteinlögð og full
of holum, og alt var flutt á sntá-
hestuni, setn stóðu á hverju götu-
horni. en vegirnir, sem lágtt upp i
sveitir, voru fáir. Einn þeirra lá
til Þingvalla, annar til Hafnar-
fjarðar, og á þeint vegi mátti sjá
lcerrur og fólksvagna, en á þjóð-
vegttm landsins báru klárarnir
utenu og flutning, og reynditst
prýðilega. Hús opinberra stofnana
voru ]tá hin sönut sem nú: Safna-
liús, dómkirkjan, alþingishúsiö,
stjórnarskrifstofurnar og menta-
skólinn. i
Aðalatvinnuvegur Læjarbúa var
þá fiskveiðar, og er svo enn.
Vér skulum nú líta á Reykjavík
eins og hún var 16 árum síðar (ár-
ið 1927), og hvað sjáum vér þá?
Langir og traustir garðar lykja
um liina fögru höfn, hafskipa-
1‘fyggjur með ströndinni, vel
xarðar fyrir sjávargangi, þar sent
milliferðaskip, sæmilega stór, geta
legið, og fleiri en eitt i eimt. Vöru-
hús eru við höfnina, fjögra hæða
há, gerð úr steinsteypu. stræti,
sem hafa verið breikkuö eða ver-
ið er að breikka, og tugir bifreiða,
sem bíða farþeganna. I suðurhluta
bæjarins ent að rísa upp stór og
vöndtvð íbúðarhús, og á hæð vest- !
an við bæinn hefir verið lagður
grundvöllur að kirkju, sent verða .
mun stærsta kirkja landsins, ]>eg-
ar hún er fullgerð. íbúatalan var ■
þá sögð 20000, eða nær tólf þús-
undum meiri en 16 árum áður.
En hvað um það, enginn gat
neitað því, að Reykjavík hefði
Itreyst úr strjálbygðu ]torpi (og
trenutr óþrifalegu, er eg hræddur
r.m) og var nú orðin að athafna-
rnikíunt, veltnegandi verslunar og
liafnarbæ. Þó skorti ]>ar ýntisleg
]>ægindi, þar á méðal nægilega
stórt nýtísku gistihús og hrein-
lætisráðstafanir, sem sýnilega
voru i barndótni, en þó var kapp-
samlega verið að ktjtþa þeim mál-
um í lag. Járnbrautir voru engar
þá. og eru ekki enn, og verða ef
ti! vill aldrei. Jafnskjótt sent veg-
ir eru lagðir iim landið, verða bif-
reiðir notaðar til flutninga á
mönnum og varningi.
Nú skulunt vér virða bæinn fyr-
ir oss eins og hann kont mér fyrir
sjónir í sumar. Vér komunt á stóru
skipi og lögðumst ^ y/ri liöfnina
í kyrrit veðri, nærri öðru farþega-
skipi, en á eftir oss kont hið ís-
lenska skip Gullíoss og lagöist að
hafnarbakkanunt, þar sent fjögur
skip lágu fyrir. Á hæðinni 't vest-
urbænttm gnæfði nú kirkjan fttll-
gerð yfir önnur hús.
Göturnar voru nú fullar af fólki
(íbúatala er unt 26000), og var
það ekki aö eins vegna þeirra 500
íerðantanna, sent voru á farþega-
skipunum, heldur vegna venju-
legrar umferðar í þessum starf-
santa bæ. Göturnar voru ntalbik-
aðar og vel gerðar og lögreglu-
þjómt á ölluni gatnaniótum til
J.æss að stjórna umferðintti, alveg
eins og í Piccadilly Clrctts. Búðir
fullar hvers konar varningi, vefn-
aðarvöru, húsgögnum, bóktim,
skartgripum, en eg er hræddur
litn, að fæst af því hafi vcrið unn-
tð i Iandinu sjálfu. Starfsamt,
írjálslegt fólk á ferð. verkantenn
að gera við gamlar gotur og
leggja nýjar. flytningabifreiöir
Jtjótandi ttni alt. ltlaðnar efni i ný
hús.“
Þes'su næst segir ltöf. frá lieita
vatninu, setn veitt hafi verið til
bæjarins og finst að vonum mik-
1 •) til þeirrar nýungar koma. Hann
kveðst hafa fundið Dr. Guðnt.
Finnbogason, seni hann hafði
kynst hér áður, og lofar hann fyrir
góðar viðtökur. Segir lianii að Dr.
G. F. ha.fi sýnt sér alt hið merk-
asta, sem séð verði i bænum, svo
sent söfnin, skólana, Alþingishús-
ið o. s. frv. Fanst honum einkum
mikið kotna til hins nýja barna-
skóla og lýsir honum nokkuð. —
Síðast nefnir hann, að fjöhnent
hafi verið i kaffihúsunt bæjarins
og fólkið glaðvært, en það leyni
sér ekki, að bæjarbúar láti vinn-
u.na sitja fyrir öllu, og sé ]tá vel
að þvt komnir, aö létta sér upp
að kveldinu. eftir bita og þunga
dagsins.
NToröurf’öi’iii.
—o—
í „Vísi“ í gær hafa neniend-
ur úr (t. bckk mentaskólans cnn
á ný birt kuldakveðjur lil
sumra þeirra cr greiddu fyrir
för okkar og sýndu okkur gesl-
risni á ferðalagi okkar um
Nörðurland siðastl. vor. Til
svars við þeirri grein þeirra
gæti eg látið mér nægja að visa
til þess sem eg liefi áður ritað
um förina, bæði í Morgtinbl. 21.
júlí og í síjðustu' ársskýrslu
mentaskólans. í grein, er eg
sendi „Timanum“ til birtingar
i sumar, áréttaði eg þetta og
sagði nánara frá förinni, en ]>vi
miður hefir sú grein enn eigi
komið út.
í grein sinni í gær slepjia
nemendur að gefa ])ess, sem
þeim var vel gert og þeirrar
VO N.
gestrisni er þeir nulu á Laug-
um og Akureyri, sem oss er
skylt að þakka, en draga það
eitt fram er þeir telja að sér
bafi líkað miður.
Viðtökurnar á Laugum voru
vingjarnlegar og blýlegar í
okkar garð og bæði skólastjór-
inn — sem ekki var beima, en
liitti okkur á Húsavík og
beimafólkið á Laugum var
boðið og búið að greiða fyrir
olckur í öllu sem við óskuðum.
Þó að vér þyrftum að borga
gistinguna fanst mér það vei’a
vel afsakanlegt, því að engin
venja eða befð er enn komin á
um það, liversu sliku skuli
bagað í skólum vorum ]>egar
nemendur annara skóla ber að
garði, og livorki skólastjórinn
eða frú lians eru beima til að
taka ákvarðanir um slíkt.
í Aknrevrarskóla ]>águm vér
gisting og góðan greiða og sát-
um í kaffigildi við góðan fagn-
að bjá skólameistara og frfi
hans síðasta kvöldið, er vér
dvöldum þar, og auk ]>ess fór
skólameistari með okkur út að
Möðruvöllum, og fekk okkur
einn kennaranu til leiðsögu inn
í Eyjafjörð. Fyrir þetta fanst
mér að við mættum vera mjög
þakklát. Það var ekki tiltöku-
niál þó skólameistari væri eigi
viðbúinn að taka á móti okkur
fyrst þegar vér komuiíi til Ak-
ureyrar, þegar þess er gætt að
hann hafði fengið ákveðnar
fregnir um það. að vér mund-
um koma þangað 2 klt. síðar en
raun varð á.
Hafi gistingin í skólanum, er
vér komum af Vaðlalieiði, ver-
ið lakari en nemendur befðu
kosið, var það meira okkar sök
en þeirra, ér gistinguná veittu.
Um kvöldið áður cn lag< var á
Vaðlaheiði simaði eg i skólann
og óskaði eflir gistingu ]>ar, og
gat þess að við mundum taka
voðir með okkur yfir heiðina
lil að sofa undir. —- En þegar
til kom urðum við að sldlja
voðirnar eftir vegna illviðris.
Þegar vér komum i skólann
siðla nætur, voru eigi til ábreið-
ur eða yfirsængur hailda nem-
endum i skólanum, og eigi
bægt að útvega sbkt í öðrum
húsum, þvi að bæjarbúar voru
enn í svefni. Skólameistara-
frúnni þótti það tæpast boðlegt
eða ábættulaust fyrir nemend-
ur að ganga til iivílu i beima-
vistumim með ekkert ofan á
sér, og gat þess því að b;x-gt
mundi vera að fá gistingu banda
beim á gististöðum i bænum.
En sá kostur var þó tekinn, að
gista í skólanum, þótti okkur
]>að ábættulaust.
Eg' befi nú leiðrétl þann mis-
skilning, sem umkvörtunarefn-
in i grein nemendanna byggjast
á. Sé eg eigi ástæðu til að rekja
það efni nánara bér, en visa til
áðurnefndra greina minna um
förina. Vænti eg að eg eigi
þurfi oftar að svara óvingjarn-
legum blaðagreinum lil gisti-
vina okkar í þessari för, frá
þeim er bágu lijá þeini grciða.
30. okt. 1931.
Guðm. G. BárÖarson.
SJning
Gnðmandar Einarssonar
—o—
Guðmundur Einarsson opn-
ar listasýningu í dag í Listvina-
liúsinu við Skólavörðutorg, og
sýnir þar múlverk og brenda
leirmuni o. fl.
Guðmundur befir ferðast
víða um öræli landsins í sum-
ar. Hami fór austur að Fiski-
vötnum, fram með Vatnajökli
vestanverðum og norður fyrir
hann, hafðist uin tima við lijá
Tungnafellsjökli og síðar á
Þórmörk og við Merkurjökul,
og í haust fór liann vestiir á
Snæfellsnes.
Á sýningu þessari verða um
30 málverk af öræfum landsins
og um 200 brendir leirmunir.
Margir þeirra oru úr nýjum leir-
tegundum, fjöllitum, sem Guð-
mundur liefir safnað víðsvegar
um laiid í sumar, og bafa þær
gefist ágætlega. Einkum eru
suniar rauðleitu tegundirnar
mjög lallegar.
SðngskemtDn.
—o—
Söngskemtun ungfrú Jó-
liönnu Jóhannsdóttur í Nýja
Bíó s.l. ihiðvikudagskveld var
all-vel sótt. Þessi ungá söng-
kona lét nú í fvi’sta skifti til sín
lieyra liér i höfuðstaðnum.
Væntanlega eiga Reykvikingar
eftir að hlusta á hana mörgum
sinnum enn þá. Rödd þessarar
úngu söngkonu er að visu ekki ;
sérlega voldúg, sopran-rödd, en
góð þjálfun raddarinnar ásamt j
næmum skilningi á meðferð
viðfangsefna gaf söngskemlun-
inni í heild nokkurn listrænan
svip. Það hefði að vísu verið
æskilegra, að meira líf og festa
liefði komið fram i meðferð
sumra viðfangsefna, en hér átti
sér stað.
Best fanst mér ungfrúia
syngja, af útlendu lögunum:
„Ogni sabato avrete“, eftir
Gordigiani, svo og „Nun beut
die Flur“. (Aría úr „Schöpf-
ung“) eftir Haycbi. Bæði þessi
lög eru undur fögur og gerði
ungfrúin þeim liin l>estu skil. —
Þá voru á söngskránni nokkur
íslensk lög, svo sem „Draurna-
landið“ eftir Sigfús Einarsson,
„Berðu mig til blómanna" eftir
Bjarna Þorsteinsson og „Sprett-
ur“ eftir Sv. Sveinbjömsson. Þá
má nefna nýtt lag eftir Björg-
vin Guðmundsson, við „Sofðu
unga ástin min“, einkar geð-
þekt, sem vakli þegar brifning
áheyren’da.
Hér er ekki rúm til þess að
fara út i einstök atriði, sem
betur hefði niátt fara frá söng-
fræðilegu sjónarmiði. Áheyr-
endiu’ virtust mjög ánægðir
og varð ungfrúin að endurtaka
mörg lögin. Söngkonunni var
færður mikill fjöldi blómvanda.
Undirleikinn annaðist lir. Emii
Thoroddsen af sinni venjulegu
snild.
Spectator.
□ Edda 59311137. Fyrirl.
Atkvgr.
Veðtirltorfur í dag.
í gærkveldi var búist viÖ að lcólna
mundi' í veÖri i dág, íiteÖ vaxandá
nor'övestan eða norÖan vindi. Má
búast viÖ skúrum eða éljaveðri
frainan af degi.
75 ára
verbvtr á morgun ekkjufrú Guð-
rún Einarsdóttir. -Njálsgötu 31.
188*
Ekki aukast birgdirnar-
Ekki lækkar verdid
en ]>að hækkar beldur ekki á þvi, sem til er
í Haraldarbúd.
Allar deildir bafa nú meira úrval af góðum vöruiu
með lægra verði en verið befir síðan fyrir strið.