Vísir - 28.12.1931, Blaðsíða 3

V ISÍ H
Eg hygg, að venja sú að mat-
ast kl. 12 sé nú orðin svo rót-
gróin hér í bæ að henni fáist
ekki breytt. Ennfremur býst eg
við, að heimilin yfirleitt vilji
hafa börn sin heim á þeim
tíma. Og loks virðist mér, að á-
stæðurnar, sem i öndverðu voru
íbomar fram, um hollustuhætti
í skólanum, vera óbreyttar. Eg
tel þvi ekki að það sé á valdi
okkar skólastjórannn að fá
matarhléið afnumið.
Sama er að segja um b. Það er
•ekki á okkar valdi að stytta
þann kenslutíma, scm náms-
■skráin ákveður. Getur vel ver-
m, að námsskráin sé að ein-
hverju leyti gölluð, m. a. að
hún heiniti of margar kenslu-
stundir. Um það eru skiftar
skoðanir. En hvað sem því hð-
ur, þá er það víst, að breyting
á lienni verður að koma til
iramkvæmda í byrjun skólaárs,
en ekki á miðju skólaári, m. a.
•vegna þess, að við námsskrána
,er miðaður stundafjöldi og þar
af leiðandi kennarafjöldi, þátt-
íaka ríkisins í launagreiðslu o.
s. frv. Mun það öllum skiljan-
legt, að ókleift er að umturna
|>ví öllu í skjótri svipan.
‘Þá er það þriðja úrræðið, að
færa kensluna lengra fram á
kveldið. Þá breytingu er auð-
vitað hægt að gera með lítilli
’fyrirhöfn, og er þá eingöngu á
það að líta, hvort hún sé heppi-
leg eða ekki.
Með tilliti til árdegisdeild-
anna má sennilega álíta, að hún
sé heppileg, þótt auðvitað fylg'i
’það með í kaupinu, þegar slept
er kenslustundinni 8—9, að 0
kenslustundir flytjast yfir á
rtímann eftir kl. 1. Stundaskráin
-yrði enn meira sundurslitin en
hún er nú, og er það æfinlega
ökostur.
En Jiað, sem árdegisdeildim-
ar kynnu að vinna við breyt-
inguna, kæmi niður á síðdegis-
•deildunum. Skóíatími þeirra
hyrjaði 1 klst. síðar og endaði
1 klst. siðar cn hann gerir nú.
Á.þyí er enginn vafi, að þeirra
hiutur versnaði meira heldur en
sem næmi gróða morgundeild-
anna. Það er reynsla allra, Iiæði
’kennara og nemenda, að síð-
degistíminn cr lakari til nám's
heldur en morguninn, og því
lakari sem lengra hður fram á
kveldið. Það er ill nauðsyn, sem
krefst jx‘ss að halda börnum i
-skólanum eftir kl. 4. Þetta finna
börnin sjálf. Þess vegna cr að-
sóknin öll að morgundeildun-
■am. Heimilin segja yfirleitt liið
sama. Það er undanlekning, ef
óskað er eftir síðdegisdeild fyr-
ir barn í 5.—8. bekk. Og loks
er það ekki ótítt að færa verði
börn að læknisráði úr síðdegis-
deildum í morgundeildir, al-
gengara miklu heldur en hið
gagnstæða.
Þeim, sem nú kvarta svo súrt
vfir skólagöngunni kl. 8, skal
eg benda á það, að hjá mér
liggja margar umsóknir frá
bömum í síðdegisdeilduni um
færslu >fir i árdegisdeildir. En
þar eru öll sæti skipuð og flutn-
ingur þvi ómögulegur, nema
skifti eigi sér stað, og þau hefi
eg ekki getað fengið. Ekkert er
örðugra en að fá börn flutt
úr morgundeildum í síðdegis-
deildir.
Eg skal geta j>ess, að nú i
vetur eru það 13 deildir, sem
koma í skólann kl. 8, sem sé
2 deildir 8. bekkjar, 2 deildir 7.
bekkjar, 5 deildir 6. hekkjar, 3
deildir 3. bekkjar og 1 deild 4.
bekkjar. í þessum deildum eru
alls um 400 börn. Því fer fjarri,
að meira beri á óstundvísi hjá
þessum l>örnum en þeim, sem
ætlað er að koma lcl. 9 eða kl. 1.
Það skal viðurkent, að bæjar-
bragurinn, sem nú tíðkast í
Reykjavík, er alt annað en liag-
kvæmur þeim, sem snemma
.þurfa að rísa úr rekkju. Eg hefi
veitt því eftirtekt, að íbúar liöf-
uðborga í grannlöndum vorum
fara yfirleitt miklu fyr á fætur
en vér. Mun láta nærri, að um-
ferð sé þar orðin tiltölulega
eins milcil kl. 6, eins og lijá oss
kl. 8. Yirðist mér þetta hafa tek-
ið mikilli breytingu liér á síð-
ustu 30 árum, og tel eg þá
breytingu síst til bóta. Sein fóta-
ferð liefir í för með seinan
háttatíma, og mun alment við-
' urkent, að hvorugt sé heilsu-
samlegt né vænlegt til andlegs
þroska börnum eða unglingum.
Það fer nú að vonum, að börn
fóstrist eftir mynd foreldra að
þessu leyti sem öðru, og verð-
ur senniléga erfitt fyrir skólana
að spyrna ]>ar á móti, ef svo
heldur áfrain á næstu úratug-
um, sem fram hefir farið að
, undanförnu. Það er líka rétt,
i sem fram liefir verið tekið i
þessum umræðum, að foreldr-
ar eru ekki altaf sjálfráðir um
það, hvenær börnin komast i
ró að kveldi. Sambýlisfólk á
þar oft mikla sök. En ]>að tel
eg rétt, að skólar gefi þeim kost
á að taka daginn snemma, sem
þess óska og ástæður hafa til
þess, en neyði ekki nemendur
; sína til meira kvelddrolls en
þörf krefur.
Sig'. Jónsson,
I skólastjóri.
„Reikniitgnr
yfir tekjur og gjöld bæjarsjóðs
Hafnarfjarðar árið 1930“
liefir Vísi verið sendur nýlega. —
Er jafnaðarupphæð hans kr. 371.
032.96. — Tekjur af arðberandi
eignuiu em taldar kr. 75653.20,
íasteignaskattur kr. 12176.50, end-
urgreiddur fátækrastyrkur kr.
37°5747- ýmsar tekjur 1595.11,
óvissar tekjur 9053.15, aukaútsvör
.'67.784.28 (þar af írá fyrri áruni
16187.62). Á árinu var tekið 27
þúsund króna lán. — Helstu
gjaldliðirnir eru þessir; Laun
starfsmanna 48470.72, afborganir
lána 28.366.67, vextir af lánum
26604.22, barnaskólinn 34023.50,
íátækrastyrkur 100.624.96 (þar af
til utánbæjarmarina 45.219.26),
til holræsa 24.535.30, til vatnsveit-
unnar 5.534.84, til girðingar 478.
21, ti! verkamannaskýlis 2219.99,-
til bæjarbyggingarinnar 2319.15,
til brunamála 1.488.66, til bæjar-
jiinghússins 3703.55, til bókasafns-
ins 1659.29, vegna alþingishátíð-
arinnar 2915.64, til sjúkrasam-
lagsins 1500.00, götulýsing 3400.
00, ljós til spítalans 1500.00, sand-
taka o. fl. 2144.24, sundkensla
1033.25, húsnæði bæjarstjórnar
800.00, Bjargráðasjóðsgjald 835.
00, alþýðufræðsla 250.00, óviss
gjöld 32.971.42 (þar af til Flens-
borgarskólans 8689.25, greitt M.
J. upp í skrifstofukostnað 3000.00,
girðingar o. fl. 2133.31, lögreglu-
aðstoð 2452.70, málaflutnings-
kostnaður 1245.00, niðurjöfunar-
nefnd 1328.15, skrifstofukostnað-
ur 3975.66, skýrslugerSir 980.00
n s. frv.) Samkvæmt efnahags-
reikningi 1. jan. 1931 er bærinn
talinn eiga 588.222.65 umfram
skuldir. — Hafnarsjóður Hafnar-
íjarðar er talinn skuldlaus með
óllu í árslok 1930 og eignir hans
nietnar kr. 922.220.48. — Bæjar-
sjóður Hafnarfjarðar skuldar hon-
uni fram undir hálfa miljón króna.
— Aðrir stærstu eignaliðir eru.
„Vesturgata nr. 6 með uppfyll-
ingu“ 155.234.36, og Hafskipa-
1-rvggjan kr. 178.234.96.
Einar Sigtfissen
fiðluleikari sonur Sigíúsar Einars-
sonar dómkirkjuorganleikara hélt
fyrsta konsert sinn í gær i Nýja
Bíó með aðstoð tnóður sinnar frú
\ alborgar. Á skránni voru hvorki
. meira né minna en þrjár fiðlu-
sónötur, hinar fyrri eftir Hándel
og Mo/.art, að vísu ekki langar, en
itin þriðja eftir César Franck.
langt og mikið verk. Áuk jiess var
NINON OPID ■ S- W Stærsta tíska vc Ver | Franskip Pepluj akkar
ítrarins. d frá -55— 125 kr.
Eignist einn af þessum skínandi fallegu perlujökkum fyr- ir nýjárs-skemtanirnar.
NÝJA EFNALAUGIN,
(GUNNAR GUNNARSSON).
Sími 1263. Reykjavík. P. O. Box 92.
Kemisk fata- og skinnvöruhreinsun. — Litun.
Varnoline-hreinsun.
Alt nýtísku vélar og áhöld. Allar nýtísku aðferðir.
Verksmiðja: Baldursgötu 20.
Afgreiðsla Týsgötu 3 (hominu Týsgötu og Lokastíg).
Sent gegn póstkröfu út um alt land.
Sendum. ------ Biðjið um verðlistg.---Sækjum.
tfi Alll roeð islenskum skipum! 4*1
Ciacónna eftir Vitali, sem heyrst
iiefir hér nokkrum sinnum áður.
— Það hefir lengi verið kunnugt,
að Einar Sigfússon hefði fengiö
ríkulega tónlistagáfu í arf frá for-
tldrum sínum, cn samt mun ]>að
hafa komið flestum á óvart hversu
mikinn þroska hann sýndi, er
bann lék nú í fyrsta sinn opinber-
lega eftir aðeins 4 ára nám erlend-
is. Tónninn er orðinn aðdáanlega
tagur og öruggur, leiknin bar aö
öðru leyti vott um ágæta kenslu
og ástundun og meðferðin i heild
sinni sýndi hina meðfæddu tón-
listagáfu og sjaldgæfan smckk fyr-
ir stílfegurð. — Hér skal nú ekki
fara vit í að rekja sundur hin
smærri atriði ]>essa ánægjulega
tónleiks, en aðeins geta þess að
aheyrendur fögnuöu hinum unga
listamanni sem best þeir kunnu,
og éftir konsertinn hevrðust menn
láta gleði sína í ljósi hver við ann-
an yfir því að svo bráðefnilegur
kraftur skyldi bætast íslenskri tón-
list. — En fjögur ár eru hvorki
talin nægur tími til að skapa full-
kominn fiðluleikara né fullþrosk-
aðan mann úr ungling unt tvítugt.
Þess vegna mun Einar nú hafa
hug á því, jafriskjótt og ástæður
leyfa, að fara aftur útan til frekara
náms. Væntanléga vérður hann að
sækja utri styrk, og væntanlega
þúrfa veitingavöldin nú ekki neinn
sérstakan umhugsunartíma eftir
jæssa frammistöðu. H.
1.0 0 F 3 = 11312288 =
Veðrið í morgun.
Hiti í Reykjavik -4- ö stig,
ísafirði -t- 7, Akureyri -4- 3,
Seyðisfirði -t- 0, Vestinannaeyj-
uin 6, Færeyjum -4- 2, Juli-
anehaab ~ 12, Stvkkishókni -4-
5, Raufarhöfn -4- 3, Húlum í
Hornafirði 0, Grindavík -4- 5,
Iljaltlandi 1 stig. (Skeyti vant-
ar frá Blönduósi, Jan Mayen,
Angmagsalik, Tyneniouth og
Kaupmannahöfn). Mestur lúti i
Reykjavík i gær -4- 2 st., minst-
ur -4- 9 stig. Urkoma 1.7 mm.
Yfirlit: Djúp lægð fyrir austan
ísland, en háþrýstisvæði yfir
Grænlandi. — Horfur: Suðvest-
urland, Faxaflói, Breiðafjörður:
Minkandi norðanátt. Léttskýjað,
Vestfirðir, Norðurland, norð-
austurland, Austfirðir:. Norðan
hvassviðri, og snjókoma fram
eftir deginum, en fer að lygna
úr því. Suðausturland: Allhvass
norðan. Léttskýjað.
Gullfoss
fór til útlanda í gærkveldi.
Á nieðal farþega voru: Guð-
muiidur Hliðdal landssímastj., Ól-
afur Ólafsson læknir, Sig. Ágústs-
son, Árni Riis, Jóh. Sæmundsson.
Jón Guömundsson, Mr. FeiTÍer,
Sig. Jónsson og frú, Bryndis Guö-
mundsdóttir, Guðrún Ingólfsdótt-
ir, Ágúst Steingrímsson, Jón F.ng-
ilberts.
„Fegurst unðir sðlunni."
Smásaga.
Eftir Axel Thorsteirison.
—o—
Fimdum mínum og Ilarra bar fyrst saman í tjald-
jbúðunum við Niagara. Það var snemma sumars 1918.
Við vorum þar tjaldfélagar um slceið. En eg lcyntist
Harra litið fyrst framan af. Held eg þó, að enginn
okkar félaga liafi komist i nánari kynni við hann en
eg.Harri var óvanalega þögull og fáskiftinn. Og það
kom sjaldan fyrir, að hann yrti á nokkurn mann að
fyrra bragði á þessum tjaldvistardögum. Vel má vera,
að það hafi verið einmitt ]>ess vegna, að eg veitti
honum enn meiri atliygli en liinum félögunum, sem
sumir liverjir létu oftast dæluna ganga, þegar ekki
var skyldum að gegna, svo sem írarnir latigi Mike
og Pat, og jafnvel Kanússíó gamli.*) Harri var þeini
gerólikur að lundarfari. Hann átti ekkert af glaðværð,
glettni og kæruleysi Iranna, né lieitlyndi Armeníu-
mannsins. Sjaldnast varð á houum séð, hvort hon-
um likaði betur eða ver. Hann liló aldrei svo eg muni,
Sbr. smásagnasafnið „í leikslok“.
og hann sást varl bi'osa, en hann lél aldrei reiði i
ljós við nokkurn mann.
Harri var maður allhár vexti og þrekinn, samsvar-
aði sér vel, og var filefldur, en beitti litt afli, hvorki
1 leik eða við starf. Hárið var jarpt og kembt aftur,
íagurlega liðað, ennið allhátt og breitt. Augu Harra
\oru stálgrá, tillit þeirra skarplegt og blýjulaust,
nefið beint, en liakan í lengra lagi. Harri gat vart
lalist fríður maður, en hánn var karlmannlegur á
svip. Allur andlitssvipurinn bar merki um festu, ró-
lyndi og þrek. Hann var einn þeirra nianna, sem
bera það með sér, að þeir hafa mótast af þeirri
grundvallarhugsun, að fara sinu fram og beygja sig
aldrei undir álirif annara, em seinir að hugsa, en
bugsa sjálfstætt, og hvika aidrei, er þeir hafa tekið
ákvörðun sina. Eigí held eg þó, að Harri hafi verið
þannig að eðlisfari, en lifið mótaði hann þannig.
Mikil einvera og veiðimannslífið i skógum norður-
landsins í Canada liafði byrjað að móta hann fyrir
lifið þegar hann var á barnsaldri — og fram á þenn-
an dag, er viðburðir sem hann hafði lítinn skilning
á, urðu að minsta kosti að nokkuru leyti — vald-
ir að því, að liann leiddist ásamt svo mörgum öðrum
að altari lierguðsins, ef til vill til þess að fórnfærast,
eða til þess sem verra var, limlestast og verða ófær
til þess að lifa lifi sinu á þann hátt sem hann liafði
gerl frá blautu barnsbeini að kalla mátti, fjarri
mannabygðum, í nánu samlifi við dýr og gróður
norðurlandsskóganna.
Eg virti Harra oft fyrir mér á kveldsiundum og
mér var það ljóst, að liann hugsaði margt, þótt ó-
ræðinn v:eri, bann væri í rauninni alt af i liuganum
i norðurlandsskógunum, liugsanir hans um heima-
stöðvamar væri svo öflugar, að við, sem forlögin
höfðu gert að ferðafélögum lians, gleymdust honum
að mestu stundunum saman. E11 eg þóttist verða
þess var stöku sinnum, að það vottaði fyrir við-
kvæmni i stálgráu augunum, en þa'ð var svo ör-
sjaldan.
Atti Harri nokkura ástvini? Föður, móður, systur
eða unnustu? Eg spurði hann einskis i þá átt, en
var að hugleiða hvorl Harri saknaði ástvina. En mér
]x>tti ]>að ekki liklegt. En upp úr þeim liugleiðing-
um datl mér i hug, að Harri ætti veiðiliund og hefði
orðið að skilja hann eftir norður frá. Og eg efaðist
ekki nokkura vitund um, að ef svo væri, mundi Harri
sakna hans sem ástvinar. Eg ályktaði, að vi'ð hund
sinn mundi hann ræða óhikandi og eins og maður
ræðir við mann. Og mér var það fjarri að áfellast
Harra —- eða nokkum mann — fyrir að treysta bet-
ur tryggum og reyndum ferfætlum vini en óreynd-
um tvifættum. En að þvi komst eg fyrr en mig varði
og án þess eg spyrði hann, að ályktun min var rétt.
Harri átti sér hund norður í skógarbygðum. Það kom