Vísir - 09.09.1932, Blaðsíða 2
V I S I R
Nýkomiö:
Flórsykup.
Hveiti
„Cream of Manitoba“.
Símskeyti
Manchester, 8. sept.
United Press. - FB.
Launadeilan í Lancashire.
Úrslit eru nú kunn uni at-
kvæðagrei'ðslu vcfaranna (um
lækkun launa). Með verkfalli
greiddu 30,991 atkvæði, en
1,518 á móti.
Briissel, 8. sepl.
United Press. - FB.
Kolaverkfallið í Belgíu
til lykta leitt.
Námúmannáverkfallið er nú
tii lykta leitt, þar eð fulltrúar
námumanna og kolanámueig-
enda, liafa fallist á nefndartil-
lögu ])á, sem áður var um sim-
að, en samkvæmt henni áttu
laun áð hækka um 1%.
Vinna hefst á.ný í námunum
á mánudag.
Madrid 8. sept.
United Press. - FB.
Frá Spáni.
Þjóðþingið hefir, með 227 at-
kvæðum gegn 25, samþvkt mik-
ilvægar brevtingar og viðauka-
tillögur við landbúnaðár-við-
reisnarfrumvarpið. Er m. a.
gert ráð fyrir að taka lönd að-
alsmanna og skifta þeim í smá-
jarðir. Var þetta samþvkt, að
tillögu jafnaðarmanna. >-r Bú-
ist er við, að þjóðþingið liafi
gengið frá frumvarpinu i kveld
eða á morgun, og loka-at-
kvæðagreiðslan geti farið fram
á föstudagskveld.
9. sept. — Þegar Þjóðþingið
hafði fallist á breytingar- og
viðauka-tillögur þær, sem
bornar voru fram við laudbún-
aðarfrumvarpið, hófust loka-
umræður um Kataloníu, og
stöðu hennar innan lýðveldis-
ins. — Fullnaðar-atkvæða-
greiðsla í háðum málunum fer
fram i kveld.
Eidinborg, i ágúst.
United Press. - FB.
Frá Skotlandi.
Enginn líflátsdómur var upp
kveðinn í Skotlandi í fyrra, sam-
kv. ársskýrslum um slík efni,
er nýlegá hefir verið hirt. Alls
voru 16,683 menn dæmdir til
fangelsisvistar á árinu, en
16,616 í hitt'eð fyrra.
Landsþingskosningar
t Danmórkn.
-—o—
Samkvæmt tilkynningu frá
sendiherra Dana, dagsettri í
gær, er nu kunnugt orðið um
atkvæðamagn flokkanna í
kosningunum. Ríkisst jórnin
hefir á ný fengið meiri hluta
atkvæða. Flest alkvæði fengu
jafnaðarmenn 231.558, ihalds-
menn 127.871, vinstrimepn
121.897, róttæki flokkurinn
19.982, „Ret.sforhundet“ 6.379,
hændur („Landhr. Sanunen-
slutning) 7.105, kommúnistar
3.439 og heimatrúhoðsmenn
1.702 atkv.
Pistlar nr sveit.
—o—
III.
Það hefir dregist nokkuð
og lengur en ætlað var — að eg
sendi „Vísi“ línu á nýjan leik,
en nú skal tir því bætt.
Eg hefi íengið blöðin með
pistlum mínum, þeim er eg
sendi fvrir mánaðartíma. Sé
eg þar, að handrit mitt muni
hafa verið lagað, án Jtess ]>ó, að
meiningu sé raskað, og kann
eg hlaðinu þakkir fyrir. Eg
þykist vita, að smíða-lýtin muni
hafa verið mörg, því að eg er
— eins og raunar flestir sveita-
menn -— óvanur því, að setja
fram hugsanir mínar í rituðu
máli. íÞiykir mér því gott, að
mega eiga von á því, ef eg sendi
„Vísi“ pistla við og við, að skrif
mín verði löguð og „búin undir
prenlun“.
Eg byrja þá á því, sem nýjast
er. Hingað er kominn „Tíminn“,
blað Jónasar frá Hriflu, með
„friðargrein“ Ásgeirs Ásgeirs-
sonar, forsætisráðherra.
Jónasar-menn ýmsir hér um
slóðir urðu ókvæða við, er
greinir forsætisráðherrans tóku
að birtast í „Timanum". Höfðu
þéir ekki farið dult með þá
skoðun sína, að sjálfsagt væri,
að neita Ásgeiri og fylgismönn-
um hans um rúm i blaði „Fram-
sóknarflokksins“. Fyrir Ás-
geiri vekti ekkert annað en það,
að „minka“ Jónas, stela frá
lionum fylginu og gera hann að
engu. Hann væri fjandmaður
Jónasar frá f'ornu fari, slæg-
vitur nokku'ð, hógvær og hýr í
bragði. Hann inundi og vilja
taká nokkurt tillil til annara
flokka, en alt slíkt væri „eitur
í beinum" Jónasar. Jónas vildi
kúga alla og mylja undir sig —
alla nema þá, sem gengi til
skrifta og fullrar lilýðni. Þess-
um þægu mönnum ætti svo að
raða á rikisjötuna, enda rættist
þá allar hugsjónir „hinna rétt-
trúuðu“, er þeir fengi fylli sína.
Trúin á Jónas og trúin á mik-
inn mat og góðan er eitt og hið.
sama í hugum margra manna,
eða svo var ]>að að minsla kosti.
Jónas Jónsson er líklega einn
um ]>að allra islenskra stjórp-
málamanna, að hafa ekki eign-
ast pólitíska samherja, án
ákveðinnar vonar eða loíorða
um einhver fríðindi. Það er
engin tilviljun, að eg hygg, að
eigingjörnustu bændurnir
munu vera einna ákveðnastir
fylgismenn þessa brokkgenga
stjórnmálamanns. Þá eru oflát-
ungarnir. Þeir eru að vísu fáir i
bændastétt, að pninsta kosti hér
um slóðir, en þessir fáu munu
vel flestir samdauna Jónasi í
öllum efnum. Kærulausir menn
munu og fvlgja honum að mál-
um, en þeir eru víst fleiri við
sjávarsíðuna en til sveita.
Og nú er Ásgeir tekinn að
boða frið i sjálfu málgagni hat-
ursins og hefnigiminnar. Og
sanntrúuðustu Jónasar-aum-
ingjarnir ráða sér ekki fyrir
vonsku.
Þeim hafði skilist á Jónasi í
vor, að eitthvað sögulegt mundi
gerast, áður en hann leyfði Ás-
geiri rúm í „Tímanum“. Og nú
er þessi maður farinn að hirta
þar langlokur sínar vikidega.
Hvað veldur slikum ósköj>-
um? — Hvað veldur því, að
höfuð-fjandmaður Jónasar og
keppinautur um forsætisráð-
herra-tignina skuli nú vera
tekinn að grafa undan fótunum
á honum i hans eigin blaði?
Fvlgismenn Jónasar hér í ná-
grenninu, mennirnir sem biðja
fyrir honum kvelds og morgna,
skilja ekkert í þessu. Þeir full-
yrða, að þetta sé þvert ofan í
það, sem þeim hafi skilist a'ð
til stæði. — Meiningin hafi ver-
ið sú, að Ásgeir yrði „lokaður
úti“. „Framsókn" væri ekkert
nema Jónas. Og hvað vildu svo
þessir garmar, sem hann liefði
Lekið upp af götu sinni og leyft
að komast til nokkurra \irð-
inga í flokknum, vera að gera
sig merkilega og tildra upp
skoðunum, sem annað livorl
væri að láni þegnar, eða fædd-
ar heima fyrir i skömm og van-
æru og ógurlegustu fátækt.
Og nú væri Ásgeir farinn að
skrifa — skrifa í blað Jónasar!
— Þjónninn kominn á fremstu
síðu í blaði húshóndans! Og
tekinn að predika frið og sátl
og umburðarlyndi og einhvers-
konar réttlæti alt þvert ofan
í vilja húsbóndans! - Nei —
hér yrði að taka í laumana, svo
að um munaði. — Það hefði
aldrei gefist vel hér á landi, að
vinnufólkið stæði uppi i hárinu
á húsbændunum.
Okkur hinum, rólegu mönn-
unum, sem björgumst á eigin
spýtur og sjáum ekki til neinna
launa lir ríkissjóði, fvrir fvlgi
við einstaka menn, þykir vænt
um friðarskraf Ásgeirs ráð--
herra, ef þar fylgir hugur máli.
Við þekkjum ckki forsætis-
ráðherrann að neinu, cn orð-
sporið segir, að liann sé greind-
ur maður og prúður, gætinn og
langi til að'vera sanngjarn. Sé
lýsing ]>essi rétt, þá er bersýni-
legt, að hann er alger mótsetn-
ing Jónasar, og því litlar líkur
til, að þeir eigi heill saman.
Jónas berst um í'ast og hefir
hatrið að leiðarstjörnu. En
hatrið er ófrjótt og hæltulegt,
eins og alliy vita. Þ.éss vegna
stefnir Jónas nii norður og nið-
ur með alt það lið, sem honum
vill fylgja. Og l'orsætisráðherra
niá vissulega gæta sín, að ger-
asl nú ekki leiðitamur, þvi að
þá mætti vel fara svo, að hann
lenti í sömu fordæmingunni og
Tr. Þórhalksson. Jónas leiddi
lr. Þ. svo langt afleiðis, að
ósýnt mun þykja, að hann híði
þess nokkuru sinni bætur.
Mætti slík lirakför vel verða
Ásgeiri til viðvörunar.
Sumir vilja halda þvi fram,
að Ásgeir Ásgéirsson liafi stað-
ið hölluni fæti í flokki sínum í
það mund, er liann gerðist
stjórnarforsetí. Má vel vera, að
eitthvað sé liæft i þéssii, þó að
ekki kæmi fram opinberlega.
En Iivað sem um þetta er, þá
mun hitt víst, að fylgi Ásgeirs
fer nú vaxandi. Að vísu hef-
ir ekki mjög reynt á hið nýja
ráðuneyti enn sem koniið er,
að minsta kosti ekki svo, að
sveitamenn v.iti, en okkur virð-
isl þó, eftir fregnum ýmiskon-
ar og hlaðaskrifum að dæma,
sem „bæjarhragurinn" ]>ar í
stjórnarráðinu sé nú allur ann-
ar en fyrir stjórnarskiftin.
Menn þykjast finna, að ekki
muni nú stjórnað samkvæmt
mótor-lampar
eru traustir og ábyggilegir. —
Notið þá eingöngu.
Umhoðsmenn:
Þðrðor Sveinsson & Co.
0^00000^0^00 oqqqqoqqooqoqqqqgoqooc^qoqoqöoqoq
o5œ«xxxö«x>QOOoöœoöoöooœooaooo«xíXöotXjo«Xxx»aö
lögmáli liins hlindasta haturs
og ofsóknar-æðis, heldur sé
skynsemin höfð með i ráðum
og sanngirnin að einhverju
leyti. Og þetta er áreiðanlega
mikil framför, mikil breyting
til batnaðar.
Ásgeir Ásgeirsson hefir nú
tekið til máls og gerst boðberi
friðarins. Mér er kunnugt um,
að margir hugsa gott til, að nú
skuli boðaður friður i „Timau-
um“ — því blaðinu, sem jafn-
an hefir verið alelda af liatri
og vonsku og lagt alla stund á,
að eyða firðinum, trufla lands-
lýðinn og æsa stétt gegn stétt
og mann gegn manni. —
Friðargrein Ásgeirs verður
ekki gleyml að sinni úti um
sveitir landsins. -— En fari nii
svo, að liann reynist ekki mað-
ur til, að „semja fri'ðinn“ og
láti Jónas enn kefla sig og
binda, þá mun liætt við
„stjörnuhrapi“ og fullkominni
andúð hugsandi manna.
s.
Veðrið í morgun.
Hiti í Reykjavík 8 stig, Akur-
evri 7, Seyðisfirði 8, Vest-
mannaeyjum 8, Stykkishólmi
8, Blönduósi 8, Raufarliöfn (>,
Hólum í Hornafirði 8, Færeyj-
um''6, Julianehaab 7, Jan May-
en 0, Angmagsalik 1, Hjall-
landi 11 slig. (Skevti vantar
frá ísafirði, Grindavík og
Tynemouth). Mestur hiti hér
i gær 11 stig, minstur 7 stig.
Úrkoma 2.0 mm. Sólskin 2.7
stundir. — Yfirlit: Lægð suð-
vestur af Reykjanesi á hreyl'-
ingu norðaustur eftir. - Horf-
ar: Suðvesturland, Faxaflói,
Breiðafjörður, Veslfirðir: All-
hvass suðaustan og rigning í
dag, en snýst síðan í suðvest-
ur með skúrum. Norðurland:
Vaxándi sunnan átt. Rigning.
Norðausturland, Austfirðir:
Hægviðri og víðast úrkomu-
laust í dag, en vaxandi sunnan
átt og rigning í nótt. Suðaust-
urland: \raxandi sunnan átt og
rigning.
Br. med. Helgi Tómasson
var meðal farþega á Dron-
ning Alexandrine frá útlöndum
i gær-
Es. Súðin '
Var á Borðeyri i morgun, en
Revkjarfirði i gær.
Skip Eimskipafélagsins.
Goðafoss. er í Krossanesi.
Brúarfoss fer frá Kaupmanna-
höfn i dag, til Austfjarða og
Norðurlands og því næst liing-
að. Dettifoss er í Hamborg.
Gullfoss er á útleið. Selfoss fer
norður í dag og þaðan til Ham-
borgar. Lagarfoss kom til
Kauj>mannahafnar í gær.
Gs. Botnia
fer annað kveld kl. 6, en ekki
kl. 8, eins og venjulega.
Klumbufótur.
Sögunni af Klumbufæti lýk-
ur hér í blaðinu í dag', og muu
hún koma út sérj>rentuð inn-
an skamms. — Næst verður
einkennileg smásaga neðanmáls
i Visi, en ]>ar næst liefst mjög
skemtileg skáldsaga, sem allir
munu lial'a gaman af að lcsa.
Frú Anna Bjarnardóttir
frá Sauðafelli er nýlega
komin heim eftir að liafa dval-
ið í sumar á Englandi og Skot-
landi, með styrlc frá Alþingi,
til þess að kynna sér þar
fræðslumál. Heimsótti hún
marga skóla og var á lands-
þingi félags þess á Skotlandi
(Scottish Association for Men-
tal Wcll'are), er berst fyrir
bættum mentunarskilyrðum
van]>roska harna. s.
Gengið í dag'.
Sterlingsjnmd........kr. 22.15
Dollar .............. — 6.351/4
100 rikismörk ........... 151.11
— frakkn. fr......— 25.05
— belgur .............. 87.94
— svissn. fr......— 122.73
— lirur............. — 32.73
— pesetar ...........— 51.19
— gvllini .......... — 254.86
— tékkósl. kr.....— 18.97
— sænskar kr. ... 113.85
— norskar kr......— 111.15
— danskar kr......— 114.65
Gullverð
ísl. krónu er nú 58.75.
Bifreiðastjórar,
er verið liafa i Bifreiðastjóra-
félagi Reykjavíkur, eiga kost á
ókeyjns enskunámi. Sjá augl. i
blaðinu i dag.
Sólbakkastöðin.
Tæplega 50,000 mál síldar
hafa verið setl á land á Sól-
hakka í sumar. Starfrækslu
stöðvarinnar er nú Jokið að
þessu sinni.
Henry Bay,
aðalræðismaður Norðmánna,
sem kom hingað úr Sigluf jarð-
arveru sinni ]>. 5. ]>. m„ hefir
nú aftur tekið við forstöðu kgl.
norsku aðalræðismannsskrif-
stofunnar. (FB.).
Kvenna, karla og barna.
Feikna úrvaL
Afar lágt verð.