Vísir - 06.03.1934, Blaðsíða 2

V1 SIR
yfirvofandi á. Spani
9
Danskar
Hollenskar
Norskar
| frú liibjOrg SpMiir I
t'rá Sveinatungu.
—o—*
Hún var fædd 1. apríi 1872 í
Geirmundarbæ á Akranesi.
Voru foreldrar hennar Sigurður
Erlendsson og Guðrún Guð-
mundsdóttir, og dvaldist liún '
hjá þeim uns hún giftist, nítján
ára gömul, Jóhanni Eyjólfssyni,
hinum mesta áhugamanni um
allar framkvæmdir og siðar
þingmanni Mýramanna. Hafði
liann þá tveim árum áður reist •
lni i Sveinatungu í Norðurárdal.
Bjuggu þau hjón yfir 20 ár í
Sveinatungu við mikla og þjóð-
kunna rausn, en keyptu síðar
Brautarholl á Kjalarnesi og
bjuggu þar til vordaga 1923. Þá
brugðu þau búi og fluttust til
Reykjavíkur. Frú Ingibjörg lést
að licimili sínu liér í bænum 20.
f. in., eftir langan og þungbær- ,
an sjúkleik.
Þeim hjónum varð 11 barna
auðið. Þrjár dætur létust í
bernsku, en hin bömin komust
öll til fullorðinsára. Guðmund- ^
ur lcaupmaður, næst elsta barn-
ið, andaðist fyrir nokkuruní
misserum, en sjö eru á lífi:
Guðrún, skáldkona, gifl Bergsv.
Jónssyni, kaupni., Eyjólfur,
framkvæmdarstjóri Mjólkurfé-
lags Reykjavíkur, Helga, gifl
Elísi verslunarm. Guðmunds-
syni, Sigurður, Vagn og Skúli,
og Lára, gift Jóh. G. Stefáns-
syni.
Ein af fyrverandi nágranna-
konuní þeirra Sveinatungu-
hjóna, hefir sent Vísi eftirfar-
andi grein til birtingar, og er >
þar fagurlega og maklega lýst
■æfistarfi og mannlcostum hinn-
ar látnu, góðu konu:
„Hún Ingibjörg' i Sveina-
tupgu er að koma“, kölluðum
við börnin með fögnuði, er við
sáum til ferða hennar. Hún kom
oft til okkar — og var einn
allra skemtilegasli og elskúlég-
asti gestur, sem lieimsótti okk-
ur, þegar cg var bam. — Ekki
stafaði fögnuðurinn af því, að
tair gestir kæmu til okkar, því
að þar var sjaldan gestalaust.
Nei — en hún Ingibjörg flutti
með sér ljós og yl livar sem
hún fór — og þess vegna var
svo gaman að fá hana. Hún var
vel greind kona, glaðlynd og :
skemtin i viðræðum, en það, j
sem einkendi Iiana sérstaldega, *
var frámúrskarandi trygð, prúð j
framkoma og óvenjulega mikil
alúð við alla. Ein af stórhátíð-
um okkar barnanna var þegar
við fengum að fara að Sveina-
tungu, én J>að fengum við oft.
Alt af var hlakkað jafn mikið
til, og alt af var fögnuðurinn
hinn sami yfir ferðinni. Fyrst
og fremst var svo gaman að
hitta leiksystkinin, bömin þax\
sem voru svo vel upp alin og
pmð, að aldrei heyrðist ókurt-
eist eða ljótt orð til þeirra, og
svo voru viðtökurnar og viðmót
húsbændanna eins og bcst get-
ur verið hjá góðum foreldrum.
Auk þess var svo margt að
sjá í Sveinatungu, sem maður
sá ekki á öðmm bæjum í sveit-
inni. Mér fanst þar vera liæiTa
til lofts og víðax-a til veggja en
annarsstaðar. Ingibjörg liafði
sérstakt lag á }>vi, að láta alt
líta snyrtilega út í kringum sig,
og alt varð bjart og’ hlýtt í
kringum liana. Sveintaungu-
heimili'ð var stórt og umfangs-
mikið. — Húsbændurnir stór-
huga og franxkvæmdarsamir.
Oft var 30—40 manns í heimili
vor og sumar, þvi að altaf var
verið að byggja eða staðið í öðr-
um stórræðum. Þar við bættist
sífeldur gestastraumur nætur
og daga, einkum vor og liaust.
Börnin voru mörg, silt á hverju
árinu. Það má nærri geta, að
ekki dugði nein meðal-liúsmóð-
ir til að stjóma svo stóru heim-
ili, svo vel væri. Ingibjörg var
lxeldur engin meðal-manneskja.
Hún var sérstaklega dugleg og
stjómsöm liúsmóðir. Og aldrei
var svo mikið að gjöi’a, að ekki
væri tími til, að.hugsa um upp-
cldi bamanna í hvívetna. Hún
var sönn móðir, ekki einungis
sinna hama, heldur allra barna,
]>ví að hún reyndist ]>eim öllunx
sem móðir. Móðir hennar var
lijá Jxeinx hjónum frá )>ví eg
maix eftir, og andaðist hjá þeim
í háii’i elli. Tengdaforeldrar
hennar dvöldu og á heimilinu
siðustu ár æfi sinnar. Um-
hyggjusamari og ástríkari dótt-
ur og tengdadóttur var ekki
hægt að hugsa sér. Eg vildi
óska, að öll böx'n ættu eins góða
og umhyggjusama nxóður og
Ingibjörg var. Þá væri vel, því
að áhrifin frá slíkri móður ei*u
ónxétanleg, og besti arfurfnn, og
minningamar óglevnianlegar.
Þá vildi cg óska þess, að öll
börn kynni eins vel að meta og
endurgjalda ástxið móður sinn-
ar og Sveinatungusystkinin. Eg
þckki fá börn, senx sýndu nxóð-
ur sinni jafn mikla umhyggju
og nærgætni i öllu. Þau hafa
öll verið svo lánsöm, að dvelja
altaf í nágrenni við foreldrana
og' varla xxxun hafa liðið sá dag-
ur, að Jxau lxafi ekki komið til
fox-eldi'a sinna á heimili þeirra.
Sýnir ]>að best, hve mikill kær-
leikur ríkti innan fjölskyldunn-
ar. —-
Síðasta daginn, seni frú Ingi-
björg lifði, nxeðan hún lxáði
dauðasti’iðið, voru öll börnin,
senx á lifi eru, ásamt föður
]>ein'a hjá lienni.
Nú er sætið hennar autt. Eig-
inkonan, mamman og amman
horfin sýnum og ]>að sæti verð-
ur aldrei skipað. — En nánustu
vinum og ástvinum finst alt
tómt og dinxt ]>ar sem áður var
hjart.“
Eimskipaferðir nxilli Póllands
og Svíþjóðar.
Sænsk-ameriska eimskipafé-
lagið byrjar áætlunarferðir í
vor milli Stokkhólms og Gdy-
nia, hinnar nýju lxafnarborgar
Póllands.
Viðtal við aðalleiðtoga jafnaðarmanna leiðir i
ljos, að horfurnar eru ískyggilegar og að jafn-
aðarmenn eru undir það búnir, að berjast við
hægri flokkana.
Madrid, 6. mars.
United Press. —• FB.
Largo Cabellero, forseti jafnaö-
armannaftokksins, hefir í einkaviö'-
tali viö United Press látiö svo um
mælt, aö nokkur liætta sé á, aö
borgarastyrjöld hrjótist út í land-
■inu, ef hægriflokkamir taki viö
völdum, því aö verkamenn muni
ekki þola Gil. Robles í valdasessi
degi lengur, hvort sem hann kenxst
í hann nxeö löglegu eöa ólöglegn
nxóti. Verkamenn muni þá flykkj-
ast út á götur og torg og berjast
viö hægriflokkamenn og fasista,
uns yfir lýkur. Verkamenn muni
]>á sigra og nota sigurinn til þess
aö taka stjóm landsins algerlega í
sínar hendur, en þar mcö er ekki
Símskeyti
Washingtod, 5. nxars.
United Press. — FB.
Viðreisnarstarfið í Bandaríkjunum.
Roosevelt forseti .hefir haldiö
ræðu unx nauðsynina á, að unniö
verði af enn nxeira kappi en áður
aö viöreisnarframkvæmdunum.
Skoraöi hann fastlega á atvinnu-
veitendur í iönaöinum, aö veita
fleiri mönnum atvinnu, og fór í
raun og veru fram á það viö
neytendur, aö þeir hætti viöskift-
um við jxá. sem neituðu aö leggja
krafta sína franx til þess aö viö-
reisnaráformin gæti hepnast að
fullu.
London, 5. mars.
United Press. — FB.
Atvinnuleysingjum .fækkar
Tala atvinnuleysingja í landinu
var þ. 19. fehrúar s. I. 2,317,909
og hefir því tala atvinnuleysingj-
anna fækkað á einum mámvði um
59-
Utan af landi.
—o—
Akureyri, 5. mars. FÚ.
Skólahátíð.
Skólahátíð Mentaskólans hér á
Akureyri var haldin aö venju á
jónsmessu Hólabiskups. Skóla-
meistari setti hátíðina og hauö
gesti velkonxna og nxinntist ís-
lands. Því næst flutti Þórarinn
Björnsson erindi um kenningu
Bergsons um hláturinn, eöli hans
og hlutverk. Oskar Magnússon frá
Tungunesi signdi minni Jóns
helga. BárÖur- Jakobsson frá Bol-
-mxgarvík mælti fyrir minni skól-
ans. Árni Jónsson á Akureyri
minnist kvenna, en Steingrímur
Jónsson hæjarfógeti hakkaöi skól-
anum gestanna vegna. Tvöfaldur
kvartett undir stjórn Guðmundar
Matthíassonar úr Grímsey söng
yfir borðunx. Dans var stíginn
franxundir nxorgun. Hátíöin hófst
kl. 8 aö kvöldi.
Skólinn var skreyttur málverk-
um listfengra nemenda og fjöl-
breyttum ljósunx.
Steinþór kennari Sigurösson sá
unx skreytingu.
Hátíöina sóttu um 300 nxanns
cöa fleiri en nokkru sinni fyrr.
Skeyti barst frá Háskólastúdent-
um útskrifuöum úr Mentaskólan-
v.m á Akureyri.
sagt, aö þeir muni koma á fót ör-
eiga-einræðisstjórn. Largo
kvað verkamenn ekki óttast fas-
ista mjög, því að þeir heföi
hvorki tiltölulegan nxannafla meöal
þjóöarinnar eins og á Italíu og í
Þýskalandi, né heldur leiötoga á
borö viö Mussolini og Hitler. —
Largo neitaði aö láta nokkuð upp-
skátt unt' hvaö hæft væri í því, aö
jafnaðarmenn væri vel vopnum og
skotfærunx búnir, en sagði, aö þeir
myndi nota þaö, senx hendi væri
næst. Hann kvað aö lokum jafn-
aðarmenn mundu leggja áherslu á
])aö, þegar völdin væri komin i
þeirra hendur, aö framkvænxa hug-
sjónir jafnaðatstefnunnar, allstað-
ai þar sem því yröi við komiö.
Vík í Mýrdal, 5. rnars. FÚ.
Almenn tíðindi.
Að undanförnu hefir veðrátta
verið hér nxjög umhleypinga- og
stormasöm. Tíöir suövestanstornx-
ur hafa valdiö, talsveröum sand-
ágangi í Vikurkauptúni, þótt ekki
séu nærri eins nxikil brögö að því
ennþá, eins og í fyrravetur. Garð-
ar þeir, sem hlaönir voru í haust á
sandgræðslusvæðinu hafa og dreg-
i'ð nokkuð úr sandfoki inn i kaup-
túniö.
í suðvestanáttinni seint í sí'ðasta
mánuöi konx allnxikill tinxburreki á
fjöru í Mýrdal og víðar. Trjáviöur
1 essi er einkum plankar, og er tal-
ið aö þeir muni skiíta hundruðum,
scm rekiö hafa á Mýrdalsfjörur og
þykir þetta góöur fengur. Ann’ars
viröist timhrið hafa legiö alllcngi í
sjó og‘ því misjafnt að gæöum, og
íúi kominn í suma plankana.
Vegna kartöflusýkinnar, senx
síðastliöi'ð haust ónýtti uppskYru
manna . unnvörpunx í Mýrdal og
víðar. hefir verið gerö fyrir nxilli-
göngu hreppsnefndar Hvamms-
tanga stórfeld pöntun á útsæðis-
kartöflum fyrir vorið, og er búist
við aö Búnaðarfélag íslands fái
þær frá útlöndum.
Tófuvargur gerir nú mjög vart
viö sig í sveitum austan Mýrdals-
sands, einkum í Skaftártungu og
sömuleiðis á Siöu utan veröri.
—- Vita menn ógerla hvaöan tóf-
an hefir komið, nema ef kyixni aö
vera utan af Landi eða Rangár-
völlunx. Hefir hún nokkuð hitið
fé nxanna, en rnest heíir þó enn
horið á slóða og troðningi eftir
dýriö. Hefir nú veriö tekin upp
citrun allstaöar á ]>essu svæði, sem
menn ætla að konxi a'ð lxaldi, því
svo var fyrrum aö það eitt dugöi,
er tófu var útrýnxt úr Sk.aftafells-
sýslum nálægt aldamótum síöustu.
Nýlátnar eru í Skaftafellssýslu
Guöfinna Björnsdóttir ljósmóðir,
miöaldra, kona Lofts Guðmunds-
sonar oddvita á Strönclí Meöallandi
og Kristín Vigíúsdóttir á Borgar-
felli á Skaftártungu. Húnvarekkja
Sæmundar Tónssonar, er þar var
hreppstjóri og l^tinn fyrir mörg-
um árunx. Kristín var nær 89 ára.
Fargjöld með „Graf Zeppelin“
Fargjöld með loftskiþinu Graf
Zeppelin verða nú lækkuð um
20%. — Sumarmánuðina veröa
fargjöld nxilli Friedrichshaven og
Rio de Janeiro 1650 ríkismörk, en
vor og haustmánuöina 1500 rm., en
milli Friedrichhaven og Pernam-
buco 1400 rm. vor og haustmánuð-
ina og 1550 sumarmánuöina.
Fimííu ápa
viðreisnar-áætlun.
Saiixkvæint sínxfregn frá
Washington 15. febr., er birt
var í Parísarútgáfu Chicago
Tribune, áfornxar Roosevelt for-
seti undirbúning 50 ára við-
reisnaráællunar, og liefir haixn
þegar skipa'ð nefnd nxanna i
þessu skyni. Það, sem fyrir
Roosevelt forseta vakir, er al-
ger endurskipulagning atvinnu-,
viðskifta- og fjárhags i Banda-
ríkjunum, stig af stigi. Er svo
ráð fyrir gert, að þjóðþingið
ræði viðréisnaráformin jafnóð-
um, og verði því að eins i þau
ráðist, að samþykki Jxess fáist.
Er þetta skýrt tekið fram, að
því er virðist til þess að koma í
veg fyrir, að reynt verði að
spilla fjTÍr framkvæmdum í
þessum efnunx nxeð ásökunum
um, að Roosevelt ætli að taka
sér einræði í þessum málum.
Það hefir þó þegar brytt á
þeirri skoðun meðal republik-
ana, að fyrir Roosevelt vaki að
treysta svo sljórnmálalega að-
stöðu flokks sins, að örugt
verði, að hann lialdi völduuum
i landinu næstu áratugi.
Þar sem nefnd sú, sem að
framan var getið, er að eins
fyrir skömmu tekin til starfa,
er eigi unt að gera nána grein
fyrir þessari stórfeldu áætlun.
En fullyrða má, að meginþættir
liennar verði: Endurskipulagn-
ing iðnaðarins, viðreisn land-
biinaðar, endui'skipulagning
flutningakerfisins, ný tilhögu*
í skógræktarmálunum, auk
]xcss sem ráðist verður i stór-
feld áform til þess að koma í
veg' fyrir hættur af flóðum og
grafnir skipaskurðir víðsvegar
unx landið.
1 sambandi við áætlunar-
áfoi’in Jiessi er tekið frarn, a#
fyrir forsetanum vaki að koma
á fót iðnaði í þeim landbúnað-
arhéruðum, þar sem búskapur
ber sig ckk*i nógu vel til þess,
að bændur gcti lifað á honum
einum. Á vissum svæðum i
landinu verður ráðist i stórfeld-
ar viðreisnarframkvæmdir og
þangað flutt 1.000.000 fjöl-
skyldna úr þeim landsblutum,
þar sem atvinnuleysi er nxest.
Walter Wellman,
—O—1
Walter Wellnian, kumiur
amerískur blaðamaður og land-
kömxuður, lést i New York 1.
febr., 75 ára að aldri. Hann var
fæddur í Mentor, Ohio. Blaða-
maður gerðist hann á unglings-
aldri og liann var að eins 21 árs,
þegar hann stofnaði Ixlað, sem
varð þjóðkunnugt i Bandarikj-
unum., The Cincinnati Evening
Post. Um 27 ára skeið var haim
stjórnmálafregnritari i Was-
hington fyrir blöðin Chicago-
Herald og Record-Herald.
Hann varð mjög kunnur fyrir
ferðir sínar til Spitzberge*
(1891) og Franz Jóséfs lands
(1898). Árið 1909 gerði han*
mislxeþnaða tilraun lil Jxess i\i
konxast lil pólsins í loftfari oj
ái’i síðar, níii árum áður c*
John Alcock og ArtlmrWhittén-
Brown flugu fyrstir manna yfir
Atlantslxaf, gerði liann tilrau*
til þess að komast yfir Atlants-
haf í loflfari. Var loftfar þetta
220 ensk fef á lengd og Ixibí
tveimur vélunx, 70—80 bn. vét,
og annari 200 ha. til vara, e*