Vísir - 14.10.1934, Blaðsíða 2

VT57H
MagwnrainrTTB
^SP---yay.Hu jmIP
[
Pappír
i'Á
5
í«
Pokar |
i
Fyrlrllggjandl
Ki!
I
iwwvwwi JW^
GómmibðDd I
Ui/iir krt, , ■# (.rh/krsrti/hr •.#«.,

Segigarn
iískiii
[ífsilikki
Dienojðllil
r ðn n
úr ek'tös lÚÖíí af nýtízku
gerðum' í' diiklu úrvali. —
SokkaháúdáBöliiv corselet,
Peysufafátífétýkkii og brjóst-
haldarar. MikláT' Mrgðir ný-
köúSriáK
með pokabúxum; Matrósa-
föt. Frakkar. Mái^'r teg-
undir. Verðið (ivið j akúa'nfegl.
þjóðfræga í ölium ifgnbog-
anslitum. 10 tegun’ítítV 120
litir.
Verzlnn fien. 8. Þórarinssonar

* j 1 W' m m. M- . iórsprent \
ppenta fyrir ydup,.

Frá Alþingl
í gær.
Neitað um afbrigði.
Fyrsta málið á dagskrá neðri
deilclar í gær var frumvarpið um
40% tekju- og eignarskattsaukann
á árinu 1934, en til þess að máli'S
gæti komið til umræðu varð að
leita afbrigða frá þingsköpum. —
Ólafur Thors lýsti því yfir, þegar
í upphafi, að sjálfstæðismenn
mundu greiða atkvæði á móti þeim
afbrigðum. EySteinn Jónsson fór
nú enn einu sinni að reyna að út-
skýra það fyrir þingmönnunum,
og þá sérstaklega sjálfstæðismönn-
um, að skattauki þessi kæmi ekk-
ert við fjárlögunum fyrir 1934,. og
gerðist mjög óðamála. Ólafur
Thors kvað sjálfstæðismönnum
enga þörf á slíkum fyrirlestrum.
Þeir væri alveg einfærir um að
gera sér grein fyrir þingmálunum,
en þeir krefðist þess frests, sem
þingsköp áskildu, til að athuga
þessi mál, og á mánudaginn væri
hægt að afgreiða þetta mál án aí-
ibrigða. Fór nú fram atkvæða-
greiðsla, uin afbrigðin, að við-
höfðu nafnakalli, og urðu úrslitin
þau, að það var felt að taka málið
til meðferðar að þessu sinni. Voru
19 atkv. með afbrigðinu, en 10 á
móti.
/
Hlunnindi fyrir ný iðn- og iðju-
fyrirtæki.
Emil Jónsson flytur frumvarp
um hlunnindi fyrir ný iðn- og iðju-
fyrirtæki. Frumvarp þetta er flutt
eftir beiðni stjórnar Iðnsambands-
ins og er þess efnis, að ný iðn- og
iðjufyrirtæki skuli undanþegin
tekýuskatti og útsvari fyrstu þrjú
árin sem þau starfa. Það eru ný
fyrirtæki, samkvæmt frv., sem
byrja framleiðslu vöru, sem ekki
hefir verið framleidd í landinu áð-
ur, eða nota aðferðir, sem ekki
hafa verið notaðar áður, eða inn-
lend hráefni, sem ekki hefir verið
unnið úr i landinu áður, en hlunn-
indin má aðeins veita fyrsta fyr-
irtækinu, sem stofnað er í hverri
grein. Frumvarpið kom til fyrstu
umræðu í n. d. í gær og fylgdi
flm. þvi úr hlaði með stuttri grein- |
argerð fyrir efni þess og tilgangi.
Ólafur Thors mælti kröftuglega
með málinu og kvað nú meiri
nauðsyn en nokkru sinni áður á
því að efla innlendan iðnað, að
beina mannsorkunni að öðrum við-
fangsefnum en þeim, sem til þessa
hefði aðallega verið fengist við,
en nú væri horfur á að ekki mundu
endast þjóðinni til lífsframdráttar
vegna haftastefnunnar sem uppi
væri í heiminum.
Málinu var síðan vísað til 2.
umr. og iðnaðarmálanefndar.
i
Fiskiráðið.
Frumvarp Ólafs Thors um
stofnun fiskiráðs var 3. mál á dag-
skrá neðri deildar. Fylgdi flutn-
ingsmaður því úr hlaði með stuttri,
gagnorðri ræðu, en vísaði aðallega
til greinargerðar þeirrar er frum-
vapinu fylgdi. Vakti hann athygli
á því, að ef lát-ið yrði reka á reið-
anum, þá væri allar horfur á ]>ví,
að í árslok 1935 yrðu óseldar í
landinu saltfiskbírgðir sem nægja
mundi þeím mörkuðum, sem þá
yrði opnír, í heilt ár. Með því að
gera frumvarpið að lögum fengist
forysta um það, að greiða úr þess-
um vandræðum ogopna nýjar leið-
ir, og með ákvæðum frv. værí það
trygt, að tíl þessarar forystu yrði
valdir hæfír menn. Það væri fund-
ið að frv., að fiskiráðinu væri ekki
fengið neitt vald, en það væri
meira Ieggjandi upp úr þörf lífs-
ins en lagafyrirmælum. Oll vald-
boð egndu til mótþróa og öflttðti
óvinsælda. En ef reynslan hinsveg-
ar sýndi, að ekki yrði komist af
án slíkra valdboða, þá mundi fiski-
ráðið eiga frumkvæði að lagsetn-
ingu þar að lútandi, og slíkt frum-
kvæði mundi verða almenningi sú
trygging, sem til þyrfti, til þess að
gera lagasetninguna vinsæla.
Héðinn Valdimarsson amaðist
mjög við frumvarpinu og var á
konum að skilja aö menn ætti að
láta sér tynda að fela sig algerl'ega
forsjá hinnar frægu skipulags-
nefndar, sem hann hefir sjálfur
skipað sig í og nú er að byrja aö>
sýna ávextina af margra vikna
starfi sínu.
Ólafur Thors kvað menn ekki
mundu treysta þeiirt mönnum, sem
í skipulagsnefndinni störfuðu, tit
að ráða fram úr vandamálum sjáv-
arútvegsins. Það ætti ef til að
mega treysta Héðni Valdimarssyni
til þess að finna ráð til að lækka
olíuverðið svo, að ittgerðin gæti
risið undir því, en honum hefði
þó ekki tekist það enn og væri þvt
enn síður ástæða til að fela honunt
lausn erfiðari viðfangseína, sem
hann hefði enn minni skilyrði til
að ráða fram úr.
Málinu var að lokum vísað til
2. untr. og sjávarútyegsnefndar.
Enn voru tvö mál á dagskrá
neðri deildar, frumvarpið um
fjölgun forseta í sameinuðu þingi
og frv. um breytingu á forða-
gæslulögunum, sem landbúnáðar-
nefnd flytur. Um síðara málið
varð alllmikið karp tnilli Sigurð-
ar Kristjánssonar og Páls Zophon-
íassonar. Vítti Sig. Kr. það mjög,
að landbúnaðarnefnd hefði „sest
á“ þingsályktitnartillöguna um
rannsókn á fóðurskortinum í land-
inu, því að þetta frv., sem til
mundi ætlast að kæmi í hennar
stað, mundi verða svo síðbúið, að
það mundi koma að litlu gagni.
Uröu síðan alllangar untræður um
málið, og tóku margir til máls.
í efri deild var að eins eitt mál
á dagskrá, en það var þingsálykt-
unartillaga um lækkun afnota-
gjalds útvarpsnotenda, þeirrá, sem
ekki héfði straumtæki, niður í 15
kr. Mælti Þorsteinn Þorsteinsson
fyrir tillögunni og var hún sam-
þykt.
Ofbeldi socialista
í Byggifigarfélagsmáfaoam,
Verkaníottmini hér í bæ muu
það enn í minni, að Héðíun
Valdimarssom rauk upp með
offorsi i Al])ýðublaðinu í vor
sem leið, og kallaði þá „fáfróða
alþýðukjósendur";. seiw létu
smala sér í „kosningafæríkví-
ar“. Þessi ummæli Héðíns
Valdimarssonar, setm iiefir' haf-
ist til auðs og melorða fyrir til-
stvrk þeirra, sem hannlýsirmeð
þvílikri drambsfullri fyrirlitn-
ingu, spretta af gremju hans yf-
ir tilraun bæjarfulltr. sjálfstæð-
ismanna til að koma bvggingar-
málum bæjarins í belra horf
með stofnun Bvggingarfélags
sjálfstæSra vcrkamanna. I slað
þess að taka vel hverri tilraun
til að greiða fram úr húsnæðis-
vandræðum liinna fátækari
bæjarbúa eða a. m. k. að láta
slíka tilraun afskiftalausa, ])á
réðist þessi socialista-burgeis
með brigslum og smánarvrðum
að almenningi, sem tók þessari
tilraun fegins hendi.
Ilska Héðins hafði þó engin
áhríf, því að hið nýja bygging-
arfélag var stofnað með meiri
þátttöku en dæmi eru til um
þvílík félög. Síðan hefir verið
unnið að framgangi málsins, en
þó að vísu hægt þokast enn, eins
og ])egar í upphafi var ráð fyr-
ir gert. Því að svo er mál með
vexti, að þvílík byggingarfélög
verkamanna gela ekki fcngið
Ián nema einungis á einum stað,
sem sé bjá Byggingarsjóði
kaupstaðarins, sem véitir þau
hinsvegar með miklu betri
kjörum en tíðkanlegt er um
lán til húsbygginga. Nú var það
vitað, er Byggingarfélag sjálf-
stæðra verkamanna var stofnað,
að alt fé Byggingarsjóðs Reykja-
víkur var bundið í liúsum þeim
vestur i bæ, er Byggingarfélag
verkamanna hefir látið reisa, og
var því ekki liægl að búast við
láni úr sjóðnum á.þessu ári. En
þar sem sjóðurinn vex árlega
um mjög verulega uppliæð og;
hefir takmarkalitla lántöku-
lieimild, var búist. við, að lán >
mundi fásl til bygginga á næsta
ári og við það hefir stjórn Bygg-
ingarfélags sjálfstæðra verka,-
manna miðað starf sitt.
En Héðinn Valdimarsson
hefir ekki lálið silja við orðin
tóm um ilsku sína til lúns, nýja
félags. Hefir liann nú látið
flokksbróður sinn og verkfæri
Harald Guðmundsson berai
fram á Alþingi frv. til nýrra
laga um verkamannabústaði. í
þessu frv. eru tvö ákv., sem
beinast einkum gegn Bygging-
arfélagi sjálfstæðra verkamanna
í Reykjavík. Annað er það, að
í hverjum kaupslað má einungis
eitt byggingarfélag fá lán úr
Byggingarsjóðnum. Hitt er, að
svifta lilutaðeigandi sveilar-
stjórn öllum áhrifum á lánveit-
ingar úr sjóðnum og trvggja í
þess stað einkaumráð hinna
rauðu yfir sjóðnum. Tilætlunin
er þannig bersýnilega sú, að
veita einungis félagsskap Héð-
ins og kumpána hans lán og
láta það vera lögbannað að veita
þau öðrum.
Á yfirborðinu reyna socialist-
ar að láta líta svo út, sem full
sanngirni sé í þessum ráðstöf-
unum þeirra og segja sem svo,
að allir, sem lögákveðin skil-
yrði uppfylli megi ganga í þeirra
félag. En bæði er, að fjölda
borgarbúa, verkamanna sem
annara, er mjög óljúft að þurfa
að lenda í samábyrgðarsúpu
með Heðni nmi Mnar stóra
kassabvggingar þei’rra þar vest-
ur' í Bænum og hafa í'ull-
komna óbeit á að fela
þessum ofbeldisherrum að
nokkru leyti forsjá. málá siiina.
Enda er um grundvallarmun að
ræða á skoðunum á úrlausn
byggingarmálánna.. Heðihn og
félagar vilja tosa sem flestum
saman í stó'ra húskassa, en liin-
ir vilja byggjá’ smá sérst'æð húsr
þar sem hver geti verið alveg út
af fýrir ság;.
Héðni og þeiin kuiýrpánum
tekst því eigi að dýljápað sá er
tilgangurinn eihn með hinu
nýja lágafrv. að koma í veg fýr-
ir, að verkamenn gelí bjargað
sér án pólitiskrar liandleiðslui
])eirra: ag ■ kúgu nar:,
íialska
rfkisstjðrnin
og andúðin g«sgn ftötum í
Júgósláviu.
Rómaborg'-13, ©ki!.. — FB.
Ríkisstjórnin liefír fyrirsktpað
vinbættismönnum og starfsmönn-
um rikisins og bíöðunum, aö láta
semi ekkert væri, þó'tt fregnir ber-
ist utMi andúð i garð ítala í Jugo-
slaviti, en sýna hinuin látna kon-
ungí og Jugnslaviu og Jugoslöv-
un> fullá virðingtu meðan ])jóö-
sorgartímabilið í Jttgoslaviu stend-
yr yfir. (United (’ress),
Frá Spáni.
Lí'flátsdómur.
Bareelona 13. okt. — FB.
Herréttur hefir dæmt til lífláts
þá Perex Farraz major og Fed-
erico Escofet kaptein. Eru ])að
fyrstu Kflátsdómarnir, sem kveðn-
ir hafa verið uþp síðan byltingar-
tilraunin hófst. (United Press).
Eftirlit með skeytasendingum.
Madrid 13. okt. — FB.
Yfirvöldin hafa tilkynt erlend-
ttni fréttariturum, að öll tals.ima-
notkun, til þess að koma áleiðis
fréttum til annara landa sé bönn-
uð, vegna þess að mjög ýktar
fregnir hafi verið birtar í öðrum
löndum frá ýmsum erlendum frétt-
ariturum á Spáni. — Eftirlit verð-
ur haft með skeytasendingum.
(United Press),
Mowinckel.
Oslo 12. okt. — FB.
Mowinckel forsætisráðherra er
koniinn heim eftir mánaðardvöl
sér til hressingar og heilsubótar í
Sviss og á Italiu.
ir
Haraldnr Sigurðsson
forstjóri Elliheimilisins '
aridaðist í gær eftir langa va®1™
íieilsu.
Hans verður náuara getiðiMn'
í hlaðinu.
„Hver er É lala w iij1“
Þegar itra það er rætt, aði
sumir mcnri sé svo hörmulega; ái
vegi staddrr, að hugir þeirra sé
einatt fullir af Jialri og hefndar-
þorsta, lýkur Jónas frá Hriflu
upp með hávaða og látum ;og
æpir út i loftið: „Hver ei að
lala um mig?“
Eitt siðasta dæmið um þetla.
er sem Iiér segir:
Dagblaðsnefna þeirra Jdnas-.
ar og félaga hans skýrir fra þvi,
að Ólafur Thors hafi síðlá;
sumars sent um land alt skjaf
nokkurt, og hafi þar, meðal tyin-
ars, verið að þv.í vikiðj að tæp-
lega gæti lijá því fariðý að Sjálf-
stæðisflokkurinn ynni frældlég-
an sigur í s tórnin álabarát timni
áður en langt um liði. Og-ástæð-
an er talin sú, að fíökkuriim sé-
traust og samstæð. lreild og éins,
bitt, að málaefnija sé, g4ð., —
Ilinsvegar sé svo ástatt um and-
stæðingana, að; þeir sé sjálfum
sér sundurþylfckir og tvístraðir,
en málstaður þeirra ærið slæm-
ur. — Loks er> haft; eftir Ólafi,
að liann Iiafi sagt í nefndu
skjali, að andlegar ástæður
sumra jjtessara manna sé svo
bágar, að þeir- viti tæplega
„hvað þeir hati mest, góðan
málstað Sj idí's tæðisf lokksins,
forystumenn flokksfns eða sína
eigin samherja.“
Það er bersýniíegt, að Jónas
hefir' hrokkið við, er hann las
þetta ur» hatrið og tekið það til
sín. Og hann rýkur upp með
vonsktt og lirópar: „Hver er a$
talæ tmt mig!“ —
Rússum og Norömönnum
semur ekki.
Oslo 12. okt. — FB.
Johannessen verslunarráöherra
er nýkominn frá Moskwa, en þar
átti hann viðræöur viö sovét-
stjórnina um- útflutning frá Nor-
egi til Sovét’.Rússlands á hvallýsi
og málmum, Samkonmlag náöist
ekki,