Vísir - 30.10.1934, Blaðsíða 5

Vísir - 30.10.1934, Blaðsíða 5
V I S I R Þriðjudaginn 30. okt. 1934. Ofviðrið á NorðurlaudL Nánari fpegnip. Skýrsla um tjón það, sem varð á Siglufirði. Siglufirði, 28. okt. — FÚ. Seint í gærkveldi barst út- varpinu svolátandi skýrsla fréttaritara útvarpsins á Siglu- firði uin tjón af völdum flóðs- ins: Á laugardaginn var flóðið tæplega eins mikið og nóttina áður, en brim og stórviðri öilu mcira. Vélskipið Elin er sokkið inn á Leirunni. Bakkabryggjan, eign Kaup- félags Eyfirðinga, skolaðist burtu. Sömuleiðis .skolaði burtu Shellbryggju og brýggju bæjar- ins norðan við Paulsverksmiðju. Allar þrjár brýggjur Pauls- verksmiðju eru farnar, nema ræfill af einum bryggjuliausn- um. Allir paliar voru þó teknir af'þeim í baust, og hafa þeir bjargast. Aðrar bryggjur Ríkis- verksmiðjanna eru lítið skemd- ar. Allir söltunarpallar og meg- inið af bryggjum Halldórs Guð- mundssonar hcfir gereyðst. Sömuleiðis er l»ryggja Ásgeirs Péturssonar & Co., Baldurs- bryggja og bryggja Olavs Hin- riksens, allur efri liluli Tlior- arensensbryggju, bryggjur og söltunarpallar Ragnarsbræðra. alt stórskemt. Togarann Hafstein sleit frá Bæjarbryggjunni og lenti hann á austustu Goosbryggju og braut hana. Gufuskipið Hans- vaag braut. mikið bryggju Haf- liða, Halldórs og vestuslu Goos- bryggju, sem var með liá- bryggju. „Anleggið“ svonefnda er mikið skemt eftir vélskipið Elínu og gufuskipið Bjarka. íbúðarliús síldarfólks Ás- geirs Péturssonar undir Hafnar- bökkunum skektist á grunni. Gufuskipið Koiígshaug liefir laskast. Botn skipsins liefir skemsl og síður beyglast. Ket- illinn liefir lyfst upp um 15 cm. og leiðslur sprungið. Skipshöfn- in býr enn þá í skipinu og líður vel. Mikið vatn kÖm í kjallara Barnaskóla og leikfimishúss og gólf í þessum liúsum stór- skemdust. Ýmsar verslanir urðu fyrir tjóni af sjógangi inn 1 vörugeymslur. Ólalið er í skýrslu þessari all tjón einstakra manna, skemdir á liúsum þeirra, munum og matvælum. Stóreflis bryggjutré og annað limbur er í lirönnum til og frá um götur bæjarins. Frá Siglunesi. Á Siglunesi gerónýltust þrír trillubátar, eign Einars Ás- grímssonar, Gríins Snædals og Jóns Oddssonar. Fjórða trillan, eign Magnúsar Baldvinssonar, skemdist mikið. Þrjú fjárhús eyddust þar. f einu þeirra var 40 f jár. Drápust þar af 10 kindur, eign Magnús- ar ög Guðmundar, Baldvins- sona. Enn vantar þar um 20 kindur, og óttast menn, að eitt-' bvað’ af þeim liafi farist í brim- inu. Hjallur, er Jón Oddsson átli, brotnaði. Einnig skemdist hjá honum mikil taða. Uppsátur Nesmanna er ónot- hæft og alt að helmingi af slægjum þeirra niðri í nesinu er horíið og er þar nú möl ein. Björn Jónsson og Einar Ás- grímsson mistu alhnikinn mat- arforða. Stafn tók úr íshúsi er Nesmenn átlu í félagi. Báta- bryggja þeirra og aðgerðarpall- ar gereyddust. Á Siglunesi rak talsvert af kola og steinbít. Ætla menn að fiskur þessi liafi skolast út af skipi, Nesmenn segja slíkt foráttu- brim sem þetla eigi liafa komið fjöldamörg ár. Til viðbótar þessum fregnum símar fréttaritari útvarpsins á Siglufirði í dag: Togarinn Sindri kom til Siglufjarðar í gærdag. Hafði hann legið af sér garðinn úti- fyrir firðinum: Ekkcrt var að skijiinu nema skipsbátur hafði skekst og rúður brotnáð í stýr- ishúsi. Skipið tók kol á Siglu- firði og fór síðan áleiðis til Eng- lands. í morgun var á Siglufirði byrjað að bjarga trjáviði úr bryggjunum. Liggur bann i hrönnum kriiígum fjarðarbotn- inn og á götum bæjarins. Einn- ig cr starfað að því að rífa niður palla þá, sem enn banga uppi á bryggjubrotunum. Fé það, er Siglnesinga vant- aði i gær, er nú fundið og var það lifandi. Eyrin er nú orðin þur, en kjallaragólf margra liúsa eru enn undir vatni. Fólk er nú að lagfæra híbýli sin eftir flóðið. Varð fólk að flýja úr nokkur- um liúsum. Mestar vöruskemdir urðu í Félagsbakaríinu, verslunarfé- Iagi Sigluf jarðar, versluninni Halldór Jónasson og verslun Margrétar Jónsdóttur. Engar fregnir af v.b. Sigurði Péturssyni. Eklcert liefir enn frést af vél- bátnum Sigurði Péturssyni, Þessir menn voru á bátnum: Formaður Jóbann Pétur ts- leifsson, 24 ára að aldri, ókvænt- ur, Jón Ragnar ísleifsson, bróð- ir formannsins, liáseti, 20 ára, ókvæntur, Vihnundur Guð- mundsson, vélam. 27 ára kvænt- ur — allir úr Vestm.cyjum — og Haraldur Guðmundsson úr Bolungarvík, háseti, 20 ára, ókvæntur. Frá Ólafsfirði. Nokkrar skemdir hafa orðið i Ólafsfirði og stórskemdir í Haganesvik af völdum brimsins. Fréttaritari útvarpsins á Siglu- firði skýrir svo frá í símskeyti i dag: I Ólafsfirði urðu litlar skemd- ir. Dráttarbrautin skemdist þó alhnikið og tveir skúrar. öllum trillubátum var bjargað langt upp á land undan briminu. Miklar skemdir í Haganesvík. í Haganesvík urðu feikna- miklar skemdir. Gekk sjór þar svo hátt á land, að liann brauc hliðarnar úr sláturhúsinu, og féll sjórinn þar inn í húsið. Sömuleiðis braut sjór sölubúð- ina, gekk í gegnuin hana og sprengdi upp dyr á steinsteyptu vörugeymsluhúsi, fyllti þær og ónýtti vörur er inni voru Steinsteyptum geymsluskúr er Ólafur í Haganesi álti, sópaði burtu með öllu er inni var. Uppskipunarskipi Kaupfé- lagsins slöngvaði brimið langt upp á braut, en skemdi það lít- ið. Sjötiu kjöttunnur sópuðust burtu og sést engin örmull ftf þeim. Bryggjan hefir gjöreyðst-. Svo má lieita að alt lauslegt er þar var hafi sópast í burt. Tún skemmast, en fé hrekur í sjó. Tún Ólafs í Haganesi hefir sjórskemst og víkin er ein mal- arurð. Reynt var að bjarga cn ekkert varð við ráðið sökuni hamfara brimsins. Stórliætla var að koma nálægt húsum og inn í þau, þvi brimsog mynd- aðist inni í þeim. Talið er víst að margt sauðfé bafi farist í briminu eða hrakið i vatnið. Er það enn órannsak- að. Vatnið er ein hrönn og vonskuveður var þar i dag. Brimið hefir brotið nýjan ós í Hraunamöl austan við miðja möl cn fylt gamla ósinn. Stórtjón við Eyjafjörð. Víða við Eyjafjörð liefir orð- ið stórtjón. Fréttaritari útvarps- ins á Akurcyri skýrir svo frá í simskeyti í dag: 1 norðauslan stórviðrinu sið- astliðinn föstudag og laugardag var stórbrim og skaðar miklir á liúsum og bátum. I Hrísey brotnuðu sjóskúrar í þorpinu og fiskistökkum og öðrum verðmætum fleytti burí. Trillubátur, eign Gunnars Helgasonar, sökk eða týndist af Iiöfiiinni. Allar minni báta- bryggjur og síldarpallar hafa brotnað eða skolast burt og tunnur teltið út. Á Ystabæ tók út nýjan skúr með um 20 skippundum fiskjar. mörgum smálestum salts, bryggjupalli, feræringi og miklu af trjáviði. Tjón er þar hefir orðið er áætlað 4000—5000 kr. Klettahlein norðan við Ysta- bæjarvör liefir brotnað, og liafa orðið af því stórspjöll á iend- ingu. Á Dalvik eru allar bryggjur brotnar og skemdar meira og minna, nema ný bryggja Þor- sleins Jónssonar. Trillubátur eign Ögmundar Friðfinnssonar sökk á höfninni og er álitinn ónýtur. Allmargir bátar á Dalvík liafa brotnað meira og minna. Á Litla Árskógasandi liafa brotnað 8 skúrar, og hefir 5 þeirra tekið burt með öllu ei’ í þeim var, fiski, veiðarfærum, kolum og matvælum. Mest var þetta einstakra manna eign. I Grenivík varð stórtjón af brimi og óveðri. Vélbáturinn Haukur ónýttist, allar bryggjur og trillubátar er sagt brotið, og margir fiskskúrar liafa laskast. Fádæma sjór í mynni Eyjafjarðar. Á Akureyri var veðurhæð minni en víða annarsstaðar við Eyjafjörð. Símastaurar og raf- magnsstaurar hafa brotnað og Inyggjuskemdir urðu nokkrar á Oddeyrai-tanga. Póstbáturinn Drangey kom lil Akureyrar frá Grímsey að kvöldi þess 20. kl. 19. Skipstjóri lcvað sjó hafa verið fádæma mikinn í fjarðar- mynninu, frá Gjögri inn að Kljáströnd. Kvaðst liann aldrei hafa seð svo skelfilegt brimrót ncma í verstu útsynningum á Stokkseyri og Eyrarbakka. Sparnaðardagur í Þýskalandi. Berlín 30. okt. — FÚ. Dagurinn í dag er að fyrirmæl- um stjómarinnar nefndur „sparn- aSardagur“ í Þýskalandi, og er í dag hvarvetna brýnt fyrir mönnum a'S spara, og koma sér upp inneign í banka. Breskor togari sírandar. Slysavarnafélag íslands fékk skeyti um þa.ð í gærkveldi, að 1 .otnyörpungurinn Mac Leoy hefði strandað viö Seyðisfjörð. Fregnin kom frá skipi, sem hafði haft sam- band við botnvörpunginn, en mist þ'að, og hafði eigi fengið vitneskju um strandstaðinn. Slysavarnafé- lagið sendi þegar skeyti til Seyð- isfjarðar um strandið og lét út- varpa fregn um þaS, ásamt beiöni um aS öll skip, sem kynuu að vei'a á þessum slóSum, færi til hjálpar. Breskir botnvörpungar, m. a. Nightrider frá Hull, sem lá á SeyS- isfiröi, fóru aS leita aS skipinu jicgar í gærkveldi. Frá Brekku í MjóafirSi hafSi heyrst blásiS í eimflautu í gærkveldi og telja menn líklegt, að þaö liafi veriS neySarmerki frá Mac Leoy. Fregn- ir frá Austfjöröum í gærkveldi hernia, aö þar hafi veriS dimm- viðri í gær. 1 morgun skýröi Jón Berg- sveinsson, erindreki Slysavarnafé- ■lagsins, Vísi frá því, aö Night- rider heföi snúiö viö vegna dimm- viöris. Mun hafa veriö hríöarveöur á Austfjörðum í nótt. Botnv. Garð- ar, sem var við Austurland, fór aö leita að Mac Leoy um kl. 1 í nótt. Fregnaðist nú, að skipiö mundi hafa strandað viö Dalatanga. Var Garðar kominn Jiangaö kl. 5—6 í' morgun. Varð aö ráði, að reyna að hjarga skipshöfninni í land á línu og sendi skipstjóri menn á land á skipshátnum. Höfðu þeir línuhyssu meðferöis. Voru taldar góðar horf- nrá, að takast mundi að bjarga mönnunum. Laust fyrir kl. 11 barst Slysa- varnafél. svo hljóöandi skeyti: „Togarinn Mac Leoy strandaði í Minnidölum í Mjóafipöi (skamt frá Dalatangavita). Mennirnir enn um borð. Þrju skip komin á strand- staðinn". Seinustu fregnir: Öllum skipverjum úr Mae Leoy hefir verið bjargað á land. Sumir hafa verið fluttir út í Garðar, mjög þjakaðir. Öryggi siófarenda. Fram á síðustu ár hafa íslend- íngar orðið að leita til erlendra ’ þjóða til þess að flytja að mestu útflutningsvörur sínar á erlenda markaði. Flestum hugsandi mönn- j um mun liafa verið ljóst, frá önd- i verðu, að nauðsynlegt væri að ' landsmenn gætu sem allra fyrst 'annast slíka flutnínga sjálfir, og á sínum eigin skipum. Má óefað fullyrða að þjóðin hafi orðið að greiða á liðnum árum svo tugum miljóna króna skiftir til.erlendra gufuskipafélaga vegna skorts á mnlendum vöruflutningaskipum. Þegar litið er á þessi atriði úr millilandasiglingum vorum, hefði mátt húast við, að þjóðin og ein- staklingar vildu á allan hátt hlynna aö hverri viðleitni sem sýnd væri til úrlausnar þessu vel- ferðarmáli. Reynslan sýnir oss, að mestu siglingaþjóðir heimsins gera alt sem í þeirra valdi stendur til þess aö hindra afskifti óviðkom- sndi þjóða af siglingum sínum, að og frá landinu. Við íslendingar er- um enn sem fyrr ekki nægjanlega viti bornir til þess að sjá hvern 'nagnað þjóðin og einstaklingar geta haft af því, ef hún eigi þarf að leita til útlanda eftir aöstoð 1 þessu efni. Þegar Eimskipafélag íslands var stofnað, hugðu margir, vera nokkr- I ar líkur fyrir því, að skip félagsins fer liéðan fimtudag 1. nóvem- ber kl. 6 e. li. til Bergen um Vestmannaeyjar og Thorshavn, Tekið á móti flutningi til liádegis á fimtudag. Farseðlar sækist fyrir sama tíma. dic. Bjarnason & Smith. gætu með tíð og tíma annast milli - landasiglingar vorar eingöngu. Þessi von manna hrást að miklu levti. Gamlir og nýir samningar við grannþjóðir vorar, hafa gert það að verkum, að millilandasigl- ingarnar, sem og strandferðir hér við land, hafa átt í höggi við ill - víga keppinauta, sem smásaman hafa dregið til sín mikinn hluta vöru- og manriflutninga að og frá landinu, auk þess, sepi vald þeirra má teljast ótakmarkað að þvi er snertir rétt til innanlandssiglinga. Vegna haráttu landsmanna fyrir auknu sjálfstæði landsins, virðing Jiess og völdum í augum frjáls- borinna þjóða, hefir sjálfsbjargar- viðleitni hvers íslending's verið knúö fram af meiri ötulleik og starfsfýsi en hægt var að húast við á þessum erfiðu tímum er nú steðja að þjóð vorri á flestum sviðum atvinnu- og viðskiftamála. Marg- ur íslendingur hefir lagt út í hin áhættusömustu fyrirtæki, sem þannig eru vaxin, að þau gera tvent í senn: skapa atvinnumögu- leika handa vissum stéttum þjóð- félagsins, jafnframt því, sem þau vinna að auknu sjálfstæði þjóðar- heildarinnar. Fyrir tveim árum gengust nokkrir áhugasamir menn fyrir því, að stofnað var Eimskipafélag hér í bænum. Tilgangur með stofn- un þess var einkum sá, að kaupa skip er annast gæti fiskflutninga og fl. til Suðurhafslanda. Nokkru eftir að félag þetta var stofnað risu upp tvö önnur, er stefndu í sömu átt. Er því, nú sem stendur, um fjögur skip að ræða, er félög þessi hafa í förum. Svo sem gefur að skilja þá er gengi þessara gufu- skipafélaga að mestu undir því komið hversu vel tekst til um af- urðasölu landsmanna þar syðra, og þó sérstaklega fiskjarins, og má nú þegar telja sennilegt að stöðva þurfi siglingar sumra þessara skipa innan skamms. Sé litið með nokkurri sanngirni á afkomumögu- leika þessara gufuskipafélaga, eins og nú er ástatt í heiminum, þá ætti hverjum meðalgreindum manni að vera það Ijóst, að til- hliðrunarsemi í garð þeirra um aukin útgjöld er fyrsta og nauð- synlegasta sporið til þess að þau geti þrifist. Vér höfum dæmi fvr- ir oss er sýna hvernig mestu sigl- ing-aþjóðir heimsins leitast við að styrkja slík fyrirtæki með beinum fjárframlögum uns þau hafa yfir- stigið hyrjimarörðugleika. Hér er því miður ekki um neina slíka að- stoö að ræða af hálfu ríkisvalds- ins, heldur hið gagnstæða. Hér verða slík félög að byggja af- komumöguleika sína á framsýni og dugnaði stjórnendanna. Öll útgerð slikra skipa er auk þess dýrari hér á landi en í- nágrannalöndunum. Laun sjómanna eru þar því sem næst 30% lægri. Hygg eg að ekki

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.