Vísir - 14.11.1934, Page 3

VI SIR
cru mörg og mikil, engmn gei-
ur þar hjálpað okkur nema við
sjálfir. Tuttugasta öldin, seni
færir okkur allar fregnirnar
um sigra og ósigra annara
þjóða, kastar okkur óðfluga inn
i orustu, sem liáð er á alþjóða
grundvelli. Samkepnisfærni og
þekking, eru þau vopn, sem við
verðum að hafa til brunns að
bera, ef við eigum ekki að
verða að sökkvándi í'laki, í
þeirri hringiðu, sem þjóðin er
stödd i með atvinnulif sitt. Tii
hvers er háskólinu að út-
skrifa presta, lögfræðinga,
lækna .og ínálfræðinga ef við
eigum að „fljóla sofandi' að
feigðarósi" óvigis i samkepni
átvinnuvega vorra við atvinnu-
vegi annara þjóða? Er nú ekki
kominn tími til að hefjast
lianda, til þess að tryggja, efla
og festa 'atvinnuVegina? Hve-
nær ef ekki nú? Einmitt nú
þarf viðreisnárstárfið að byrja.
Framtíð þj.óðarinnar kállar á
atvinnudeild við háskólann.Gott
væri að okkur bæri gáefu til
þess að skilja það, áður en alt
er komið i óefni. En i þessa
deild verður að velja einungis
þá riienn, sem færir eru uin að
lej^sa verk sitt hið besta af
hendi, ef við eigum þá ekki
sjálfir, verðum við að sækja þá
til annara landa. Hinar vinn-
andi stéttir í landinu, þjóðin öll,
á heimtingu á allri þeirri að-
stoð, sem þekking og rannsókn-
ir geta látið i té, en það verður
að vera áður en „bylur við
brestur og brotnar þekja“. Tit
þeirra átaka, sem hér er þörf,
er ekki nóg að liver pukri i
sínu horni, einn eða fleiri lijá
Búnaðarfélaginu, cinn hjá
Fiskifélaginu, einn i Rannsókn-
arstofu ríkisins og einn við
bökunardropana, hér verður að
leysa verkefni, sem ekki tjáir.
að daufheyrast við, hér verða
allir að leggja saman. Vegna
samvinnunnar við önnur lönd,
væri vel farið að rannsóknir
sem þær, sém’hér er nauðsyn,
væru lágðar háskólanum til, en
ekkert má stöðva innreið þeirra
til úrslita i þeirri orustu, sem
atvinnuvegirnir eiga nú i.
„Fnröuflagvé!“.
Osló m. nóv. FB.
v \
Flugvél, sem menn vita ekki
deili á, hefir aftur sést i nánd við
Berlevaag', IræSi á laugardag og
sunnudag, af fjölda manna. HeyrS-
ist glqgt hávaSinn í vélinni. TaliS
er, aS flugyélin. hafi gefiS skipi
nókkru fyrir utan Berlevaag ljós-
rnerki.
Dtain af landí,
—o—
Áfengisbruggun í Afstapahrauni.
HafnarfirSi 13. nóv. FÚ.
I dag fór lögreglan hér i Hafn-
arfirSi suSur í Afstapahraun, meS
því aS hún hafSi grun um aS þar
færi fram bruggun, og fann þar
jarShús nálega 4X2 metrar aS
gólffleti. lnni fundust bruggunar-
tæki og 2 tunnur af áfengi i gerj-
un, um 350 litrar alls.
Lögreglan ónýtti bruggunartæk-
in og helti niSur leginum og brauí
ni'Sur jarShúsiS. Óvíst er um eig-
endur og ,er máliS í rannsókn.
Líkfundur.
13. nóv. FÚ.
Fréttaritari útvarpsins á Rafns-
eyri símar aS lík Gunnars Bene-
diktssonar. sem fórst i snjófló'Sinu
á SauSanesi, hafi fundist í gær.
Stj6rmná\akor!ur
í Aostnrríki.
Verða nasistar teknir í sátt?
í simfregn frá Ansturríki 27.
f. m. er skýrt frá því, að gerð
hafi verið fyrsta tilraunin lil
þess að.undirbúa myndun sam-
steypustjórnar i Austurríki,
með þátttöku nasista, en jafn-
framt; er þess getið, að mjög sé
óvist hvernig áformum í þessa
átt reiði af. Það liefir.lengi vof •
að vfir, segir í fregninni, að aít
færi i bál og brand aftur, milii
stjórnarsinna og nasista, en í
dag' tók dr. Kurt von Schussnigg
kanslari, Rudiger von Starhem-
l)erg fursti og fleiri ráðherr-
anna á móti nefnd manna úr
flokki nasista, til þess að ræða
um skilyrðin fyrir myndun
samsteypustjórnar með þátt-
töku Uasista, sem hingað til
hafa verið fjandsamlegir aust-
urrísku stjórninni, en vinsam-
legir i garð stjórnar Hitlers i
Þýskalandi.
Að af^íknum fundinum var
gefin út opinber tilkynning,
mjög varfærnislega orðuð, og
bar hún með sér, að árangurinn
af fundarhaldinu hafði ekk'
verið sérlega góður, .pg að
hvorki ráðherrarnir eða nasist-
arnir væru áuægðir yfir lion-
um.
Selhisnigg kanslari kvað hafa
skýrt nasistum frá því, að þeir
vrði að ganga i Ættjarðarflokk-
iiin, og vinna eið að því, að
virða frelsi og sjálfstæði Ausí-
urrikis og sýna ríkisstjórninni
bolluslu. Jafnframt, ef þeir féll-
ist ekki á þetta, mvndi stjórnin
bæla niður hverskonar tilraun-
ir af þeirra hálfu til þess að ná
í sínar liendur stjórn landsins
ííieð valdi. Starhemberg prins
liafði gert enn strangari kröfur,
þ. e.; 1) Að þeir skuldbindi sig
til þess að hætta öllum hermd-
arverkum þegar í stað. 2) Að
þeir gangist undir að slíta öllu
samhandi við erlenda stjórn-
málaflokka eða stjórnarvöld.
3) Að þeir gangi i Ætljarðar-
flokkinn sem einstaklingar, en
ekki í flokkum.
Fullvíst er, segir ennfremur i
skeytinu, að násistar liafa ekki
cnn fallist á þessi skilyrð;
Sölmsniggs og Starhemhergs,
en jafnvíst er hitt, að þeir hafa
ekki liafnað þeim. Þar af leið-
andi virðist svo sem brautin sé
greið til þess að gera frekari til-
raunir til þess að ná samkomu-
lagi um deilumálin.
Flngmðl Norðmanna.
Osló 13. nóv'. FB.
Mowinckel forsætisráðherra hef-
ir gært nána g'rein fyrir áformum
ríkisstjómarinnár, aiS því er flug-
íerúir snertir, iiæiSi innanlands og'
til annara landa. Leggur hann á-
herslu á, að mcö því bygjgja á
þeim grundvelli sem lagður sé með
tillögum ríkisstjórnarinar, sé hægt
aiS færa út kvíarnar smám saman.
Gert er ráS fyrir flugfertSum meiS
ströndum fram og til Bretlands og
verða flugbátar nota'ðir, en flugvél-
ar sennilega á sunuim leiðum yfir
Suður-Noreg og til Stokkhólms.
’Um flugbátana getur hann þess
sérstaklega, að heppilegt niuni
verða að nota þá til ftugferða
hvarvetna með ströndum fram, en
lendingarskilyrði fyrir þá séu góð
í höfnum flestra bæja á ströndum
landsins. en auk þess séu þeir
tryggari til ílugterða yfir opið haf,
og því sé gé'rt ráð fyrir, að þeir
verði notaðir til Englandsflugferð-
anna.
Bveitisala
Canadamanna.
X ,
Montreal í nóv. FB.
Góðar horfur eru á, að Frakkar,
ítalir og Þjóðverjar kaupi í Cana-
da alt það hveiti, sem þessar þjóð-
ir ætla sér að flytja inn í vetur.
Mikið af korni frá Canada hefir
þegar verið selt og sent áleiðis til
Frakklands og Italiu. Undanfarin
ár liafa Þjóðverjar keypt mikið af
hveiti i Canada og gera Canada-
menn sér vonir inn að Þjóðverjar
kaupi af þeim enn meira en áður,
þar sem fullyrt er, að matvæla-
skortur -.sé i Þýskalandi. (United
Press). ■ ■
„Normandie".
Saint Nazaire í nóv. FB.
Smíði skipsins Normandie, sem
ef til vill verður stærsta skip heims
en að minsta kosti jafnstórt Queen
Mary, hinu mikla skipi, sem fyrir
noklcru var hleypt af stokkunum
í Bretlandi, miðarunjög vel áfram.
NormandieNar hleypt af stokkun-
um 29. okt. 1932 og er talið víst,
að það geti farið i fyrstu ferð sína
næsta vor, sennilega í aprílmánuði.
Áætlaður hraði Normandie er 30
niílur. Það er 1027 ensk fet á lengd
og 117 á breidd. Vélar skipsins
geta framleitt alt að 160.000 hest-
öfl. — Stýri skipsins vegur 150
smálestir.' (United Press).
Gæsluskip og
tollgæsla.
\
I Nýja dagblaðinu 30. f. m„ er
skýrt frá tillögum Pálma Lofts-
sonar forstjóra skipaútgerðar rík-
isins, um sameiningu björgunar-
starfs og landhelgisgæslu, þamiig
að hinar fyrirhguðu bjöfgunar-
skútur, sem nú er verið að safna
fé til á ýmsum stöðum á landinu,
verði svo úr garði gerðar, með að-
stoð ríkisins að þær geti jafnframt
ánnast landhelgisgæslu. Tillögur
jiessar hafa verið lagðar fyrir Al-
þingi. og er ]>ess að vænta, að þær
fái þar góðan byr, því þær eru
áreiöanlega spor í rétta átt. En
auk landhelgisgæslu og björgunar-
starfs, er enn eitt viðfangsefni sem
eg með línum þesstun vildi vekja'
áthygli á, og sem eg tel sjálfsagt
að fela þessum skipum, en það er
tollgæsla og sóttvarnargæsla, eftir
því sem viö yrði komið, og íiiundi
þá tillaga min vera á þá leið, að
öllum björgunar- og varðskipum
og öðruni þeitn skipum og bátuni,
sem eru að meira eða minna leyti
rekin fyrir ríkisfé — öðrum en
'strandferðaskipum — sé jafnframt
falið að gæta tolllaga og sóttvarn-
arlaga, i náinni samvinnu við toll-
gæslumenn hinna ýmsu tollsvæða.
Þetta ætti sérstaklega við á sumrin,
og mundi þá gefa mestan árangur,
þegar hinn næstttm ótölulegi fjöldi
útiendra veiðiskipa leitar til lands-
ins og notar landhelgina og' alls-
konar afskektar víkur og voga til
,.viðskifta“ við landsmenn og' ís-
lénsk veiðiskiþ, átt þess að „in-
klarera" og gretða 'lögboðin gjöld
til ríkissjóðs.
Mapðr (3teg.) 0,45.
Eg byggi þessa tillögu á þeirri
reynsltt, sem eg hefi fengið við j
tollgæsíustarfið síðustú árin, svo |
og nokkurnm jtersónulegum kynti- i
um af landhelgisgæsht. Ennfremur
á viðtali við ýmsa þá menn, sem
þekkingu hafa á þessttm niálttm,
svo sem samstarfsmenn mína við
afgreiðslu ski])a fyrir Norðurlandi,
foringja á varðskipi og vitabátnum
Hermóður, og hafa hinir síðari
tjáð ntér að þeir hefðtt oft haft
tækifæri til að grípa inn við út-
lend veiðiskip og framkvæma „iii-
klareringu og tollskoðun, ef þeir
aðeins hefðti umboð til ])ess, og
án þess það á nokkttrn hátt kæmi
t bág'a við það, sent kalla mætti
aðalstarf ])eirra. Ekki er ])að ætl-
ttn mín, aö sérstakir tollgæshnnenn
eigi að vera á þessunt skipum,
heldttr sé foringjum skipanna feng-
ið umboð með viðeigandi leiðbein-
ingunt í þessu skyni, á sama hátt
og til annara starfa, sent honum
ertt falin sem foringja sktpsins.
Tollgæsla er eitt af hinum ó-
leystu viðfangsefnum vorum.
Fyrsti visir til tollgæslu (utan
Reykjavíkur) var lagður með skip-
un sérstakra löggæslumanna, sam- ,
kvæmt núgildandi áfengislögum, i
því skyni að gæta áfengislaganna,
en jafnframt ákveðið að fela mætti
þeim önnur skyldustörf, svo sem
tollgæslu. í framkvæmdinni hefir
peftá’ orðið á þann veg, að aðal-
starf Jiessara manna' hefir orðið
afgreíðsla sk'iþa og almenn toll-
gæsla, þar sent ])éif engu siðttr
hafa verið á verði. fyrir vorúfeinygl-
un en áfengislagabrotuni. Það het-
ir verið ómótmælt fullyrt, að rík-
Matardiskar................. 0,55
Vatnsglös .................. 0,35
Ivaffistell ............... 10,75
Emal. fötur ................ 2,50
Alunt. pottar frá........... 1,50
Alum. skaftpottar frá...... 14)0
Flautukatlar........... o,go
Ryðfr. borðhnífar .......... 0,75
Alp. matskeiðar 0,85
Tannburstar...... .......... 0,65
5 rakvélablöð .............. 0,50
3 handsápur................. 1,00
Gólfklútar ................. 0,60
Gólfkústar ............... 1,50
Þvottavindur .............. 25,00
Komið öll í
búsálialdabúðina á
Laugavegi 41.
Sigurður Kjartansson,
Iðnaðar-
manna-
félagið
heldur fund fimtud. 15. þ. m. kl.
Sþá síðd. á venjulegum stað.
Dagskrá: ,
1. Timaritið.
2. Qnnur mál.
STJÓRNIN.
ArmbandsúF, Yasaúr,
Klukkur.
Fallegt úrval.
Haraldup Hagan,
Sími: 3890.
'C|U
issjóður hafi farið á mis við stór-
fé í tolltekjuni af vörum, sem flutt-
ar hafa verið inn utan farmskrár,
einkttm á stöðum, sem hafa haft
bein siglingasambönd við útlönd,
og ])ar sent lítið eða ekkert efirlit
hefir verið á ]iesstt sviöi, er það
v.el skiljanlegt. að heimamenn ])ess-
ara staða, og þá einkurji þeir, sem
í siglingum voru, hafi ekki staðist
þá freistingu, að liirgja heimili
sín með þannig fengnunt vörum.
Þessi vörusmyglun mttn nú að
niestu- horfin, þar sent löggæsht-
menn hafa veriö settir, en það eru
ennþá stór svæði af strandlengju
landsins, þar sem engin tollgæsla
er, og þrífst vitanlega alskonar
smyglttn þar eins og áður, þar til
úr verður bætt með aukinni toll-
gæsltt.
Því hefir löngurn verið borið við
að íslenksa þjóðih hefði ekki ráð
á að halda uppi nægilegri toll-
g.æsltt kringum alt andið, en þetta
er mesti misskilningur. íslenska
þjóðin hefir þvert á móti ekki ráð
á, að vanrækja tollgæsluna. þvi
það er hægt að sýna með allgóðum
íökum, að sæmileg tollgæsla gefur
beinlínis tekjur í rikissjóð, og þær
all verulegar. Iíg hefi i bréfi til
fjármálaráðherra dags. í febr. þ. á.
sýnt fram á. hvernig koma megi
upp sæmilegu tollgæslukerfi kring-
um alt landið. án nokkurs vertt-
legs kostnaðárauka fyrir rtkissjóð,
frá því sem nú er. Fjármálaráð-
herra (Ásgeir Ásgeirsson) hafði
sagt mér, að hann hefði í hyggjtt
að láta semja frttmvarp að lögum
um tollg'æslu, samkvæmt fram
komnum óskuni ]>ar um, og l'eyfði
mér jafnframt að gera tillögur um
])att atriði sem eg áleit að ætti að
vera megin uppistaða ])essara laga.
Meðal þeirra tillagna, sem eg setti
fram i ])essu bréfi, vortt þessar;
Allri strandlengju landsins sé skift
niður í tollsvæði, svo mörg sem
þurfa þykir eftir staðháttum. Fyr-
ir hvért tollsvæði sé skipaður toll-
1 íhTT.
gæslumaður ('Tóógtesluniaður) er
sé búsfettur á þeim stað/ sH4eWáins,
seni mestar beinar siglingar og við-
skifti hefir við útlönd. Laun tóll-
gæslumanna séu .ákveðin í launa-
lögum — launalög ríkisins munu
vera undir endurskoðun nú, og því
gott tækifæri að taka þetta með—
Tollgæslumanni til aðstoðar séu
skipaðir tollverðir, eftir hans til-
lögum, á þeim öðrum stöðum toll-
svæðisins, sem skip að jafnaöi leita
til um einhver .viðskifti. Þeir hlíti
leiðbeiningum og stjórn tollgæslu-
manns um alt er að tollgæslu lýtur,
og franikvæmi afgreiöslu skipa. og
önuur tollgæslustörf fyrir hans
liönd í forföllum hans. Laun toll-
varða ■ sé ákveðin ii])phæð fvrir
livert skip. sem þeir afgreiða, og
miðist við þau gjöld, sem skipun-
um er gert að greiða i þessu skyni.
lYfirstjórn tollgæslunnar sé hjá
fjármálaráðherra og geti hann íal-
ið einhverri stofnun ríkisins að
íara með stjórn þessara mála í
sínu umlioði.
Hér er aðeins stuttlega dre])ið
á nokkra punkta úr tillögnm mín-
uni til tollgæslulaga. en það nægir
til að sýna, að nieð þessu fyrir-
komulagi fengist fast samstand-
andi tollgæslukerfi i kringum alt
landið. Og þegar svo þar við bæt-
ist aðstoð og samvinna gæsluskij)-
anna með ströndum fram, þá væri
málinu komið í ])að horf, að góðs
árangurs mætti vænta. Aðalþungi
starfsins, utan Reykjavíkur, er
ætlast til að hvíli á tollgæslumönn-
um hinna ýmsu tollsvæða. Til vals
á þeim verður því vel að vanda,
og aðeihs að fela það valinkúnnum
mönnum, með sæmilegri mentun
og málakunnáttu.
Friðrik Björnsson.