Vísir - 21.11.1934, Blaðsíða 2

V I s 1 R
m i Ol:
8ALTKJ0T
í 1/1 og' /i tunnum af
úrvals, 1. og 2. flokks,
dilkum. - Einnig nokkr-
ar tunnur af lærum og
rúllupylsum.
AfropnnnarmáliD.
Genf 20. nóv. FB.
Starfsnefnd afvopnunarmálaráð-
stefnunnar félst í dag á tillögu
Hendersons um aíS íeggja höfu‘5-
áherslu á þáö fyrst um sinn, a5 ná
alþjóSasamkomulagi um fram-
leiöslu og sölu vopna og skotfæra.
Ennfremur að birtar verði skýrsl-
ur um hergagnaútgjöld einstakra
þjóSa. í þriðja lagi, a5 stofnuö
verði föst afvopnunarmálanefnd.
—■ Starfsnefndin. tók þá ákvöröun
aö skipa þrjár nefndir til þess aö
athuga nánara ýms atriöi, . sem
snerta afvopnunardeilumálin, og
frestaöi því næst fundinum. (Uni-
ted Press).
ChacO'Styrjðldin
og ráð þjóðabandalagsins.
Genf 20. nóv. FB.
Ráí> þjóSabandalagsins kom
saman á aukafund i dag, til þess
aö ræöa Chaco-styrjöldma (milli
Paraguay og Boliviu). - Laval
fulltrúi Frakklands og Yevtitch
íulltrúi Jugoslavíu fluttu minning-
arræöur um Alexander konung og
Barthou. (United Press).
Bretlandsjimg sett.
London 21. nóv. FB.
Bretlandsþing var sett i gær. 1
hásætisræðunni lýsti konungur því
yfir, að ríkisstjórnin heffti haft til
gaumgæfilegrar athugunar, hvaft
unt væri að gera sildarútveginum
til viftreisnar, og yrfti frumvarp
þar aft lútandi lagt fyrir þingift
innan skamms. Einnig lét konung-
ur þær óskir í ljós, að tilraunir til
þess aft leysa afvopnunardeilu-
málin mætti hepnast. — Þingift fór
fram meft venjulegri vifthöfn og
var fjöldi manna viftstaddur þing-
setningu og á götum hvarvetna þar
sem konungsvagninn fór um, var
þröng manna, þrátt fyrir óhagstætt
veftur. (United Press).
Terðlagsmálin
í Þýskalandi.
Berlín 21. nóv. FB.
Gördler, verðlags-einræftisherra
Þýskalands, hefir gefið út boftskap
þess efnis, aft allar ákvarftanir við-
víkjandi verftlagí og eftirliti meft
því aft -íyrirmæli um verftlag verfti
haldin skuli heyra beint undir hann
sjálfan. — Allir einstaklingar efta
verslunarfélög, sem á sannast, aft \
hafa ekki lilýtt fyrirskipunum
Gördlers, verða dæmdir í iooo
rikismarka sekt, og hærri, ef um
alvarlegri sakir er að ræfta. (Uni-
ted Press).
Frá Alþingl
í gær.
Neðri deild.
Þar fór svo að segja allur fund-
artíminn frá kl. i—4 og 5—7 í
umræftur um frv. um verkamanna-
bústafti. Thor Thors og Garftar
Þórsteinsson flytja á ný til-
lögu sína um aft heimila tvö bygg-
ingarfélög i Reykiavík. en sú heim-
ild var feld úr frv. i efri deild.
Mælti Thor fyrir tillögunni, en
Héftinn andmælti með örfáum or'ð-
um og varft þaft síðan aftallega
hlutverk Asgeirs Ásgeirssonar að
' verja andstöftu sína og stjórnar-
flokkanna gegn þessari heimild.
Aft lokum hljóp þó Emil Jónsson
undir bagga meft honum, en gaíst
brátt upp alveg rökþrota með þeim
ummaglum, aft andstæftingarnir
væri ,svo lagnir aft verja rangan
málstaft! Var umræöunum slitift
vift svo búift, en atkvæftagreiftslu
frestað kl. 7. Framhaldsfundur var
ákveftinn kl. 8um kveldift, og
var á þeim fundi tekift fyrir m. a.
frv. um fiskiráft og urðu um þaö
alllangar umræftur, en atkvæða-
greiðslu einnig frestaft um þaft
mál.
Efri deild.
Fundur varð stuttur og voru ]>ó
merk mál á dagskránni, m. a. frv.
til 1. um vinnumiölun, sem var tek-
ift út af dagskrá umræftulaust
vegna brtill. sem ,von var á, frv.
til I. um jeiftbeiningar fyrir konur
o s. frv. Þaft var tekið út af dag-
skrá, og; mjólkurlögin voru tekin
út af dagskrá. af gömlum vana,
aft því er virtist. Nokkrar um-
ræður urftu þó um leiftbeiningarn-
ar, sem voru til 3. umr. Guftr.
Lárusd. gerði grein fyrir br.till.
þeim, sem hún flytur. Ingvar
Pálmason sagðist vilja segja frá
sínum persónulegu skoðunum á
br.till. frú G. L. og þaö gerði hann
i einar tuttugu mínútur, og haffti
engan óraft fyrir því. aft hann heffti
svona mikift af persónulegúm
skoðunum. *— Vegna, skriflegra
breytingartillagna frá j. J. var
málift tekift út af dagskrá eftir
ósk ráftherra og umr. frestað.
„Ekki veldar sá er varir.
í breska stórblaðinu „TI10
Scotsman“ birtist fyrir nokkru
grein um stjórnmálasambanu
milli Islands og Englands eftir
1913. Þar er fullyrt, að ýmsir
íslenskir stjórnmálamenn séu
hlynlir því, að ísland verði
sjálfstjórnarnýlenda i breska
heimsveldinu eftir afnám sam-
bandslaganna. Þar er og gefið
i skyu, að bresk stjórnarvöld
liafi huga á að eignast bafniv
fyrir herskipaflota Englands
hér á landi, og að þau hafi vcl-
þóknun á þeirri liugmynd, aö
Island verði bresk nýlenda..
Enska stjórnin mótmælti frá-
sögn blaðsins um afstöðu
breskra stjórnarvalda til þessa
máls. Og ])ví verður sú hlið
málsins ekki gerð hér að um-
ræðucfni.
Eg er sannfærður um að sú
fullyrðíng blaðsins er með öllu
röng, að nokkrir íslenskir
stjórnmálamenn hyggi á slíki
samband. Og þvi lel eg óliugs-
andi, að þeir hafi látið nokkra
ósk i ljós um það elni.
Þó að margt megi að þeim
finna, sumum hverjum, dettuv
mér ekki i liug að væna þá um
svo óheyrilegt athæfi.
Það væru hin svívirðilegusta
föðurlandssvik að láta slíka
ósk í ljós.
Það væri og hámark heimsk-
unnar að ala slíka ósk í brjóst.
Eg tel í raun réttri þarflaust
að rökstyðja þetta, þvi að það
hlýtur að vera hverjum manni
augljóst. En vegna þess að eng-
inn veit enn á livaða brautir
skuldasúpan, fjármálaóstjórnin,
sjálfsköpuð og utanaðkomandi
vandræði kunna að knýja þjóð-
ina, ef lengur er látið reka á
reiðanunl, vil eg fara nokkrum
orðum um þessa fyrnefndu
„bugmynd“.
Afurðasalan. Nú er svo kom-
ið, að Islendingar geta ekki selt
alt það vörumagn sem þeir geta
framleitt. Og það lilýtur að
auka erfiðleikana bér i landi.
En eigi er ástæða til þess að
ætla, að það ástand verði varan-
legt. Það er viðurlcent af öllum
málsmetandi mönnum, að ráð-
stafanirnar, sem þessu valda.
tollmúrar oginnflutningsskamt-
anir, séu ill nauðsyn, eins og
sakir standa, og verði að bverfa
úr sögunni hið allra fyrsta.
Það er liugsanlegt, að ein-
hverjum kunni að detta i hug,
að Islendingar væru betur seti-
ir að þvi er snertir sölu afurð-
anna, ef ísland væri bresk ný-
lenda. En jafnv. þó svo væri, má
slik lausn afurðasölumálanna
aldrei koma til greina. Engin
kynslóð má kaupa sér frið eða
fríðindi með því að leggja
hlekkina um háls afkomenda
sinna, komandi kynslóða. Og
það væri þvi fráleitara, þegar
allar líkur benda til þess, að
haftastefnan í verslunar og við -
skiftamálum liafi nú lifað silí
fegursta.
En það er meira en vafasamt,
hvort afurðasölumálunum
væri nú betur borgið, ef ísland
væri í breska heimsveldinu.
Innflutningur frá nýlendun-
um til Bretlands er takmarkað-
ur. Og innflutningur íslands til
Bretlands mundi því einnig
vera takmarkaður. En auk þess
verða Islendingar að hafa mark-
aði fyrir vörur sínar utan
breska rikisins, m. a. fiskinn
En það er meira en vafasanit,
að vér mvndum hatda þeim
mörkúðum. Útlitið i afurða-
sölumálunum væri því síst
betra, en það er nú. Það væri
mun verra.
Skuldamálirt, Mörgum stend-
ur geigur mikill af skuldum
íslands við aðrar þjóðir. Og
hann er vissulega ekki ástæðu-
laus. Sumir munu og efast um,
að islenska þjóðin geti risið
undir þeirri skuldabyrði. Fji
engin bót væri á því ráðin þó
að íslaud gengi i Jireska lieiins-
veldið. Ensku nýlendurnar
verða að sjá um sig sjálfar i
fjármálum. Englendingar eru
of miklir fjármálamenn til þess
að þeir fleygi meira fé í nýlend-
urnar en þær geta -staðið skil a.
Enskar nýlendur hafa lent i
fjárkröggum, svo sem Ný-
fundnaland og Astralía. Þau
fengu ekki ný lán. Ástralíu-
mönnum var sagt, að þeir yrðu
sjálfir að Ieysa þessi vandamál
sin. Englendingar tóku stjórn
Nýfundnalands í sínar liendur
til þess að koma stjórn lands-
jns i það horf, að það gæti séð
sjálfu sér farborða.
íslendingar mundu þvi ekki
losna undan oki skuldanna, þó
að þeir væru i breska heims-
veldinu. Þeir yrðu eftir sem áð-
ur að bera fulla ábyrgð á skuld-
bindingum sínum og standa að
öllu leyti sjálfir skil á skuldum
sínum.
Þjóðernið. Sjálfsfjórnarný-
lendur Énglands hafa flestar
orðið enskar. Englendingar
flytja mikið til nýlendna sinna.
Og nýléndubúar hafa víðasi
hvar tekið upp enska tungu,
siði og menningu. Þannig
mundi vafalaust fara fyrir ts-
lendingum, el' þeir væru i
breska lieimsveldinu, Þeir
mundu týna tungu sinni, siðum
og þjóðerni. íslensk þjóð
mundi ekki vera til.
Flotahafnir. Ef Island væri
í breska heimsveldinu, væri
ekki ólíklegt, að Englendingar
settu liér upp flotahafnir, eins
og getið er um i grein „Scots-
man’s“. — En þar sem her-
skipaflotinn er, þar eru einnig
hernaðarflugvélar. — Stríðs-
hættan er mikil i heimínum. Ef
styrjöld brytist út, geta Eng-
lendingar varla orðið blutlans-
ir áhorfendur. Og þá gæti svo
farið, að styrjöldin yrði að ein-
hverju leyti háð við strendur ís-
lands eða vfir íslandi. Og þá
ætla eg að mörgum mundi
þykja „þröngt fyrir durum“.
—o—-
Islendingar verða að vera
sjálfslæð þjóð. Þeir eiga ekki að
skilja við Dani til þess að ganga
í samband við aðrar þjóðir. Og
þó að það sé með öllu útilokað,
að þeir eigi að vera í nokkuru
því sambandi við smáþjóðir, er
takmarki fullveldi Islands á
nokkurn hátt, þá væri það enn
þá óhugsanlegra — enn þá
voðalegra, að vera í slíku sam-
bandi við stórveldi.
Því ber þjóðinni að vera á
varðbergi. Hún verður að víkja
af þeirri braut, er hún hefir
farið eftir um skeið, braul
skulda, fjármálaóreiðu og efna-
hagslegra glapra;ða. Hún verð-
ur að taka upp þá einu stefnú,
sem um er að ræða, að eyða
ekki meiru eii hún aflar, haga
ríkisbúskapnum svo, að allir
kraftar efnahagslífsins fái not-
ið sín sem best, og gyeiða af
skuldunum.
Eiimig'ber lienni að eflá vin-
áttusambönd milli Islands og
annara; þjóða, og ekki livað
síst við hina merkjlfegu og
mikilhæfú ensku þjóð,
Gúðmundur Benedíktsson.
Veðrið í morgua.
I Reykjavík —- o stig. Bohmgar-
vik —• 2, Aknreyri 1, Skálaúesi 2,
Vestmannaeyjum 3, Sandi — 1,
Kvígindisd.at — 5, Gjögri — o,
Blönduósi — 2, Siglunesi — 3,
Raufarhafn — 4, SkáUun — 2,
Fagradal 1, Papey 1, Hólum í
Hornafirði o, Fagurhólsmýri — 1,
Reykjanesi o, Færeyjum 6. Mestur
hiti hér í gær t stig, minstur — 3.
Úrkoma 1,5 mm, Yfirlit: Grunn
lægft og nærri kyrstæft yfir norft-
anverftu Grænlandshafi: Horfur:
Suðvesturland : Vestan kaldi. Élja-
gangur. Breiöafjörftur, Vestfirðir:
Hæg vestan átt. Dálítil snjóél.
Norfturland, norftausturland. Aust-
firftir: Vestan kaldi. Víftast bjart-
viftri. Suftausturland : Vestan kaldi.
Dálítil snjóél, vestan til,
Atvinnubótavinnan.
Atvinnubótafé er nú trygt til
áramóta og veröur nú fjölgaft í at-
vinnubótavinnunni á morgun og
næstu daga.
Valdimar Stefánsson,
sonur Stefáns heitins Stefáns-
sonar alþm. í Fagraskógi, hefir
verift settur fulltrúi hjá lögreglu-
stjóra, í staft Ragnars Jónssonar,
sem nýlega var settur sýslumaftur
í Gullbringu- og Kjósarsýslu og
bæjarfógeti í Hafnarfirfti.
40 ára
er í dag Kristján Guftmundsson,
Bragagötu 32.
Skip Eimskipafélagsins.
Gullfoss kom til Siglufjarftar kl.
2 í dag. Goftafoss fer héöan í kveld
áleiftis til Hull og Hamborgar.
Dettifoss er væntanlegur hingaft í
kveld frá útlöndum. Brúarfoss er
á leift til Kaupmannahafnar frá
Grimsby. Lagarfoss var á Siglu-
firfti í morgun.
Tungnamenn
fundu fyrir rúmri viku mórauft-
an hund, er þeir voru í eftirleitum
á afrétti. Fundu þeir hundinn upp
meft Hvítá, skamt frá Bláfelli. Var
seppi allmjög slæptur og sárfætt-
ur orftinn. — Þegar Skaftfellingar
voru hér á ferft um miftbik októ-
bermánaftar tapafti einn þeirra
hundi sínum og auglýsti eftir hon-
um í útvarpinu. Telja Tungnamenn
líkleg't, eftir lýsingnnni, sem gefin
var i auglýsingunni, aft þeir hafi
fundift hund Skaftfellingsins. Telja
sumir líklegt, aft seppi hafi verift
á heimleift, ])ótt hann fyndist þar,
sem aft framan getur.
Lárus Sigurbjörnsson
verftur fulltrúi Leikfélags
Reykjavíkur á Holbergsháttft
þeirri, sem innan skamms verftur
haldin í Bergen. Fer L. S. utan
á Gqftafossi i kvekl.
Iíjúskapur.
Siftast liftinn laugarclág gaf síra
Bjarni Jónsson salnan í hjónaband
ungfrú Bergljótu BjiirnsdóUsur
Bárugötu 36 og jón Oddsson,
Jónssonar hafnarfógeta. Þau foí'ú
meft Gullfossi á mánudagskveld til
Siglufjarftar og’ setjast þar aft.
55 ára
verftur á morgun frú Ingibjörg
Gnftmundsdóttir, Grettisgötu 32 B.