Vísir - 12.12.1934, Blaðsíða 2

VÍSIR
Mussolini
og ráðstafanir hans til þess
að halda lírunni í gullgildi.
London, 11. des. — FB.
Margir bankamenn eru
þeirrar skoðunar, að ráðslafanir
þær, sem Mússólíni hefir gera
látið, í peningamálunum, séu
fram komnar vegna hinnar
föstu ákvörðunar hans, að
lialda lírunni á grundvelli
gullsins. Aðrir telja, að það
vaki fyrir honum fyrst og
fremst, að koma i veg fyrir
rýrnun gullforða ítalska þjóð-
bankans. Er fullyrt, að Mússó-
líni hafi ákveðið undir öllum
kringumstæðum, að gullforði
bankans verði aldrei undir 6000
miljónum líra, en það lágmark
hefir hann að margra áliti
ákveðið með tilliti til þess, að
friðurinn í áflunni yrði ekki
varðveittur. — (United Press).
Alþjódalög-
reglan í Saar.
Genf 12. des. — FB.
Ráð Þjóöabandalagsins félst í
gær einróma á ályktun þess efnis
að heimila Knox, forseta stjórn-
arnefndar bandalagsins í Saar, a'S
stofna al]jjóðalögreglá til þess aS
halda uppi reglu meSan þjóSar-
atkvæöiö fer íram i Saar-héraSi í
næsta mánuSi. í alþjóSalögregl-
ttnni svo kölluðu veröa 1500 bresk-
ir hermenn, 1300 ítalskir, 250
hollenskir og 250 sænskir. — Ráö
Þjóðabandalagsins kemur aftur
saman á fund þ. 13. jan. vegna
Saarmálsins. (United Press).
Ófridar-
haettan
út af konungsmorðinu hjá
liðin. —
Vínarborg 12. des, —(FB.
BlöSin i Ungverjalandi, Jugo-
slaviu, Rúmeníu og Tékkóslóvakíu
fagna öll yfir því hvernig deil-
unni unt konungsmoröið lyktaöi í
Genf. Líta Ungverjar svo á, aö úr-
slitin hafi veriö sigur fyrir þá, en
blöð Lifía bandalagsríkjanna telja
úrslitin meiri sigur fyrir Litla
bandalagiö. BlöS þeirra þjóöa, sem
hlutlaus voru i deilunni, líta því
þeim augum á, aö ÞjóSabandalag-
inu hafi tekist giftusamlega aö
koma í veg fyrir alvarlegar af-
leiSingar af þessari deilu og sum
blöðin telja úrslitin mikilvægasta
sigur ÞjóSabandalagsins til þessa.
BlöSin í Júgóslavíu telja nú ófrið-
arhættu út af konungsmorðinu hjá
liSna. (United Press).
Vestur—
íslendingi
sýnt banatilræöi.
DagblöSin í Winnipeg fluttu
fregn um þaS laugardaginn 17.
nóv., að þá um nóttina heföi ís-
lenskum manni, Rögnvaldi Vidal
í Hodgson, Manitoba, veriS sýnt
banatilræöi í gistihúsi sínu. HafSi
þetta gerst meS þeim hætti, að
ungur maöur, Brockman aS nafni,
skaut tveimur skotum á Vidal.
Misti annaS skotiö mhrks, en hitt
hæfði örskamt neðan viö hjartað.
Var Vídal fluttur á Almenna
sjúkrahúsið í Winnipeg. Voru tald-
ar likur til, er síSast fréttist, aö
hann mundi ná fullri heilsu. —
MaSur sá, sem sýndi Vídal bana-
tilræöiS var handsamaður og flutt-
ur til Winnipeg til gæslu og mál
hans tekiS til ranúsóknar. Plefir
ekki enn sem komið er frést nán-
ara af þvi.
Frá Alþingi
i gær
í sameinuðu þingi
var fundur í gær kl. 1 og átti þá
að kjósa í sambandslaganefnd og
lýsti forseti eftir listum þegar aS
lokinni fundarsetningu. Komu þá
þegar fram 3 listar. Frá alþýöu-
flokknum, bændafl. og framsóknar-
flokknum. Lýsti Þorst. Briem lista
bændaflokksins og kvað flokkinn
gera kröfu til Jiess að fá sæti í
nefndinni samkvæmt þeirri venju,
iem tekin hefði veriö upp er al-
þýSuflokkurinn hefði fengið sæti í
nefndinni, þótt hann hef'Si þá ekki
haft atkvæðamagn til þess. — ól-
afur Thors lagði þá spurningu fyr-
ir alþfl. og framsóknarfl., hvort
þeir teldi, aö fylgja bæri ]ieirri
reglu, aö allir ])ingflokkar fengi
sæti í nefndinni, meSan nefndar-
menn væri eins margir og þing-
flokkar, og kvaö sjálfstæSisflokk-
inn mundu vilja fallast á þa'ð fyr-
ir sitt leyti og gefa eftir annað
sætiS af þeim tveim, sem hann
hefði atkvæðamagn til aö skipa.
Jónas Jónsson kvaö þetta öldungis
óviSkomandi framsóknarflokknum
og gæti bændaflokkurinn og sjálf-
stæSisflokkurinn ráSiö því til
lykta sín á milli. — En HéSinn
Valdimarsson lýsti yfir ])ví fyrir
hönd alþfl., aö hann teldi eSlilegt,
aS allir þingflokkar fengi sæti í
nefndinni. — En Jónas sat viö sinn
keip og bætti jafnvel öðrum manni
á lista framsóknarflokksins til að
.tryggja þaS, að bændaflokkurinn
kænii ekki manni aS af sérstökum
■lista. — Samkvæmt beiðni bænda-
iflokksins var nú kosningunni
frestaS til kl. 5. — í byrjiín fundar
kl. 5 lagöi svo Ólafur Thors fram
lista af hálfu sjálfstæöisflokksins
meö nöfnum þeirra Magnúsar
Guðmundssonar og Magnúsar
Jónssonar, en lýsti þvi jafnframt
yfir, aS flokkurinn væri fús til
]æss aö láta annan ' sinn mann
víkja sæti, ef fram kæmi yfirlýs-
ing frá hinum aðalflokkum ])ings-
ins um aö þeir teldi rétt að bænda-
flokkurinn fengi sæti í nefndinni.
Fór kosning síSan fram og hlutu
kosningu. af hálfu lista sjálfstæS-
isflokksins M. .G. og M. J., af lista
framsóknar Jónas Jónsson (annar
maSur á listanum var Einar Árna-
. son) og af lis.ta alþfl. Jón Bald-
vinsson. Listi bændaflokksins
fékk aðeins 3 atkv. og kom því
ekki til gTeina, en á honum var
Tryggvi Þórhallsson.
!
Neðri deild.
Þar voru afgreidd sem lög frá
Alþingi frv. um mat á fiskúrgangi
og frv. um stjórn og starfrækslu
póst- og símamála. — Frv. urn br.
-á 1. gr. tolllaga var afgreitt aftur
til e. d.
Um frv. um samkomudag A|-
]>ingis urðu talsverSar umræöur
og sýndist þingmönnum mjög sitt
hverjum um þaS, hvenær hentug-
ast væri aS kalla þing saman, en
aö lokum var frv. vísaS til 2. umr.
og allshérjarnefndar.
Frv. um lántöku rikissjóös til
greiSslu á lausum skuldum aS upp-
hæð rúml. 6)4 milj. lcr. var einnig
vísað til 2. umr. eftir að ráSherra
hafði lýst yfir, aö lánsheimildin
yrS aöeins nofuS til greiðslu þess-
ara skulda. Er frv. þetta flutt af
fjárhagsnefnd eftir tilmælum ráö-
herra og i samráöi viS stjórn
Landsbankans.
Á kveldfundi urðu 3—4 klukku-
stunda framhaldsumræSur um frv.
um bifreiSaeinkasöluna og tóku
þátt í þeim Jóh. Jós., Jak. M.,
Pétur Halld., Stef. Jóh. og Ólafur
Thors. — Atkvæðagreiðslu um þaS
mál var frestaö og tók forseti þá
enjn flyrir frv. um sildarútvegs-
nefnd (3. umr.) þó aö komið væri
fram undir miönætti.
J
* 1
Efri deild.
Frv. til 1. um br. á 1. um útsvör
var samþykt sem lög frá Alþingi
og hefir áöur veriö sagt frá því
frv. — Umræður urðu allmiklar
um 2. mál á dagskrá, frv. til 1. um
hlutafjárframlag og ábyrgS ríkis-
ins fyrir h.f. Skallagrím í Borgar-
nesi, 2. umr. — Jón A. Jónss. bar
fram tillögu um aS félag þaö, sem
stofnaö er til aö halda út flóabát
á ísafj.djúpi, skyldi njóta sömu
hlunninda og félag það sem frv.
ræSir um. Tók hann þó aS lokum
tillöguna aftur til 3. umr. sökum
þess að það kom fram við umr,
að komiS hefir til mála að rikisstj.
lanaði vélbátinn „Hermóð" til
þessara ferSa. — Sigurj. Á. Ó. bar
fram br.till. við frv., þess efnis,
að ekki skyldi greiSa arð af hluta-
fénu meðan ríkisál)yrgð væri á
lánum ]>ess. Sýnt var fram á, að
])að mundi torvelda eða jafnvel
gcra ómögulega hlutafjársöfnun til
félagsins, og var tillagan feld meö
1013 (s’ocial.) Var nú tekið fyrir
frv. um fiskimálanefnd sem stjórn-
.in virðist ætla að keyra í gegn um
þingið, þrátt fyrir mótmæli allra
sem vit hafa á þessum málum. Jón
AuSun Jónss. hóf umr. meS skil-
merkilegu erindi um fisksölu und-
anfarinna ára og fisksölusamlagiö,
en hann var, eins og kunnugt er,
fulltrúi VestfjarSa viö stofnun
]iess og einn af forgangsmönnum
stofnunar samlagsins. Sýndi hánn
glögt fram á, hve ómetanlegt gagn
samlagiö hefSi gert fisksölunni og
sömuleiöis, að það hlyti að sundr-
ast, ef ]>essi lög yröu samþykt.
Fundi var frestað á áttunda tím-
anum.
Forvaxtalækkun í Portúgal.
Stjórn portúgalska þjóðbankans
hefir ákveðiS aö lækka forvexti
um l/2% í 5% frá og meö firntu-
degi að telja. (United Press).
Þegar Ásgeir Ásgeirsson,
þingmaður Vestur-ísfirðinga,
kom í heimsókn til kjósanda
sinna fyrir áramótin síðustu,
mun hann liafa verið spurður
að því, hvort hann væri fram-
sóknarmaður eða hændaflokks
maður. Hann gaf víst „loðin“
svör og skildist mönnum einna
helst, að hann vissi ekki alr
mennilega með livorum flokk-
inum hann ætti að vera!
Við ítrekaðar eftirgrenslanir
af hálfu kjósandanna, mun
þingmaðurinn. að lokum hafa
játað, að hann væri ekki bú-
inn að hugsa sig uin til neinn-
ar hlítar — ekki búinn að
velta málinu fyrir sér nógu
lengi. En nú væri hann á för-
um suður, og mætti þá vel
vera, ef hann yrði ekki sjó-
veikur, að hann kæmist —
með guðs Iijálp — að einhverri
niðurstöðu á leiðinni. En ann-
ars skyldi hann fara að hugsa
um þetta af kostgæfni og al-
vöru, undir eins og hann kæmi
suður. Hann mundí og ekki
telja eftir sér, að skreppa vest-
ur öðru sinni og láta kjósend-
ur vita, að hvaða niðurstöðu
hann liefði komist, Skildist
þeim einna lielst, að þingmað-
urinn liti svo á, sem ekki væri
lilaupið að þvi, að ráða við
sig, livar heppilegast mundi að
ráðast í skiprúm framvegis.
Því verður nú eklci neitað,
að suinum kjósöndum þótti
það í rauninni kátlegt, að mað-
urinn skyldi eklci gela áttað
sig á því mánuðum saman, i
livaða floklci liann ætti að
lireiðra um sig. E11 ekki var
honum lagt þelta mjög til lýta
þá þegar. Sumir menn væri
svo seinir að átta sig á liluf-
unum, að engu tali tæki! Og
hvað sem liða kynni skörungs-
skapnum, þá yrrði því þó ekki
neitað, að maðurinn væri „pen
og skikkelsislegur“, en það
væri ekki liægt að segja um
alla. —
En svo fór þó, að ekki hafði
þingmaðurinn lolcið „hugsana-
galdri“ sínum eða soðið „hugs-
anagrautinn" til fullnustu, áð-
ur þing kæmi saman í fyrra-
vetur. Hann var engu nær
sjálfur, að því er virtist.
En ekki var til setunnar boð-
ið og hugsanastríðið varð að
lialda áfram, því að nú fóru
menn að tala um kosningar. Og
nú vildu lcjósendur fá að vita,
hvar þingmannsefnið ætlaði að
vista sig sem frambjóðandi í
kosningunum. En þar virtist
alt í óvissu og á lnildu, þráft
fyrir alt hugsana-erfiði.
Margra mánaða „umþenk-
ingar“ liöfðu ekki borið neinn
árangur. — Spurningin virlisl
vera um það einna lielst, hvor
væri betri „brúnn eða rauður“,
þ. e. bændaflokkurinn eða
framsókn.
Að lokum herti þingmanns-
efnið sig þó upp, þegar komið
var fram á vor, og lét það boð
út ganga, að hann byði sig ekki
fram sem „skipulagður“ fram-
sóknarmaður! — Þetta var al-
ment skilið svo vestra, sem
þingmannsefnið hefði neitað
að láta setja á sig handjárnin.
Sumir létu sér að vísu til
hugar koma — og sýnir það
óguðlegt innræti manna -— að
þingmannsefnið liafi hugsað
sér að „eiga frítt slag“ til
beggja handa að kosningum
loknum. Ef framsókn gengi
illa í kosningunum og ætt;
engum sigri að fagna, þá
væri altaf auðveldara að losn;
þaðan fyrir fult og alt, ef mað-
ur væri „óskipulagður“, þ. e.
ekki i járnum. — Hins vegar
gæli kannske farið svo, að
framsókn og sócíalistar sigruðu
í bardaganum og kæmist lil
valda. Og þá ætti að vera nokk-
ur von um „fyrirgefning synd-
anna“ og upptöku í framsókn-
arflokkinn, þar sem lionum
hefði ekki verið afneitað bein-
línis, og enginn hefði eiginlega
„upp á neitt að klaga“. Þetta
liéhlu sumir. Og gamlar kerl-
ingar sögðu, að þetta hefði þæi
altaf grunað. Það væri alveg
auðséð á yfirbragðinu, að hann
legðist djúpt i ráðagerðunum,
blessaður fallegi maðurinn!
Fyrir kosningarnar í voi
skildi Ásgeir Ásgeirsson við
framsóknar-liurðina i hálfa
gátt. Og liann var tvístígandi
á þröskuldinum fram yfir
kosningar. Hann mun liafa
Iiugsað líkt og Pétur Gautur;
„Atter og frem, det er lige langt;
ud og ind, det er lige trangt.“
Kosningarnar fóru þannig,
sem kunnugt er, að sameignar-
Itðið bar hærra skjöld að nafni
til og tók við stjórn landsins.
— Á. Á. rorraði á framsóknar-
þröskuldinum „ójárnaður“, og
Morðið á Kirov.
Fyrir skömniu var um þaS getið
í skeytum, að myrtur hefSi veriS
rússneskur stjórnmálamaSur, Kir-
ov að nafni. Vakti fregn þessi
tnjög- mikla athygli um heim all-
Kirov.
an, f_vrrst og fremst vegna ])ess, að
um einn af kunnustu starfsmönn-
um sovét-stjórriarinnar var að
ræöa og viklarvin Stalins sjálfs.
Er fullyrt, aS Stalin hafi haft hin-
ar mesttt inætur á Kirov og borið
til lians hiS fylsta traust.
En bráðlega fylgriu aðrar fregn-
ir í kjölfar morðfregnarinnar,
fregnir um blóöbað i Rússlandi,
vegna þess, sem rannsóknir út af
Kirovmorðinu hefSi leitt í ljós.
Hversu áreiðanlegar fregnirnar
nú halda menn, að hann liafi
viljað komast inn og fá ein-
hverjar góðgerðir. — Það er og
eklci allskostar ósennilegt, því
að súgur nokkur kann aö hafa
Ieikið um dyrnar og niannin-
uni orðið lirollkalt. En talið er,
að Jónas hafí lagl ldátt bann
við því, að slíkum manni yrðí
yljað eða veittur beini i eld-
liúsi franisóknar, og væri hann
ekki ofgóður tíl þess „að
skjálfa úr sér hrollínn". — En
þiggja mæltí liðveíslu manns-
ins og launa einhverju síðar,
er vissa værí fyrir því fengin,
að hún kæmi að eínliyerju
haldi. — Værí og best að reyna
til þraular, liversu einlæg iðr-
anin væri og fölskvalaus yfír-
bótarbugurinn.
Þeir sitja viðs fjarri, lcjós-
endur Ásgeirs^A.sgeirssonar, og
vita ekki gerla, liversu nú
muni komið pólitískum liag
þessa brjóstumlcennanlega
þingfulltrúa. -— En þeim er að
sögn mjög hugleikið, að fá eitt-
hvað um það að vita nreð vissu,
livorl svo lcunni að vera, að
liann sé enn „óskipulagður"
vonbiðill, sem hafist við utan
stjórnar-gáttanna, eða hvort
nú níuni búið að smella á liann
handjárnum og skipulagning-
ar-fjötrum, samkvæmt þræla-
reglum ofbeldisflokkanna.
um aftökurnar eru, skal eigi full-
yrt aö svo stöddu, en fjölda mörg
erlend blöö birta fregnir um þaS,
aS teknir hafi veriö af lífi þar dag-
ana eftir aS morSiö var framiö
hátt á annaS hundrað manna og
sum birtu skeyti ])ess efnis, aö tala
hinna liflátnu væri yfir 200. —
Þaö er bert af þessu, aS Stalin
hefir þótt nærri sér höggvið, er
Kirov var myrtur í Leningrad, og
er svo aS sjá, sem sovétstjórnin
liafi þegar ályktaS, aö um víStækt
samsæri geg'n sér væri aS ræöa,
og voru fjölda margir menn hand-
teknir, bæöi í Leningrad og
Moskwa.
BlaSiS Daily Express í London
birtir skeyti um þaö frá Varsjá,
að um víStækt samsæri hafi veriö
aö ræSa, og hafi tilgangur sam-
særismanna veriS sá aS myrða
helstu stjórnmálaleiStoga Rúss-
lands. Benda aftökufregnirnar á,
að þetta sé rétt, því að ella heföi
sovét-stjórnin ékki rokiö til í
skyndi og handtekið' fjölda manna
og íátiS lífláta þá í tugatali þeg-
ar í staS.
Ýmsir hafa talið, aö Stalin og
stjórn hans væri búin aö treysta
svo völd sin, aS enginn myndi
þora aS þreyfa hönd né fót til þess
aö steypa hpnum af stóli, en tíS-
Stalin (annar til vinstri) og nokkrir aörir kommúnistaleiStogar.
Blóflbaflið í RússlandL