Vísir - 09.01.1935, Blaðsíða 2

VÍSIR
Viðræðnnum í Römaborg
er lokið.
Laval kominn lieim. — Fridar-
horfurnar hafa batnad. — Ræða
Anthony Eden’s.
London í gærkveldi. FB.
Frá Rómaborg er símaö, aö
Laval, utanríkisráöherra Frakk-
lands, haíi lagt af staö til Parísar
á hádegi. Mussolini fylgdi honum
sjálfur á stööina og var þar mik-
ill mannfjöldi saman kominn til
þess aö hylla Laval við brottför
hans,
Frá Parísai'borg er símaö, að
frakkneska stjórnin hafi komið
saman á fund í dag og hafi Lebrun
veriö í forsæti. Á fundinum var
lesin upp skýrsla frá Laval um
það, sem gerst haföi í Rómaborg.
Frakkneska stjórnin samþykti að
senda Laval heillaóskaskeyti í til-
efni af því hve góðan og mikínn
árangur Rómaborgarför hans hafi
borið.
Yfirleitt hefir því verið vel tekið
í álfunni, hver árangur hefir orðið
af viðræðunum, og alment líta
menn svo á, að nú stefni meira í
friðarátt en verið hefir. — Breskir
stjómmálamenn búast við, að full-
trúar Ítalíu, Austurrikis, Þýska-
lands, Úngverjalands, Tékkósló-
vakiu og Júgóslavíu komi saman
á fund, sennilega í Rómalx>rg, ekki
síðar en í febrúarmánuði, til þess
að ræða og ganga frá Mið-Evrópu-
sáttmálanum, friðinum til trygg-
ingar. (United Press).
Frá
Siglufiröi.
Siglufirði 8. jan. — FÚ.
Byrjað verðtir á því nú á næst-
unni að setja niður vélar i Ríkis-
verksruiðjuna nýju hér á Siglu-
firði. Mestur hluti vélanna kom
með Ðettifossi síðastliðinn laugar-
dag. Uppskipun var lokið í gær-
kveldi.
Síldarvinsluvélarnar eru keypt-
ar frá A.s. Mýrnes í Osló, en
aflvélar og- eimketill í Þýskalandi.
Aðalaflvélin, dieselmótor frá
Deutzverksmiðju í Köln, hefir 290
hestöfl og knýr dynamo er fram-
leiðir rafmágn fyrir rafmótora, er
knýja einstakar aflvélar.
Uppskipun gekk mjög vel, enda
þótt sumir vélahlutar séu mjög
þungir, svo sem tveir einikatla-
hlutir, er vega 10 og 13,5 smálestir.
Flutningur þyngstu vélahlutanna
frá skipshlið til verksmiðjunnar
stendur nú yfir.
Þegar Dettifoss kom' hingað til
Sigiufjarðar síðastliðið laugar-
dagskveld, kl. i6ý£, rakst hann á
Edinborg, 9. jan. FB.
I ræðu, sem Anthony Eden
hélt hér, gerði hann að umtals-
efni samkomulagið í Rómaborg,
en um fátt, nema ef til vill
Saarmálið, er nú meira rætt i
álfunni en það. Taldi Mr. Eden
hið italsk-frakkneska sam-
komulag mjög mikilvægt, að
því er friðarhorfurnar i álfunni
snertir. Kvaðst hann vera þess
fullviss, að vegna samkomulags
þessa væri friðarhorfurnar að
breytast að mun til batnaðar og
þess sæist þegar vottur, að far-
ið væri örlítið að draga úr tor-
tryggni þeirri og ótta, sem Iegið
hefði eins og mara, viðskifla-
lega og á annan hátt, á öllum
þjóðum heimsat— Höfuðstefna
Breta í utanríkismálum verður
framvegis, sagði Mr. Eden, að
styrkja friðarsamvinnuna innan
bandalagsins og tryggja þar
með friðinn i álfunni.
Ýmsir, er standa bresku
stjórninni mjög nærri, eru
þeirrar skoðunar, að aldrei liafi
verið eins gott tækifæri og nú,
til þess að koma á samkomulagi
í afvopnunarmálunum. Er tal-
ið vist, að Bretastjórn muni
beita sér mjög eindregið fyrir
því, að samkomulag náist í af-
vopnunarmálunum, og að allar
þjóðir álfunnar undirskrifi það.
(United Press).
e s. Hansvaag, sem figgur vetrar-
legu norðaustur af hafnarbryggju.
I sjórétti vitnaðist að leguljós á
Hansvaag hafi borið í reykháf og
siglur skipsins, svo að það sást
eigi frá stefni Dettifoss Dettifoss
bcm á miðjan skut á Hansvaag
cr skemdist allmikið. — Mat á
skemdunum hefir farið fram og
cru tær metnar 8800 krónur. Sjó-
vátryggingarféiagið hefir krafist
yfirmats er stendur nú yfir.
I morgun kl. ioý^ varð eldur
laus í húsinu við Ránargötu 19 hér
á B'glufirði, eign Kristiánr, As-
gj'ÍUiSf.jonar. Eldurinn varð fljót-
lega slöktur. Talsverðar skemdir
urðu á húsinu, mestar af vatm og
reyk. Mati og prófi er ekki lokið.
I dag var vestan éljagangur hér
á Siglufirði og kaldara en undan-
farna daga.
Hollendingar æfa sig í skauta-
kepni í Noregi.
Osló 8. jan. FB.
Sjö hollenskir skautakappar
komu til Harnar í gær til þess
að æfa sig í skautahlaupi.
Mjólkurverðið.
Boðskapur stjórnarblaðanna var þessi:
7—8 aura lækkun á hverjum lítra í
Reykjavík. — 7—8 aura hækkun á
hverjum lítra handa bændum.
Þannig hljóðaði hinn mikli
boðskapur stjórnarblaðanna i
septembermánuði síðastliðnum.
Alþýðublaðið, en það telur sig
höfuðblað stjórnarinnar, flutti
hann með mestum hávaða og
stærstum fyrirsögnum, en hin
lóku undir. Og öll átti þessi
verðbreyting mjólkurinnar að
vera komin í kring fyrir ára-
mót eða í síðasta lagi 1. jan.
þ. á.
Sigurður Einarsson, fyrrum
klerkur í Flatey vestur, áleit
réttara að taka tíl máls um
þetta efni, svo að enginn þyrfti
að vera í neinum vafa um það,
hvar liann stæði að málum.
—- Og hann gerði þá skýlausu
kröfu, að mjólkurverðið hér í
Reykjavík yrði lækkað þá þeg-
ar eða næstu daga (þetta mun
hafa verið snemma i septem-
ber) niður í 38 aura, því að ella
mundi hann ekki styðja hina
nýju stjórn, er á þing kæmi.
Og hann krafðist þess enn
fremur, að öll mjólk, sem seld
væri hér í bænum, yrði kom-
in niður í 34 eða 35 aura um
áramót. Þessi var krafa síra
Sigurðar. Og liann fullyrti, að á
því ylti stuðningur sinn við
stjórnina, að þessari kröfu yrði
fullnægl.
Til voru þeir menn, sem
gerðu ráð fyrir því, að sira Sig-
urður mundi efna heit sín og
-snúast gegn stjórninni, ef kröf-
um bans væri ekki ansað. Ef
til vill hafa þeir verið fáir, sem
við þessu bjuggust í alvöru, en
þeir voru jxj til. Sá, sem þessar
línur ritar, veit-með fullri vissu
um einn mann, en vitanlega
kunna þeir að hafa verið fleiri.
Nú er rúm vika liðin af árinu
1935 og enn situr alt í sama far-
inu, að því fráteknu, að mjólk-
urverðið hér í bænum hcfir ver-
ið lækkað um 1V2 eyri liver
litri. — Og menn eru að verða
vonlitlir um það, að meiri
lækkun sé í vændum. Síra Sig-
urður Einarsson fylgdi stjórn-
inni fast að málum alt síðasta
þing, þó að kröfur lians um
lækkun mjólkurverðsins væri
að engu hafðar. Er þvi svo að
sjá, sem hann hafi lítt mælt af
alhug, er hann sendi kjósönd-
um hér í bænum kveðju sína
og lét þau orð fylgjá, að lækkun
mjólkurverðsins niður í 38 aura
þegar i stað og síðar (fyrir eða
um áramól) niður í 34 eða 35
aura, væri honum svo mikið al-
vörumál, að hann mundi snú-
ast gegn rikisstjórninni, ef hún
yrði ekki við kröfunni. — Og
enn i dag er ekki annað kunn-
ugt, én að sira Sigurður fylgi
stjórninni af ást og einlægum
huga og sé reiðubúinn til þess,
að veita henni alt það lið, er i
haiis valdi stendur. — Þykir
honum ekki bafa farið alls-
kostar stórmannlega í. þessu
efni og mega kunnugir um
dæma, hvort við því bafi verið
að búast.
Framkvæmd mjólkurlaganna
hefir verið frestað til 15. þ. m.
Eitt hið helsta, sein menn vita
með vissu um undirbúning
málsins er*það, að skipuð hef-
ir verjð hálaunuð nefnd
rélt ein — og framkvæmd-
arstjóri ráðinn fyrir 12
— tólf —- þúsund krónur á ári.
Hafði sumum, er hlut áttu að
mála, þótt fullsæipilegt, að
maðurinn hefði 7 þúsund króna
árslaun, en „bændavinum“
þeim, er þarna voru að verki,
þótti það mikils til of lítið. Slík-
um manni, sein óneitanlega
væri að meslu leyti á vegum
bændanna, mætti ekki bjóða
minna en 12000 krónur! —
Bændur væri nú einu sinni
þannig gerðir, að þeir kynni
betur við það, að þeirra fólk
liefði engin smánarlaun! —
Nei. — Þeir væri engir lúsa-
blesar í launagreiðslum.
Reykvískir borgarar, eink-
um efnaminni hluti þeirra, um-
bjóðendur soeialisla á þingi,
liafa beðið þess með mikilli eft-
irvæntingu, að mjólkin lækkaði
í verði, samkvæmt skýlausu
loforði Alþýðublaðsins og kröfu
sira Sigurðar Einarssonar,
jieirri er áður var nefnd. —
Alþýðublaðið kvaðst og mundu
flygja fram kröfunni um verð-
lækkun niður í 34 eða 35 aura
með öllum þeim þunga, er
bæfði þvílíku nauðsynjamáli
alls almennings. Mætti og öll al-
þýða manna treysta því, að það
gerði ekki aðrar kröfur í mál-
inu en þær, sem það ætlaði sér
að knýja fram og skyldi knýja
fram. Það eða Alþýðuflokkur-
inn hefði þá aðstöðu núna, að
þetta yrði leikur einn! Og svo
kom síra Sigurður með sína
kröfu, til áréttingar.
En þrátt fyrir þetla -— þrátt
fyrir öll fyrirheitin, stóru orðin
og liótanirnar hefir mjólkin
ekki lækkað í verði ncma um
1% eyri hver lítri að meðaltali.
— „Fjölíin tóku jóðsótt . . . .“
o. s. frv. — Og kunnugir menn
búast alls ekki við því, að hægt
vcrði, með því ráðlagi, sem þeir
þykjast vita að verða muni á
framkvæmd mjólkurlaganna,
að selja mjólkina lægra verði en
nú er gert. —
Þá er hin hliðin, sú er að
bændum veit. í áðuniefndum
boðskap Alþýðublaðsins er Jieim
heitið því, að þegar mjólkur-
lögin sé komin til framkvæmd-
ar, skuli þeir fá 7—8 aurum
meira fyrir hvern lítra mjólky
ur, er þeir selji hingað til
Reykjavíkur, en þeir hafi áður
fengið. — Kölluðu bændur jietta
góð tíðindi og trúðu eitthvað á
það sumir, að þetta iriundi
verða svona. — Hinir voru þó
fleiri, sem töldu að þetta væri
víst bara eitt af venjulegum
svika-loforðum bins rauða liðs.
Það er nú fráleitt við því að
búast, að bændur bafi enn scm
konrið er borið meira úr býtum
fyrir mjólk sína, en verið liefir
að undanförnu. — E11 á það
lriýtur nú að reyna áður en
langt líður, divort hugsað muni
til þess, að sýná einhvern lit á
því, að slanda við loforðin, sem
þeini hafa verið gefin í þessu
efni. -—
En þeir eru nokkuð margir
sem ætla, að hin rauða stjórnar-
rrieri muni enn sem fyrr reyn-
ast klyf juð loforðum annarsveg-
ar og svikum hinu megin.
Óveður á Norðursjó. — Skipum
seinkar.
Osló 8. jan. FB.
Vegna óveSurs á Noröursjó í
gær seinkaöi skipum yfirleitt mjög
mikiS. Frá Finnmörk er símaö, aS
skip, sem þar hafa bækistöö; liggi
veðurtept í höfnum.

Eins og getiS var í skeytum frá
United Press og norskum loft-
skeytafréttum, sem birtust hér í
blaöinu, höföu þær fregnir borist
frá Ellsworth-leiöangrinum ái suö-
urskautssvæöinu, að Ellsworth og
Balchen heföi framkvæmt suður-
skauts-flugáform sitt. Fregnum
bar ekki samap, hvort þeir heföi
báöir verið í flugvélinni, qn víst er,
að Balchen tók þátt í fluginu, aö
því er U.P. skeyti hermdi. Nán-
ari fregnir vantar af flugi þessu,
en blööunum ber saman um, að
hér sé um mikið flugafrek aö
ræöa. — Myndin hér aö ofan er af
suöurskautssvæðinu og flugleiö-
inni. — Balchen (t. v.). Ellsworth
(t. h.).
Ritfregn.
Jóhann Frímann: Nökkvar
og ný skip. — Þorsteinn
M. Jónsson. — Akur-
eyri 1934.
Þeljla mun vera önnur ljóða-
bók böfundarins. Og liún er
ekki mikil fyrirferðar — lítið
kver með 34 kvæðum. En flest
cru þessi kvæði lagleg og sum
mega teljast ágæt. Það er ber-
sýnilegt að höf. leggur stund á
að yrkja vel og hann er svo
hagur, að honum tekst það.
Jóhann hefir bersýnilega orðið
fyrir nokkurum áhrifum af
kveðskap Davíðs Stefánssonar,
en hann virðist hafa svo mikið
til brunns að bera sjálfur, að
líklegt má telja, að þau áhrif
hverfi smám saraan með öllu.
Jóh. Frimann er glettinn og
gamansamur annað veifið, en
þó að líkindum hinn mesti al-
vörumaður undir niðri. — Um
það bera vitni ýmis kvæði i
þessari bók. — Sumir ljóða-
smiðir vorra daga virðast bafa
sérstakt yndi af því, að vella
sér í allskonar sóðaskap. Þeir
hnoða leiririri jafnt og þétt um
kámugar ástir, ógeðsleg stefnu-
mót og jafnvel samfarir. Öðrum
þykir ákaflega karlmannlegt að
guðlasta og henda gaman að
því, sem þjóðinni hefir verið
heilagt um aldaraðir. Hefir rek-
ið svo langt i því efni, að leir-
uxar af þessari gerð liafa ráð-
ist á Passíusálma Hallgríms
Péturssonar og reynt að hafa þá
og böf. þeirra að háði og spotti,
í rímuðu máli og lausu.
—x—
Fyrsta kvæði bókarinnar heit-
ir „Tileinkun“. Það er ort i
Sevastopol árið 1933, fult af
söknuði og heimþrá. Þar segir
svo:
)
Hér sit eg við Svartaliafið ?
og sakna þar vorsins lieima.
Nú stefnir hin hamslausa þrá
til þín
um þrotlausa regingeima.
I erlendri stórbæja ergi
ei afþreying neina eg fann,
sem fossinn, er byllist af bergi,
sem báran, er unir sér hvergi,
þvi islenskri konu eg ann.
Mér sýnast himnarnir hækka
og heiðríkjan bjartar skina,
er kem eg þreyttur i liúsið
heim
og hitti þar ástina mína.
Er hrannirnar rísa og rjúka,
eg rata um veglausan geim,
þá huggar hinn hrjáða og sjúka
liöridin þín bjarta og mjúka.
Eg veit eg er velkominn heim.
Næst er kvæði um Bergþóru
konu Njáls og ságt frá lxugsun-
um hennar í brennunni. Þar er
þetta að niðurlagi:
Það hamlar mér enginn
í hinsta sinn,
þótt hruninn sé gamli bærinn
mjnn,
að sofna i friði
frá sverða-kliði.
— Eg þigg ekki frið þinn,
Flosi. ’■—
Er liúsin loga og hrynur skáli
i heitu báli,
þá hátta eg örugg með • ■
æskubrosi,
því ung var eg gefin Njáli.
„Konan á Krossgötu“ líéitir
eitt af kvæðum skáldsins. Hún
á ekkert nema æsku sína og
fagran líkama og flagarinn tæl-
ir liária til ásta.
Nóttin dokar við dyrastafinn
dimm sem hel
— dimm sem hel. —
Sofa dætur dánumanna
og dreymir vel.
— Ekki má — ekki má: —
Kross er undir og ofan á.
Golan hrin, gustur hvín
gegn um þunnan kjól.
„Verlu mín — vertu mín ?
Vilt þú húsaskjól?
Sé þér kalt, ;
þá seldu alt.
Það er saklaust að líta inn!
/