Vísir - 01.07.1935, Blaðsíða 3

VISIR
Á ad búa til nýja
íslands-kvikmynd.?
Þáö var sýnd stutt íslandsmynd
i Gainla Bíó fyrir nokkru, eftir
einhvern Fitzpatrik, og var
jiettja nau'Sa ómerkileg’ ’kvik-
n.iynd, og" man eg ekki betur en
aö á. þatS hafi veriö fyrst bent í
Vísi, hversu leiöinlegt og óheppi-
leg.t þa? væri, þegar erlendir menn
væri aö tcika hér kvikmyndir til
þess .aö. sýna út um öll lönd jar'ö-
ar, kvíkmyndir, er væri jafn ó-
vandaöar og þessi. Siöan hefir ver-
iö talsvert um Jiessa kvikmynd
i-ætt af (iu’ömundi Kamban rithöf-
undi í grein (Alþbl.) og viötali
(Mgbí.). Vafalaust er margt rétt
athuga'ö hjá Guömundi, að því er
sneyfir. ; mynd Eitzpatricks, og
hyernig dæma beri þessa mynd,
því aö öllum, er hana sáu,
hlýtur aö vera ljóst hversu ómerki-
3eg hún er og hversu skaölegar af-
leiingar hún getur haft.
' Fn þaö ógagn, sem hún hefir
gert verður ekki aftur tekiö. Þaö
fýrsta sem hugleiða þarf er, eftir
mínu viti, að koma í veg fyrir, að
framvégis verði búnar til kvik-
myndir, sem geti orðið íslandi og
íslenzkum afurðum áð ógagni er-
lendis og þetta ætti að vera hægö-
arleikur, því að ríkisstjórriin get-
ur hæglega sett það skilyrði fyrir
leyfi til þess aö taka hér kvik-
myiidir, að hun hafi ihlutunar-
rétt þar um, og mætti fela sérstök-
um manni slíkt star.f, án mikils
’kostnaðar. Frá slíku eftirliti, me'ð
hvernig kvikmyndir eru teknar hér
mætti vel ganga þannig, að enginn
erlendúr kvikmyndatöktimaöur
móðgá'ðist af, þvi að það mætti vel
láta sem það væri aðallega til leið-
beiningar, en væri þó í rauninni
sttangt eftirlit. Líka mætti láta
mentamálaráðið hafa slíkt eft-
irlit með höndum og þyrfti af
þessu ekki að verða mikill kostn-
aður. Það ætti því að vera hægt
að koma í veg fyrir það, að fram-
vegis verði téknar hér lélegar
kvikmyndir til sýningar erlendis.
,En eigutn vér íslendingar sjálf-
ir að fara að búa til kvikmyndir
til þess að sýna erlendis? Það
verða sjálfsagt deildar meiningar
um þa'ð, en þvi verður ekki neitað,
að það er margt sem mælir með
því. En það liggur í augum uppi,
að það er gersamlega tilgangslaust
að gera það, nema ]mð sé hægt að
kom því til leiðar, að þessar kvik-
myndir verði sýndar í venjulegum
kvikmyndahúsum, þ. e. að mynd-
irnar séu sendar land úr landi, úr
einu kvikmyndahúsi í annað, sem
liverjar aðrar kvikmyndír, sem
mönnurn þykir ])ess virði, að það
borgi sig að leggja nokkra skild-
inga af mörkum til þess að horfa
á . þær. Til þessa ]>yrfti að hafa
mjög góð erlend sambönd, en ekki
er að efa, að þetta mætti takast,
ef ntyndimar væru nógu góðar.
Er mér kunnugt, að menn, sem
hafa nokktið kynt sér þessi mál,
eru svipaðrar skoðunar.
Hugmynd Guðmundar Kambans
um sérstakt sendiráð til þess a'ð
flytja fyrirlestra með íslandsmynd
virðist mér ekki ltoma til rnála, að
framkvæmd verði. Góður texti
mundi gera saina gagn, en af sér-
stölcu sendiráöi til þess að gera —
ef til .vilf lélega, það sem myndin
sjálf og textinn eiga að gera ágæt-
lega — yrði þar að auki feikna
kostnaður. Það er búið að veita
nóg af óþörfum bitlingum og ætti
ekki að þurfa að bæta neinu við.
Og vitanlega er óheimilt með' öllu
anna 9. nóv. 1932 og dómsniður-
stöðu þeirrar, sem nú er kunn
orðin, og þjakað liefir réttlæt-
ishugsjón hans svo mjög, sem
raun virðist á orðin. — En ekki
munum við leita rektors þung-
lega, nema í brýnni nauðsyn.
16+15.
að ráðast i slíkt, án fjádagaheim-
ildar.
Það, sem ég fyrir mitt leyti tel,
að full þörf væri að gera, er að
búa til stutta, en glögga kvik-
mynd, er sýni fiskveiðar hér við
land, verkun fiskjar á skipum og
í landi, síldveiðar, meðferð síldar-
innar og verkun, útskipun o.s.frv.
með fróðlegum texta um þennan
atvinnuveg þar sem — eins og í
myndinni sjálfri — sé lögð áherzla
á, að þeir er hana sjái, sannfærisr
um þær framfarir, sem her Tiafa
oröið,- að hreinlæti í meðferð sjáv-
arafurða er orðið sambærilegt við
það besta, sem tíðkast erlendis hjá
útgerðarfélögunum, og kvikmynd
slíka sein þessa ætti að sýna i
markaöslöndunum fyrir forgöngu
og undir eftirliti viðskiftafulltrúa
olckár þar, landi . og þjóð að
bostna'ðarlausu. Frá slíkri kvik-
mynd — með góðri aðstoð útgerð-
armanná, sem ætti vissulega að
hafa hönd í hagga með gerð henue
ar — ætti að vera hægt að ganga
þannig, að bæöi innfjytjendur ,af-
urðanna og kaujændur (neytend-
ur) þeirra fengi kost á að sjá hana,
en til þess að hún kæmi að gagui,
að því er nevtendurna snertir,
þyrfti hún að komast inn í al-
menningskvikmyndahúsin til sýn-
ingar. ¥el gæti komið til mála, að
ganga þanng frá kvikmynd sem
þessari, að hún gæfi jafnframt
hugmynd um fegurð landsins, en
þegar um þetta er rætt er vert að
minnast á að reynslan er yfirleitt
sú, að rrijög langar íræðslumyndir,
myndir, sem'sýna landslag, helstu
borgir, verksmiðjur, framleiðslu o.
s. frv., þreyta menn, og það er
miklu heppilegra, að hafa fræðslu-
myndirnar stuttar, með öðru móti
er er.fitt að fá þær sýndar, og óger-
legt að láta kvikmyndahúsgesti um
allan heim sjá þær.
Væri því að mínu viti hyggi-
legast, veröi eitthvað gert í þessa
átt, að hyrja með ])ví að búa til
kvikmvnd, sem kæmi sjávarútVeg-
'inum að gagni, þvi að það yröi
jafnframt góð auglýsing á landinu
og helsta atvinnuvegi ]>ess,
Útgerðarmaður.
íslandsgUman
verður háð á íþróttavellinum í
kvöld kl. 9. Að þessu sinni eru
keppendur 6. Þeir Sigurður Thor-
arensen, núverandi glímukongur
íslands, Lárus Salomonsson, fyr-
verandi glímukongur íslands, Ág-
úst Kristjánsson, glímusnillingur
ísjands, Skúli Þorleifsson, Gunnar
Salómonsson. Eru þessir jallir í
glímufélaginu Ánnann. Frá U. M.
Fáni
Til vinar míns.
1. júlí.
—0—
Fyrsta júlí, þín fæðingarstund!
Fáninn rísi á liúsinu þinu
yfir konu og börnin í Laufalund.
Lífgrösin dafni á ilmandi grund
svo liækki og stækki’ ykkar Iiamingja’ og pund.
Heill! Þú ert heill — og í beinni linu.
Vinur! Eg færi þér fána í dag.
Sá fáni trónaði á húsinu minu ,
tíu ára skeið — yfir skiftandi hag —
skínandi breiður sem hátiðalag,
flekklaus af öllum barlómsbrag,
svo blakti liann eins yfir hreiðrinu þínu.
Hið rauða cr eldurinn — ástin til lands,
sem andbyrið fékk ekki visað úr lijarta, ,
vonin og trúin með gull og glans —
en gleym mér ei bláminn í liaföldudans
og allur er fáninn einn konungalcrans:
krónan á öllu okkar stóra og bjarta.
Með kærri afmælisósk til Kristjáns Einarssonar
, framkvæmdarstjóra frá
Sigurði Sigurðssyni
frá Arnarliolli.
Sir John Simon, og von Ribhentrop, sem voru helstu menn á bresk-
þýsku flotamálaráðstefnunni, er ’naldin var nýlega.
Vidtal vid hermála-
rádherra Abessiniu.
F. „Samhygð" í Árnessýslu glím-
ir Steindór Gíslason. Alt eru þetta
þektir glímumenn og kappar hin-
ir mestu og því ómögulegt að segja
fyrirfram hver úrslit munu, verða.
íslandsgliman þykir jafnan mesti
íþróttaviðburður ársins og mun
svo verða nú, þar sem svo jafnir
og miklir kappar glíma. Hver
verður glímukonungi.ir íslands ?
Og hrær verður glímusnillingur
íslands? Þannig spyrja margir.
Svarið kemur í kveld. Bæjarbúar!
Komið sjálfir út á íþróttavöll og
fylgist með kepninni. Kl. 8,15 leilc-
ur Lúðrasveit Reykjavíkur á Aust-
urvelli, en fer þaðan út á íþrótta-
völl og leilcur, meðan Íslandsglím-
an fer fram. E11 áður en glíman
hefst, sýna drengir úr úrvals-
flokki Ármanns fimleika undir
stjórn Vignis Andréssonar. íþ.
Jarðarför
Bjarna Þ. Johnson, hæstaréttar-
málaflutningsmanns, fer fram frá
dómkirkjumii á morgun (2. júlí)
kl. 1 y2 e. h.
Veðrið í morgun.
Hiti i Reykjavík 9 stig, 'Bolung-
arvík 10, Akureyri 13, Skálanesi
10, Vestmannaeyjum 9, Sandi ix,
Kvígindisdal 13, Hesteyri 9,
Gjögri 9, Blönduósi 13, Siglunesi
10, Grímsey 11, Raufarhöfn 11,
Fagradal 10, Hólum i Hornafirði
10, Fagurhólsmýri 8, Færeyjum 12
stig. Mestur hiti hér í gær 13 stig,
minstur 8. Úrkoma 2.5 mm. Sól-
slcin 5,4 st. — Yfirlit: Lægðar-
miðja skamt suður af Reykjanesi
veldur austan og noröaustaji átt
um al't land. — Horfur: Suðvest-
urland: Stinningskaldi á suðaust-
an og austan. Rigning öðru hverju.
Faxaflói: Austan gola. Dálítil
rigning í dag, en léttir sennilega
til í lcveld. Breiðafjörður, Vestfirð-
ir, Norðurland, norðausturland:
Hæg austan og norðaustan átt. Úr-
komulaust og sumstaðar léttskýj-
að. Austfirðir, suðausturland:
Austankaldi. Rigning.
Bros og tár Austurlanda
heitir fyrirlestur (með skugga-
myndum og indverskri músík),
sem frú Bolcken Lasson flytur i
Iðnó arinað lcveld.
Lúðrasveit Reykjavíkur
leikur á Austurvelli í kvöld lcl.
8,15 og síðan á íþróttavellinum
meðan Íslandsglíman fer fram.
Síldveiðarnar
nyrðra: Til Siglufjarðar koniu í
gær 2 eða 3 skip með góðan afla.
1 nótt og í morgun komu þangað
8—10 skip og höfðu þau öll góðan
afla. Allar þrær í verksmiðju dr.
Pauls eru nú fullar, en talið var
að í öðrum verksmiðjum ríkisins
væri enn rúm fyrir sem svaraði
10 þúsund málum. Veiðihorfur eru
nú hinar bestu.
Sólhakkaverksmiðjan
mun hafa tekið til starfa í gær.
Þangað höfðu þá verið komnir
2 togarar með síld: Rán með 1100
mál og Haukanes með 600.
Gengið í dag.
Sterlingspund ......... kr. 22.15
Dollar................... — 449/4
100 ríkismörk ........... — 181.20
— franskir frankar . 29.S1
— belgur . ........... — 76.04
~ svissn. frankar .. — 147.44
— línir ............... — 37-75
— finsk mörk .... » — 9.93
— pesetar ............. — 62.52
— gyllini.............. — 306.78
—< tékkósl. krónur .. — 19.18
— sænskar krónur .. — 114.36
— norskar krónur .. — 111.44
— danskar krónur .. —: 100.00
Gullverð
ísl. krónu er nú 49,05.
Ráðleggingastöð Líknar
fyrir barnshafandi konur, Templ-
arasundi 3 er opin fyrsta þriðju-
dag í hverjum mánuði frá 3—4.
Næturlæknir
er í nótt Guðm. Karl Pétursson,
Landspítalanum. Sími 1774. Næt-
urvörður i Reykjavikur apóteki og
Lyfjabúðinni Iðunni.
Á síldveiðar
hafa farið Skallagrímur og
Sindri og mb. Leo frá Vestmanna-
eyjum.
Skip Eimskipafélagsins.
Gullfoss lcorn í gær að vestan og
norðan. Fer héðan amiað kveld á-
leiðis til útlanda. Goðafóss er í
Reykjavílc. Dettifoss er í Hull.
Brúarfoss er á leið til Leith frá
Kaupmannahöfn. Lagarfoss fer
frá Kaupmannahöfn i dag. Selfoss
er í Antwerpen eða nýfarinn það-
an.
Hjónaefni.
Nýlega hafa opinberað trúlofun
sína ungfrú Guðmunda Jónsdóttir
og Bjarni Bjarnason, hlaupagarp-
ur, Urriðaá í Mýrasýslu.
M.s. Dronning Alexandrine
kom til Siglufjarðar í dag.
Útvarþið í kveld:
19,20 Tónleikar: Kvartett-
Berlín 30. júní. FÚ.
Franska blaðið „Matiu“ birtir
nýlega viðtal, sem fréttaritari þess
átti við hermálaráðherra Abess-
iniu. Eftir því, sem blaðið segir,
lýsti hermálaráðherrann yfir því,
að Abessinia hefði nú 350.000
manna her, sem þó sé hægt að
,auka upp í 8—900.000 manna. —
Hermálaráðherrann fullyrti enn-
fremur, að ef nauðsyn krefði, væri
söngvar (Comedian Harmonists o.
■fl. plötur). 20,00 Klukkusláttur.
Fréttir. 20,30 Erindi: Sól og sumar
(Dr. Gunnlaugur Claessen). 21,00
Tónleikar: a) Alþýðulög (Út-
varpshljómsveitin) ; b) Einsöngur
(Elísabet Einarsdóttir) ; c) Moz-
art: Strengjakvartett í B-dúr
(plötur).
Utan af landi.
30. júní. FÚ.
Hávarður ísfirðingur
lagði á land á Flateyri í dag fyrstu
síldina á þessari vertíð, alls um
1000 mál. — Rán var einnig vænt-
anleg með síld. — Bræðsla byrjar
á morgun.
30. júni. FÚ.
I Karlakór K. F. U. M.
úr Reykjavík söng í Nýja Bíó á
Akureyri, undir stjórn Jóns Hall-
dórssonar, tvö síðastliðin kveld
við fagnaðarviðtökur. Einsöngvar-
ar voru Einar Sigurösson og Garö-
ar Þorsteinsson.
í morgun hélt kórinn austur i
Vaglaskóg, ásamt karlakórnum
Geysi. Ætluðu báðir kórarnir að
syngja á skemtisamkomu, sem átti
að halda þar í dag.
Fulltrúar stórstúkujúngsins fóru
einnig í dag austur í Vaglaskóg og
að Goðalossi.
Ú t vappsfpé tti r.
London 29. júní. FÚ.
Flóð í Japan.
Síðustu fregnir af flóðinu í Jap-
an herma, að rúmlega 50 þúsund
hús standi í vatni. Fjöldi húsa hef-
ir hrunið. Skólahús, sem i voru
1700 börn var hætt komið vegna
flóðanna, en börnunum var öllum
bjargað þaðan. Hermenn hafa
verið settir í það, að bjarga fólki
úr húsunum sem hafa lent í ílóð-
inu. Talið er áreiðanlegt, að 60
manns að minsta kosti hafi farist.
Það rignir ennþá, en flóðin eru
samt að lækka.
Óveður þetta gerði einnig tals-
verðan skaða á Koreaströndiimi,
og er saknað þaðan 60 fiskibáta,
með alls 250 nianna áhöfn.
her þessi reiðubiiinn að berjast og
dej^ja meðan nokkur maður stæði
uppi. Fréttaritarinn kvað alt með
kyrrum kjörum í Abessiniu, íiema
í einu fylki, þar sem uppreistar-
gjaniir jarlar hefðu valdið óróa,
sem stjórninni myndi veitast auð-
velt að bæla niður. En þessi órói
sagði hann að stæði í engu sam-
bandi við hin utanrikispólitísku
málefni Abessiniu.
Frú Kristrún Eyjólísdóttir, kona
Björns hreppstjóra i Grafarholti,
andaðist í gærmorgun 78 ára að
aldri.
London 29. júní. FÚ.
Kolanámuverkföll í Banda-
ríkjunum.
Um 450 þúsund námumönnum í
kolanámum í Appalachiafjallahér-
uðunum í Bandarikjunum, hefir
verið skipað að leggja niður vinriu
næstkomandi mánudagsmorgun.
Samningaumleitanir hafa staðið
yfir undahfarið; milli námumanna-
sambandsins og námueigenda, um
launakjör og vinnustundafjölda,
en samkomulág ekki náðst, og er
því boðað til þessa verk'falís. —
Námueigendur eru að vona, að
Roosevelt forseti skerist í leikinn
á síðustu stundu tií þess að koma
i veg fyrir \ærkfallið.
/
London 29. júní. FÚ.
Breskir ráðherrar flytja ræður.
Nokkrir bresku ráðherranna
hafa í dag haldið ræöur á stjórn-
málafundum hér og þari Englandi,
Balchvin forsætisráðherra talaði á
fundi sem haldinn var nálægt
Leeds. Hann vék að utanríkis-
stefnu Bretlands og sagði, að
þungamiðja hennar væri Þjóða-
bandalagssáttmálinn. Bretland
hefði í engu vikið frá grundvall-
aratriðum þeirrar nánu sámvinnu
milli Breta, Frakka og ítaliu, sem
ti-yrro'g hefði verið á fundinum í
Stresa, og flotamálasamþyktin er
Bretar og Þjóðverjar hefðu gert
... .. ...... __.
Skrifstofu-
herbergi
ósikast fyrir velþekt verslunar-
fyrirtæki, ekki mjög stórt, með
geymslulierbergi í sambandi við
það, í götuhæð, ef mögulegt i
miðbænum, strax eða 1. okt,
Tilboð merkt: „1“ leggist inn á
• : y v »■ y ■
afgr. blaðsins.