Vísir - 10.12.1937, Page 3

VlSIR
o
Traist erlendra Irmáliiið ð Reykjavlk
sjátfstiðismaei
ef Fandlidum þyeiir í auga.
iié sljóm
IIIN væntanlega miljónalán-
U taka Reykjavíkurbæjar til
hitaveitunnar hefir komiS eins
og hnefahögg framan í stjórn-
arflokkana og einkum hefir
hún snert illa f jármálaspekinga
þeirra.
Þetta er vel skiljanlegt, þeg-
ar litið er á það, að einmitt fjár-
málamenn þeirrar sömu þjóð-
ar, sem nú lánar Reykjavík mil-
jónir til liitaveitunnar, hafa fyr-
ir nokkru síðan heinlínis hann-
að fjármálaspekingum rikis-
stjómarinnar að taka meiri er-
lend lán. Þetta hann hygðist á
því, að hinum erlendu f jármála-
mönnum mun ekki hafa fallið
í geð fjármálastefna íslensku
stjórnarinnar, og talið það vera
óhyggilegt að veita henni meira
fé til umráða, ef trygt ætti að
vera, að eldri kröfur þeirra
fengjust greiddar.
Hinn erlendi dómur á fjár-
stjórn rauðu floldcanna hér á
iandi var svo glöggur, að ekki
varð um vilst, en þó hefir hann
fengið aukna áherslu nú við
lánveitinguna til hitaveitunnar.
Iiinir erlendu lánveitendur liafa
sem sé ekki séð ástæðu til þess
að heimta ríkisábyrgð fyrir
láni sínu til bæjarins, og felst
í þvi það álit, að rikisábyrgðin
væri ekki mikils virði, og að
Reykjavík væri fulltreystandi
til þess að standa straum af
miljónaláni þessu, án þess að
rikissjóður væri hafður að bak-
hjarh.
Blöð stjórnarflokkanna hafa
reynt sem þau geta, að draga
fjöður yfir þá staðreynd, að
ekki hefir verið krafist rikisá-
hyrgðar, og eru undirtektir
þeirra undir framkvæmdir
sjálfstæðismanna í hitaveitu-
málunum nærri þvi að vera
broslegar, svo mjög svíður
þeim, að sjálfstæðismenn skuli
geta sýnt, að þeir .hafi tillrú,
sem rauðu broddarnir fyrir
löngu hafa glatað.
RÁÐALEYSI TÍMAMANNA.
Nokkru eftir að borgarstjóri
og bæjarverkfræðingur lögðu í
Englandsför sina birtist i dag-
blaði Tímamanna grein með
gleiðletraðri fyrirsögn um ferð
þeirra og var ekki annað áð sjá
á þeim ummælum, en að það
væri hreinasta goðgá að þessir
menn skyldu vera að fara utan
án þess að skýra Tímamönnum
fyrst frá erindi sínu og væntan-
lega fá leiðsögumann úr þeirra
hópi.
Eftir að kunnugt varð um hið
enska Iánstilboð hafaTímamenn
einu sinni látið ljós sitt skína
í dagblaði sínu um þetta efni,
og enduðu ummælin á skæting-i
til meirihluta bæjarstjórnar
fyrir „starfsaðferðir“ hans, og
að afstaða mundi síðar verða
tekin til málsins!
Það munu víst vera fáir
Reykvíkingar, sem spyrja um
afstöðu Tímamanna í hitaveitu-
málinu. Það er vitað, að þeir
eru hitaveitunni andvígir eins
og Sogsvirkjuninni. T'ímamenn
hafa aldrei sett sig úr færi að
níðast á Reykjavík og þeir
munu halda áfram að spilla
málum hennar er þeir megna.
SOCIALISTAR OG
ALMENNINGSÁLITH).
Alþýðublaðið gei’ði tilraun til
þess sama daginn og kunnugt
var um hina væntanlegu lán-
töku að gera liitaveituna tor-
tryggilega og skapa óánægju
meðal bæjarbúa.
Socialistum virtist þá hentugt
að nota sér af því í ádeiluskyni,
að ekki skuli ennþá vera nægi-
legt vatn til að hita upp allan
bæinn og birtu þeir grein undir
fyrirsögninni: Hitaveita handa
nokkrum hluta bæjarins. — 1
greininni var á alla lund reynt
að korna til vegar sem mestri
óánægju með liitaveituna, og
tekið fram, að socialistar væru
ekki nú þegar tilbúnir til að
taka afstöðu til hitaveitu, sem
ekki nægði öllum hænum, og að
fulltrúar flokksins í hæjarstjóm
rnundu láta uppi álit flokksins
á málinu á sínum tíma.
En svo líða aðeins fáir dag-
ar. Socialistar eru búnir að sjá,
að hitaveitan í þeirri rnynd, sem
nú er gert ráð fyrir henni, vek-
ur fögnuð bæjarbúa. Socialist-
ar hafa ennfremur fundið, að
almenningur skilur hvað liggur
á hak við það, að Reykjavíkur-
bær skuli hafa tiltrú meðal er-
lendra fjármálamanna, sem
rauða stjórnin á nú ekkert eftir
af. Þess vegna sáu socialistar að
sér og í Alþýðublaðinu í gær
lofsyngja þeir hitaveituna, og
segja að það sé sjálfsagt að
byggja hana, og það enda þótt
hún nái ekki til allra þejgar í
stað.
Þessi aðferð socialista er
mjög einkennandi fyrirþá.Fyrst
er reynt að ala á óánægju með
gott mál til að gera forgöngu-
mönnum þess tjón, en þegar
auðséð er að almenningur for-
dæmir slíka afstöðu, þá er látið
líta svo út, sem socialistar séu
allra manna ákafastir í barátt-
unni fyrh’ framkvæmd málsins.
KOMMÚNISTAR.
Kommúnistar voru það vitr-
ari en bræður þeirra í Alþýðu-
flokknum, að þeir sáu þegar að
hér var á ferðinni vinsælt mál
og tóku ákveðna afstöðu með
liitaveitunni. Og þeir meira að
segja bættu þvi við, að hitaveit-
an væiá í rauninni þeirra verk
og engra annara! Þeir hefðu
krafist þess, að liún yrði fram-
lcvæmd!
Þetta getur nú kallast að á-
vinna sér lárberin á „billegan“
hátt.
ÁRÁSIRNAR Á FJÁRSTJÓRN
REYKJAVlKUR.
Socialistar hafa séð, að enda
þótt þeir reyndu að gei’a sem
minst úr tiltrú Reykjavíkui’bæj-
ar og því, að ekki var krafist
ríkisábyrgðar fyrir láninu, þá
mundu þó þessar staðreyndir
ekki fara framhjá almenningi.
Þessvegna birta þeir ákafar
árásir á fjárstjórn Reykjavíkur-
hæjar og útmála „óstjórn
ilialdsins“ með dökkum litum.
Það hefir aldrei verið dregin
yfir það nein fjöður af sjálf-
stæðismönnum, að bærinn hef-
ir á síðustu stjóx-narárum rauð-
liðanna neyðst til að auka
hráðabirgðaskuldir sínar vegna
sívaxandi fátækraframfæris og
vanskila. I tíð „stjórnar hinna
vinnandi stétta“ liefir hinum
vinnandi mönnum fækkað og
með sérstölcum lögum hefir
meginþunganum af öllu fá-
tælcraframfæri á landinu verið
velt yfir á bæina og þá einkum
Reykjavík. Til merkis um hinn
sivaxandi framfærslukostnað
má benda á, að árið 1929 var
hann aðeins 17 kr. á hvern íbúa
en var 1935 42 kr. á hvern íbúa.
Socialistar hafa ekki treyst
sér til að deila á neitt annað í
fari fjárstjórnar Reykjavíkur
en það, sem beinlínis er sprottið
af löggjöf rauðliða sjálfra og
vaxandi atvinnuleysi á þeirra
ríkisstjómarárum.
Hitt er vitað, að þrátt fyrir
vaxandi lausar skuldir bæjar-
sjóðs, hafa heildarskuldir bæj-
arins farið lækkandi, og verð-
ur nánar sýnt fram á það síðar
hér í blaðinu.
Hin klaufalega tilraun social-
ista til að sverta fjárstjórn
Reykjavikur var sprottin af
gx’emju og öfund. En eins og
almenningur í bænum for-
dæmdi tilraun þeirra til að
skapa óánægju um hitaveituna,
eins mun hann einnig sjá við
blekkingum socialista í þessu
efni og þakka sjálfstæðismönn-
um, að þeim hefir þó enn tek-
ist að halda Reykjavíkurbæ svo
langt frá feni rauðliðanna, að
traustið er enn ólamað.
Listsýiiigii.
í
Markaðsskálanum.
Reykvíkmgar geta ekki kvart-
að yfir, að þeim liafi verið boðið
upp á of margar listsýningar í
ár, enda ætti það ekki svo að
vera.
í hvert sinn sem listamenn
gefa okkur tækifæri til að
skygnast inn í listaheim sinn,
ætti það að vera okkur gleði-
efni. Með þvi gefa þeir okkur
tækifæri til að sjá og dæma um
verk þeirra. Hver sýning er
stórt spor fyrir lislamanninn
sjálfan. Á þann hátt gefur hann
leikmanninum tækifæri til að
vera þátttakanda í starfi sínu,
dæma um það, láta skoðun sína
í ljós á því sem listamaðurinn
hefir upp á að hjóða. Allra
smekkur er ekki eins, og verða
því margar og misjafnar skoð-
anir áhorfendanna um listina og
listamennina. Af sýningu má
dæma um livort listamaðurinn
hefir verið sarfi sínu trúr og
ósérhlífinn í verkinu. Fáum
Fi’h. á 4. bls.
SijékEijor
fyrir reiðhjól,
fáið þér lijá okkur.
Reiðhjólavei’ksmiðjan
“PÁLKINN44
Laugavegi 24.
Hapðisknr,
Riklingui*'
Vísif
Laugavegi 1.
ÚTBÚ, Fjölnisveg 2.
Stnkan Frön 10 ára.
Gó'ðtemplarastúkan Frón nr.
227, hér í bænum, var stofnuð' 10.
des. 1927, og er því 10 ára í dag.
Voru þaö aðallega áhrifamenn úr
stúkunum Veröandi nr. 9 og Ein-
ingin nr. 14, sem stóðu a'ö stofnun
stúkunnar Frón, svo sem þeir Sig-
urÖur heit. Jónsson skólastj., Páll
heit. Gíslason kaupm., Páll heit.
Ólafsson tannl. og Pétur Zóphó-
níasson ættfr. — Á stofnfundin-
um tók til máls fyrstur ræöu-
manna núverandi borgarstjóri Pét-
ur Halldórsson. Hvatti hann fund-
armenn mjög ákveðiS til stúku-
stofnunarinnar, og sagöi frá því,
hverra áhrifa hann heföi oröiö
fyrir hjá Reglunni, þegar á æsku-
árum, og hve holl áhrif Reglan
heföi haft á líf sitt alt og starf.
Taldi hann það hamingjuspor
hverjum manni að gerast bindind-
ismaöur. — Á stofnfundi geröust
þegar félagar ýmsir þektir bæjar-
búar, og má meðal þeirra telja
Magnús sál. Th. S. Blöndahl stór-
kauptn., er varö fyrsti æöstitempl-
ar stúkunnar, ennfremur Gunnar
E.. Benediktsson málafl.m., Sigurö
Þorsteinsson bókhaldara, Jón Haf-
liðason fulltrúa, Hólmfríði Árna-
dóttur kenslukonu, Kristínu Sig-
urðardóttur verslunarm., Lud-
vig Kaaber bankastjóra, Pét-
ur Hjaltested frá Sunnuhvoli og
Garðar Þorsteinsson alþm. —■
Jafnan síðan hafa verið í st. Frón
ýrnsir fleiri ágætismenn, er starf-
að hafa af áhuga ög atorku að
velferð stúkunnar og Reglumálum.
í stúkunni Frón hefir jafnan þótt
gott að vera, sérstaklega sökum
góðrar einingar í stúkustarfinu, og
að þar hefir ríkt hinn ágætasti
heimilisbragur. — Eftir afnám
aðflutningsbannslaganna 1935 hef-
ir stúkan Frón haft forustu um
þróttmikið starf í Reglumálunum,
og beitt sér sleitulaust í baráttunní
gegit böli Bakkiisar og þjáningum
þeirn, er hann leggur á heimilin
og þjóðina. Hefir núverandi æðsti
templar stúkunnar, Ludvig C.
Magnússon skrifstofustj., verið
þar í fylkingarbrjósti. — Mikla at-
hygli vakti hinn fyrsti stúkufund-
ur, er útvarpað var hér á landi, og
st. Frón hélt. Síðan hafa margir
mætustu menn þjóðarinnar, innan
og utan Reglunnar, fullyrt, að sá
fundur hafi verið alvarleg vakn-
ing um ástandið í áfengismálun-
um. Þá má geta þess, að upphafið
að framkvæmd Þingvallafundar-
ins, hinum merkilega fundi uni
bindindismál, er að rekja til st.
Frón, enda þótt Umdæmisstúkan
nr. 1 boðaði til fundarins og hefði
af honum allan veg og vanda.
Vora þar mættir fulltrúar hvaða-
næva af landinu, og mun sá fund-
ur tvímælalaust marka tímamót í
sögu bindindismálanna á íslandi.
Mörg eru þau mál önnur, er stúk-
an Frón, á hinum liðna tíma, hefir
beitt sér fyrir, til velfarnaðar fé-
lögum sínum og framgangi bind-
indismálsins, en hér verða eigi
rakin að þessu sinni. Starfssaga
stúkunnar, sem nú telur um 200
félaga, og er ein áhrifaríkasta
stúka landsins, verður áreiðanlega
rituð þótt síðar verði. — í dag
minnást stúkunnar Frón fjöldi
einstalcra manna og heimila, sem
gæfu hafa sótt í starf hennar.
Blómgist stúkan Frón um ókomin
ár, og vaxi gifta hvers manns, er
í' ancla hennár stárfar.
N æturlæknir:
Bergsv. Ólafsson, Hávallagötu
47, sími 4985. Næturvörður í
Laugavegs og Ingólfs apótekum.
Skemtiklúhburinn ARSENAL:
Dansleikur
í KR-húsinu annað kvöld kl. 10. — Fjörugasta hljómsveit bæj-
arins leikur. — Allir velkomnir! — Aðgöngumiðar í KR-hús-
inu eftir kl. 8 síðd. á morgun. — Tryggið ykkur miða í tíma!
i skemtiklúbburinn arsenal. I
J ólin 1937 ■
Eins og undanfarin ár höfum við mikið úrval af
ýmsum vörum, sem eru tilvaldar til JÓLAGJAFA,
svo sem: Hið heimsfræga SCHRAMBERGER
KERAMIK; handskorinn KRISTAL; 1. flokks
POSTULÍN; silfurplett borðbúnað; leikföng ódýr
og margt fleira.
Hvergi meira úrval. Hvergi lægra verð.
K. Einarsson & Bjöpnsson
Bankastræti 11.
SleOaferðir barna.
Á eftirtöldum svæðum og götum er heimilt að
renna sér á sleðum:
Anstnpbæp:
1. Arnarhóll.
2. Torgið fyrir vestan Bjarnaborg og milli
Hverfisgötu og Lindargötu.
3. Afleggjarinn af Barónsstíg, sunnan við
Sundhöllina.
4. Bragagata frá Laufásvegi að Sóleyjargötu.
5. Spítalastígur milli Óðinsgötu og Bergstaða-
strætis.
6. Egilsgata frá Barónsstíg að Hringbraut.
Vesturbær:
1. Biskupsstofutún, norðurhluti.
2. Vesturgata, frá Seljavegi að Hringbraut.
3. Bráðræðistún sunnan við Grandaveg.
Bifreiðaumferð um ofangreinda götuhluta er
jafnframt bönnuð.
Logpeglustj ópí.
Lœkjartorgi 1 (1. iofti) simi 4966.
KARLMANNADEILDIN opin frá kl. 10—12
f. h. og 1—2 e. h.
Kaupmenn, kaupfélög og iðjuhöldar, ef þið
þurfið á auknum vinnukrafti að halda fyrir
jólin eða endranær, þá leitið til Ráðningarstof-
unnar. Þar eru skráðir atvinnulausir karl-
menn og konur, með þeirri sérþekkingu, er
hentar atvinnurekstri yðar.
Þau heimili eða vinnuveitendur, sem þurfa að
láta vinna einhver verk fyrir jólin eða siðai’,
ættu strax að snúa sér til Ráðningarstofunnar,
því f jöldi atvinnulausra verkamanna eru þar
skráðir og á reiðum höndum til að taka að
sér vinnuna.
Munið að skrifstofan aðstoðar við hverskon-
ar ráðningar án endurgjalds.
Ráðningapstofa Reybjavfltui*
2DAGAR
eftir af hinni auglýstu ostaviku.
Athugið, að hér er gefinn rúml. þriðjungs af-
sláttur frá venjul. smásöluverði á ostum.
KJÖTBÚÐIN HERÐUBREIÐ,
Hafnarstræti 18. Sími 1575.
KAUPFÉLAG BORGFIRÐINGA,
Laugavegi 20. Sími 1511.