Vísir - 28.02.1938, Blaðsíða 2

VISIR
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN
VÍSIR H.F.
Ritstjóri: Póll Steingrímsson.
Skrifstofa
} Austurstræti 12.
og afgreiðsla )
S í m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Prentsmiðjan 4578
Vorð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan.
Sama eymdin
1T OMMUNISTUM leikur
mjög hugur á því að afla
sér fylgis i Alþyðufíokknum.
Heist af öllu kysu þeir að geta
einangrað þessa „ofurlitlu fylg-
issnauðu kliku“ sem þeir segja
að Jón Baldvinsson hafi „í kring
um“ sig, og að sameina síðan
Alþýðuflokkinn og Kommún-
istaflokkinn. Og í þessu skyni
reyna þeir með öllu móti að ó-
frægja „klíkuna“, saka hana um
undirlægjuliátt í samvinnunni
við Framsóknarflokkinn,að hún
láti sér í léttu rúmi liggja liags-
munamál verkalýðsins og sé
jafnvel vís til þess, að bindast
samtökum við íhaldsöfhn í
Framsóknarflokknum um
„cinhverskonar ráðstafanir til
almennrar kauplækkunar“. Því
að alt vilji „klíka“ þessi til
vinna, ef liún að eins fái að
halda „beinum“ sinum og bitl-
ingum.
En „þessa ágætu menn“, sem
gersamlega hafa „brugðist al-
þýðukjósöndunum með því að
loka augunum fyrir“ nej'ð al-
mennings og „auka bara tolla og
skatta“, eins og formaður
Kommúnistaflokksins sagði á
dögunum, en líklegir eru til enn
meiri óhappaverk, þá vilja
kommúnistar þó hafa áfram
við völd og ekki „Iáta það lið-
ast“ að stjórnarandstæðingum
takist að ná sínu „langþráða
takmarki, að fella núverandi
ríkisstjórn, og setja aðra í stað-
inn, sem þeir sjálfir væru þátt-
takendur í,“
Þannig eru kommúnistarnir,
sem svo mjög liggja Jóni Bald-
vinssyni á hálsi fyrir undir-
lægjuhátt hans gagnvart Fram-
sóknai’flokknum, þess albúnir
að feta í fótspor Iians og takast
á hendur lilutverk „fylgis-
snauðu ldíkunnar“ í stjórnar-
samvinnunni við Framsóknar-
flokkinn, með öllum þeim
skyldum, sem því hlutverki
fylgja, ef þeir ættu þess nokk-
urn kost. Þeir bjóða það fram,
að verja liverja þá stjórn falli,
sem með völd fari, af liálfu
Framsóknarflokksins, án þátt-
töku sjálfstæðismanna. Þeir
selja Framsóknarflokknum fyr-
irfram öll völd í hendur í
stjórnarsamvinnu við „vinstri“
flokkana, að þvi einu tilskildu,
að hann sleppi ekki stjórnar-
taumunum í hendur sjálfstæðis-
manna. Ef hann aðeins lætur
stjórn sína sitja, hvað sem á
dynur, þá er kommúnistar
reiðubúnir að veita þeirri
stjórn stuðning hvernig sem hún
liegðar sér, jafnvel þó að hún
„loki augunum“ fyrir öllum
þörfum alþýðunnar, hækki
bara alla tolla og skatta, svo að
allar nauðsynjar komist í „upp-
skrúfað verð“. Jafnvel þó að
vinnulöggjöf verði samþykl og
gengi krónunnar lækkað, þá
ætla kommúnistar að styðja
stjórnina í blíðu og stríðu, al-
veg eins og Alþýðuflokkurinn
eða „fylgissnauða klíkan“ lians
Jóns Baklvinssonar.
Alveg eins og Alþýðuflokkur-
inn, telja kommúnistar nú, að
að eins það eitt sé nauðsynlegt,
að koma i veg fyrir það, að
Sjálfstæðisflokkurinn nái völd-
unum i sínar hendur. Og alveg
eins og Alþýðuflokkurinn hefir
fyrir þá sök fallið frá öllum
kröfum sínum á hendur Fram-
sóknarflokknum, ef stjórnar-
samvinnan eigi að liakla áfram,
eins lýsa kommúnistar sig fyrir-
fram reiðubúna að „sætta sig
við alt“, ef þeir fái að vera þátt-
takendur í stjórnarsamvinnunni
i stað „fylgislausu klikunnar“
hans Jóns Baldvinssonar.
Framsóknarflokknum er ó-
hætt. Hann getur farið sínu
fram, eins og nonum best likar,
án þess að líta til hægri eða
vinstri. En hverju skiftir það
þá, livort það er „fylgislausa
klíkan“ hans Jóns Baldvinsson-
ar eða kommúnistarnir, með
Héðin í eftirdragi, sem inna þá
skyldu af liendi, að veita þennan
þinglega stuðning, sem lil þess
þarf? Skiftir það nokkuru fyrir
alþýðuna í landinu, eða fyrir
aðra en þá, sem eiga að fá „bein-
in“ og bitlingana? — En ef
kommúnistar takast á hendur
hlulverk „fylgislausu ldíkunn-
ar“ hans Jóns Baldvinssonar í
stjórnarsamvinnunni við Fram-
sóknarflokkinn, þá mun lil þess
ætlast, af þeirra liálfu, að skyld-
urnar og réttindin, sem því hlut-
verki fylgja fjdgist að. Og ann-
ars krefjast þeir ekki.
Aðalfnnflnr Slysavarna^
félagsins
var lialdinn á laugardaginn í
Yarðarhúsinu. Hófst fundurinn
kl. 2 og stóð í fimm tíma.
Þessir menn voru kosnir í
stjórn: Forseti: Friðrik lÓIafs-
son, skiphexra, í stað Þorst.
Þorst. skipstjóra. Gjaldkeri:
Magnús Sigurðsson bankastójri,
endurkosinn. Ritari: Hafsteinn
Bergþórsson skipstjóri, í stað
Geirs Sigurðssonar skipstjóra.
Meðstjórnéndur: Sigurjón Ól-
afsson, alþm. og Þorsteinn Þor-
steinsson skipstjóri.
Ben®dikt Sveinsson fyrv.
alþm. stýrði fundinum.
STYRKUR TIL SKÁLDA OG
LISTAMANNA.
Mentamálai'áð íslands liefir
úthlutað skálda- og listamanna-
styrk, sem veittur er á fjárlög-
um ársins 1938:
Guttormur Guttormsson lilaut
1000 kr„ en 500 kr. Guðfinna
Þorsteinsdóttir, Guðmundur
Böðvarsson, Hallgrímur Helga-
son, Jakob Smári, Karl Run-
ólfsson, Nína Tryggvadóttir,
Pétur Magnússon og Sigvaldi
Kaldalóns.
ÚR SKAGAFIRÐI.
Fréttaritari útvarpsins í
Skagafirði segir þar mikla ár-
gæsku. Jörð hefir verið alauð
undanfarið og Héraðsvötn ör-
ísa. Útigangshross eru þvi nær í
haustholdum. — Fiskur hefir
verið í firðinum í allan vetur og
róðrar eru stundaðir frá Sauð-
árkróki og Hofsós. Fundir liafa
undanfarið verið haldnir í öll-
um búnaðarfélögum sýslunnar.
Ráðunautur Búnaðarsambands
Skagafjarðar hefir setið alla
fundina og flutt þar erindi um
húnaðarmál (FÚ).
ÉÞar sem „göfagasti Img'sjóna-
maður og mannvinar nú-
timans“, Josef Stalin, (»br. Þjóðv.
26. febr. bis. 2) - - - er einiraldur.
Ú4-: cj ..... . ó • T
Yfir tuttugu af helstu leiðtogum kommún-
ista leiddir fyrir æðsta herrétt Rússlands,
sakaðir um morð, skemdaverk og njósnir.
EINKASKEYTI TIL YÍSIS.
London, í morgun.
Blóðöldin heldur áfram í Rússlandi og virðist
engan enda ætla að taka fyrst um sinn. Á
miðvikudag, 2. mars, hefjast yfirheyrslur
yfir 21 manni, sem allir eru frægir, sumir heimsþektir
og allir fyrverandi leiðtogar Rússa á ýmsum sviðum.
Þeir verða leiddir fyrir æðsta rétt landsins, sem saman-
stendur af háttsettum herforingjum og kennurum
hernaðarháskólans í Moskva. Sakirnar, sem bornar
eru á þessa menn, eru þessar: Þeir eiga að hafa starfað
að skipulögðum njósnum fyrir erlend ríki, framið
skemdarverk í stórum stíl, undirróður og allskonar
hryðjuverk og morð.
Meðal hinna ákærðu eru þessir menn: Bukharin,
fyrrum forseti alþjóðasambands kommúnista, Yagoda,
fyrrum foringi pólitísku leynilögreglunnar Ogpu,
Rakovsky, fyrv. forsætisráðherra í Ukraina, Rosen-
goltz, fyrv. þjóðfulltrúi utanríkisverslunarinnar, Krest-
insky, fyrv. undirfulltrúi utanríkismálanna, Chernov,
fyrv. fulltrúi landbúnaðarins, Rykov, fyrv. fulltrúi
samgöngumálanna, prófessor Pletnov, frægasti hjarta-
sjúkdómasérfræðingur Rússa og allmargir aðrir lækn-
ar og prófessorar, sem öllum er gefið að sök að hafa
drepið Maxim Gorki, er þeir höfðu umsjá með heilsu
hans fyrir þrem árum síðan. Þá var og einn maður enn,
sem átti að ákæra, en hann er nú látinn.
United Press.
vegna hótana nazista.
London, 28. febr.
Hermenn voru á veröi í all-
an gærdag á götum Graz-borg-
ar í Austurrílci og á vegunum
sem liggja til borgarinnar. Á
borgargötunum voru notaðir
brynvarðir vagnar, en á vegum
úti bifhjólasveitir með vélbyss-
ur. Þar að auki voru flugvélar
notaðar við gæslustarfið. All-
ur þessi viðbúnaður var hafð-
ur í tilefni af því, að nazistar
í Graz höfðu látið það í veðri
vaka, að þeir mundu halda
fund í borginni þrátt fyrir
bann yfirvaldanna, og að von
væri á fjölda fólks utan úr
nærliggjandi sveitum. Alla
sunnudagsnóttina sátu yfir-
völdin í Graz á fundi með
leiðtogum nazista, til þess að
hafa þá ofan af þessari fyrir-
ætlun, og loks var nazistum til-
kynt fyrir hönd stjórnarinnar,
að það yrði komið í veg fyrir
fundaliöldin með valdi. Dr.
Seyssinquart stóð fyrir þeim
ráðstöfunum, sem gerðar voru
til þess að stöðva fundarhöld-
in; hann hefir tilkynt, að hann
muni sjálfur fara til Graz inn-
an skamms.
aðeins Loftur.
Styrjöldin í
Kína.
London, 28. febr.
Japanskar flugvélar gerðu í
gær loftárásir á fjölda borga
og bæja víðsvegar um Kína, en
mest kvað þó að þeim í Fu-
kien-fylki, en það er i Suð-
austur-Kína, og liggur For-
mosa þaðan í austur. Þess
vegna er álit manna, að loft-
árásir þær, sem kínverskar
flugvélar gerðu á Formosa í
vilcunni sem leið hafi verið það-
an. Meðal annars varð Canton
fyrir einni loftárás í gær.
Japanski herinn, sem sækir
fram i suðurhluta Shansi-fylk-
is frá Tai-yuan-fu er nú sagð-
ur eiga aðeins fimm til sjö
mílur ófarnar til Ling-shi. Kín-
verjar liraða nú liðsauka i átt-
ina til Loi-yang, þar sem þeir
ætla að stemma stigu fyrir
framsókn japanska hersins og
varna honum að komast yfir
Gulafljót.
Jajxanir segja frá því, að
kinversk sveit liafi verið brytj-
uð niður í grend við Wu-hu.
Matzui hershöfðingi, sem ný-
lega er kominn heim til Tokio,
hefir i viðtali við Domai-frétta-
stofuna lýst því yfir, að hann
hafi beðið keisarann fyrirgefn-
ingar á því mikla manntjóni,
sem hann var valdur að á
meðan hann veitti forstöðu
japanska hernum í Kína.
Japanir bera á móti því, að
Kínverjar hafi sökt tveimur
lierskipum Japana nýlega með
flugvélaárásum.
I gær vildi það til i Shang-
hai, í japanska hverfinu, að
ráðist var á þýskan skurðlækni
(dr. Burte?) og liann særður í
andlitið með hnífum og rýt-
Chaiteis tékk
tnistsyfirlýsiniu.
London, 27. febr.
Traustyfirlýsing á stjórn
Chautemps var samþykt í
franska þinginu i gærlcvöldi
með 439 atkvæðum gegn tveim
ur, að loknum umræðum um
utanríkismál. Helstu ræðu-
menn voru þeir Cliautemps
forsætisráðherra, Delbos utan-
ríkisráðherra, Flandin fyrver-
andi utanríkisráðherra og Re-
nauld.
Finska skíðamótiS.
28. febrúar.
Á skíðamótinu í Lahti i
Finnlandi urðu úrslit í 18 km.
skíðagöngu þau, að sigurveg-
ari varð Finnlendingurinn Pit-
kánen á 1 klst. 9 mín. 33 sek.
Næstur honum kom Svíinn
Dalquist á 1 klst. 10 mín. 2 sek.
Þriðji varð Jalkanen frá Finn-
landi og fjórði Matsbo frá Sví-
þjóð. Fljótasti Norðmaðurinn
varð liinn áttundi í röðinni.
<FÚ.)
Sæmdarboð.
25. febr. FÚ.
Háskólinn í Oslo hefir boðið
dr. Skúla Guðjónssyni í Kaup-
mannahöfn, að koma til Oslo í
sumar og taka þátt í að dæma
um doktorsritgerð sem háskól-
anum liefir borist og fjallar
um Silikose meðal norskra
postulíns-verkamanna. Þar sem
það er mjög sjaldgæft, að há-
skólinn í Oslo kveðji útlenda
vísindamenn til slíkra dóm-
starfa, er boðið talið sómi fyrir
dr. Skúla.
-------MOSgMB——------
Ræningjar brenna norska trú-
boðsstöð í Kína.
Norska trúboðsstöðin í Yang-
Wei-shan varð fyrir árás kín-
verskra ræningja nýlega. •—-
Kveiktu þeir í liúsum og stend-
ur nú aðeins eitt hús uppi i bæn-
um. — NRP. — FB.
Verkfall hefir verið boðað í
Danmörku, sem tekur til 70 þús-
und verlcamanna og hefst verk-
fallið 4. apríl, ef ekki liefir
gengið saman milli verkmanna
og atvinnuveitenda fyrir þann
tíma. Sáttasemjari hins opin-
bei’a hefir nú tekið mál þetta til
meðferðar. (FÚ).
ingum. Annar Þjóðverji, sem
var í fylgd með lækninum, gaf
síðan skýrslu um árásina i
þýska konsúlatinu og hefir nú
ræðismaðurinn lagt fram
kröftugleg mótmæli vegna
þessa atburðar. (FÚ.).
Dr. pbll. Jón Öfeigssei
yfirkennari
andaðist í gær eftir langvinna
vanlieilsu.
Æviatriða þessa merka og;
ágæta lcennara verður siðar get-
ið liér í blaðinu.
80 ára atmæli Björns
Kristjánssoaar.
Það lcom greinilega í Ijós á
afmæli hans i fyrradag, liversu
mikil ítök hann á i hugum
fólks af öllum stéttum. Allan
daginn streymdu til hans ám-
aðaróskir úr ýmsum áttum og
blómasendingar. Þegar liða tók
á daginn, var heimili hans orð-
ið eins og angandi blómgarður.
Og allan daginn var fult af
gestum.
Einar Jónsson myndhöggvari
færði afmælisbarninu að gjöf
eitt af listaverkum sínum
(Konunginn í Thule) og Kjar-
val þrjú málverk. Stjórn Yersl-
unarráðs Islands gekk á fund
hans, færði honum blóm og
flutti munnlegt ávarp. Hafði
Oddur Guðjónsson orð fyrir
komumönnum. Slcrautritað á-
varp féklc hann frá Verslunar-
mannafélagi Reylcjavilcur. Var
það afhent af stjórn félagsins
og liélt Egill Guttormsson stutta
ræðu. — Annað skrautritað á-
varp barst honum frá Sjálf-
stæðisfloklcnum á þingi, undir-
ritað eigin liendi af öllum þing-
mönnum flokksins. Heillaslceyti
bárust ennfremur frá: Eim-
skipafélagi íslands, stjórn
Landsbanlcans, forsetum Al-
þingis, Stórstúku Islands, Félagi
vefnaðarvörulcaupmanna í
Reylcjavík, bæjarstjórn Reykja-
vílcur, stjórn Iðnaðarmannafé-
lagsins í Reykjavík, sendiheira
Dana á Islandi o. s. frv. Lolcs
vorulieillaskeyti fráfjölmörgum
einstaklingum, ekki einungis í
Reykjavík og nágrenni liennar,
heldur frá mönnum viðsvegar
um land og frá útlöndum. Alls
munu skeytin hafa verið rúm-
lega hálft annað hundrað.
SæmdarmerM,
Aðalræðismaður Svía, O.
Jolxansson og frú,höfðu boð inni
s. 1. laugardag, fyrir Magnús
Sigurðsson bankastjóra og frú
hans. Við þetta tælcifæri liélt
aðah-æðismaðurinn mjög vin-
gjarnlega ræðu í garð gesta
sinna, og að henni lokinni af-
henti hann Magnúsi Sigurðs-
syni kommandöi’kross Vasaorð-
unnar af 1. gráðu, frá konungi
sínum og ríkisstjórn.
Næturlæknir.
Eyþór Gunnarsson, Laugav. 98,
sími 2111. NæturvörSur í Lauga-
vegsapóteki og Ingólfs apótekL