Vísir - 25.07.1938, Blaðsíða 2
VlSIR
Bretar styOja Sudeten-jijöOverja
vegna bresk-þýsku samninganna.
F pakkar síyöja Bi*eta en
vÍFÖast ekki gera sép vonip
um árangup af yfip&tan&andi
tilpaunum þeipra.
London, í morgun.
regnir frá Prag herma, að þar sé almennur ótti
ríkjandi út af því, að svo kunni að fara, að
Bretar bregðist Tékkum — og krefjist þess,
að Tékkar gangi lengra í samkomulagsátt gagnvart
Sudeten-Þjóðevrjum en þeir í rauninni sjá sér fært —
og jafnvel setji öryggi ríkisins í hættu. Þessi ótti hefir
magnast við það, að flogið hefir fyrir, að Bretar vilji
fara eins langt í því og þeim er með nokkuru móti auð-
ið, að styðja kröfur Sudeten-Þjóðverja, vegna þeirra
samkomulagsumleitana, sem standa fyrir dyrum, milli
Breta og Þjóðverja.
Þá hefir það og dregið úr bjartsýni stjórnmála-
manna, er fylgja Pragstjórninni, að breski sendi-
herrann í Prag, Newton, átti viðræður við Hodza
forsætisráðherra s. I. laugardag, og hélt Newton
því fast fram, að Pragstjórnin héldi áfram sam-
komulagsumleitunum, jafnvel þótt afleiðingin yrði
sú, að Pragstjórnin slakaði enn meira til.
Þetta er talið hafa styrkt aðstöðu Henleins og flokks
hans, en veikt aðstöðu Hodza.
Parísarfregnir herma að frakkneska stjórnin hafi fallist á
að styðja Breta til þess að vinna að því, að samkomulag! náist
um deilur Tékkóslóvakíu, en fullyrðir, að franskir stjórnmála-
menn sé vonlitlir um árangur af yfirstandandi tilraunum Breta,
og muni afleiðingin verða sú, að frestað verði um óákveðinn
tíma að leggja fyrir þing Tékkóslóvakíu tillögur um framtíðar-
skipulag, sem tryggi Þjóðernislegum minnihlutum aukin
réttindi.
Stjórnmálafréttaritarar Morning Post og fleiri breskra blaða
búast við frekari viðræðum stjórnmálamanna í Berlín, London
og París um deilurnar í Tékkóslóvakíu.
Daily Mail segir, að breska stjórnin sé staðráðin í að koma í
veg fyrir, að aukin vandræði leiði af þessum deilum, sem myndi
hleypa öllu í bál og brand í álfunni.
Beri tilraunir Breta til þess að vinna að því, að Pragstjórnin
og Henlein semji, eru líkur til, að ríkisstjórnir Bretlands og
Frakklands hafi alt reiðubúið til þess að kalla saman ráðstefnu
í London, sem hlutaðeigandi aðilar sæki, og hafi Bretar þar
forystuna um frekari samkomulagsumleitanir.
Milf ónaeig'andizm, sem flaug1 kring'
imi hnöttinn og unnusta hans.
HOWARD HUGIIES. KATHERINE IIEPBRUN.
Samkomustaður Sjálf-
stæðisfélags Akraness
vígður 1 gær.
VÍSI
DAGBLAS
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁPAN VÍSIR H/F.
Bitstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hvcrfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfsstræti’).
Sinar:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
„Leikur einn“
D ógburður „drauganna““
heitir 6—7 dálka grein,
sem birtist í Tímadagblaðinu á
laugardaginn. Er það einhver
hinn fáránlegasti samsetningur,
sem birst hefir á prenti, jafnvel
í blöðum framsóknarmanna. Og
þó má höfundurinn eiga það,
að honum hefir tekist furðu vel
að orða fyrirsögnina. I grein-
inni er ekkert nýtt, ekkert ann-
að en margþvældur stað-
leysuþvættingur framsókn-
arblaðanna um stjórnmála-
starfsemi og stefnu Sjáf-
stæðisflokksins, eða afturgeng-
inn „rógburður“ þeirra um
hann. En þar við bætist að aft-
urgöngu- eða „drauga“-skrif
þetta er birt í blaði, sem sagt er
að sé í þann veginn að hverfa
yfir í „draugaheiminn“, og
virðist því fyrirsögn greinarinn-
ar hið besta valin og þrauthugs-
uð af höfundinum, svo að vart
munu aðrir gera betur. En vera
má, að liann hafi líka „ofreynt“
sig á henni,
Það mun vera Eysteinn Jóns-
son, sem fundið hefir upp það
„púður“, að 1 rauninni séu það
sjálfstæðismenn, sem með fjár-
málastjórn sinni á árunum 1924
—1927 liafi orðið þess valdandi,
að fjármálum þjóðarinnar
liafi verið stýrt í það öngþveiti,
sem þeim er nú komið í undir
stjórn Framsóknarflokksins.
Höfunduv „drauga-rógburðar-
ins“ heldur þeirri kenningu Ey-
steins hátt á lofti. Á „góðu ár-
unum“, þegar sjálfstæðismenn
fóru nieð völdin, hefði það ver
ið „leikur einn“, að safna fé í
sjóð, segir hann, og ef sá sjóður
væri nú til, þá þyrfti Eysteinn
ekki að vera í vandræðum!
Nú vita það allir, að á stjórn-
arárum sjálfstæðismanna voru
borgaðar margar niiljónir
króna upp í skuldir þjóðarinnar
erlendis. Af skuldum ríkissjóðs
voru greiddar 7 miljónir, versl-
unarskuldir allar voru greiddar
og bankarnir áttu margar mil-
jónir króna inni erlendis í lok
þessa tímabils. — En það hefði
verið liægt að „safna“ meira fé
í þennan sjóð en gert var, segir
Eysteinn og „draugur“ hans. Ef
sjálfstæðismenn hefði á árun-
um 1924—27 farið fyrirfram að
dæmi Eysteins Jónssonar á iár-
unum 1935—37 og bannað inn-
flutning á öllum erlendum
varningi, nema brýnustu nauð-
synjum, og jafnframt þó að
kaupfélögin hefðu verið undan-
þegin því banni, þá hefði þjóð-
in nú nægan erlendan gjaldeyri
úr að spila!
Þannig virðist þá Eysteinn
Jónsson og öll draugalest Fram-
sóknarflokksins, eftir nálega
fjögra ára strit við framkvæmd
innflutningshaftanna, kominn
að þeirri niðurstöðu, að það
liafi í rauninni verið vonlaust
verk frá upphafi, að koma jöfn-
uði á viðskifti þjóðarinnar við
útlönd með innflutningshöft-
um, af því að innflutningurinn
hafi verið frjáls á stjórnarárum
Sjálfstæðismanna!
Það reyndist „leikur einn“ á
stjórnarárum sjálfstæðismanna
að safna fé í sjóð. Ríkissjóður
safnaði fé í sjóð og notaði það
til að lækka skuldir sínar innan
lands og utan. Útgerðin safnaði
sjóðum og notaði þá til að end-
urnýja skipastólinn. Bankarnir
söfnuðu sjóðum erlendis ogáttu
þar margar miljónir króna inni
um liver áramót. — En það
breytir engu um þá sorglegu
staðreynd, að nú er „liver eyrir
uppetinn“, og þjóðin sekkur
dýpra og dýpra í skuldafenið.
Og hvað er það, sem veldur
þessu ?
Það komu „góð ár“ eflir það,
að sjálfstæðismenn létu af völd-
um. Næstu árin á eftir voru ef
til vill enn þá meiri góðæri og
veltiár en árin 1924—27. En þá
voru framsóknarmenn og sósí-
alistar lcomnir til valda og
þeim reyndist það leikur einn
að eyða öllum sjóðunum frá
stjórnarárum sjálfstæðismanna.
Þeir fóru ekki eftir hinni nýju
kenningu Eysteins og höfundar
draugarógburðarins. Þeir
leyfðu ótakmarkaðan innflutn-
ing á hverskonar varningi. Á
þeim árum fóru kaupfélögin í
kapiJilaup við „braskarana“
um innflutning á „óþarfanum“.
Og framsóknarmenn og sósíal-
istar eyddu ekki að eins öllum
sjóðum, í stað þess að „safna
fé“, þeir söfnuðu skuldum og
sliguðu atvinnuvegina með
álögum, svo að þeir fóru líka
að safna skuldum. Og nú er alt
í kaldakoli, eftir 10 iára stjórn-
aróáran.
Og hvað hefði það stoðað, þó
að sjálfstæðismenn hefðu
safnað fé í enn stærri sjóði á
góðu árunum? Hefði ekki
draugalestin eytt því meiru, sem
meira hefði verið til að eyða og
verið jafnsoltin á eftir?
Alþjóða-
skákmót.
Kapmannahöfn. FO.
Á alþjóðaskákmótinu í Nord-
vijk í Hollandi fóru leikar
þannig, að Eliskases (Þýska-
landi) hlaut 7j4 vinning af 9
gerlegum. Keres (Eistlandi)
lilaut 6V2 vinning, Pire (Júgó-
slavíu) 5y2, dr. Euwe (Hol-
landi, fyrv. heimsmeistari) 5
vinninga, Bogoljubov (Þýska-
landi) og Landau (Hollandi)
4J4 hvor, Thomas (Englandi) 4,
Spielmann (Hollandi) og Tarta-
kower (Póllandi) 3Vj hvor.
Á alþjóðaskákmótinu í Bad
Elster sigraðij Boguljubov, en
næstir lionum urðu þeir Eliska-
ses og Engels.
Skáksamband Norðurlanda
heldur skákmót í Örebro í Sví-
þjóð dagana 20.—28. ágúst.
Kept verður í þrem flokkum.
í nóvember n. k. verður hald-
ið alþjóðaskákmót í Amster-
dam. Taka þátt í því ýmsir
helstu skákmenn heims, svo
sem Aljechin, Euwe, Capa-
blanca og margir aðrir.
aðeijrjs Loftur,
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
Ný hraðfrysti-
aðferð.
Kapmannahöfn. FÚ.
I dönsku vélaverksmiðjunni
„Atlas“ hefir að undanförnu
verið reynd ný ensk hraðfrysti-
aðferð.sern menn gera sér mikl-
ar vonir um. Nokkur dönsk fé-
lög hafa í sameiningu keypt
einkaleyfisréttinn fyrir Norður-
lönd.
Á nýafstöðnum fundi í
„Dansk Fiskeriforening“ var
skýrt frá frystiaðferð þessari.
Er hér um að ræða hraðfryst-
ingu með frystivökva, sem hægt
er að kæla niður í 30—40 stig,
án þess að hann frjósi. Með að-
ferð þessari vinst það, að hægt
er að framkvæma frystingu á
einum stundarfjórðungi, en við
frystinguna lokast allar holur
á yfirborði vöru þeirrar, sem
fryst er, svo að hún missir ekk-
ert af næringarefnum sínum.
Ýmsar afurðir, svo sem síld og
kjöt, er hægt að frýsta samtím-
is — að því er lialdið var fram
á fundinum — án þess áð
hokkrar skemdir hljótist af. Á
það var ennfremur lögð áhersla,
United Press.
London, 25. júlí. FÚ.
Þýsk blöð létu í gær í Ijós von-
ir um, að takast mætti á næstu
vikum að ná samkomulagi í
deilunni milli Sudeta og Tékka.
Eru vonir þessar bygðar á við-
ræðum þeim, sem fram fóru á
laugardaginn milli sendiherra
Breta í Prag og forsætisráð-
lierra Tékka, á fundi þeim, sem
Jieir áttu með sér í London,
þýski sendiherrann þar og
Chamberlain og loks þeirri
staðreynd, að Hodza hefir ný-
lega tekið á móti tveini fulltrú-
um flokks Sudeten-Þjóðverja
og rætt við þá.
að fiskur og kjöt, fryst með
þessari aðferð, varðveittist ó-
skemt með öllu svo að mánuð-
um skifti, en af því mundi leiða
mjög hætt skilyrði um það, að
koma vörum óskemdum á
markað í fjarlægum löndum.—
Maður sá, sem fundið hefir upp
}11 • aðfrjrstiaðferð þessa, er ensk-
ur verkfræðingur, Bland að
nafni, en liann er einn af starfs-
mönnum Rosshafen kælihús-
anna í Hamburg. Það félag á
mestu kælihús í Evrópu.
Sjálfstæðisfélag Akraness hef-
ir eignast nýjan skemtistað í
Hafnarskógi. I gær fór fram
vígsla staðarins og fyrsta sam-
koma sjálfstæðismanna þar.
Fórmaður Sjálfstæðisfélags
Akraness, Jón Árnason, setti
samkomuna með ræðu og stýrði
henni. Síðan töluðu þeir Valtýr
Stefánsson ritstjóri og Gunnar
Thoroddsén lögfræðingur, og
loks mælti Petrea Sveinsdóttir
nokkur orð og bar kveðju frá
föður sínum, hinum kunna
sæmdarmanni Sveini Guð-
mundssyni í Mörlc. Milli ræð-
anna voru sungin ættjarðarlög.
Síðan hófst dans undir harmon-
ikuleik, og stóð fram eftir
kveldi.
Þessi nýi skemtistaður er á
undurfögrum stað undir Ölvers-
fjalli, syðst í Hafnarskógi.
Stendur liann í skógivaxinni
lilið og er þaðan hið fegursta
útsýni. En aðalsamkomustaður-
inn er í stóru rjóðri. Þar hefir
verið reistur ræðustóll uppi í
hlíðinni. Danspallur hefir verið
reistur í rjóðrinu. Hefir þetta
verið unnið í sjálfboðavinnu og
kostnaður því orðið sáralítifl.
Veitingar fóru frain í stóru
tjaldi og stjórnaði þeim ungfrú
Fríða Proppé, gjaldkeri félags-
ins, af mesta myndarskap.
Mikill mannfjöldi sótti þenn-
an fagra skemtistað í gær, og
taldist svo til, að þar hefði ver-
ið um 50Ö manns. Flest var frá
Akranesi, allmargt úr nærsveit-
um og einn stór bíll frá Borg-
arnesi. Liggur staðurinn prýði-
lega til þesls að verða sóttur
af Borgnesingum og Borgfirð-
ingum. Er um klukkustundar
bilferð frá Borgarnesi, en um
þriggja stundarfjórðunga frá
Akranesi.
Hollenskt skemtiferðaskip,
Columbia, kom hingaS í morg-
un. Á skipinu eru um 270 farþeg-
ar, flestir Hollendingar, hinir
Frakkar. SkipiÖ fer héSan kl. 8 í
kvöld áleiSis til Noregs.
Vill Vísir óska sjálfstæðis-
mönnum á Akranesi til ham-
ingju með liinn nýja samkomu-
stað, sem þeir hafa nú eignast
fyrir framtak og fyrirhyggju,
og væntir þess, að liann verði til
þess að treysta enn betur en áð-
ur þau bönd, er tengja sjálf-
stæðismenn saman.
í bíl yflp
Skinna-
lónsheiði.
FÚ. 23. júlí.
Að kvöldi þess' 20. þ. m. kom
vörubifreið til Raufarhafnar
um Skinnalónsheiði frá Húsa-
vík. Bílstjórar voru Valdemar
Guðmundsson, Leirhöfn og
Hörður Magnússon, Raufar-
liöfn, eigandi bifreiðarinnar. —
Voru þeir þrjár klukkustundir
milli vega yfir heiðina, hér um
bil 12 km. leið. Er þetta fyrsta
bifreið, sem ekið liefir þessa
leið, og hefir heiðin verið talin
ófær bifreiðum. — Sláttur er
ekki byrjaður enn þar nyrðra.
Grasspretta er mjög léleg, og
garðar bregðast alveg.
SíldveiðaF á
Faxaflóa.
Vébáturinn Ægir lagði á Iand
á Akranesi 23. þ. m. 80 tunnur
síldar. Síldin veiddist 16 mílur
út af Garðskaga. Hún var fryst
til beitu. (F|Ú.)
f
Óðinn frá Gerðum kom 22.
þ. m. lil Keflavíkur með 100 tn.
síldar, sem hann veiddi í rek-
net um 10—15 mílur út af Sand-
gerði. Síldin var stór og feit, en
þó nokkuð hlönduð smærri síld.
Síldin var fryst til beitu. (FÚ.)