Vísir - 28.07.1938, Blaðsíða 4

VlSIR
Bcbíop
íréWtr
Skipafregnir.
Gullfoss kom til Leith á hádegi.
GoÖafoss er í Reykjavík. Brúar-
foss fer til Grimsby og Kaup-
mannahafnar kl. 6. Dettifoss var
væntanlegur til Hamborgar í dag.
Hagarfoss er á Akureyri. Selfoss
fór frá Antwerpen í dag.
Tarþegar á Goðafoss
frá útlöndum í fyrradag: ÞórB-
ur Þórðarson og frú, Milly Sig-
urÖsson, Eyrún Eiríksdóttir, Sig-
urveig Eiríksdóttir, Ágústa Ágústs-
dóttir, Ásta NorðfjörÖ, Salome
Nagel, Fri'Öur GuÖmundsdóttir,
fíeJgi Hallgrimsson, Matthías Jón-
asson. frú Loftsson, Margrét Ei-
ríksdóttir, P. Haildórsson, Margrét
Benediktsdóttir, Ellen Björnsson,
Trausti Ólafsson, Páll Þorbjarnar-
son, Herdís GuÖmundsdóttir og
fjöldi útlendinga.
Meðal farþega •
i kvöld á Brúarfossi veröa þýsku
svifflugmennirnir Baumann, Lud-
wig og Springot. Þeim var haldi'ð
samsæti í Oddfellowhúsinu i gær.
varpserindi þaÖ, sem Irnia Weile-
Barkany flutti í útvarp í Reykja-
vík á sex tungumálum, urn Island.
(F.B.).
Atlantis,
skemtiferðaskipiÖ, fór kl. 7 í
rnorgun til Akureyrar. — Skip-
verjar keptu við K.R. í gærkvöldi
og sigraði K.R. með 5:1. Síðan
var skipverjum boðið til kaffi-
drykkju í K.R.-húsinu og gáfu
þeir K.R. ágætan knött, en K.R.
gaf hverjum manni íslensk spil á
móti.
Skátamótið.
Fjölda mörg bresk blöð geta urn
för breskra skáta til íslands til
þátttöku í skátamótinu. (FB.)
Yorkshire Evening Post
birtir grein 13. júlí um heimsókn
Gísla Ólafssonar læknisfræðinema
til Leeds. (FB.).
Glasgow Herald
birti 16. júlí grein, sem nefnist
„Glacier in Iceland" og er þar lýst
ferðalagi til Gullfoss og Geysis o.
s. frv. Greinin er vel og vinsarn-
lega skrifuð og aðdáun höfundar-
ins á landi og þjóð mikil. Greinar-
höfundurinn er Seton Gordon. FB
liefst á íþróttavellinum hér kl. 8
síðdegis. Verður kept um Álafoss-
bikarinn, en í sambandi við hlaup-
ið verður íjölbreytt skemtun að
Álafossi.
Ferðafélag fslands
Ijiður þess getið, að yfir næstu j
helgi fram á mánudagskvöld er
ekki hægt að fá gistingu í sælu-
húsinu i Hvitárnesi og Kerlingar-
fjöllum, því félagið notar sjálft
húsin.
Ferðafélag íslands
ráðgerir 4 daga skemtiför austur'
á Síðu í næstu viku. Lagt af stað
á miðvikudagsmorgun 3. ágúst og
komið heim aftur á laugardags-
kvöld. Farið verður alla leið aust-
ur að Kálfafelli og þvi að heita
endilanga Vestur-Skaftafellssýslu,
en hún hefir að geyma mikla fjöl-
breytni og sérkennilega náttúrufeg-
urð. Árbók F.l. 1935 fjallar um
Vestur-Skaftafellssýslu með fjölda
af myndum. er besta leiðarlýsing
sem til er. Gist í Vík fyrstu nótt-
ina, aðra í Kirkjubæjarklaustri og
jjriðju aftur i Vík. Ferðin verður
ódýr og fararstjóri nákunnugur.
Áskriftarlisti á skrifstofu Ivr. Ó.
Skagfjörðs, Túngötu 5 og eru far-
miðar teknir fyrir kl. 5 á þriðju-
dag 2. ágúst.
Hjónaefni.
Nýlega hafa opinberað trúlofun
sína ungfrú Björg Axelsdóttir,
Kristjánssonar kaupmanns á Akur-
eyri og Agnar Kofoed-Hansen,
flugmálaráðunautur.
Næturlæknir:
Daníel Fjeldsted, Hverfisgötu
46, sími 3272. — Næturvörður í
Reykjavíkur apóteki og Lyfjabúð-
inni Iðunni.
Hjónaefni.
Póstferðir á morgun.
Þrastalundur. Laugarvatn. —
Breiðaf jarðarpóstur, Norðanpóst-
ur, Dalapóstur, Barðastrandapóst-
ur. Laxfoss til Borgarness. Fagra-
nes til Akraness. Þingvellir. Fljóts-
hlíðarpóstur. Goðafoss til Akur-
eyrar. Austanpóstur. — Til Rvík-
ur: Fagranes frá Akranesi. Lax-
foss frá Borgarnesi. Þykkvabæjar-
póstur. Norðanpóstur. Breiða-
fj arðarpóstur. Strandasýslupóstur.
Kirkj ubæj arklausturpóstur.
Útvarpið í kvöld.
Kl. 7.30 Hljómplötur: Létt lög.
20.15 Frá Ferðafélagi íslands. —
20.25 Frá útlöndum. 20.40 Ein-
leikur á fiðlu (Þórir Jónsson). —
21.05 Hljómplötur: a) Hljómsveit-
arlög eftir Poulenc og Couperin.
b) (21.30) Andleg tónlist.
Fimm klukkustunda bardagi á
landamærum Mansjúkó og
Síberíu.
Enn koma fregnir um á-
rekstra við Íandaméerí Sovét-
ríkjanna og Mansjukuo. Fimm
stunda bardagi er sagður hafa
átt sér stað milli rússneskra og
japanskra verkamanna. Hinir
tveir japönsku sendimenn, sem
falið var að rannsaka deilumál
þettá, komu aftur án þess að
hafa fengíð nokkurt svar.
Ainatfirar
■■■■———
FRAMKÖLLUN - KOPIERING
— STÆKKUN —
Fljótt og vel af hendi leyst.
Notum aðeins AGFA-pappír.
Afgreiðsla í Laugavegs apóteki.
Ljösmyndaverkstæðlö
Laugaveg 16.
er miðstöð verðbréfaviðskift-
anna.
HliClSNÆtBJÉ
BARNLAUS lijón óska eftir
1—2 herbergjum og eldhúsi 1.
okt. Tilhoð sendist Vísi fyrir 1.
ágúst merkt „Þægindi“. (534
2—3 HERBERGJA íbúð ósk-
ast 1. október. Tilboð merkt
„Fullorðið“ sendist afgr. fyrir
föstudagskvöld. (503
MAÐUR í fastri stöðu óskar
1. október eftir tveimur stórum
herbergjum og eldhúsi, eða
þriggja herbergja íbúð, má vera
kolaofn og kolavél, eða sérmið-
stöð. Mánaðarleg fyrirfram-
greiðsla. Tilboð sendist í box
nr. 695, Reykjavík, sem fyrst.
__________________________-536
NÝTÍSKU tveggja herbergja
íbúð óskast 1. okt. ASeins tvent
í heimílí. Tilboð óskast sent Vísi
merkt S. S. Þ. 541
LÍTIL íbúð óskast 1. október,
Ireist Iaugavatnshítun. Ábyggi-
leg greiðsla. Tilboð óskast sent
af.greiðslu blaðsins, merkt „75“.
(542
SÖLUBÚÐ á góðum stað til
leigu. Sími 4203 og 2420. (545 j
iTAPÁD'IUNDIf]
TAPAST liafa gráir skinn-
hanskar. Skilist á liárgreiðslu-
stofuna Perlu, Bergstaðastræti
1. Sími 3895. (540
ST. FRAMTÍÐIN Nr. 173. —
Félagarnir eru beðnir að mæta
á morgun í Góðtemplarahúsinu
kl. 1.20 stundvíslega, til þess að
ganga þaðan í dómkirkjuna til
jarðarfarar systur Þuríðar Sig-
urðardóttur. (546
SvennaS
KAUPAMAÐUR óskast á gott
beimili í Rángárvallasýslu. —
Semja Ijer við Stefán Gunnars-
son, Nönnugötu 3 A. Ileima kl.
5—6._______________(533
PRJÓN tekið á LAUGAR-
NESVEGI 70. Einnig saumaðar
drengjabuxur.______(535
DUGLEG kaupakona óskast
strax að Barkarstöðum í Fljóts-
hlíð. Uppl. Bragagötu 29 A, eft-
ir kl. 7. (539
IKA8JPSK4PIJJRI
KJÖTFARS OG FISKFARS,
heimatilbúið, fæst daglega á
Frikirkjuvegi 3. Sími 3227. —
Sent heim. (56
„FREIA“, Laufásveg 2, sími
4745. Daglega nýtt fiskfars.
Fæst í öllum stærstu kjötversl-
unum bæjarins. (277
FILMUR, 6X9 — fást í Þor-
steinsbúð, Hringbraut 61, sími
2803 og Grundarstíg 12, sími
3247,_____________ (531
ÍSLENSKT BÖGGLASMJÖR
—- glænýtt. —Þorsteinsbúð,
Hringbraut 61, sími 2803 og
Grundarstíg 12, sími 3247. (532
SPORTFÖTá meðalmann til
sölu með tækifærisverði. Hann-
es Erlendsson klæðskeri. (537
j ÁNAMAÐKUR til sölu. Skóla-
. vörðustíg 13 A uppi, míllí 7 og
I 8 siðdegis. Sími 2508. (538
Þýska skemtiskipið
,,'St. ILouis“ kom í morgun um
níu-leyti'S. Farþegar eru á vegum
Ferðamannafélagsins Heklu og
fara þeir til Þingvalla o. v.
World Radio
15 .júlí getur vinsamlega um út-
Drengjamót Ármanns.
Þeir, sent ætla að taka þátt í
Drengjamóti Ármanns, eru beðnir
að gefa sig fram við stjórn Ár-
manns eigi siðar en annað kvöld.
Álafosshlaupið
fer frarn á laugardaginn og
Atvinna.
Eldri maður, sem hefir áhuga og lielst þekkingu í liænsna-
rækt, getur fengið létl starf við að hirða hænsni. Umsóknir,
sem iilgreini aldur, fyrri störf og kaupkröfu sendist afgr. Vísis
fyrir liádegi á laugardag, merkt: „Hænsnarækt“. — Þeir sem
geta lagt fram 1—2 þús. lcr. sem lán eða meðeign til aukningar
stofni og ræktunar, ganga fyrir.
HRÓI HÖTTUR og menn hans. — Sögur í myndurn fyrir börn.
151. HRÓI SLÆR EIRÍK,
Þið bjargið lífi okkar og segið svo Eiríkur skilur eklci þessa framkomu
að við séum fangar. -— Já, þangað Hróa. — En Hrói .... —■ Haltu
til þið greiðið lausnargjaldið. þér saman, hvolpurinn þmn.
— Leiðið riddarann til felustaðar — Eirikur, mér þykir leitt að hafa
okkar í skóginum. Eg skal sjálfur þurft að slá þig. En eg var hrædd-
hafa gát á piltinum. ur um að þú talaðir af þér.

LEYNDARMÁL 33
39ERTOGAFRÚARINNAR
hjónabandinu af fjárhagslegum og stjórnmála-
legum ástæðum. Það var mjög fjarri því, að
liann léti það viðgangast, að ástsjúk kona kæmi
1 veg fyrir ráðagerðir lians. Þú manst, að mark
Iians var valdastóll i Englandi. En liin óham-
ingjusama kona neitaði að verða við óskum
Iians. Það var og bætta á ferðum úr annari átt
]iví að ættingjar hins sænska greifa voru vakla-
miklir. Það varð þvi úr, að Sophie-Dorotliea og
Georg hertogi skildu — og í réttinum, sem feldi
iirskurðinn, var hún auðmýkt svo sem mest
mátti verða. Iiún var svift réttinum til að ala
npp börn sín og fyrrverandi kona Georgs I.
Englandskonungs dó sem fangi i Alildenkastala
1726. Þá miðldaðist skap föður hennar. Og hin-
ar jarðneku leifar hennar voru grafnar í kastal-
anum, sem hún fæddist í. Þar — úti í horni á
grafhvelfingu Celle, er líkkista með engri áletr-
un. Þar hvílir Sophie-Marie eiginkona Georgs
Luðviks af Hannover, síðar Englandskonungs.
Eg hefi nú sagt þér í stuttu máli sögu hennar
og Filips von Königsmarks. Eg þarf ekki að
taka fram, að allan sannleikann þekkja menn
ekki — margt er og verður óljóst. Og einkan-
lega er myrkri hulið alt, sem við kemur morð-
inu á Filip Königsmark. Yitnum ber saman um,
að von Platen greifafrú liafi lagt fyrir hann
gildru, og það hafi verið leiguþrælar liennar
sem réðust að honum með brugðnum sverð-
um, er liann kom frá Sopliie-Dorotheu og
drápu hann. Greifafrúin sjálf var viðstödd og
veitti honum banasárið. En livað var gert við
líikð?
Menn greinir á um það. Var lík hans, eins
og sumir lialda fram, grafið í garðinum? Eða
var lík hans — einsi og eg tel giklar ástæður til
að ætla að rétt sé — hulið steinlími og grafið
undir steingólfi í herbergi, sem kallað er „Ridd-
arasalurinn“. Eða var því hent i ræsið, sem
rennur út í Liine við kastalavegginn, en því
heldur fram höfundur bókar, sem kom út í
London 1732, en höfundurinn er ekki nafn-
greindur og er vafalaust, að hann var von Biele-
feld baron, sendiherra Prússlands við hirðina í
Hannover. Eða var það lik Königsmarks, sem
fanst — eins og Horace Walpole heldur fram
undir gólfinu í einu lierberginu í Herrenhausen-
liöll. Eg drep að eins á þetta til þess að sýna þér
fram á liversu margar getgátur komu fram, en
alt þetta hvatti mig til að halda áfram rann-
sóknum mínum. Ekki síst vegna þess að i safn-
inu, sem eg hafði not af, voru svo mörg gögn,
áður ónotuð, auk þess sem höllin líktist mjög
þeirri, sem harmleikurinn gerðist í.
Bestu gögn fram að þessu voru í einkabréfa-
safni La Gardie bókasafnsins í Svíþjóð, en þar
voru hréf, sem farið höfðu milli Sophie-Doro-
theu og Königsmarks. Palblad prófessor hirti
útdrátt úr brcfunum í Uppsölum 1851. Þegar
Thierry prófessor kvaddi mig, liafði hann sagt
mér frá athugunum Pahnblads í von um, að
eitthvað fyndist jiessum málum viðkomandi í
Lautenburgsafninu. Eg fann eklcert, en eg fann
annað sem bætti mér upp þau vonbrigði.
Þú manst, að eg mintist á dóttur Sopliie Do-
rotheu. Hún giftist krónprinsi Prússlands, síðar
Friðriki I., „Grimmlyndur maður og harð-
stjóri“, segir Blaze de Bury, „sem Iét það verða
sitt fyrsta verk eftir að hann komst til valda, að
banna drotningu sinni að skrifast á við
Sopliie-Dorothea. Það var ekki fyrr en hún
liafði erft mikla fjárhæð eftir móður sína, að
Friðrik lconungur mildaðist. Nam fjárhæðin
20.000 krónum og var það allmikil fjárhæð i
þá daga. Drotning Prússlands var gæflynd kona,
en skriftafaðir hennar liafði með leynd hvatt
Iiana til þess að hugsa ldýlega til móður sinnar,
og drotningin efaðist aldrei um sakleysi hennar,
og ásakaði sjálfa sig fyrir að hafa ekki tekið
málstað hennar. Og hún fór að safna gögnum
til þess að sanna sakleysi hennar. Og hún hélt
því áfram eftir dauða móður sinnar 1726. Með
aðstoð lögfræðilegs ráðunauts, Thomasiusar,var
safnað 1200 bréfum og skjölum í þessu augna-
miði, er sönnuðu fvllilega sakleysi Sophie-Do-
rotheu og svikabrögð von Platen greifafrúar.
Bréfaskifti fóru fram milli drotningarinnar og
bróður hennar, Georgs II. Englandskonungs.
Benti hann systur sinni iá, sem satt var, að
gögnin, sem sönnuðu sakleysi móður hennar,
sönnuðu sekl föður þeirra.
Hin prússneska drotning heygði sig fyrir þess-
um röksemdum, en gögn þau, sem hún hafði
safnað, komust loks, eftir að hafa verið á ýms-
um stöðum og í ýmissa höndum, í hendur
Charlotte Agustu stórhertogafrúar af Lauten-
hurg. Og eg var svo heppinn að rekast á þetta