Vísir - 31.10.1938, Blaðsíða 2

VlSIR
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
' j _ i
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfsstræti).
S í m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmi'ðjan h/f.
Trúðar og
loddarar.
If ommúnistaflokkurinn nýi,
** flokkur þeirra Brynjólfs og
Héðins, sameiningarflokkur al-
þýðu — sósíalistaflokkurinn,
eða sameinaði sósíalistaflokkur-
inn, en þannig er hann nú einn-
ig nefndur, hefir sent stjórnar-
flokkunum, Alþýðuflokknum
og Framsóknarflokknum sam-
fylkingartilboð, eða tilmæli um
að þeir „tæki upp samvinnu“
við þennan „nýja flokk“. Tilboð
þetta, birtist á laugardaginn í að-
alblaði nýja flokksins, sem áð-
ur var blað Kommúnistaflokks-
ins, og er, að sið kommúnista,
geisi langt og málskrafsmikið.
Flokkurinn fer, í þessu til-
boði sínu, fram á það, að stjórn-
arflokkarnir myndi, ásamt hon-
um, það, sem hann kallar „lýð-
ræðisbandalag alþýðu“. En hlut
verk þessa bandalags á að vera
það, að „beita sér eindregið
fyrir brýnustu nauðsynjamiál-
um alþýðunnar í landinu“, svo
sein: viðreisn og efling atvinnu-
lífsins, verndun og eflingu lýð-
réttinda og menningar og varð-
veislu sjálfstæðis þjóðarinnar.
En þó að þessi atriði muni vera
flest á stefnuskrá stjórnarflokk-
anna“, þykir flokknum ber-
sýnilega engin vanþörf á því, að
skýra það allítarlega, hvað í
þeim felist, „til þess að betur
verði ljós afstaða flokks okkar“,
eins og í bréfinu segir. Koma
svo þessar skýringar á hverju
einstöku atriði í 4 og 5 liðum,
og loks er það tekið fram i
byrjun, að „til fyllri skýringar
á þessum atriðum öllum“, leggi
flokkurinn fram „starfsskrá
sína, samþykta á stofnþingi
flokksins.“
En þó að „flest þessi atriði
séu á stefnuskrá stjórnarflokk-
anna, og þó að „ekkert þeirra
gangi á nokkurn hátt gegn yfir-
lýstum stefnumálum stuðnings-
flokka ríkisstjórnarinnar“, eins
og í bréfi „nýja“ flokksins seg-
ir, og þó að bæta megi við, að
allir stjórnmálaflokkar í land-
inu séu vafalaust sammála um
þessi atriði, þá þykist flokkur-
inn ekki geta komist hjá þvi, að
hóta stjórnarflokkunum fullum
fjandskap sínum, ef þeir vilji
ekki gera „bandalág“ við hann,
til þess að „beita sér eindregið
fyrir“ þessum nauðsynjamúl-
um alþýðunnar!
Hver slcyldi svo sem ekki
„vilja“ „beita sér eindreg-
ið“ fyrir viðreisn og eflingu at-
vinnulífsins, verndun og eflingu
lýðréttinda og menningar og
varðveislu sjálfstæðis þjóðar-
innar? Að minsta kosti í orði
kveðnu. Og þó að stjórnarflokk-
unum liafi ekki tekist það sem
best í framkvæmdinni, þá er
það eklci af þvi, að þeir „vilji“
það ekki. Til þess þarf ekki að
stofna þetta „lýðræðisbandalag
alþýðunnar“, sem „nýi flokkur-
inn“ telur svo brýna nauðsyn á.
En eilt er að „vilja“ og annað
að „geta“. Og þó að jæssi nýi
flokkur þeirra Brynjólfs og
Héðins gengi í lið við stjórnar-
flokkana, þá yrði engin breyt-
ing á því.
Hitt dylst mönnum ekki, að
flokkurinn muni sækja það all-
fast að komast í eilthvert banda-
Iag við stjórnarflokkána. Og í
rauninni væri hann allvel að því
kominn, og skifti ekki miklu
máli, þó að einu „núlli“ væri
bætt þar við. Hinsvegar væri
það engin furða, þegar athuguð
eru skrif þau sem birst hafa í
blöðum flokksins að undan-
förnu, um stjórnarflokkana, j>ó
að einhverjum flokksmannanna
þætti nú kynlega við bregða, og
flokkurinn ekki vera eins vand-
ur að virðingu sinni, sem seski-
legt væri, ef hann sækir það
mjög fast, að komast í slíkan fé-
lagsskap.
I blöðum sameiningarflokks-
ins hefir helstu mönnum Al-
þýðuflokksins verið lýst sem
„pólitískum spekúlöntum” og
„trúðum“, sem vildu hafa
verkalýðshreyfinguna að „leik-
soppi“ í höndum sér. En „við
þetta bætist“, segir blað það,
sem áður var málgagn Komm-
únistaflokksins, að Alþýðu-
flokkurinn (,,Skjaldborgin“)
„ber ábyrgð á ríkisvaldi, sem er
í flestum höfuðatriðuin and-
stætt verkalýðshreyfingunni og
baráttu hennar“! Og „við þetta
bætist ennfremur“, segir blaðið,
„að verkalýðurinn veit, að
Skjaldbörgin muni beita valdi
sinu „til pólitiskra hermdar-
verka“ gegn verkalýðsfélögun-
um, sem ekki eru að hennar
skapi! —
Hvaða erindi getur Samein-
ingarflokkur alþýðunnar — Só-
síalistaflokkurinn, sem er
„sjálfkjörinn“ til þess að vera
„sverð og skjöldur“ verkalýðs-
ins, átt i slíkum félagsskap? —
Ef til vill sama erindið og hinir
trúðarnir og loddararnir, sem
„leika þar um völl fyrir“.
To0ai'i
tekinn
Iandhelgí.
Varðbáturinn Óðinn kom á
laugardagskveld hingað með
breskan togara, Fleming frá
Hull, sem hann hafði tekið að
landlielgisveiðum í Garðssjó.
Skipstjóri á Fleming játaði
brot sitt og var i undirrétti
dæmdur í 21.100 kr. sekt. Hann
áfrýjaði dómnum.
Edouard Daladier slítur allri samvinnu
vid kommúnista.
• M í
Hann
álögor
boðar
ofl
skatta ofl
tramtíð
stjórnarinnar á hverjar
nndirtektir tillðgnr hans tá.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í morgun.
r
A
þingi róttæka flokksins, sem haldið var í Mar-
seille, varð sú stefna algerlega ofan á, að slíta
öllu sambandi við kommúnista, en alþýðu-
fylkingin þar í landi er úr sögunni. Á undangengnum
árum hafa rauðu flokkarnir stöðugt fært sig upp á
skaftið, en gengi þeirra hefir farið mjög hrakandi upp
á síðkastið, og er nú stefnt alveg í gagnstæða átt við
það, sem kommúnistar vilja.
í ræðu þeirri, sem Daladier flutti á flokksþinginu í
Marseille, fordæmdi hann stefnu og framkomu komm-
únista, sagði í öllu slitið samstarfi við þann flokk og
lýsti yfir, að alþýðufylkingin væri ekki lengur til.
Var þessu tekið með afskaplegum fögnuði af öllum
þingheimi og hrópuðu menn einum rómi: „Lifi Frakk-
Iand, lifi Daladier!“
í ræðu, sem Edouard Herriot flutti, en hann er for-
seti fulltrúadeildar þjóðþingsins, hylti hann Daladier,
og var ummælum Herriot tekið með miklum fögnuði.
Bonnet utanríkismálaráðherra talaði einnig á flokks-
þinginu og lýsti yfir, að ófriður hefði áreiðanlega brot-
ist út, ef Múnchen-samkomulagið hefði ekki verið gert.
F
(ranska stjórnin kemur saman á fund í dag til þess að
ræða tillögur stjórnarinnar til fjáröflunar og við-
skifta-, atvinnu- og fjárhagslfíinu vfirleitt til við-
reisnar.
Daladier forsætisráðherra hefir, sem kunnugt er, gagnrýnt
kommúnista harðlega, og bæði socialistar og kommúnistar
hafa vítt Daladier og Bonnet fyrir stefnu þeirra í utanríkis-
málum o. fl. og alþýðufylkingin í Frakklandi er nú talin úr
sögunni.
Er nú mjög um það rætt hvort Daladier muni hafa nægan
stuðning til þess að koma fram áformum sínum, fjárhags- og
atvinnulífinu til viðreisnar.
Aðstaða Daladiers er nú mjög sterk, að þvi leyti, að flokkur
hansí róttæki flokkurinn (radikal-socialistar) hefir fallist á
stefnu hans yfirleitt, í utan- og innanríkismálum, og er aðstaða
lians yfirleitt talin sterk með þjóðinni, en mótspyrnan fer þó
harðnandi meðal róttæku flokkanna.
Mikið veltur á því hverjar undirtektir tillögur þær fá, sem
Daladier nú leggur fyrir stjórn sína, en hann mun að líkindum
nej'ðast til að boða nýja skatta og álögur, en Daladier heldur
þvi fram að þjóðin verði að leggja á sig miklar bju-ðar, vegna
þess hversu hættumiklir tímarnir séu og horfur allar ískyggi-
legar.
Hið kunna Parisarblað Malin spáir því i morgun, að Daladier
muni boða hækkun eignaskatts og erfðaskatturinn verði hækk-
aður til mikilla muna. Telur Daladier þessa leið affarasælasta
og hentugasta til réttlátari skiftingar þjóðarauðsins.
United Press.
' v -'«**' m WM:kM}
ÞEGAR DALADIER KOM TIL MUNCIIEN.
Fremstir á myndinni (berhöfðaðir) eru þeir von Neurath og Daladier (t. h.).
Bróðir Franco’s og
menn aðrir farast í flug*
slysi.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London í morgun.
Fregn frá Burgos hermir, að bróðir Franco yfirhershöfðingja
hafi farist í flugslysi við Majorca.
Þessi bróðir Franco, Ramon að skírnarnafni, var herdeildar-
foringi.
Flugslysið bar að höndum s.I. viku, er flugvélin var á leið milK
Majorca og Spánar. Lenti hún í miklum stormi og hrapaði í sjó
niður og fórust allir, sem í henni voru, Ramon herdeildarfor-
ingi og 4 menn aðrir.
öll líkin, að einu undanteknu, hafa fundist á floti um 9 míL
ur norðaustur af Formentor-höfða.
United Press.
Bretar herða siknina
hendnr
á
uppreistar-
mðnnnm i Palestinn.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London í morgun.
Leitað hefir verið undanfarið að uppreistarmönnum í borg-
inni Gaza. Bresku hermennirnir, sem hafa tekið borgina, hafa
þegar liandtekið 150 menn sem grunaðir eru um að vera á bandi
uppreistarmanna. Þá hafa hermennirnir fundið ógrynni af
skammbyssum og skotfærum handa þeim, svo og sprengikúl-
ur af tyrkneskri gerð.
Leyniskyttur eru margar fyrir utan borgina og halda þar
áfram að skjóta úr fylgsnum sínum, en búið er að uppræta
þær innan borgarinnar. Uppreistarmenn hafa slitið símasam-
bandinu og samgöngum milli Gaza og annara borga með því að
brenna símastaurana og rífa upp járnbrautarteinana á löngum
svæðum.
United Press.
Borgin Gaza er einnig nefnd
Guzzeli. Hún stendur nærri
Miðjarðarhafi. Gaza var fyr á
tímum Filisteahorg og er mik-
ilvæg frá liernaðarsjónarmiði.
íbúatalan er um 20 þúsund.
Á heimsstyrjaldarárunum
var allmikið barist um Gaza.
Árið 1917 reyndu Bretar tvisv-
ar að taka Gaza með áhlaupi,
en mishepnaðist. Þriðja áhlaup-
ið, undir stjórn Allenbys, hepn-
aðist í nóvember 1917.
11.
í! landi kniilr til Póllaiðs.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London í morgun.
P
lands.
lólska stjórnin hefir nú tekið þann kost, að
veita viðtöku fólki þvi, sem þvska stjórnin
hafði látið flytja nauðugt til landamæra Pól-
Fólk þetta er alt með vega-
bréf frá Póllandi og meginhluti
þess pólákir Gyðingar. Pólska
stjórnin lét fyrir nokkuru það
boð út ganga, að allir pólskir
borgarar erlendis yrði að láta
endurskoða vegabréf sín innan
ákveðins tíma, ella jTði þau feld
úr gildi, en þá hefði Pólverjar
þeir, sem hér er um að ræða og
þetta vanræktu, staðið uppi
vegabréfs og varnarlausir, þrátt
fyrir það, að mikið væri í húfi
fyrir þelta fólk, vanrækti það
að lilíta ráðum pólsku stjórnar-
innar, en þýska stjórnin taldi
fólk þetla réttindalaust i Þýska-
larnli, er vegabréf þess yrði ó-
gild, og hóf flutning á því til
landamæranna.
Neituðu Pólverjar að taka við
þvi i fyrstu og hefir staðið í
miklu stappi um þetta milli
pólsku og þýsku stjórnarinnar.
Ekki er enn kunnugt, hvort
Pólverjar laki við öllu því fólíd,
sem flutt hefir verið lil landa-
mæra Póllands, frá ýmsum
hlutum Þýskalands. Sennilega
vérður tekið við öllum þeim,
sem fæddir eru í Póllandi, og
ef til vill fleirum. Fyrstu járn-
brautarlestirnar með þetla fólk
voru nú komnár til Varsjá og
voru í þeim um 1500 manns.
Járnbrautarlestir með pólskt
fólk frá Þýskalandi eru ýmist
lcomnar eða að koma til ýmissa
borga Póllands. Mun hér vera
um að ræða 11.000 manns, sem
veitt verður viðtaka fyrst um
sinn. Verður það miklum erfið-
leikum bundið, að útvega fólki
þessu samastað og atvinnu.
United Press,