Vísir - 11.11.1938, Blaðsíða 7

Föstudaginn 11. nóvember 1938.
V I S I R
UTVAiPIÐ
VIKUNA SEM LEIÐ.
Eg ætla mér aS leiðrétta mis-
skilning á ummælum í Vísi um
.Útvarpið, sem eg liefi orðið var
við. Það hafa sumir spurt, þvi
sé ekki talað um þetla og því
ekki um liitt, og því sé verið að
hlífa þessu eða hinu. Svarið er,
að það er ekki verið að hlífa
neinu, heldur að það, sem ekki
er getið um sérstaldega, finst
þeim, er þetta ritar, vei’a á þann
veg, að það sé ekkert um það
að segja, hvorki til lofs eða
lasts, enda mætti liitt æra östöð-
ugan, að elta dagskrána lið fyrir
fyrir lið, ef ekkert er um þá að
~ * #
segja. Það verður að éins minst
á það, sem „br.“ finst stinga að
einliverju leyti í stúf til annarar
hvorrar liandar. Þá vill „br.“
geta þess, að á einstöku liði, sem
eru að nokkru leyti ulan dag-
skrár, svo sem kensluna, guðs-
þjónustur, landbúnaðar-, Fiski-
félags-, liúsmæðra-, bindindis-
og aðra slíka tíma, mun ekki
verða minst, nema þeir séu sett-
ir sem aðalefni á dagslcrá, eða
gefist til sérstakt tilefni. Þá
segja sumir við „br,“: „Þvi hef-
ir þú ekki sett út á þétta eða
hitt, mér þótti það lireint
lineyksli.“ Þvi er til að svara,
að blaðagagnrýni er ekki fyrst
og fremst fólgin í því, að setja
út á, heldur i því, að segja kost
og löst; í öðru lagi er það, að
hafi ekkert verið um eittlivert
atriði sagt, þá er það af því, að
„br.“ liefir ekkert fundið at-
hugavert við það. Þar með er
elcki sagt, að það geti ekki verið
misskilningur lijá honum, það
má meira en vera, en liann vill
fá að segja það sem lionum
finst, en ekki öðrum. Þeir geta
sjálfir sagt sína skoðun. Sömu-
leiðis vill „br.“ biðjast undan
þvi, að menn séu að hringja
liann upp til að segja honum
‘fyrir verkum um það, hvað og
hvernig hann eigi að skrifa um
Úlvarpið, því slíkt kemur oftar
fyrir en þægilegt er.
Útvarpið vikuna 1.—7. nóv.,
að báðum dögum meðtöldum,
er með betri vikum, sem komið
liafa enn á þessu liausti. Skáta-
kvöldið var þó heldur leiðinlegt,
ekki síst kvenskátasöngurinn,
og eru slik félagskvöld i heild
ekki hæf til þess að vera aðal-
efni dagskrár. Ludvig Guð-
mundsson kom á föstudag með
enn eitt erindi um vinnuskóla
fyrir æskulýðinn. Um vinnu-
skólana og starf Lúðvigs er ekki
nema alt hið besta að segja, en
hann og útvarpsráð mega ekki
halda, að lilustendur alment
geti lagt eyrun við þessu mál-
efni slag í slag á örskömmum
tíma. Það er ekki last um mann,
að segja, að hann sé ekki heppi-
legur útvarpsræðumaður, hann
gelur verið ágætur fyrir þvi„ en
Lúðvíg er nolckuð þreytandi 1
Útvarpinu, og hann vantar
sliilning á því, livað geti haft
þýðingu fyi'ir hlustendur og
hvað ekki. T. d. sagði hann í
einu erindi — af fjórum — frá
nefnd, sem skipuð hafði verið
um þetta mál, og sagði þar ná-
kvæmlega frá liverri breytingu,
sem á nefndinni varð, nú fór
þessi úr henni og nú kom þessi
í staðínn o. s. frv, Slíkt verður
ofviða i 25 mínútna erindi, og
það sem máli skíftír er eklci,
hverjir voru í nefndinni, heldur
hvað liún gerði. Á kvöldvökunni
las Sigurjón skáld Friðjónsson
eftir sig kvæði, en hann á að
láta aðra lesa upp kvæðin sín,
þvi sjálfur gerir hann það ó-
skemtilega. Sigurður Skúlason
mag. las upp sögu eftir
O’FIaherty, og var upplesturinn
góður, en þessi saga var rétt að
koma út í tímariti lians „Sam-
tíðin“, og upplesturinn verkaði
þess vegna liálfvegis sem aug-
lýsing fyrir það, en það er ekki
viðlcunnanlegt. Af ldaufaskap
misti „br“ niður húsmæðra-
tímann á mánudag, og var hann
aðalefni dagskrárinnar, en það
ættu húsmæðratímarnir ekki að
vera, eins og bent hefir verið á.
Á þriðjudag flutti Sveinn yf-
irlögregluþjónn Sæmundsson
mjög eftirtektarvert erindi um
gripdeildir og varúðarráðstafan-
ir almennings gegn þeim.Sveinn
er forslöðumaður rannsóknar-
lögreglunnar í Reykjavík og veit
hvað hann syngur. Þó nokkuð
væri af tölum í erindinu, var
það skemtilegt, að byggingu var
það skipulegt og mjög áheyri-
lega flutt af manni, sem er við
liljóðnemami í fyrsta skifti.
Á sunnudag flutti Einar Magn-
ússon bráðskemtilegt erindi um
Mai*co Polo og ferðir lians. Ein-
ar er einn besti maður, sem
heyrist í Útvarpinu. Hann kann
bæði að velja efni og fara með
það. Flutningurinn er og fram-
úrskarandi góður, en liefði verið
enn betri, ef höfundur hefði
kunnað erindið utanbókar. Á
mánudag flutti Jon Eyþórsson
erindi um daginn og veginn, og
mintist þar á málefni, sem
snertir mjög alla útvarpshlust-
endur. Svo er mál vaxið, að út-
varpsráð verður að hafa veit-
ingu Alþingis fyrir því fé, sem
það liefir til umráða til dag-
skrár. Auðvitað fara gæði dag-
skrárinnar mikið eftir því, úr
hverju útvarpsráð hefir að spila.
Það fór fram á það við síðasta
þing, að heimilaðar væru 75
þús. kr. yfir árið, en, án þess svo
mikið sem að tala við útvarps-
ráð,skar f járveitinganefnd þetta
niður í 60 þús. kr„ og' nemur
sú lækkun livorki meira né
minna er 20%. Kröfur útvarps-
ráðs voru í fullu samræmi við
getu Útvarpsins, og hefði mátt
framkvæma þær án þess að
tekjuhalli hefði orðið á rekstr-
inum. Verður þá alveg óskiljan-
legt, hvers vegna útvarpsráði er
, neitað um nauðsynlegt fé. Með-
* an ekki er tekjulialli á rekstrin-
um, verða útvarpslilustendur að
eiga það víst, að tekjur (Útvarps-
ins komi þeim til góða, annað-
hvort með lækkuðum gjöldum
eða bættri dagskrá, og eins og
dagskrá Útvarpsins er varið, er
engum blöðum um það að
fletta, að það er dagskrána sem
á að bæta. Þegar svona ei num-
ið við nögl sér, ber útvarpsráð
ekki ábyrgð á því, sem miður
fer vegna fjárskorts, og manni
finst það mega eltki minna vera,
en að fjárveitinganefnd hlusti á
rök útvarpsráðs. Hér er verlc-
efní fyrír hlustendafélögin, en
þau hafa því miður legið svo
Ivyrfilega niðri eftir kosningarn-
ar í útvarpsráð, að ekki verður
séð, að þau hafi haft annað tak-
mark, en að stimpast út úr
þeim; verkefnín eru þó rétt á
litið miklu fleirí.
Þessari aukagetu vildi cg bæta
við:
„br“ hefir borist nokkuð mik-
ið af þakkarbréfum fyrír eitt og
annað, sem i þessum útvarps-
skrifum lians liefir staðið, en sá
galli hefir verið á þeim öllum,
að þau liafa verið nafnlaus. Nú
er það ekki hvítra manna æði,
að skrifa nafnlaus bréf, því ekki
sýnist hugur fylgja þar máli, ef
menn ekki vilja ábyrgjast orð
sín með undírskrift sinni. „br“
er því lieldur ekki uppveðraður
af nafnlausu skjallí, Sama gild-
ir auðvitað um skannnir og
slíkt. Fornmenn fylgdu eftir
liestum sinuni í liestaati, og eins
verða menn að fylgja eflir skoð-
unum sínum, en það væri ein-
kennileg gunga, sem gugnaði
við nafnlausar liótanir, álika og
sá, sem hótar nafnlaust. „hr“
Iiefir að eins fengið eitt slíkt
hréf, og þó liann aldrei muni
láta það á sig fá, mun liann
birla þetta eina bréf, en síðan
aldrei söguna meir. Bréfið er
vélritað og hljóðar svo, en inn-
skotin eru eftir „br“:
„Eg hefi, herra rithöfundur
(já, já, skárri eru það hátiðleg-
lieitin), fylgst vel með útvarps-
pistlum yðar i Vísi (eg þaklca
fyrir auðsýnda hluttekningu),
af þvi getur margt staðist (ja,
nú er eg meira en hissa). En
þvi i ósköpunum setjið þér ekki
á prent þessi orð Sig. Ein. frétta-
stj„ sem hann sagði eitt kvöld
í fréttunum: „Þetta get eg elcki
lesið og veit þvi ekki livað mein-
ingin er“ (ósköp eruð þér forvit-
inn, maður minn). Þó er þessi
maður þýðandi fréttanna (þér
segið þó, en hann var orðinn
það áður, eins og þér sjálfur
takið fram) og á að sjá um all-
an frágang á þeim (alveg hár-
rétt hjá yður), og hefir verið
starfsmaður frá byrjun útvarps-
ins (það er nú gott að fá það
skjalfest), svo útvarpslilustend-
um ætti hann sist að bjóða
svona lestur (gullsatt lijá yður,
en þér skuluð framvegis liafa
gerandann í upphafi setningar).
En ef til vill má ekki krítísera
dósentinn frá hærri slöðum (ef
þér eigið við mig, þá er það mis-
skilningur, þvi eg bý ekki hærra
en á 2. liæð, þó sé að vísu hár
kjallari, en ef þér eigið við að
útvarpsstjórn, ríkisstjórn, Al-
þing eða jafnvel H. II. konung-
urinn liafi bannað mér að
„krítisera“ S. E„ þá er það mis-
skilningur; þessir aðiljar liafa
aklrei nefnt það við mig), en
við alþýðumenn (við, segið þér,
og sem liélt þér væruð ein-
faldur, en svo eruð þér tvöfald-
ur eða meira; þér segið al-
þýðumenn, svo þér hafið auð-
vitað fengið lánaða ritvélina,
þvi slík tæki eiga alþýðumenn
ekki) gerum það nú samt (ja.
þó það væri) og þegar þér
gleymið sona ávirðingum Sig.
Ein„ þá förum við (eruð þér
einn, margfaldur, eða liafið þér
umboð frá öðrum?) að taka
lítið mark á pistlum yðar (úr
því þér eru útvarpshlustandi, þá
er þetta alveg sjálfsagt, því þá
eigið þér að mynda skoðun yð-
ar sjálfur og kæra yður kollótt-
ann um mig).
Útvarpshlustandi og Yísis-
kaupandi (nú, þér voruð þá
ekki nema tvöfaldur) “.
Þetta er vitanlega alveg hár-
rétt, að það er vítavert, að þctta
hefir komið fyrir síra Sig. Ein.,
en „br“ hefir ekki átalið það
vegna þess, að það gerðist áður
en hann fór að skrifa þessar
greinar. Það má alveg fullvissa
„Útvarpshlustanda og Vísis-
kaupanda“ um það, að „hr“
liefir fulla einurð á því að segja
það, sem honum býr í brjósti, og
ef síra Sig. Ein. skyldi verða
eitthvað á, þá verður ekki lilífst
við hann frekar en aðra. En
Jiess má geta, að verði einhverj-
um eitthvað á, er það lioniim
engin afsökun, að öðrum hafi
lialdist uppi sama átölulaust. —
Annars skal „br“ stinga þvi að
bréfritaranum, að skrifa í guð-
anna bænum undir víxla, sem
liann kynni að vilja selja í bönk-
unum, þó liann undirskrifi ekki
bréf, því annars verða þeir ekki
keyptir, og ef hann skyldi vera
óvanur að skrifa nafnið sitt, að
forðast þá eins og heitan eld að
skrifa nafn annara í ógáti.
br.
ÍÞRÓTTAMAL
Giiðmnodur Úfófs-
son formaðnr R.R.R.
Guðmundur Ólafsson, fja’rum
þjálfari í K.R., hefir af stjórn
Í.S.Í. verið skipaður formaður
K.R.R. fyrir árið 1939.
Félögin liöfðu tilnefnt livert
sinn mann sem formann ráðs-
ins, þar eð þau liöfðu ekki get-
að náð samkomulagi um neinn
mann. Þessir menn höfðu verið
tilnefndir: Stefán A. Pálsson
(Fram), Guðmundur Ólafsson
(K.R.), Einar Björnsson (Val)
og Guðjón Einarsson (Víking).
Stjórn f.S.Í. tók lokaákvörðun
í málinu í gærkveldi. Lá þá fyr-
ir hréf frá Fram, þar sem félag-
ið lýsti yfir því, að það styddi
GuðmundÓIafsson til formanns,
þar sem Stefán A. Pálsson gæfi
ekki kost á sér.
frestað i þrjár viknr.
Þing knattspyrnumanna var
sett kl. 8Y2 i gærkveldi. Á þing-
inu var mælt öll stjórn í. S. í„
K. R. R. og sjö fulltrúar frá
hverju knattspyrnufélagi. Auk
þess sálu þingið tveir fulltrúar
frá Dómarafélaginu.
Fundarstjóri var kosinn Arre-
boe Clausen, en ritari Adolf
Björnsson og vararitari Brand-
ur Brynjólfsson.
Allmörg mál voru til umræðu
á þinginu og risu deilur nokkr-
ar uin sum þeirra, þ. á m. reglu-
gerð K.R.R. frá 9. febrúar 1938.
Vai’ þess vegna borin fram til-
laga á þá leið, að þinginu yrði
frestað um þrjár viluir og fimm
mannanefnd kosin, er endur-
skoðaði reglugerðina og leggi
fram álit si'tt ekki siðar cn viku
áður en þing konii saman á ný.
Þessir menn eru í nefndinni:
Ólafur Þorvarðsson (Fram),
Sigurjón Pétursson (K.R.), Frí-
mann Helgason (Val) og Gísli
Sigurbjörnsson (Víking). For-
maður Knattspyrnuráðs, Guð-
mundur Ólafsson, þjálfari, er
fimti maður i nefndinni.
Að lokuni var tillaga samþykt
þess efnis, að þing jknattspyrnu-
manna samþykki að fela K.R.R.
að sjá um, að knattspyrnukapp-
leikur verði háður í bænum til
ágóða fyrir aðstandendurþeiri’a,
er fórust
„Ólafi“.
með togaranum
Víkingar, munið æfinguna i
kvöld kl. 9. Mætið allir og
stundvíslega.
*
K.R.-ingar vinna af kappi við
liið nýja íþróttahús — íshúsið
-—- sem bærinn liefir leyft félag-
inu not af. Unnið er mest í
þegnskylduvinnu og liafa félag-
ar sýnt mikinn áhuga fyrir að
koma húsinu í lag, t. d. voru 40
K.R.-ingar við vinnu þar s. 1.
sunnudag. Var það ánægjulegt
að sjá hóp þennan vinna þannig
að áhugamáli sínu.
Jún Hsrmannsson
úrsmiður
sjötugur.
Jón Hermannsson er fæddur
11. nóv. 1868 að Barðsnesi í
Norðfirði. Hann er af góðum
ættum kominn. Hermann gamli
í Firði er margir Austfirðmgar
hinir eldri, kannast við, var
föðurarfi Jóns. Ólst hann þar
upp.
Ilann lærði úrsmíði lijá Ste-
fáni Th. Jónssyni, í Seyðisfirði,
en síðar i Kaupmannahöfn þar
sem liann tók meistarapróf i
iðninni.
Hingað til Reykjavíkur flutt-
ist hann laust eftir aldamótin
eða 1903 og liefir rekið úrsmíða-
vinnustofu hér síðan.
Það eru flestir á þessum aldri
farnir töluvert að láta á sjá, en
Jón er jafnan liinn sami létt-
lyndi, glaðværi unglingurinn.
Hvgg eg að fáir á þessu aldurs-
skeiði séu eins andlega liressir.
Hann fylgist vel með því er
gjörist með þjóð vorri og lætur
sig það miklu varða, ekki með
skvaldri og lirópum á fundum
og gatnamótum, heldur í kyr-
þeí.
Sá, er þetla ritar, hefir þekt
Jón meira og minna í 50 iár og
altaf er hann sami stranglieið-
arlegi maðurinn, er i engu má
vanim sitt vita. Eg mundi nú
ekki minnast á þetía, ef mér
fyndist þetta ekki vera lieldur
sjaldgæfir kostir nú á dögum.
Vona eg að Jón Hermanns-
son eigi mörg árin ólifuð enn
og óska honum allra heilla í
framtíðinni.
H. E.
Frú E. Göhlsdorf
les í kvöld kl. 8 upp úr sí'Öara
hluta Fausts. Upplesturinn er í há-
skólanum.
íslenskir samníngar-
menn I Oslo.
Kaupm.höfn 10. nóv. FjÚ.
íslensku samninganef ndar- *
mennirnir eru komnir til Nor-
egs. „Aftenposten“ i Oslo birtir
viðtal við IJarald Guðmundsson
fyrverandi ráðherra, þar sem
hann skýrir fná ýmsu, varðandi
atvinnulíf og viðskiftaliætti ís-
lendinga. Öll'blöðin í Oslo birta
langar greinar um sendinefnd-
ina og myndir af nefndarmönn-
u m. í viðtali við „Tidens Tegn“
skýi’ir Sveinn Björnsson sendi-
lierra frá þvi, að ef samning-
arnir dragist mjög á langinn, þá
muni þeim verða lialdið áfram
í Reykjavik eftir áramót. Við-
ræður beggja nefnda, hinnar js-
lensku og liinnar norsku fara
fram i utanríkismálaráðuneyt-
inu norska. íslenska nefndin
liefir orðið að taka sér dvöl á
Ilotel Holmenkollen vegna
verkfalls þess sem starfsmenn
gistihúsa og gildaskála hafa
gert í Oslo.
FORSETAKOSNING
í TYRKLANDI.
Einkaskeyti til Vísis^
Lcndon í morgctn.
Tyrkneska þjóðþingið kom
sarnan í morgun og- mintíst
Karnals Ataturks, er dó í gær-
morgun, en að því búnu var
nýr forseti kosinn.
Fyrir valinu varð Ismet
pasha, hershöfðingi. Hann er
fæddur 1884 og gekk í
Tyrkjaher 1903. Hann tók
þátt í Ungtyrkjauppreistínni
1908 og barðist í heimsstyrj-
öldinni við ágætan oi-ðstfr.
Síðan gekk hann í Þjóðernís-
flokkinn og skipulagði hann
að mjög ntiklu leyti. Árið
1922 varð Ismet pasha utan-
ríkismálaráðherra og' árið
1924 varð hann forsætisráð-
herra og' gegndi því embætti
um 13 ára skeið.
Hann var nánastí sam-
verkamaður Kamals um 10
ára skeið og hafði með hönd-
um framkvæmd 5 ára áætl-
unarinnar.
Núverandi forsætisráð-
herra heitir Jalalbayer.
United Press.
Vextir af banka-
vaxtabrétum?.
Athygli þeirra, er eíga hanka-
vaxtabréf Landslianlcans (veð-
deildarhréf) eða hafa þau undir
höndum, skal vakin á því, að
vextir af bréfum þessum era
að eins greiddir til gjaMdaga
þeirra. Lista um útdrátí hréC-
anna geta menn fengið hjá
bankanum og útihúum hans.
Þeir munu eiimig vera til hjá
flestum sparisjóðum og hrepp-
stjórum landsins. (FB).
Mót AjnkrnnarkTenns
á íslanól 1939.
Kaupmannahöfn 10. nóv. FÖ.
Mót hjúkrunarkvenna 1
Kaupmannahöfn liefir ákveðið
að leiga norska skipiS „Berg-
ensfjord“ til jiess að flytfa nor-
rænar hjúkrunarkonur á hjúkr-
imarkvennamótið á Islandi £
júlí 1939. Ráðgert er að í förinnl
taki þátt 700 hjúkranartonur
frá Norðurlöndum. Dveljíst 5
daga í Reykjavik og fari síöan
til Akureyi-ar.
Bretar sigra Norðmenn.
Osló, 10. nóvemher.-
Bretar og Norðmenn keptu I
knattspyrnu i Newcastle í gær»
Bretár sigiuðu með 4:0. —
Áliorfendur voru 40.000. NRP.-
FB.
Stiídentafélag Reykjavíkiip
og Sænsk-íslenska félagiife
Svíþjóð
efna til sameiginlegs skemtikvOlds
á stúdeiitagarðinum annað kvöld. Skemtunin liefst kl. 8l/z
stundvíslega — og flytur þá
Fríherra von Schwerin
erindi um stúdentalíf í Uppsölum og Lundi. Ennfremur verður
skemt með íslenskum og sænskum stúdentasöngvum (tvísöng-
ur, kvartett og hópsöngur). — Að lokum verður dans stígínia
fram eftir nóttu. —
Aðgöngumiðai* á 2 kr. verða seldir í Stúdentagarðinum vH5
innganginn. —-
Félögum Stúdentafél. Reykjavíkur og sænsk-ísl. fél. er heim-
ill aðgangur með gesti sina.
Menn eru beðnir að mæta stundvíslega vegna takmarkaðs
húsrúms.