Vísir - 05.12.1938, Blaðsíða 5

Mánudaginn 5. desember 1938. V 1S III 5
Sundmótið :
]óis oo logl seltii hvor sitt mei.
Úrslitin á Sundmótinu í Sundhöllinni í gær uröu þau, að
Jónas Halldórsson setti nýtt glæsilegt met í 50 m. baksundi og
synti á mettíma 50 m. með frjálsri aðferð, en Ingi. Sveinsson
setti nýtt met í 100 m. bringusundi.
50 m. frjáls dðf., karlar:
1. Jónas Halldórsson 27.8 sek.
2. Edvarð Færseth, Æ. 28.5 —
3. Halldór Baldvinss. 28.7 —
4. Svanberg Haraldss. 29.0 —
25 m. frjáls aðferð, telpur
innan 12 ára.
1. Halldóra Einarsd. 23.5 sek.
2. Dagbj. Guðbrandsd.25.0 —
3. Ingibj. Steindórsd. 25.2 —
iO m. frjáts aðferð, drengir
innan 16 ára.
1. Jón Baldvinsson 30.4 sek.
2. Randver Þorsteinss. 34.5 —
3. Rafn Sigurvinsson 36.4 —
100 m. bringusund kvenna:
1. Þorbjörg Guðjónsd. 1:38.9
2. Hulda Jóbannesd. 1: 41.5
3. Betty Hansen 1: 44.0
50 m. baksund, karlar:
1. Jónas Halldórsson 35.0 sek.
2. Guðbr. Þorkelsson 39.6 —
3. Einar Kristjánsson 41.9 —
Tími Jónasar er nýtt ísl. met.
Gamla metið, sem Jón D. Jóns-
son átti, var 36.6 sek. (Það var
mishermi í blaðinu á laugar-
60 ára*
Fáir trúa þvi, sem sjá Stefán
Stefánsson í dag, að hann eigi
sextigu vetra að baki. Ennþá er
hann allra manna léttastur í
.spori, hugreifur og baráttufús.
Slíkt er einkenni ungra manna.
Stefán er landskunnur maður
og það mun ekki ofsögum sagt,
að fáir íslendingar eru víðar
kunnir erlendis en bann, sér-
staklega í hinuin enskumælandi
beimi. Hann á vini og kunningja
bvarvetna í binu breska heims-
veldi. Stafar þetta af starfsemi
lians sem leiSsögumaður út-
lendinga hér um fjörutíu ára.
skeið. Stefán hefir unnið merki-
legt starf á þessu tímabili. Hann
hefir fylgst með og unnið að
þeirri gerbreyting, sem orðið
Iiefir á ferðalögum hér á landi
síðan um aldamót. Hann ritaði
á ensku fyrir nál. 30 árum
fyrslu handbók, sem gefin hef-
ir verið út um ísland fyrir er-
lenda ferðamenn. Sú bók var
gefin út í 2. útgáfu 1930. Er
bún tvímælalaust bésta bók, er
gefin hefir veriö út um tsland
sem handbók fyrir ferðamenn.
Stefán hefir verið leiðsögu-
maður flestra liinna tignustu
Englendinga, sem hér hafa
kornið síðuslu áratugi. Hafa
þeir allir gerst miklir vinir hans
og borið víða hróður lians fyrir
dag, að hann væri meðal þátt-
takenda).
100 m. bringusund, karlar:
1. Ingi Sveinsson 1:21-6
2. Edvarð Færseth 1:30.3
3. Ingi Lövdal 1: 34.2
Tími Inga Sveinssonar er nýtt
ísl. met. —• Gamla metið, sem
hann átti sjálfur, var 1 mín.
23.2 sek.
Mótið fór prýðilega fram í
alla staði, og gekk greiðlega.
Þó finst mörgum einnar end-
urbótar þurfa við, en það er á
tímatilkynuingum til áhorf-
enda. Eru þær skrifaðar með
krít á töflu, sem síðan er liengd
upp, fyrir áhorfendur að lesa.
En tafla þessi er of lítil og krít-
in of grönn, til þess að tölu-
stafirnir geti verið vel læsileg-
ir fyrir áhorfendur framarlega
í húsinu. Kannske mætti þó
bæta úr þessu með þvi að
sleppa nafninu, en skrifa að-
eins brautarnúmer og tíma. Og
krítin verður að vera feitari.
Áhorfendur voru margir, og
húsið alveg fult. Er leiðinlegt
að liúsrúm skuli ekki vera
meira en er.
dugnað og afburöa þekkingu
um alt, er Island snerlir. Fáir
menn eru nú jafnkunnugir
landinu og liann, enda eru ekki
margir þeir staðir, sem hann
liefir eklti séð og ferðast um.
Stefán er enginn venjulegur
förunautur ferðamanna. Hann
er sá leiðsögumaður, sem á öllu
veit skil og ber virðingu fyrir
landinu, sögu þess og menningu.
Stefán er vitur rnaður og allra
manna fróðastur og svo minn-
ugur á alt, sem hann hefir heyrt
og lesið, að furðu sætir. Hann
er skapmikill og skapfastur.
Hann er skrumlaus og engin lof-
tunga, hver sem í hlut á. Er það
einkenni þeirra, sem hreinlynd-
ir eru og vinfastir. Hann hefir
engi veifiskati verið í skoöunum
sínum um æfina og fer þar sem
um aðra skapgerð hans.
Yinir hans munu í dag árna
honum allra heilla.
Tveir
híBstaréttardfraar.
I morgun kvað Hæstiréttur
upp tvo dóma og staðfesti und-
irréttardómana í báðum mál-
unum: Valdstjórnin gegn Ein-
ari Pábna Einarssyni, Grjóta-
götu 7 og Valdstjórnin gegn
Fred Dale, breskum togara-
skipstjóra.
Einar P. Einarsson var
dæmdur fyrir áfengislagabrot,
en bann befir meira en 20 sinn-
um verið dæmdur fyrir brot á
þeim lögum, svo og öðrum.
I undirétti var E. P. E.
dæmdur í 30 daga fangelsi og
1500 kr. sekt, eða 55 daga fang-
elsi, sé sektin ekki greidd. —
Þenna dóm staðfesti Ilæsti-
réttur.
Togaraskipstjórinn var
dæmdur í 21.500 gullkróna
sekt og 300 krónur í málskostn-
að. Sækjandi var Péíur Magn-
ússon og verjandi Lárus Fjeld-
sted.
Kristjði GuOifiundsson )
skósmiður
Það verður enginn béraðs-
brestur, þó að umlcomulítill
maður ljúki æviskeiði sínu
liérna megin grafar, bjóði góð-
ar nætur og bverfi inn á dular-
Iöndin. En oftast nmnu þó ein-
bver mannanna börn búa við
söknuö og liarm, er engill dauð-
ans gengur um garð, en vinir
og frændur leggja á þá vegu,
sem allir verða eitt sinn að fara,
voldugir jafnt sem veslir og
smáir, ríkir sem órílcir. — Kr.
G. var elclci meðal þeirra, sem
miklir eru fyrirferðar eða spor
marka í þjóðlífinu, en ættmenn
hans og kunningjar finna sár-
an til þess, að nú er sá horfinn
sem marga gladdi og mörgum'
skemti, þó að sjaldan eða aldrei
gengi heill til skógar.
Kristján Guðmundsson fædd_
ist 12. dag marsmánaðar 1888
og varð því rétt fimtugur. Voru
foreldrar lians Guðmundur
bóndi Guðmundsson í Deild á
Akranesi og kona hans Krist-
jana Kristjánsdóttir. Varð þeim
sjö barna auðið og eru fimm
þeirra enn á lífi. Guðmundur í
Deild var kunnur maður i sinni
tíð, greindur í besta lagi og á-
liugasamur um margt, mikill
glaðværðar-maður. Hann er nú
látinn fyrir allmörgum árum,
en frú Kristjana er enn á lífi,
meira en liálf-niræð, og dvelst'
hjá dóttur sinni og tengdasjmi
aö Galtafelli hér i bæ. Ber hún
vel ellina, hefir fótavist dag
hvern og les mikið sér til skemt-
unar. Hefir og alla tið haft yndi
af bókum.
Kristján heitinn var lítt til al-
gengra starfa fallinn, og varð
því að ráði, að hann lærði hand-
iðn noklcura. Kaus hann skó-
smíði, lauk námi og gerðist síð-
an skósmiöur hér í bæ. Þótti
hann vandvirkur og góður við-
skiftis. Og áður langt um liði,
hafði bann lcomið sér upp litlu
íbúðarbúsi og bjó þar siðan
með móður sinni, uns bún varð
frá störfum að hverfa fyrir elli
salcir. Fór bún þá til frú Sess-
elju dóttur sinnar, en hann
íluttist til Borgarness skömmu
síöar. Og þar mun hann hafa
átt heima síðustu árin, hjá syst-
ur sinni einni, sem þar er bú-
sett. Og enn stundaði hann iðn
sína, eftir því sem lieilsan leyfði.
Kristján Guðmundsson var
gáfaður maður, slcemtinn í við-
ræðum, óvenjulega hnittinn í
svörum og orðheppinn, sí-glað-
ur og hrókur alls fagnaðar.
Þótti öllum gott meö honum að
vera og höfðu kunningjar hans
miklar mætur á honum. En þó
að hann væri glaður með glöð-
um, er ekki ósennilegt, að hann
hafi löngum borið harm í sinni,
því að lílcami lians var all-mjög
bagaður frá fæðingu. Mcga
beilbrigðir vart slcilja hvilík
þjáning það muni vera og ævi-
raun að hafa verið sendur inn í
þessa köldu veröld i van-gerð-
um lílcama.
En svo segja þeir, sem vel
mega um það vita, að Kristján
heitinn liafi aldrei kvartað yfir
blutslcifti sínu. Hitt veit enginn,
bvers liann kann að liafa sakn-
að eða hvað sál hans hefir liðið
á einverustundum. — Hann bar
ekki bug sinn á torgin. —
P. S.
Ilr mmMm
JflBflSfSlBllBJS^
Á kauphöllinni i London eru
slcráð þessi skuldabréf íslenska
ríkisins:
Lán 1921 5% (30 ár)
Lán 1930 5y2% (40 ár)
Lán 1935 4% (35 ár)
Núverandi gengi þessara
bréfa er 100—105 fyrir lánin
1921 og 1930, en 92—95 fyrir
lán 1935.
Keflavik 10 ýsur og 3 löngur,
sem nefndur kaupmaður Storm
í Hafnarfiírði bafði neitað að
lcaupa.
Vestur-Islendingur, sem kom
hingað fyrir nokkrum dögum,
liafði með sér að utan nolckra
fjárhæð í íslenskum seðlum.
Stafar það vafalaust af ókunn-
ugleika bans á hinum nýju lög-
um um gjaldeyrisverslun. Sagt
er að bann sé alfluttur hingað
og liafi haft aleiguna með sér.
Samkvæmt fyrri reynslu hér í
þessum efnum er liklegt að ís-
lensku seðlarnir (3000 kr.)
verði geröir upptækir. Eru það
kaldar kveðjur. I sumar kom
liingað frægur danskur leikari
og hafði með sér talsverða f jár-
bæð í íslenskum seðlum. Þeir
seðlar voru ekki gerðir upptæk-
ir. Hver er inunur á Vestur-ís-
lendingnum og leikaranum frá
sjónarmiði laganna? Annars er
vert að geta jiess, aö ísland er
að hlcindum eina landið í heirn-
inum, sem leyfir sér að gera
upptæka sína eigin seðla, ef
lcomið er með þá utanlands frá.
á vörur sínar? Það er öfréðegt.
Hvað segir verðlagsnefndua nm
þáð?
Sykurframleiðslan í Evropu
er áætluð 9.517 miljón k3ó 1938
en var 9.675 miljón Icílð 1937.
Mest er framleiðslan í þessum
löndum:
Rússland ..... 2500 mílj. kg-
Þýskaland...... 2190 — —
Frakkland...... 950 — —
Téklcóslóvakia .. 645 —
I síðasta mánuöi tók Kanada
lán í Bandarikjunum, sem svar-
ar 175 miljónum króna, tfl 30
ára, og greiðir i vexti 3%. Sýn-
ir þetta meðal annars aS náin
samvinna i viðskiftum og fjár-
málum er að takast með þess-
um tveimur rikjum. Einhvem-
tima hefði það þótt tíðindum
sæta ef enskt sambandslanci
liefði boöið út stórlán annars-
staðar en i London.
„Grand Canyon“ í Colorado f
Ameríku er 350 km. á Iengd,
15—20 km. að breidd og á 8©
km. löngn svæði er bún 6300
fet á dýpt.
Ritfangakaup Bandarikjat-
stjórnar nema árlega 1 milj. og
350 þús dolfera.
Þjóðgarðarnir i Randaríkj-
unum eru stærri að flatarmaS
en þessi þrjú fylki samanlögð;
Connecticut, New Hampshire
og Vermont. Þau eni samfals 61
þús. ferkílóm. að stærð.
Barnabæku r %
Éinn dagur úr æviShiríey
Temple. Þýðing eftnr
Steingrim Arason. Með
mörgum fiallegum myndr
um. —
Mjallhvít. Með stórum
myndum eftir frú Bar-
bara W. Árnason. —
Rauðhetta. Með myndum
eftir Stefán Jónsson. —
Kóngsdóttirin sem svaf i
100 ár. (Þyrnirós). Með
myndum eftir Tryggva
Magnusson. —
Dvergurinn Rauðgrani. 100
myndir, eftir G. Th.
Rotman. —
Alfinnur álfakóngur. 120
myndir, eftir G. Th.
Rötnian.
I enska blaðinu Daily Mirror,
17. sept. sk, segir einn af starfs-
mönnum blaðsins frá því, að
þá fyrir skömmu hafi hann
fundið að máli nafnkunnan Is-
lending, sem hann nafngreinir,
og segir að erindi hans til Eng-
lands sé það, að reyna til þess
að fá skip leigt, sem nota skuli
til þess að flytja slcemtiferða
fólk frá Norðurlöndum til Is-
lands.
Svo lieldur blaðamaðurinn á-
fram frásögninni af viðræðun-
um:
„Þér, Bretar, sem ófriðar-
hættan mæðir nú svo mjög á“,
sagði hann við mig, „virðist
liugsa, að smárilcjum, eins og
íslandi, lcomi þetta mál ekkert
við, en ef til ófriðar dregur, þá
verð eg að útvega til leigu alls-
lconar skipakost — þvi að skip
getum við ekki fengið, hvorki
á Norðurlöndum né á Islandi,
— til þess, að flytja matvæli
lianda þjóð vorri, bæði frá
Kanada og Bandaríkjunum.“
Montague Norman heitir for-
maður Englandsbanka. Hann
er stundum kallaður „ósýnilegi
maðurinn í City“ sökum þess,
að liann lætur lítið á sér bera.
Gert er ráö fyrir að hann verði
bráðlega endurlcosinn formaður
bankans í 20. skifti. Slíkt hefir
aldrei lcomið fyrir i sögu Eng-
landsbanlca, að sami maðurinn
liafi í tuttugu ár samfleytt verið
formaður. Mr. Norman er einn
voldugasti maður Bretaveldis.
Áhrif hans standa víða, jafnvel
liér úti á íslandi verðum vér
jjeirra varir.
Árið 1699 bað danskur lcaup-
maður, Knud Storm, almenning
þess á Kálfatjarnarþingi, að
gefa sér vottorð um góða hegð-
an og frómleg viðskifti. Það
félck hann. En á sama þingi lét
hann húðstrýkja grimdarlega
mann að nafni Hólmfast Guð-
mundsson, fyrir að selja í
Verðlagsbftfndin er tekin til
starfa. I lienni eru tveir menn
kunnugir verslunamiálum. —
Meiribluti hennar „samanstend-
ur“ af málarameistara, nýbök-
uðum lögfræðing og skrif-
stofustjóra skipaútgerðar. —
Þeir eru ókunnir , öllum
yerslunarliáttum. Fyi*sta verk
þeirra var að setja bá-
marksverð á nýja og þurkaða
ávexti. Sá galli er á gjöf Njarð-
ar, að innflutningsleyfi fyi*ir
þurkuðum ávöxtum hefir ekki
fengist í heilt ár. Neytendum
verður þvi að litlu liði, að tak-
mörkuö er álagning á vöm sem
er og verður ófáanleg. En
hvemig er með álagningu
Grænmetisverslunarinnar? Er
það rétt að hún leggi 50—70%
flð<0>7 íf'j.
Látið ekki hjá líða að tryggja
vöpup, innbú og aðra muni hjá
EAGLE STAH INSURANCE CO.
Aðalumbodsmaðup:
Garðar Gíslason
Sími 1500,