Vísir - 30.12.1938, Blaðsíða 4

V I S I R
á ný, á þann liátt að allieimsat-
íhygii vekti, fyrr en á Locarno-
ffáðstefmmni 1925—1926, er
dr. Stresemann, sem nú er svo
mög fyrirlitinn í I>ýskalandi,
bar fram kröfur um, að nýlend-
mniim yrði skiJað aftur. F>ar
næst —og þar til nú liefir verið
Mjótí um þessar lcröfur. En
imeiSal þeirra manna, sem liafa
gerí þessar kröfur að uxntals-
efni á siðari árum eru: Dr.
Seitr-, fyrrverandi ríkisstjóri í
ÍJýskn Suður-Afríku, en það var
Sharm, sem stofuaði „Iíolonial
Reíchsarbeitsgeineinscliaft“,
sem vanalega er kallað Ivorag.
■— dr. Schaclit, Hngenberg, von
Papen, von Neui-atli og síðast
cn ekki sist núverandi ríkis-
iialdari í Bayem Ritter von
Epp,
Ein eitt höfuðvandamál yfir-
standandi tíma varð málið
ekki, fyrr en Hitler liafði end-
turreist herveldi Þýskalands.
Hér er vert að vekja atliygli á
þvi, að ef litið er á sjónarmið
Hitlers eftir þvi, sem liann lýsir
jþeim 1 bók sinni „Mein Kampf“,
Eiljóta. menn að komast að
sömu niðurstöðu, að því er ný-
lendurnar snertir og við atliug-
anir á skoðumim og stefnu Bis-
marks um sama efni.
Hitler kemst nefnilega að
orði á þá leið, að Þjóðverjar
eigi eklci að léitast við að fá ný-
Sendur til þess að leysa þetta
vandamál (livar koma slcyldi
fyrir þeim Þjóðverjum, sem
þurfti að sjá fyrir dvalarstað til
fframhúðar og atvinnu) og við
Ward Price, fréttaritara Daily
Mail sagði hami (í ágúst 1934):
,,”Þýskaland óskar ekki eftir
nýlendum. FjTrverandi nýlend-
ur Þýskalands i Afrílcu reynd-
ust þvi útgjaldafrekt ólióf“.
Hitler hefir nú telcið alger-
lega aðra stefnu. Hann hefir op-
ínberlega gerst talsmaður þess,
að krefjast nýlendnanna. Hann
var lengi á leiðinni og fór
krókaleiðir, þar til hann komst
á þessa slcoðim og setti sér það
mark, að Þýskaland skyldi fá
nýlendur sínar aftur. Frá því
árið 1'936 hefir Iiann vikið að
málinu í næstum öllum hinum
mikilvægari ræðum sínum. Þ.
31. jánúar 1936 sagði hann i
ræðu sinni í Ríkisdeginum, að
krafan um endurheimt ný-
lendnanna yrði að sjálfsögðu
endurtekin þar til hún næði
fram að ganga.
Hann hreyfði málinu einnig,
þegar umræðurnar liófust um
Télckóslóvakíu milli hans og
Cliamberlain. Þegar í fyrstu við-
ræðu þeirra í Berchtesgaden
minlist hann á kröfurnar — og
lét ótvírætt í ljós hverjar þær
væri í Godesberg, nóttina áður
en Chamberlain fór heim. Þá
sagði hann að ógerlegt yrði að
leysa vandamál Evrópu til
fullnustu, nema ]>etta mál yrði
leyst á viðunandi hátt. Hann
sagði, að málið mundi ekki
verða styrjaldarefni — og eftir-
lætur mótaðilanum að hefjast
handa um lausn málsins.
Þýskaland óskar fyrst og
fremst viðurlcenningar á þvi, að
það eigi rétt til þeirra nýlendna,
sem það misti, er Versalasamn-
ingarnir voru gerðir — og að
það óski ekki eftir að fá umráð
yfir nýlendum eða nýlendu-
svæðum, sem með réttu til-
lieyri öðrum.
Þjóðverjar halda því fram ■—
„á pappírnum“ -— kröfum um
allar sínar gömlu nýlendur, en
í reyndinni eru það að eins ný-
lendurnar í Afríku, sem krafist
er. Þýskaland telur sig eklci
nægilega öflugt sjóveldi til þess
að vernda samgönguleiðina til
Nýju Guineu, en hinn þýski
hluti eyjunnar er nú undir um-
boðsstjórn sem Ástralía fer
með — og um Kiao-chow er
aldrei talað, og heldur elcki er
húist við, að þeir muni hreyfa
við endurheimt eyja þeirra í
Kyrrahafinu, sem Japanir fengu
umboðsstjórnarréttindi yfir. 1
ræðu sinni í Rikisdeginum 20.
fehrúar í ár lét Hitler ótvírætt i
Ijós, að Þýskaland gerði engar
kröfur í Austur-Asíu.
Það eru Afrikunýlendurnar,
sem alt snýst um, og verður nú
að því vilcið í næstu grein
hverja þýðingu nýlendurnar þá
liöfðu fyrir Þýskaland, fjár-
liags- og viðskiftalega, og einn-
ig sem lönd til þess að laka við
þeim hluta þjóðarinnar, sem of
þröngt var um lieima fyrir. —
(Þýtt).

Sigurður Jónsson kaupmaður
verður jarðsunginn frá dómkirkjunni laugardaginn 31.
desember, og hefst athöfnin lcl. 1 e. li. með húskveðju að
heimili hins látna, Vatnsstíg 16.
Aðstandendur.
Himalajaförm. — Útgefandi
Þorst. M. Jónsson. Akur-
eyri.
Þetla er fimta ritið í „úrvali
úr heimsbókmentum barna og
unglinga“ sem Þorsteinn M.
Jónsson hefir gefið út. Höfund-
ur liennar er Hans Quelling, en
þýðendur Jóhannes úr Kötlum
og Sigurður Thorlacius. Bókin
er gefin út með meðmælum
skólaráðs barnaskólanna og
þarf fráleitt frekari „vitna“ við,
að bókin sé valin af betri end-
anum. Bók þessi liefir mikinn
fróðleik að geyma og er hin
skemtilegasta aflestrar. Til ]>ýð-
ingarinnar liefir verið vel vand-
að. 1 stuttu máli: Unglingabólc,
sem ánægja er að mæla með, og
fróðleilcsfús ungmenni munu
grípa við fegins liendi.
Foreldrablaðið
(5. árg. 16. des.) er nýkomið út.
Efni: Sigurður Tliorlacius:
Námsbækurnar og skólinn. —
Hallgrímur Jónsson: Yfirlit.
Sigurður Magnússon: Eftirtelct-
arverð nýmæli. Jónas B. Jóns-
son: Skólinn — heimilið. Stein-
grímur Guðmundsson: Ríkisút-
gáfa slcólabóka. Frá skólunum.
Árni Þórðarson: Auraþörf
barna í þágu skólans. Sigurður
Helgason: Nýjar bækur um
uppeldismál. Slcúli Þorsteins-
son: Skemtanir. Gisli Jónsson:
50 ára afmæli. — Foreldrablað-
ið innilieldur að þessu sinni
sem endranær fjölda margar
þarfar hugvekjur. Væri æslci-
legt að blaðið kæmist í liendur
sem flestra foreldra.
VlSIS KAFFIÐ
gerir alla glaða.
Nýr
fiskur
í öllum úísölum
tl ■ .látltt'xl c! ' Í'AÍ ’jfiv
Jðns og Steingríms
á morgun.
Geriö svo vel og
pantið í kvöld.
pÆR
REYKJA
FLESTAR
TE.OFANI
tnwwnt!
GULLARMBANDSÚR, lítið,
hefir tapast á Þorláksmessu-
kvöld. A. v. á. eiganda. (362
GLERAUGU töpuðust 18. des.
í dómkirkjunni og grár fingra-
vettlingur með 25 eyring í, á
jóladaginn. Finnandi gjöri svo
vel og skili þessu til kirkjuvarð-
arins. Fundarlaun. (363
KltCISNÆDll
HERBERGI óskast, lielst i
austurbænum. Uppl. í sima
5272, milli lcl. 5 og 6. (566
LÍTIÐ herbergi til leigu Vita-
stíg 9 (timburhúsið). (567
HERBERGI til leigu Egils-
götu 32. Simi 1579.______(572
FORSTOFUSTOFA á fyrstu
liæð til leigu 1. janúar. Uppl. á
Óðinsgötu 14 B, uppi. (573
kvinnaJS
Atvinna
Nokkurar duglegar stúlk-
ur, vanar vörpuhnýtingu,
geta fengið atvinnu nú þeg-
ar. Uppl. h já Guðlaugi Ingi-
mundarsyni á Netastof-
unni, Klapparstíg 1.
H.F. HAMPIÐJAN.
LÁTIÐ olclcur lireinsa og
smyrja reiðhjól yðar og geyma
það vfir vetiu inn. —- örninn,
Laugavegi 8 og 20 og Vestur-
götu 5,_______________(219
TEK NÖKKRA hreinlega menn
í þjónustu. Uppl. á Vesturgötu
24, iiiðri. (564
STÚLKA sem saumað héfír
lcjóla, óskar að koinast að á
verkstæði um áramótin. Tilboð,
merkt: „R. E. R.“ sendist Vísi.
_____________________ (565
UNGLINGSSTÚLKA óslcast
strax Lindargötu 1 B. (574
FUNDIfC
?TÍLKyNN/NCM
St. DRÖFN nr. 55 og St. MÍN-
ERVA nr. 172 halda sameigin-
legan áramótafund með guðs-
þjónuslu á nýjársdag kl 2 e. h. í
Goodtemplaraliúsinu niðri. Br.
Ragnar Benedilctsson stud.
tlieol. prédikar. — Fundurinn
verður opinn fyrir alla reglufé-
laga og gesti þeirra. Menn ern
beðnir að hafa með sé sálma-
hækur. Fjölmennið og mætið
stundvíslega. (569
IKAtlPSKAPlJRX
NÝR smolcing til sölu. A. v. á.
______________________(568
RAFMAGNSOFN til sölu Ing-
ólfsstræti 23. Simi 5022. (571
REYKJAVlKUR elsta kem-
iska fatahreinsunar- og við-
gerðarverlcstæði, breytir öllum
fötum. Allslconar viðgerðir og
pressun. Pressunarvélar eru
ekki notaðar. Komið til fag-
mannsins Rydelsborg lclæð-
skera, Laufásveg 25. Sími 3510.
(287
BORÐIÐ á Heitt og kalt,
Veltusundi 1, Hafnarstræti 4.
Simi 3350._____________(356
PÚÐURKERLINGAR, Kín-
verjar, blys, rauð og græn ljós
og fleira. Hjörtur Hjartarson,
Bræðraborgarstíg 1. (520
BÆJARINS bestu bjúgu. —
Búrfell, Laugavegi 48. (224
ÍSLENSK FRlMERKI lcaupir
ávalt hæsta verði Gisli Sigur-
björnsson, Austurstræti 12 (áð-
in* afgr. Visis). (1QB7
KERRUPOKAR margar gerð-
ir fyrirliggjandi. Magni h.f.,
Þinghoílsstræti 23. (131
......... i ■ ,!■
DÖMtfKÁP'UÍÍ, drakfií* og
lcjólar, einnig ídísíconar bárna-
föt, er sniðið og mátáð, Sauma-
stofan Laugavegi 12 uppi, Inn-
gangur frá Bergstaðastrætí.
(344
HRÓI HÖTTUR og menfi hans— Sögur í myndum fyrir born. 255. BJÖRGUNARTILRAUN.

Litli-Jón seklátf smám saman dýþra — Komdu og hjálpaðu okkur, —Hjálpaðu mér hiklaust, að öðr- — Vertu rólegur, Litli-Jón, taktu
og dýpra. — Hvar ertu, Litli-Jón? hann er að sökkva í kaf. -— Það um kosti mun eg .... — Það er í hendurnar á mér. Það er öllu ó-
— Hérna, hjálp! er honum sjálfum að kenna, hann til einskis að hóta, hundurinn mun hætt um það, að við munum bjarga
fór út af götunni. verja mig. þér.
fíESTURINN GÆFUSAMI. 59
„Þér kunnið að taka bendingum, Barnes,“
«agði liún við liann, er þau voru liætt að dansa,
Laurita og Barnes, „en segið mér álit yðar á
nýtísku dönsum. Finst yður eklci, að það sé um
tóþárflega mikinn innileik að ræða?“
„Það er ékki hægt að kalla ]>að dans,“ sagði
Ardríngton lávarður þurlega. „En hitt er annað
mál, að væri eg á aldri Martin Barnes mundi eg
vefja tækifærin örmum, eins og hann.“
Lauríta hló við skyndilega og stöðvaði
grammófóninn i miðju lagi. Hún leit undan, er
hún sagði við Martin:
„Þér verðið að drelcka lcaffið áður en það er
fcalt — Það var rangt að draga yður Inn í þetta
alveg fyrirvaralaust.‘‘
Eftir nokkura stund fóru þau aftur að dansa.
En síðar gekk lafði Blanche með Martin um
ffiöllina og sýndi lionum málverkin frægu. Við
<enda langra ganga var eikarbekkur með l>aki
-og þar settust þau.
„Éruð þér orðnir ástfangnir í Lauritu?“ spurði
Jafði Blanche.
„Það held eg ekki,“ svaraði hann. „Hvers
vegna spyrjið ]>ér?“
Hún ypti öxlum.
„Eg veit eklci, nema það sé vegna þess, að þér
virtust breyttur í svip — hið steingervingslega
við yður livarf.“
„Kannske eg hafi gleymt mér“, sagði liann.
„Hún dansar fyrirtaks vel — og eg skemli mér
prýðis vel. Eg er sjaldnast í essinu mínu af
því, að eg er smeykur við að gera eilthvert
glappaskot“.
„Heimskingi“, sagði lafði Blanche. „Þér þurf-
ið engar áhyggjur að liafa — ef þér aðeins talc-
ið það í yður að vera dálitið öruggari“.
„Eg held, að það mundi eklci verða mér að
neinu liði, að reyna að tileinlca mér öryggi, sem
í rauninni er elcki til. Það er eins með dansinn
og annað í lífi minu“.
„Eg er nú hætt að skilja — viljið þér eklci
skýra þetta fyrir mér?“
„Jæja, eg slcal reyn'a að gera það“, sagði
liann. „Eg kemst elcki fram hjá þeirri staðreynd,
að það er mikill munur á Martin Barnes, sem
aðeins hlaut venjulega verslunarskólamentun
og varð svo sölumaður verslunarfirma — og
ylckur liinum. Herra Garnham hikar ekki við
að nota ýms tækifæri til þess að minna mig á
þennan mismun — og eg get sannast að segja
vel skilið afstöðu lians og skoðanir og ylckar
allra. Framkoma ylclcar er hin virðulegasta —
eðlilega virðuleg — ]>að er meðfæddur virðu-
leilci ef svo mætti segja og þrautfágaður í góðu
uppeldi — í stuttu máli, þið hafið á ykkur
menningarbrag, sem margar aldir þurfti lil að
slcapa. Mér mislíkar ekki neitt, að þið eruð
mér ofar i þessu. Eg verð að játa, að eg dáist
að ykkur fyrir fágun ylclcar og framlcomu. Það
er elcki við því að búast, að eg geti tileinkað
mér þennan menningarbrag“.
Hún hló, mjúklega, samúðarlega, og það var
vinsamlegt tillit í augum liennar. Það vaknaði
fjarstæðulcend löngun í huga hans — að kyssa
hina fögru liönd hennar, sem hvildi á bekkn-
uin við hlið lians — þessa liönd, sem var fögur
sem hendur Lauritu, en sá var munurinn, að
lafði Blanclie var þroskuð, viljasterlc, álcveðin
kona.
„Eg er sannfærð um, að þér þurfið engar á-
hyggjur að liafa“, sagði lafði Blanclie, „ef þér
ástundið að koma fram eins og yður er eðli-
legast. Það má vel vera að yður verði einhverj-
ar smáskissur á, en alt slíkt fyrirgefst nú á
dögum. Eftiröpun er lieldur aldrei neins virði.
Þér munduð aldrei geta horft á noklcurn mann
með sama kalda fyrirlitningarsvipnum og Ger-
ald stundum. Nei, í yðar sporum nnmdi eg á-
stunda að vera trúr sjálfum mér“.
„En setjum nú svo“, sagði hann skyndilega,
„að mér dytti í hug að ganga að eiga konu af
yðar stétt. Hvað mundu menn segja um ]>að?“
Hún liorfði á hann með undrun í svipnum
og nú fanst honum liún eins á svipinn og er hún
stóð í setustofu sinni og bauð hann velkominn.
„Og hvað er langt síðan er liugur yðar fór að
reilca í þessa átt?“ spurði lafði Blanche.
„Slikar liugsanir koma fram í hugann —
hljóta að koma fram fyrr eða síðar“, sagði
hann og forðaðist að svara spurningunni beint.
„Hafið þér aldrei Ii*úlofast?“
Hann kinkaði kolli.
„Eg og ein skrifstofustúllcan, ]>ar sem eg
vann, vorum trúIofuð“.
„Var hún lagleg?“
„Mjög fríð stúllca.“
„Þér liafið vart sagt henni upp, vegna þess,