Vísir - 12.05.1939, Blaðsíða 4

4
V 1 S I R
Föstudaginn 12. maí 1939.
VÍSIS
Andi
íþróttanna.
Gamail og gegn íþróttamaður
hefir sent Íþróttasíðunni grein
þá, sem hér fer á eftir. Verður
eigi betur séð, en að athuga-
semdir hans sé að ýmsu leyti á
rökum reistar og verðskuldi að
koma fyrir almenningssjónir:
I.
„Eg liefi alla tíð haft áiiuga
fyrir íþróttum. Á uppvaxtarár-
um mínum var hin góða og
gamla glíma aðaliþrótt okkar,
er þá voruxn að alast upp í sveil-
unx. En við strákarnir glímdum,
livar senx fundum Ixar samán,
meðal annax’s eftir spurningar
hjá prestinum, veturinn áður en
við vorum fermdir. Stundum
hittumst við á sunnudögum og
altaf var glímt. Og þessir sam-
fundir voru okkar besta skemt-
un. Við glímdum „bænda-
glímu“. Venjulega voru knástu
strákarnir gerðir að bændum.
Nú var það svo þarna, eins og
alls staðai’, þar sem kept er, að
ekki geta allir sigrað. En við
vorum ekki meiri menn en það,
að hver og einn lét sér vel líka
að lúta í lægx-a haldi. Þetla kann
að þykja ótrúlegt, eins og meta-
sýkin er orðin nú og vonskan
lijá þeim — sunxum að íxxinsta
kosti —- senx undir verða í ein-
hvex-ri kepni.
Nei, okkar liugsun var sú, að
þjálfast -—- ekki að sjálfsögðu
sú, að bex-a sigur úr býtunx. Þess
vegna koixx okkur altaf vel saxxx-
an, þess vegna reiddist enginn,
senx laut í lægra haldi. Allir
voi’u eiixs og bræður að lokimxi
glínxu, jafnt þeir, seixx liixastir
voi’u og fyrst féllu, senx hinir,
að xxxeðtöldumglíixxukongunuixx!
Eixgin vonska, ekkert stríð, eng-
in hefxxigirni, engin öfund! Allra
hugur einn og hiixn sami: sá að
þjálfast, verða stöðugt betri og
slyngari glimumaður. Vitanlega
reyndi hver og einn að standa
sem lengst — reyndi að halda
velli. En að nokkur maður slægi
á sig voixsku, þó að hann félli —
nei, það koxxi ekki til xxiála!
Svona voruni við sveitastrák-
arnir á þeirri tíð — svona mann-
aðir, svona skynsanxir. Og eg
vildi óska þess, að allir íþrótta-
menn voxra daga væri sama
sinnis. Þeir hefði gott af því.
Þeir eiga að temja sér fagrah
leik, en jafnframt að temja skap
sitt. Öll illindi á leikvangi og
meðal íþróttanianna bera vitni
um menningarleysi.
II.
Menn verða að hafa það hug-
fast, að íþróttii'nar eru fyrst og
fremst ætlaðar til þjálfunar og
menningar, en ekki til þess að
sjálfsögðu, að bera sigur úr být-
um í hverri viðureign. Auðvitað
eiga menn að leggja franx alla
getu á leikvelli, en öll viðureign
verður að vera skynsamleg,
drengileg og vonskulaus. Þegar
ilskan er hlaupin í spilið og of-
urkapp, verður oftast nær um
at að ræða, en ekki leik — síst
af ölíu fagran leik.
Eg heyri útundan mér, að nú
sé svo komið hér i bæ, eða
knattspyrnunni að minsta kosti,
að oft og einatt beri langmest á
ofurkappinu. Hvert og eitt félag
vill sigra — ekki að tala um
annað en að sigi'a! Þetta er ekki
andi íþróttanna. En ekki þarf
viða að leggja við lxlustir til að
komast að raun um, að bæði
sumum keppendum og mörgum
láhorfendum muni þykja alt
undir sigrinum komið. Þetta er
meira en lítið raunalegt.
Knattspyrnan á Knglandi.
League-kepninni er nú lokið og varð Everton íxxeislai’i, eiixs
og þegar var víst fyrir nokkuru, en Birmingham og Leicester
færðust niður í 2. deild. — Leikirnir á laugardag fóru svo:
Arsenal—Brentford 2:0; Aston V.—Mxddlesbrouglx 1:1; Black-
pool—Portsmouth 2:1; Chaltoxx—Preston 3:1; Chelsea—Bolt-
on 1:1; Grinxsby—Evei-ton 3:0; Leeds—Stoke 0:0; Manch. U.
-—Liverpool 2:0 og Wolverhaixxpton W.—Sunderland 0:0.
Heinia Heiman Mörk
L. U. T. J. U. T. J. G.—F. Stig
Everton 42 17 1 3 10 9 2 88—52 59
Wolverh. W. 41 14 1 6 7 8 5 86—39 53
Charlton 42 16 2 3 6 12 3 75—59 50
Middlesbro’ 42 13 2 6 7 11 3 93—74 49
Arsenal 42 14 4 3 5 10 6 55—41 47
Derby C. 42 12 6 3 7 9 5 66—55 46
Stoke C. 42 13 2 6 4 11 6 71—68 46
Bolton W. 42 10 5 6 5 7 9 67—58 45
Preston 42 13 1 7 3 13 5 63—59 44
Grimsby 42 11 4 6 5 11 5 61—69 43
Liverpool 42 12 3 6 2 11 8 62—63 42
Aston V. 42 11 7 3 5 10 6 71—60 41
Leeds 42 11 5 5 5 12 4 59—67 41
Manch. U. 42 7 5 9 4 10 7 57—65 38
Sunderland 42 7 7 7 6 10 5 54—67 38
Portsnxouth 42 10 4 7 2 13 6 47—70 37
Blackpool 42 9 4 8 3 12 6 56—68 36
Brentfoi'd 42 11 8 2 3 12 6 53—74 36
Iluddersfield 42 11 6 4 1 13 7 58—64 35
Chelsea 42 10 7 4 2 15 4 64—80 33
Birmingham 42 10 6 5 2 16 3 62—84 32
Leicester 41 7 7 6 2 14 5 48—80 29
U = unnir leikir; T = tapaðir; J = jafntefli; G = gerð mörk;
F = fengiix íxiörk.
Einn leik — Leicester (heinia) gegn Wolvei-h. — vantar, exx
hann getur enga verulega breytingu orsakað.
í fyrsta lagi vegna þess, að
leikurinn verður oft ófagur, ef
ofux'kappi er beitt og nxissir þar
með allan þaixn riddaraskap og
dreng'ilega ljónxa, sem yfir lion-
unx á að vera og þarf að vei-a,
til þess að hlutlausir áhorfendur
hafi hans full not og hafi ganx-
an af að lioi'fa á hann. Það er ó-
yndislegt og raunar ógei'ningur,
að horfa á ljótan knattspyrnu-
leik, þar sem ekki virðist unx
annað hugsað, en að sigra and-
stæðinginn — einhvernveginn.
En oft er það svo, að sá sem
tapar, hefir Ieikið betur og
drengilegar en hinn, senx sigur-
inn lirepti. Við sli'ákarnir (i
ganxla daga) miðuðum eiginlega
alt við fegurðina í glímunni. Við
einsetlunx okkur, að glima fall-
ega, drengilega, bolast ekki,
læra að verða bragðfinxir o. s.
frv., en létum ekki alt ganga út
á það, að verða ofan á. Og eg
get bætt þvi við, að sá okkar,
sem kraftana hafði mesta og
kom okkur oftast nær öllum
undir að lokum, var alls ekki
talinn besti glímumaðurinn —
og var það ekki heldur. Og hann
sætti sig við þann dóm — kann-
aðist við, að líklega væri hann
bragðfæn'i en sumir hinna,
kannaðist jafnvel við, að líklega
væri hann versti glínxumaður-
inn!
Svona var andinn þá! Við
skildum það ixiæta vel, strák-
arnir, að ekki geta allir verið
mestir. Og okkur var lika alveg
Ijóst, að tilgangur hins fábreytta
íþróttalífs okkar var sá, fyrst og
fremst, að þjálfast, — styrkjast,
efla vöðvana o. s. frv., en ekki
að bolast og níðast á öðrum,
ekki að hælast unx yfir sigri eða
slá á sig vonsku, þó að aðrir
sigruðu.
Svona var það á þeim dögum.
Og eg vildi óska þess, að allir
íþi’óttamenn þéssa bæjar og
þessa lands, hefðu það ávalt í
huga, að tilgangur íþróttanna er
þjálfun, sú þjálfun, sem gerir
líkamann hraustan og fagran.
Ekki sigrar að sjálfsögðu eða
met! Heldur þjálfun, fegurð og
drengileg viðureign!
Gamall glímumaður.
Einfættur iþrðttamaSar
H. Paulin, 32 ára gamall bíl-
stjóri í Sydney í Ásti'alíu, skorar
á lxvei'ii einfættan mann í lieixxxi,
að keppa við sig i íþróttum.
Paulin íxxeiddist á fæti er hann
var 9 ái-a gaixxall, slæmska
konxst í fótinn og varð að taka
liann af fyrir ofan hné.
Fáunx áruixx síðar fékk Paulin
vinnu í mjólkurbúi og yinnur
nú oft 16 tínxa iá sólarhring.
Aðaliþrótlagi’einar Paulins
eru cricket, handknattleikur,
hockey, tennis, sund, stökk og
kappakstur á mótorhjólum.
Paulin stekkur um 1.22 í há-
stökki, liátt á þi'iðja meter í
stangarstökki. Þá iðkar hann og
lyftingar.
U. P. Red Letter.
Maraþon-
lilaup.
Eitt „elsta“ Mai'aþonlxlaup i
heinxi er það, sem kent er við
Boston í Anxer. Það hefir farið
fi-anx árl. frá því árið 1897. Þátt-
takendur ei-u venjulega um 200
í þessu lilaupi og nietið í því er
2 klst. 31 min. 1.6 sek. Það var
sett árið 1933.
Sá sem hefir unnið oftast og
telcur enn þátt í lilaupinu er
prentari að nafni Clarence de
Mar. Hann er nú 50 ára að
aldri. Hann varð sigurvegari lár-
in 1911, 1922, 1923, 1924, 1927,
1928 og 1930. De Mar er sér-
staklega „hættulegur“ þegar
ofsahiti er í veðri.
U. P. Red Letter.
Adamlck læknaíur.
Íþróttasíðan skýi'ði frá því
fyrir nokkuru, að Jimmy Adam-
ick, aineríski hnefaleikarinn,
hefði verið talinn búinn að vera
senx hnefaleikamaður, þegar
liann varð að leggjast í sjúkra-
lxús eftir bardagann við Roscoe
Toles, 28. sept. s. 1.
Nú er hinsvegar talið, að hann
Myndin hér að ofan er af
Glenn Cunningham, einunx
besta lilaupara Bandaríkjanna
á milli-vegalengdum. Siðasta
nxet sitt setti hann 1. jan. s. 1.
fyrir Suðurríki U. S. A., hljóp
eina enska mílu á 4:10.7 mín.
Að baki Cunninghani sést Blaine
Rideout, annar góður lilaupari.
— Þegar C. var lítill drengur,
brendist liann svo á fótum, að
menn óttuðust að liann yrði
aldrei ’fær um að stíga i fæt-
urna framar.
17. júni mótið.
Á liinu almenna íþróttamóti
er háð verður á íþróttavellinunx
í Reykjavík þ. 17. júní verður
kept í eftirtöldunx íþróttagrein-
unx:
100 m. hlaupi,
400 — lxlaupi,
1500 — hlaupi,
5000 — lilaupi,
3000 — liindrunarlilaupi,
kringlulcasti,
kúluvarpi,
spjótkasti,
langstökki,
hástökki,
þrístökki,
stangarstökki.
Þálttaka óskast tilkynt í-
þróttafélagi Reykjavíkur, ekki
síðar en 10 dögum fyrir mót.
Á það skal bent, að byrjað
verður á hástökki i 1,55 m. hæð
og á stangarstökkinu í 2.80 m.
hæð.
sé alveg búinn að ná sér og
verði framvegis jafnvel enn
hættulegri en áður.
Það er dr. Nikola Tesla, senx
Tesla-útvarpstækin eru kend
við, sem Adamick á þetta mik-
ið að þakka. Dr. Tesla er nú
orðinn 83 ára ganxall, en er enn
þá léttur á velli og fæst við
uppfinningar sem fyr.
Síðasta tækið, sem lxann lief-
ir fundið upp, hefir þau áhrif,
að það eykur þrek og þol nxanna
sem því er beitt við. Tesla hefir
notað þetta tæki á Adamick og
liefir spáð því, að áður en lang-
ur tími sé liðinn, muni hann
verða orðinn heimsmeistari í
þungavigt.
U. P. Red Lettecr.
Um japanska glimu
og glímumenn.
Glíman er þjóðaríþrótt Japana. Bestu glínxumenn þeirra geta
grætt alt að 120—130 þús. krónur á ári. En japanska glíman
cr að mörgu leyti frábrugðin þeirri tegund glímu, sem mest er
tíðkuð í flestum löndum Evrópu.
Glinxuiðkunar er fyrst getið í
sögu Japana á sjötta ríkisstjórn-
arári keisara þess, sem Suinin
nefndist — þ. e. árið 14 f. Kr.
burð. Þá fór aðalsmaður einn,
Taima-no-Keliaya að nafni, á
fund keisara og bað lxanii leyfis
til þess að sanna, að enginn gæti
lagt liann í glínxu. Þessi Taima-
no-Keliaya, var risi að vexti og
öllum burðunx.
Keisarinn gaf lionuni leyfi til
að skora til lxólnxgöngu og einn
maður, að nafni Nomi-no-Su-
kune, varð við áskoruninni.Bar-
daganum lauk þannig, að Nomi
gekk af Taima dauðum. Að sig-
urlaunum fékk liaixn hátt em-
bætti.
Síðan voru 48 mismunandi
föll talin lögleg: Tólf með því
að lirinda niótstöðumanninum,
tólf með þvi að kasta honum
aftur fyrir sig, tólf með fóta-
brögðum og tólf með því að
lyfta mótstöðunianninum upp
og kasta honum fyrir fætur sér.
Öll önnur föll voru talin ólög-
leg og dómarar áttu að gæta
þess, að þeim yrði ekki beitt.
Hér fer á eftir lýsing á jap-
önsku glímunni „Sumo“, tekin
úr blaðinu „Edo Hanjoki“.
„Frá sólarupprás til kl. 8 eru
bumbur barðar til að tilkynna,
að glínxu eigi að há. Áhorfendur
verða að vera siienuna á ferli.
Þegar búið er að ákveða, hverj-
ir skuli berjast, ganga andstæð-
Tonxmy Farr er nýlega kom-
inn heinx til Englands, eftir
mikla ósigra í Anxeríku. Rétt
fyrir nxiðjan apríl barðist liann
við Anxeríkumaniiinn Red Bur-
mann í London og sigraði á
stigum eftir 12 lotur.
•
Finski hnefaleikarinn Gunnar
Bárlund er fyrir skemstu far-
inn aftur til Anxeríku. Þ. 15.
apríl barðist hann við blökku-
manninn Otis Tliomas og sigr-
aði á stigum eftir 10 lotur.
•
Knattspyma.
Bikarkepninni í Sviss lauk
með sigri Lausanne gegn Nord-
stern, 1:0. Þetta eú í 2 sinn. sem
L. vinna bikarinn, en þessi
kepni fór fyrst fram 1925—26.
— Grasshoppers (Ziirich) hafa
sex sinnum unnið bikarkepnina
og komist 10 sinnum í úrslit.
•
Þrjú ensk knattspyrnufélög
—■ Everton, Stoke City og Arse-
nal — ætluðu að keppa í
I’ýskalandi í sumar, en hafa
liætt við það, vegna ástandsins
í álfunni. *
•
Skrítla.
Uppgjafalmefaleikari hefir
sagt, að hann eigi sigra sína
því að þakka, hversu árrisull
hann liafi verið.
— Eg gæti þess ávalt, að vera
kominn á fætur fyrir 10.
Knattspymufél. Valur.
Meistaraflokkur og 1. flokk-
ur. Æfing í kvöld kl. 9 e. h. á.
Valsvellinum við Öskjulilíð.
ingarnir upp á glinxupallinn,
annar frá austri, hinn frá vestri.
Þeir eru menn háir og sterkleg-
ir, nxeð vöðva sem stál. Þeir
nema staðar andspænis hvor
öðrum, eins og guðirnir frá Nio.
Dónxarinn bíður þess, að báð-
ir mennirnir dragi andann sam-
tínxis og gefur þá merki nxeð
blævæng sínum. Þá takast
mennirnir fangbrögðum. Þar er
ekki að eins barist af kröftum,
lieldur af kunnáttu og kænsku.
Þeir reyna að beita hverju
bragðinu á fætur öðru, en dóm-
arinn dansar kringunx þá og
fylgist með hverri hreyfingu.
Sumir áhorfendanna fylgja
Austmanninum að málum, aðr-
ir Vestmanni. Þeir fylgjast með
bardaganum af svo nxiklum á-
kafa, að þeir kreppa hnefana
og depla vart augununx. Að lok-
um hefir annar bardagamann-
anna sigur og dónxarinn bendir
á hann nxeð blævæng sínum,
sem tákn um sigur hans.
Fagnaðarlæti áhoi'fenda eru
gifurleg, þeir rífa utan af sér
klæði sín og skartgripi og varpa
þeinx upp á glímupallinn.“
Útlendinga furðar oft á því,
hvernig á því skuli standa, að
til sé svo stórir menn sem jap-
ölnsku glímumennirnh’, nxeðal
svo snxávaxinnar þjóðar. Meðal-
hæð glímumannaiuia er unx 176
snx. og meðalþyngd 220 pund
ensk.
Til eru að vísu nxenn, senx eru
unx 195 sm. og vega um 300—
310 pund, en þeir eru fáir og
sjaldnast meðal þeiri-a bestu.
Hæsti japanski glínxurixaðux'-
inn, senx nú er uppi, lxeitir De-
wagatake. Hann er um 2 nx. á
lxæð og vegur 295 ensk pund.
Hann hefir aldrei orðið ineist-
ari, en er nú einskonar „til-
raunadýr", því að hann var
lengi veikur.
Metorðastigi japanskra ghmu-
manna skiftist í Yokozuna,
Ozeki, Sekiwake, Komusubi og
Maegashira, senx aftur skiftist í
Makuuchi og Makushita. Fyrir
neðan Makushita er Juryo, og
það er ekki fyrri en nxenn kom-
ast í þann flokk, sem menn
koniast upp í Makuuchi-flokk,
tori.
Þeir, sem ætla að verða
glimumenn, verða fyrst að und-
irgangast skoðun, og reynist
þeir lieilsuhraustir, vei'ða þeir
deshi (aðstoðanxienn) hjá
glímumeistara. Venjulega tekur
það 4 ára agasama sefingu, að
konxast upp í makuushi-flokk,
en ofar komast svo að eins þeir
bestu.
Auðvitað ætti að vera til að
eins einn stórmeistari,Yokozune
í Japan,en þeir eru raunverulega
fjórir og lieita: Futabayama,
Tamanishiki, Minanogawa og
Mushashiyana. Allir vilja auð-
vitað ná þessari tign, en að eins
þúsundasti hver nær henni. En
nái einhver henni, þá lxeldur
hann henni, hvernig senx liann
stendur sig eftir það. En þá, sem
koniast í Osezki-flokk, eða ein-
lxvern flokkanna þar fjTÍr neð-
an, má Iækka í tign, ef þess er
talin þöi-f, og svo getur farið,
að glínxunxenn Ijúki ferli sínum
í Maegishara, þótt þeir lxafi ver-
ið komnir í Ozeki.
Vinsælasti glímumaðurinn er