Vísir - 21.08.1939, Síða 2
VlSIR
VtSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson
Skrifstofa: Hverfisgötu 12
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12
(Gengið inn frá Ingólfsstræti)
8 í m a r:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
— (kl. 9—12) 5377
Verð kr. 2.50 á mánuði.
Lausasala 10, 15 og 20 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Verksmiðju-
málið.
g ÍLDARVEKSMIÐJA Siglu-
fjarðarkaupstaðar, sem í
daglegu tali er kölluð Rauðka,
vegna þess að verksmiðjuhúsið
er rautt, liefir verið á livers
manns vörum síðustu dagana.
Á föstudaginn skýrði Vísir frá
því tvennu í senn, að atvinnu-
málaráðherra liefði veitt leyfi til
að stækka verksmiðjuna upp í
2500 mála afköst á sólarliring
og að fulltrúaráð Útvegshank-
ans liefði synjað um ábyrgðar-
heimild. Þessi tíðindi hirtust
sama dag í Alþýðublaðinu og
fylgdu fregninni Iiarðvítugar á-
sakanir á hendur Eysteini Jóns-
syni fyrir að hafa fengið felt í
bankaráði Útvegsbankans „að
veita Siglufjarðarbæ lofaðan
stuðning til síldarverksmiðju-
l>yggingar“.
I Morgunblaðinu birtist á
laugardaginn viðtal við Ólaf
Thors um þetta mál. Farast hon-
um orð á þessa leið:
„Skömmu eftir að ég tók við
atvinnumálaráðherraembættinu
barst mér umsókn frá Siglu-
f'jarðar kaupstað, þar sem farið
var fram á leyfi til stækkunar
verksmiðjunnar Rauðku upp í
5000 mála afköst á sólarhring,
úr 1000 mála afköstum. Auk
þess sótti Sauðárkrókshreppur
um leyfi til að byggja 2500 mála
verksmiðju.
Ennfremur hafði verið á-
kveðið að stækka Raufarhafnar-
verksmiðjuna um 5000 mála af-
köst. (Leturbr. hér). Loks var
vitað að Kveldúlfur vildi stækka
sína verksmiðju á Hjalteyri um
2500 mál, og stjórn verksmiðja
ríkisins hafði til jTirvegunar að
stækka verksmiðjurnar á Siglu-
firði“.
Næst gerir Ólafur Thors grein
fyrir þeirri togstreitu, sem orð-
ið hafi milli stjórnar Rauðku og
sjórnar síldarverksmiðja ríkis-
ins. „Lyktaði því miáli svo, að
báðir aðilar héldu fast á sínu
og viðurkendi hvorugur, annars
rök“. Því næst segir ráðherr-
ann:
„Innan ríkisstjórnarinnar var
nokkur ágreiningur um málið.
Enda þótt þetta mál heyri að
lögum til undir atvinnumála-
ráðherra, hefir ákvörðunin i því
að sjálfsögðu verið tekin út frá
sama sjónarmiði, sem um önn-
ur stærri mál, þannig, að sem
minstri misklið valdi.
Varð niðurstaðan sú, að at-
vinnumálaráðuneytið heimilaði
að stækka Rauðku um 2500 mál
með vissum skilyrðum. Þar með
hafði stjórnin i rauninni af-
greitt málið.“
Síðar í samtalinu segir Ólaf-
ur Thors frá því, að báðir ráð-
herrar Sjálfstæðisflokksins hafi
verið málinu fylgjandi og að
ekki sé annað vitað en að ráð-
herra Alþýðuflokksins hafi einn-
ig verið þvi fylgjandi. Af þessu
virðist mega álykta, að báðir
ráðherrar Sjálfstæðisflokksins
hafi viljað veita Rauðku fult
stækkunarleyfi, en vegna mót-
stöðu Framsóknar hafi til sam-
komulags verið gengið inn á að
veita aðeins hálft leyfi.
Af þessu er auglóst mál, að
Morgunblaðið talar ekki í nafni
ráðherra Sjálfstæðisflokksins,
þegar það i gær leggur málið
svo fyrir, að lielst er að skilja,
að ekki liafi verið nema um ann-
aðhvort að gera, að stækka
Rauðku eða Raufarhafnarverk-
smiðjuna. Ólafur Thors segir
berum orðum að stækkun Rauf-
arhafnarverksmiðjunnar liafi
verið ákveðin. Leyfið, sem liann
veitir Rauðku, er því ekki til
þess að útiloka stækkun Rauf-
arhaf narverksmið j unnar. Hér
er því ekki um annaðhvort að
ræða stækkunina á Raufarhöfn
eða Rauðku, heldur hvort-
tveggja.
Siglfirðingar eru að. vonum
gramir yfir úrslitum þessa máls.
Þeir höfðu fengið tilboð um lán
til verksmiðjunnar. Slíkt tilboð
liggur ekki fyrir um Raufar-
hafnarverksmiðjuna svo vitað
sé. Lánstilboðið var ekki bund-
ið við ábyrgð ríkissjóðs, heldur
að eins Útvegsbankans. Sigl-
firðingar höfðu enga ástæðu til
þess að ætla, að bankinn synj-
aði um þá ábyrgð. Þess vegna
kemur ákvörðun bankaráðsins
þeim algerlega á óvænt, og veld-
ur vonbrigðum og gremju.
a
Liokuoartími
§ölnbiiða á
föjstudögrniii.
Á síðasta bæjarráðsfundi, s.l.
föstudag, var lagt fram erindi
frá Verslunarmannafél. Reykja-
víkur, þar sem félagið æskir
þess að bæjarráðið breyti reglu-
gerðinni um lokunartíma sölu-
búða.
Óskar félagið eftir þeirri
breytingu, að sölubúðum megi
loka kl. 6 á föstudögum á tíma-
bilinu 15. sept. til 15. maí, þ. e.
á þeim tima þegar opið er á
laugardögum til kl. 6.
Virðist það mjög sanngjarnt,
að bæjarráð fallist á þetta, því
að venjulega er elckert að gera
í búðum frá kl. 6—8 á föstu-
dögum, þegar lokað er á laug-
ardögum ld. 6.
Þingvallaför Hvatar
á morgun.
í fyrramálið kl. 10 Vi efnir
Sjálfstæðiskvennafélagið Hvöt
til Þingvallafarar og verður lagt
upp frá Steindórsstöð.
Nú er veðurútlit betra en
marga undanfarna daga , og
haldist þetta góða veður, má
búast við fjölmenni í ferðinni.
Snælt verður sameiginlega und-
ir berum himni i Almannagjá
við Öxarárfoss, en síðan ekið
inn í Bolabás. Þar geta þær
konur tínt ber, sem vilja.
Farmiðar fást á Steindórs-
stöð frá kl. 9 í fyrramálið.
K.R. v.isiii
2. f 1. mötið
í gærkveldi kl. 6,15 fór fram
úrslitaleikurinn í 2. fl. mótinu
milli Fram og K. R.
Svo fóru leikar að K. R.-ing-
„ÞÝSKALANDI HITLERS"
er niii að kenna, ef stýi'jöld brýst iit,
Mesta sflMliii i
wlio í Siglil. l nOH.
Mikil sild. Skipin streyma
til Siglufjarðap.
Hér er saltað á hverju plani, var sagt á Siglufirði í
morgun, í viðtali við Vísi. Skipin streyma nú inn með
síld, sem aflast hefir á Hagnesvík, við Flatey á Skjálf-
anda, við Rauðunúpa og Gjögur.
segir Tiine§. - - Itretar ákveðiiir i
aö §tyð|a Pölverja.
EINKASKEYTI frá United Press. — London í morgun.
Að margra áliti hefir ófriðarhættan aldrei verið
eins nálægt og nú síðan dagana fyrir heims-
styrjöldina 1914. Samkvæmt áreiðanlegustu
heimildum í London mun breska stjórnin ekki breyta
afstöðu sinni í Danzigdeilunni og standa við allar skuld-
bindingar sínar gagnvart Póllandi. Mikilsmetnir bresk-
ir stjórnmálamenn segja, að ekki þurfi að enduríhuga
þau lof orð, sem Bretar hafi gefið Pólverjum.
Lundúnablöðin og önnur bresk blöð styðja jiessa
skoðun.
Times segir í ritstjórnargrein, að ef yfir-
standandi deilur leiði til styr jaldar sé orsökin
sú, að aðrar þjóðir hafi komist að raun um að
„Þýskaland Hitlers“ sé „óþolandi nágranni“,
þar sem hann skorti skilning á kröfum annara
ji jóða — og hann líti svo á, að friðurinn verði
að byggjast á því, að öllum kröfum Þjóðver ja
verði framgengt.
Ef Þýskaland telur ekki hægt að hafa samvinnu við ná-
grannaþjóðirnar nema með því móti, að kúga þær til undirgefni
við sig, verða þær að sameinast gegn Þýskalandi til þess að
vernda tilverurétt sinn. Bretland verður þeirra megin, segir
Times.
Miklar viðræður fara fram meðal stjórnmálamanna hvar-
vetna í álfunni, en mikil leynd hvílir yfir þeim viðræðum, sem
nú fara fram milli þýskra og ítalskra stjórnmálamanna, en
margt jiykir nú benda til, að ítalir leitist við að afstýra því, að
Þjóðverjar beiti valdi í Danzigdeilunni.
Halifax lávarður ræðir í dag við Chamberlain forsætisráðli.,
sem kom frá Skotlandi í morgun snemma, hi-essilegur eftir
sumarleyfishvildina, og ók hann þegar til forsætisráðherra-
bústaðarins í nr. 10 við Downing Street.
Ráðnerrafundur verður haldinn í London á morgun.
Japanir setja Bretum úr-
slitakosti í Tientsin.
Sámkvæmt fregnum sem borist hafa frá Peiping til Shang-
hai hefir japanska herstjórnin í Tientsin í huga, að setja Bret-
um úrslitakosti í Tientsindeilunni.
Hvorugur aðila vill nú slaka
til í þessari deilu. Bretar sitja
við sinn keip og vilja eingöngu
ræða um lögreglueftirlit í Ti-
entsin, en ekki um silfurbirgð-
irnar og gjaldeyrismálin, en
þátttöku Bandaríkjamanna og
Frakka, sem þeir segja, að einn-
ig hafi þar hagsmuna að gæta.
Á hinn bóginn halda Japanir til
streitu kröfum sínum, að Bret-
ar og Japanir fjalli einir um
þessi mál.
Samkomulags umleitanirnar
eru farnar algerlega út um þúf-
ur að áliti japönsku herstjórn-
arinnar í Tientsin. Var málið til
meðferðar á fundi japanskra
herforingja í Norður-Kína í gær.
Á þeim fundi var það, sem rætt
var um, hvað hægt væri að gera
til þess að knýja fram Iausn
málsins.
1 fregn frá Tokio segir, að
Japanir hafi í huga að
segju upp níu Velda samn-
ingnum, en auk Japan eru
Bretland, Frakkland,
Bandaríkin og fleiri lönd,
ar sigruðu með 4:1. Setiu K.R.-
ingar öll sín mörk í fyrra liálf-
leik, er þeir léku með vindi, en
Framarar settu sitt úr víta-
spyrnu fyrst í síðara hálfleik.
Leikurinn milli Vals og Vik-
ings í gær kl. 5 lauk með jafn-
tefli 0:0.
aðilar að þessum samningi,
en samkvæmt honum er
ábyrgst sjálfstæði Kína og
viðurkend ýms réttindi er-
lendra þjóða í Kína.
Það er blaðið Asahi, sem birt-
ir fregnina um, að stjórnin hafi
uppsögn samningsins í huga.
Veður er gott á Siglufirði, en
sólarlítið. VeiðiVeður er gott,
logn og kyrr sjór. Mest söltun
fór fram eftir kl. 12 í nótt. —
Mikil síld er sögð á Haganesvík,
við Flatey á Skjálfanda, Rauðu-
núpa og Gjögur.
í nótt eftir kl. 12 var mesta
söltun á sumrinu og er nú salt-
að af miklu kappi.
Saltað var á Siglufirði í gær
6—7000 tn., á Ingólfsfirði 1012,
Húsavík 121, Skagaströnd 976,
Ólafsfirði 348, Hofsós 18, Sauð-
árkróki 513 og Hrísey 229.
Saltsíldaraflinn var sem hér
segir s.l. laugardagskvöld:
Vestfirðir ............. 16 tn.
Re'ykjarfjörður .... 6.989 —<
Ingólfsfjörður ...... 7.902 —•
Hólmavík ............ 5.795 —<
Siglufjörður........ 69.168 —<
Skagaströnd ......... 6.913 —•
Sauðárkrókur .......... 900 —•
Hofsós................. 366 •—*
Dalvík .............. 1.153 —<
Ólafsfjörður......... 2.992 —<
Hrísey ..........— 2.394 •—•
Akureyri............. 1.317 •—•
Suðurland ............. 355 —>
Samtals 106.458 tn.
Saltsíldin var sem hér segir í fyrra, þ. 20. ág.:
Vestfirðir og Strandir................... 19.438 In.
Siglufj., Skagaströnd, Sauðárkrókur,
Hofsós ............................... 149.707 tn.
Eyjafj., Húsavik, Raufarhöfn ............ 21.363 tn.
Sunnlendingafj............................ 486 tn.
190.994 tn,
20.8 ’38
471.849
54.099
15.407
128.173
73.530
10.214
39.641
270.196
7.405
10.434
516
Framh. á 4. síðu.
LOFTVARNAÆFINGAR í STÓRBORGUNUM.
í öllum stórborgum álfunnar eru loftvarnaæfingar orðnar tíðar, enda virðist ófriðarhættan slöð-
ugt færast nær. Myndin er frá Alexanderplatz i Berlín, þegar loftvarnaæfingar fóru fram. Merki
hefir verið gefið og menn liraða sér í neðanjarðarbyrgin, og á fáum mínútum eru göturnar auðar
og mannlausar.
Bræðslusíldaraflinn í hektólítrunp: ) 'f,r
—I*. ■ • .. . • 21.8*39
-*•- Ríkísverksm...................... 279.591
Rauðka ......................... 26.215
Grána ........................... 9.853
Krossanes ...................... 82.047
Dagverðareyri .................. 42.621
Húsavík......................... 13.392
Raufarhöfn ..................... 66.806
Hjalteyri ..................... 160.539
Norðfirði . .................... 26.428
Seyðisfjörður .................. 35.376
Akranes.......................... 4.076