Vísir - 17.11.1939, Page 1

Ritst jóri:
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
Sími: 4578.
Ri: 'tsíjórnarskrifstofur:
Eélagsprentsmiðjan (3. hæð).
29. ár.
Reykjavík, föstudaginn 17. nóvember 1939.
Afgreiðsla:
HVERFISGÖTU 12.
Sími: 3400.
AUGLÝSINGASTJÖRI:
Sími: 2834.
266. tbl.
Markmið Hitler:
heimsyfirráð
á bak aftur.
Verður hafin mikil sókn - -
eða hjakkar í sama fari
til vors?
EINKASKEYTI frá United Press. — London í morgun.
Oll þýsku blöðin segja Breta og Frakka bera
ábyrgð á því, að enginn árangur varð af til-
boði Wilhelminu drotningar ög Leopolds kon-
ungs — og þar með á framhaldi stríðsins. Blöðin hafa
í hótunum við Breta og segja, að hér eftir berjist Þýska-
land gegn Bretlandi, þar til það sé gersigrað, og heims-
yfirráð þess brotin á bak aftur, en til þess eins að geta
haldið í heimsyfirráð sín hafi Bretar farið í styrjöld.
I fregnum frá Þýskalandi segir, að Hitler hafi rætt við helstu
flokksleiðtoga og yfirmenn landvarnanna í gær og fram eftir
kvöldi, en ekki hafi verið látið neitt uppskátt um það, sem gerst
hefir á þessum fundum. Verður því ekki neitt sagt að svo
stöddu með vissu um hvað hæft er í þeim orðrómi, að Hitler
vilji láta'til skarar skríða, og einbeina öllum herafla Þýskalands
gegn Bretlandi og Frakklandi, og reyna að knvja fram sigurinn
hið fyrsta, en þessi áform eru í þeim anda sem þýsku blöðin
tala nú, en hinsvegar er því einnig haldið fram í ýmsum fregn-
um, að ágreiningur sé um stríðsstefnuna meðal leiðtoga Þýska-
lands. Vilja leiðtogar hersins fara gætilega og ekki eyða kröftum
hersins og þjóðar nnar í mikilli sókn eins og sakir standa. Hvort
þetta byggist á því, að þeir telji tímann óhentugan til hernaðar-
legra aðgerða í stórum stíl eða sókn ekki nægilega vel undir-
búna, er ekki kunnugt. En tilgátur hafa einnig komið fram um,
að ágreiningur sé mikill um hvort ræða skuli friðarskilmála
eða ekki, og sé nokkur friðarvon, er allur dráttur skiljanlegur,
en vilji Hitler og nazistar sókn, en herforingjarnir frið, horfir
vitanlega alvarlega um einingu og samheldni Þýskalands.
Fregnir hafa og borist um, að nokkurir yfirmenn í hernum
hafi verið handteknir að skipan yfirmanns leynilögreglunnar.
KVENNALÖGREGLAN í LONDON. í
Kvenna-lögreglusveitin í London hefir verið aukin að undan-
förnu. Eitt af hlutverkum hennar er að leiðbeina fólki til neðan-
jarðarbyrgja, þegar loftárásir eru yfirvofandi. — Eins og sjá
má á myndinni eru kven-lögregluþjónarnir með stállijálma og
gasgrímur.
Hroðalegt bílslys
inn við Tungu.
í morgun varð hroðalegt bílslys á Suðurlandsbraut, 1 ná-
munda við Tungu. Varð þar maður, sem var á leið til vinnu
sinnar hér í bænum, fyrir fólksbifreið og slasaðist svo að hon-
um er vart líf hugað.
Af þeim, sem um þetta slcrifa,
hallast sumir að því, að Hitler
vilji láta til skarar skríða liið
fyrsta, þar sem verkanir hafn-
bannsins komi æ skýrara í ljós
og hagur þjóðarinnar þrengist
og óánægja hljóti að magnast
því lengra sem líður. Þá sé og
þess að geta, að Bandamenn
verði búnir að koma sér upp
miklu öflugri her í Frakklandi
næsta vor en þeir hafa þar nú.
Breskir stjórnmálamenn liafi
opinberlega lýst yfir því, að ef
ekki komi til neinna stórkost-
legra átaka í vetur yrði aðstaða
Bandamanna stórum betri en
nú. Þeirra gerðir miðast allar
við að draga alt á langinn, þvi
að þeir hafi „tímann með sér“,
og sé það rétt ályktað, er Þjóð-
verjum nauðsynlegt að knýja
fram úrslit sem fyrst. En jafn-
vel þótt Hitler hefði sitt fram
og sókn yrði ákveðin, fer það
eftir veðráttu á þeim tíma árs,
sem nú er, hvort hernaðarlegar
aðgerðir séu gerlegar á vestur-
vígstöðvunum í mjög stórum
stíl, og getur því svo farið, að
„alt hjakki í sama fari“ til vors.
Aðvaranir til
Belgíumanna.
í ritstjórnargrein í Völkisclier
Beobachter í dag eru Belgíu-
menn aðvaraðir við samvinnu
við Breta í þeim miálum sem
varða hafnbann og siglingaeft-
irlit, en Belgiumenn hafa að
undanförnu verið að ræða þessi
mál við Breta, vegna þeirrar ó-
ánægju, sem það hefir baltað,
að belgisk skip hafa orðið fyrir
miklum töfum vegna siglinga-
eftirlitsins. Segir fyrrnefnt blað,
að lilutlausu ríkin verði að gera
sér ljóst, að ef þau liafi sam-
vinnu við Breta í þessum mál-
um og þoli það, að vörur til
þeirra séu teknar, af því að
grunur sé um að þær eigi að
fara til Þýskalands, verði Þjóð-
verjar að grípa til sinna ráða,
og hindra vöruflutninga frá
hlutlausli löndunum til Bret-
lands.
SKIPATJÓN 1 STRÍÐINU
SAMKV. LLOYDS REGISTER.
Samkvæmt Lloyds Register
er skipatjón af völdum kafbáta
og tundurdufla frá stríðsbyrjun
sem hér segir:
Alls liafa sokkið 102 skip,
samtals 412.320 smálestir, þar
af áttu hlutlaUsu löndin skip,
sem voru samtals 94.693 smál.
Af hlutlausum löndum hefir
Noregur orðið fyrir mestu
tjóni. Norðmenn hafa mist 10
skip, samt. 24.848 smál. Svíar
7, samt. 11.282, Danir 2 skip,
samt. 12.288. — NRP.-FB.
BRUNINN MIKLI í
VENEZUELA.
Frá La Unillas í Venezuela er
símað, að um 1000 manns liafi
farist í brunanum mikla, sem
geisar á olíulindasvæðinu þar í
grend. — NRP.—FB.
MAÐURINN, SEM SÖKTI
ROYAL OAK.
Þetta er mynd af Prien
lautinant, sem hleypti af tund-
urskeytinu, er sökti herskipinu
Royal Oak í Scapa Flow.
Ný bardagaaðferð:
FLOGIÐ MEÐ ÍKVEIKJU-
MENN YFIR LANDAMÆRI
FRAKKLANDS.
•—o-
Þjóðverjar eru farnir að
beita nýrri bardagaaðferð. Þeir
láta flugmenn varpa sér niður
í fallblífum innan landamæra
Frakklands til þess að kveikja í
bensínbirgðum og slíkum stöð-
um. Nokkurir menn, sem þann-
ig þafa komist inn i landið, hafa
verið handteknir. Þetta er sam-
kvæmt fregnum frá Frakklandi.
Elsta kona Noregs 105 ára.
Elsta kona Noreg á afmæli
í dag. Hún heitir frú Iíaren
Pannewiz og er nú orðin 105
ára. Heldur hún enn sálar-
kröftum óskertum. NRP.-FB.
Þegar »Arne
Kjöbeu var
sökt.
Norska skipinu Ame Ivjöbe
frá Bergen hefir verið sökt.
Skipið var 11.019 smálestir að
stærð. Var það þýskur kafbátur,
sem sökti því við Englands-
strendur norðai-lega, algerlega
fyrirvaralaust. T undurskeytið
kom á mitt skipið og klauf það
i tvent. Áhöfnin komst i björg-
unarbátana, 23 menn í annan,
en 17 í hinn. Náðu bátarnir
landi eftir 40 klst. hrakninga.
— Arne Köbe var nýtt skip á
leið frá nýlendum Hollendinga
í Asíu til Danmerkur með 14.-
000 smálestir af gasolíu. -—
Koli t u tan rí kismálar áðher ra
sagði í dag. að beðið væri eftir
skýrslu skipstjórans á Arne
Kjöbe. áður en ákveðið væri
hvað norska ríkisstjórnín gerði
í málinu. NRP—FB.
brj óta
lyrkieski lilin iir til
heræfiia á Mbifi.
London í morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
Samkvæmt fregn frá Istam-
bul safnast tyrkneski flotinn
þar nú saman, en talsverður
liluti flolans hefir verið á Mið-
jarðarhafi að undanförnu.
Bresk og frönslc lierskip
taka að sér eftirlit á þeim slóð-
um Miðjarðarliafs, sem tyrk-
nesku skipin voru, um stundar-
sakir.
Fullyrt er, að tyrkneski flot-
inn hyrji miklar flotaæfingar
á Svartahafi innan skamms.
Breski flugforinginn
kemur á næstunni.
Á næstunni er breski flugfor-
inginn Bames væntanlegur
hingað, en eins og mönnum
mun kunnugt, var það hann,
sem strauk á brott frá Raufar-
höfn með flugvél sína, þrátt
fyrir gefið drengskaparloforð.
Flugvélin lenti á Raufarhöfn
26. sept. Voru þá níu menn með
vélinni og kváðust þeir hafa
vilst. Snemma morguns þ. 28.
flaug svo Barnes á brott, eli áð-
ur liafði Agnar Kofoed-Hansen,
flugmálaráðunautur, haft tal af
flugmanninum og ítrekað við
hann, að liann mætti ekki fara
á brott.
Með Barnes verður kona hans
og liefir komið til orða, að þau
dvelji að Bessastöðum þar til
stríðinu lýkur.
Bre§k herskip
tortíma þý§k(im
kafbát.
1 fregn frá Lissabon segir frá
i því, að skipstjórinn á norsku
skipi, sem er nýkomið til Opor-
to, skýri frá því, að þýskur kaf-
bátur liafi stöðvað skipið og hó-
aði kafbátsforinginn að skjóta
það í kaf, ef skipsmenn léti ekki
áf henid vistir. — Fengu Þjóð-
verjarnir þá nokkra kartöflu-
poka, sykur, brauð, saltfisk o.
fl., en þegar lokið var við að
koma þessu í kafbátinn komu
tvö bresk herskip á vettvang og
hófu árás á kafbátinn. Fór hann
í kaf, en nokkru síðar varð sjór-
inn löðrandi í olíu, og er því
talið, að kafbáturinn hafi farist.
NRP.—FB.
Bretar selja Norð-
mönnum flugvélar
og herskip.
Norski flugherinn fékk í dag
frá Englandi Gladiatorcltinga-
flugvélar þær, sem pantaðar
voru í Englandi fyrir nokkuru.
Þær geta farið með alt að 398
km. hraða á klst. og eru útbún-
ar með 4 hraðskotabyssum hver.
Flugvélarnar eru ætlaðar til
þess að verja Oslo gegn loftárás-
um. Þar sem tókst að fá þessa
pöntun afgreidda þrátt fyrir
Kl. 6,45 í morgun var Jón Er-
lendsson, umsjónarmaður lijá
Sláturfélagi Suðurlands á leið
til vinnu sinnar. Býr Jón að
Álfabrekku fyrir innan bæ og
fór gangandi til bæjarins. Yar
ung stúlka, Jóni nákomin, sam-
ferða honum.
Þegar þau voru komin nærri
Tungu kom bifreið á eftir þeim
og ók hún á Jón. Var hann þeg-
ar fluttur á Landspítalann og
kom þar í ljós, að liann hafði
fótbrotnað á báðum fótum, en
aðalmeiðslin voru á liöfðinu.
Hafði höfuðkúpan brotnað. —
Þegar Vísir átti tal við Land-
spitalann, rétt eftir hádegið, um
það bil er blaðið fór í pressuna,
var Jóni eltki líf liugað. Jón er
maður um hálffimtugt.
Framburður bílstjórans.
Þegar Vísir leitaði upplýs-
inga um mál þetta lijá rann-
sóknarlögreglunni hafði hún
þegar tekið skýrslu af bifreiðar-
stjóranum, Jóni Jónssyni, Ljós-
vallagötu 14, en hafði hinsveg-
ar ekki liaft tal af stúlkunni,
sem var í fylgdvmeð Jóni.
Bílstjórinn skýrir svo frá, að
hann liafi verið á ferð í bíl sín-
um, R 846, frá Kleppsholti til
bæjarins. Ólag var á ljósaleiðsl-
um bílsins, svo að ljósin voru
dauf og ók hann því hægt. Telst
honum til að hann hafi ekið
stríðið gera menn sér vonir um,
að Norðmenn geti fengið keypt
meira af hergögnum í Englandi
til landvarna, og að brátt fáist
afgreiddir mótortorpedobátar
þeir, sem þar hafa verið pant-
aðir. NRP—FB.
með 20—25 km. hraða á klst.
og farið nálega eftir miðjum
veginum.
Ekki kvaðst hann hafa séð
neinn á gangi á veginum, fyrri
en hann var alveg kominn að
þvi að aka á Jón Erlendsson og
hafi hann þá jafnframt tekið
eftir því, að stúlka gekk við hlið
hans, vinstra megin, þ. e. nær
vegarbrúninni.
Jón Jónsson kveðst hafa
hemlað strax, en vinstri hluti
„stuðarans“ lenti á fótleggjum
Jóns Erlendssonar og telur bíl-
stjórinn, að hann liafi fyrst
kastast aftur fyrir sig, en síð-
an fram á við og til vinstri.
Kosning í niður-
jöfnunarnefnd.
Á bæjarstjórnarfundi í gær
var m. a. kosið í Niðurjöfnun-
arnefnd og fór kosningin svo,
að þrír sjálfstæðismenn voru
kosnir og einn sósíalisti. Skatt-
stjóri er fimti maður í nefnd-
inni.
Þetta er í fyrsta skifti í mörg
ár, sém andstæðingar sjálfstæð-
ismanna hafa ekki ge'ngið sam-
einaðir íil þessara kosninga,
enda hafa þeir jafnan haft tvo
fulltrúa þar, þangað til nú.
Þessir menn eiga nú sæti i
nefndinni fyrir Sjálfstæðis-
flokkinn: Sigurbjörn Þorkels-
son, Gunnar Viðar og Gunnar
Thoroddsen, en af liálfu Al-
þýðuflokksins var Ingimar
Jónsson kosinn. Varamenn voru
kosnir: Sveinn Benediktsson,
dr. Björn Björnsson og Björn
Snæbjörnsson.