Vísir - 05.01.1940, Blaðsíða 1

!
Ritst jóri:
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
Sími: 4578.
Ri: itsíjórnarskrifstofur:
, Féíagsprentsmiðjan (3. hæð).
30. ár.
AfgTeiðsIa:
HVERFISGÖTU 12.
Sími: 3400.
AUGLÝSINGASTJÓRI:
Sími: 2834.
Reykjavík, föstudaginn 5. janúar 1941. 3. tbl.
Rússar §ai:ðir
sókn af lialfn
á K^rjálane§i
Þeir em farnir að grafa skotgraf-
ir á nesinu og koma sér npp
víggirðingum.
EINKASKEYTI frá United Press. — K.höfn í morgun.
Webb Miller, fréttaritari United Press á víg-
stöðvunum í Finnlandi, símar í morgun:
Eg hefi fregnað frá áreiiðanlegum heim-
ildum, að finskir flugmenn og njósnaflokkar á víg-
stöðvunum á Kyrjálanesi, hafa komist að raun um, að
hersveitir Rússa þar á nesinu eru byrjaðar að búast
þar til varnar. Sókn þeirra hefir fallið niður eftir mán-
aðar nærri látlaus áhlaup, sem öll urðu árangurslaus.
Þrátt fyrir það hefir verið búist við, þar sem Rússar
hafa fengið mikinn liðsauka og m. a. margar úrvals-
hersveitir frá Sibiríu, að þeir ætluðu að halda áfram á-
hlaupunum. En eftir framangreindum fregnum að
dæma virðast þeir hafa gefist upp við þau áform í bili.
Hermennirnir eru nú látnir grafa skotgrafir og koma
upp gaddavírsgirðingum og er engu líkara enaðRússar,
«ftir öll hin mishepnuðu áhlaup og óhepni á öðrum
vígstöðvum, óttist að Finnar kunni að komast í sóknar-
aðstöðu fyrr en varir, einnig á Kyrjálanesi. Er ekki
ólíklegt, eins og horfir, að hernaðurinn á Kyrjálanesi
færist í sama horf og á vesturvígstöðvunum, a. m. k. í
bili, þar sem Rússar eru líka farnir „að grafa sig nið-
ur í jörðina“, og verði aðallega um smáskærur að ræða
milli víggirðinganna og ef til vill áhlaup annað veifið.
Árás í stórum stíl er talin ólíklegri nú, vegna þeirra
ráðstafana, sem Rússar eru nú að gera til þess að
treysta varnaraðstöðu sína á nesinu.
HEFIR MURMANSKBRAUTIN VERIÐ ROFIN
Á MÖRGUM STÖÐUM?
Webb Miller vitnar í fregn frá Rovaniemi, þar sem segir, að
allar fregnir um að Finnar hafi rofið járnbrautarlínuna milli
Murmansk og Leningrad' á mörgum stöðum séu óstaðfestar, en
jafnframt er liermt í ýmsum fregnum, að Finnum hafi tekist
að valda skemdum á brautinni á fjölda mörgum stöðum, og
hafi herflutningar norður á bóginn algerlega stöðvast. Það er
hinsvegar ekki nokkur vafi á því, að skiðamannaflokkar úr
finska hernum hafa verið á sveimi Rússlandsmegin landamær-
anna. Webb Miller leiðir athygli að þvi, að brautin er hvergi
tvöföld og skemdir á að eins fiáum stöðum nægja til þess að
hindra flutninga á henni, þar sem miklir erfiðleikar eru fyrir
hendi um skjótar viðgerðir.
Það sem mikilvægast er, eins og sakir standa, er
það, að eftir liðlega eins mánaðar styrjöld er aðstaða
Finna eins góð og í byrjun vopnaviðskiftanna — og
að sumu leyti jafnvel betri.
FINNAR HAFA TEKIÐ
MIKIÐ HERFANG.
Finnar hafa tekið mikið her-
fang, einkanlega seinasta hálfa
mánuðinn, og eru liergögn
þessi Finnum ómetanleg, þar til
þeirn fara að berast nægar her-
gagnabirgðir erlendis frá.
STÓRORUSTA FYRIR
NORÐAN SALA.
Óstaðfestar fregnir liafa bor-
ist um stórorustu fyrir norðan
Sala og að líkur séu, að Finnar
vinni þar mikinn sigur.
birgðastöð handa særðum lier-
mönnum, liafi verið ógeðslegt
um að litast. Óþrifnaður mikill
og daunilt loft, en skamt frá
sjúkrahúsinu lágu lik tuttugu,
nakinna rússneslcra hermanna,
En í sjúkrahúsum Finna, jafnt
liersins sem öðrum sjúkrahús-
um, er fylsta hreinlætis gætt, og
í engum sjúkrahúsum í Finn-
landi, heldur ekki sjúkrahúsum
hersins, er um nein þrengsli að
ræða.
HJÁLPA ÞJÓÐVERJAR
RtSSUM?
óttast
Finna
Uroir Miwr
viljo oerast sjíil-
boOBliðar i iir
fina.
Strax eftir að Rússar hófu
innrásina í Finnland, fóru Is-
lendingar að gefa sig fram á
ræðismannsskrifstofunni
finsku hér í bænum og ósk-
uðu að gerast sjálfboðaliðar í
her Finna.
Komu sumir þeirra á skrif-
stofuna, en aðrir símuðu
þangað og buðu þjónustu
sína, en ræðismannsskrifstof-
an tók niður nöfn þeirra.
Skrifaði síðan aðalræðis-
maðurinn, L. Andersen, til
Finnlands og tilkynti að Is-
lendingar vildu gerast sjálf-
boðaliðar. Barst honum svar-
skeyti fjTÍr nokkuru, þar
sem segir, að þVí miður géti
Finnar ekki tekið við þessum
sjálfboðaliðum.
Ýmsar ástæður munu liggja
til þess, að þessum mönnum
hefir ekki verið tekið. Telja
má, að það vegi nokkuð, að
þeir munu þurfa miklu meiri
kenslu og æfingu en sjálf-
boðaliðar annara þjóða, sem
allir hafa gegnt herskyldu að
meira eða minna leyti og
hverfa jafnvel frá herþjón-
ustu í landi sínu, til þess að
bjóða Finnum þjónustu sína.
Hinsvegar er ekki að efa
það, að ef auglýst hefði verið
eftir sjálfboðaliðum hér,
mundi miklu fleiri hafa boð-
ið sig fram, en þegar hafa
gert.
•
Finnlandssöfnunin er nú
komin upp í 100 þús. kr., og
hafa þá borist um 6000 kr.
síðan um áramót. Berst nú
lítið af peningagjöfum héðan
úr bænum, en mest utan af
landi.
Nokkrar fjölskyldur hafa
boðist til að taka finsk börn í
fóstur, ef til kæmi, og er það
mál nú í undirbúningi.
Úgnrleg sókn af
hálfu Þjöðverja
i vor.
London i morgun.
SKIPULAGSLEYSI RÚSS-
NESKA HERSINS.
Skipulag er slæmt hjá Rúss-
um, eins og vikið hefir verið
að í fyrri fregnum. Þetta kemur
m. a. fram í því, liversu mjög
skortir á, að hinir særðu lier-
menn þeirra fái aðlilynningu.
Webb Miller segir, að i þorps-
skóla einum, sem Rússar Iiöfðu
tekið og notað fyrir I)ráða-
Stöðugt gengur orðrómur
um, að Rússar bafi leitað ásjár
Þjóðverja og beðið þá um að-
stoð, vegna þess, Iiversu illa
gengur í striðinu við Finna.
Hitler er um Jjessar mundir að
ráðgast við yfirmenn liers og
flota, e:i til þessa hefir verið
talið, að þeir væri mótfallnir
j því, að Þjóðverjar hjálþuðu
’ Rússum gegn Fi-mum.
Einkaskeyti frá United Press.
Lotliian lávarður, sendiherra
Bretlands í Washington, befir
komist svo að orði í viðtali í
Chicago, þar sem bann er stadd-
ur, að búast megi við, að Þjóð-
verjar hefji ógurlega sókn á
landi, i lofti og á sjó næsta vor,
| og muni þeir þá beita hverskon-
i ar vopnum og meðulum, sem
I þeii- hafa yfir að ráða.
EFTIR LOFTÁRÁS Á HELSINGFORS.
Myndin er tekin á gölu í Helsingfors, þar sem ein af sprengikúlum Rússa kom niður og varð 8
xnönnum að bana. —
5000 líistBisisi aukstlögregist á
lautSstiiiæi'iiiii Ulstcr.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS — Khöfn í morgun.
Báðar deildir írska fríríkisins hafa nú samþykt lagafrum-
varp, sem heimilar fríríkisstjórninni hinar víðtækustu ráðstaf-
anir til þess að hnekkja starfsemi „írska lýðveldishersins“ og
annara ólöglegra flokka. Samkvæmt lögunum er stjórninni
heimilt að láta handtaka menn og hafa í haldi, án þess að mál
þeirra séu fyrst tekin fyrir í rétti. Ná ákvæði þessi til manna
sem grunur hvílir á að hafi landráðastarfsemi með höndum.
De Valera skrifar undir lögin í dag og hefir veríð gripið til
óvanalegra ráðstafana af því tilfelli, til þess að koma í veg fyrir
óeirðir.
Ein afleiðing þess, að hin nýju lög hafa verið sett, er sú, að
ríkisstjórnin í Ulster (Norður-írlandi) óttast, að menn úr lýð-
veldishernum, sem enn hafa mikið af stolnum skotfærum und-
ir höndum, geri tilraun til þess að komast til Ulster. Hefir þess
vegna 5000 manna aukalögregla, vopnuð rifflum og skamm-
byssum, verið sett á vörð á landamærum Ulster og fríríkisins,
en þau eru 180 enskar mílur á lengd.
Lögreglubifreiðir hafa farið víða um Cork og ýmsir menn,
sem grunur leikur á, að hafi verið valdir að drápi lögregluþjóns
þar í gær, hafa verið handteknir.
Roo§evelt leg:g,®ir fjár-
lagafriimwswpiil fyrir
þingið.
Sfórum aukin útgjöld til landvarnanna.
EINKASKEYTI frá United Press. — London í morgun.
Fjárlagafrumvarpið fyrir fjárhagsárið sem byrjar
1. júlí næstkomandi, var lagt fyrir þjóðþing Banda-
ríkjanna í gær. Flutti Roosevelt forseti ræðu og gerði
grein fyrir frumvarpinu
innar.
Utgjöldin, sem áætluð eru
samkvæmt frumvarpinu, eru
meiri en nokkuru sinni áður í
sögu Bandaríkjanna á friðar-
tímum eða um 11.700 miljónir
króna og um 2.400 miljónum
króna meira en á f járlagatíma-
bili því, sem nú stendur, yfir og
endar í júlílok.
Roosevelt boðaði mikla aukn-
ingu skattanna, vegna hinna
auknu útgjalda, sem öll ganga
til landvarnanna, en önnur út-
og fjármálastefnu stjórnar-
gjöld verða lækkuð. Kvað hann
þjóðina hafa fullan hug á því,
að landvarnir væri efldar sem
mest, og myndi þjóðin ekki
skirrast við að leggja á sig þær
byrðar, sem því væri samfara.
Mikið af útgjöldunum fer til
þess að efla flotann, en Banda-
ríkjamenn eiga nú 120 herskip
í smíðum, og áformað er, að
srníða 24 herskip til, m. a. 2 or-
ustuskip, eitt flugvélastöðvar-
skip, 2 beitiskip, 8 tundurspilla,
6 kafbáta og nokkur skip önn-
ur. Þá verður lögð áhersla á að
efía landvarnir Panamaskurðs-
ins og Hawaii.
Roosevelt forseti sagði, að
þjóðartekjumar hefði aldrei
verið meiri í sögu Bandaríkj-
anna en nú og lánstraust ríkis-
stjómarinnar aldrei meira.
Fjármagn ríkisins hefir verið
notað til þess að efla einstakl-
ingsframtakið, sagði hann, með
ágætum árangri, og hygst ríkis-
stjórnin að halda áfram á þeirri
braut.
15-20 in fngii fyrir
llSHÍSÍÍSll
starfsii.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Fregn frá Leningrad hermir,
að þrjár stúlkur og tveir karl-
menn hafi verið dæmd í 15 til
20 ára fangelsi fyrir andkomm-
únistiska stai-fsemi. Höfðu þau
haft fé út úr nokkurum hundr-
uðum manna með hótunum
um að fletta ofan af and-komm-
únistiskri starfsemi þeirra. —
Bitnaði þetta á fólki, sem ekki
hafði til saka unnið, en þorði
ekki annað en greiða fé það,
sem krafist var.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Breska stjórnin liefir ákveðið
að liafa framvegis fult eftirlit
með siglingum breslcra skipa,
sem skrásett eru í Bretlandi og
nýlendunum, og verður ákveðið
hvað skipin flytji og livaða sigl-
ingaleiðir þau fari, en útgerð
skipanna liafa útgerðarfélögin
áfram með höndum. Hefir hér
verið tekið upp samskonar fyr-
irkomlilag og komið var á í
Heimsstyrjöldinni. Reglugerðir
hér að lútandi byrja að koma
til framkvæmda 1. n. m.