Vísir - 06.01.1940, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
Sími: 4578.
RL itst jórnarskrifstof ur:
Félagsprenlsmiojan (3. hæð).
Afgreiðsla:
HVERFISGÖTU 12.
Sími: 3400.
AUGLÝSINGASTJÖRI:
Sími: 2834.
30. ár.
Reykjavík, laugardaginn 6. janúar 1941.
4. tbl.
Breytingarnar á skipun
bresku stjórnarinnar
vekja alheimsathygli.
----------•----------
Þjóðverjar fagna yfir þvf, ad Hore-
Belisha fór frá og segja að fylking*
ar fjandmannanna séu ad ridlast.
EINKASKEYTI frá United Press, — London í morgun.
Breytingar hafa verið gerðar á skipun bresku
stjórnarinnar og komu þær mönnum mjög á
óvart. Hafði ekki neitt vitnast um hvað til
stóð, en vanalega koma slíkar fregnir sem þessi blöð-
unum ekki með öllu á óvart. Það er þó einkum fregn-
in um lausnarbeiðni Hore-Belisha, sem athygli vekur,
og hefir hún vakið mikinn fögnuð í Þýskalandi.
Helstu breytingarnar á bresku stjórninni eru þessar:
Hore-Belisha lætur af störf um sem hermálaráðherra,
en við embætti hans tekur Oliver Stanley verslunar-
málaráðherra. Andrew Ray Duncan tekur við embætti
verslunarmálaráðherrans. Af störfum upplýsinga-
málaráðherra lætur McMilIan ráðherraj en í hans stað
kemur John Reith sem þar til fyrir nokkrum mánuð-
um var yfirforstjóri breska útvarpsins (B. B. C).
Birt hafa verið bréf, sem farið hafa milli Chamber-
lais og Hore-Belisha, og kemur í ljós af þeim, aði Cham-
berlain hefir boðið Hore-Belisha annað ráðherraem-
bætti, en hann kvaðst ekki geta þegið það, af orsökum
sem hann hefði greint forsætisráðherra frá bréflega.
Hverjar þessar orsakir eru hefir ekki verið greint frá
opinberlega.Um McMillan er það kunnugt,að starf hans
hefir sætt mikilli gagnrýni blaða og annara. Einnig
hefir það vakið óánægju, að maður í slíkri stöðu skuli
ekki geta svarað fyrir sig í neðri málstofunni, en Mc-
Millan er lávarður og á því sæti í lávarðadeildinni.
Lundúnablöðin í morgun gera að sjálfsögðu lausn-
arbeiðni Hore-Beljsha að umtalsefni og halda þau því
fram, að ]>að hafi verið æðstu menn hersins, sem hafi
knúið fram lausnarbeiðni hans. Vildi Hore-Belisha
koma fram ýmsum mjög róttækum breytingum, sem
þeir voru mótfallnir, einkanlega voru þeir mótfallnir
þessum áformum hans Gorth, yfirherforinginn í
Frakklandi, og Ironside herforingi. Néyddist Cham-
berlain því til, að láta Hore-Belisha fara frá.
Blöðin eru nærri einróma þeirrar skoðunar að það
sé mjög leitt, að Hore-Belisha hafi farið frá. Flytja þau
langar ritstjórnargreinir og lofa hann mjög fyrir störf
hans, sem hann hafi rækt af afburða dugnaði og
skyldurækni.
Meiri hluti blaðanna láta í ljós undrun og óánægju
og kref jast skýringa þegar í stað og kemur fram megn
grem.ja í sumum þeirra.
EINKASKEYTI frá United Press. — Kaupmannahöfn í morgun.
1 símfregnum frá Berlín er sagt, að svo sé litið á þar, að það
sé gleðilegt tákn, að Hore-Bélisha hafi látið af störfum sem
hermálaráðherra Bretlands, og sýni þetta, að fylkingar fjand-
mannanna séu að riðlast. Ennfremur líta menn svo á, segir í
fregnum þessum, að Hore-Belisha hafi verið neyddur til þess
að biðjast lausnar, af því að hann er Gyðingur.
Enginn leiðtoga nasistaflokksins eða annara þýskra stjórn-
málamanna hafa enn látið í Ijós skoðun sína, en fullyröa má,
að þýskir stjórnmálamenn séu þeirrar skoðunar, að breyting-
una á skipun bresku stjórnarinnar beri ekki að líta á sem skref
í friðarátt, því að Bretar stefni að því áð draga fleiri þjóðir
inn í stríðið og þá fyrst og fremst Norðurlönd.
Fannfergi.
Að undanförnu hefir ve'rið
fannfergi í Þrændalögum, en
nú hefir brugðið til úrkomu, og
er færð a vegum svo slæm, að
ófært er milli þorpa og bæja.
—NRP—FB.
Kauphallarviðsifti í Osló.
Verðmæti verðbréfa, se'm
verslað var nieð á kauphöllinni
í Qslo 1939 nam 30.62 milj. kr.,
en 1937 80.5 milj. kr. — NRP
—FB.
Yiðræður Ciano greifa
og Czaky utanríkismála-
ráðherra Ungverja
hyrjaðar.
London í morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
I fregnum frá Rómaborg
hermir, að Ciano greifi, utan-
ríkismálaráðherra ítalíu, sé
lagður af stað til Feneyja til
þéss að ræða við Czaky greifa,
utanríkismálaráðherra Ung-
verjalands, sem er nýkominn
til Italíu.
Samkvæmt áreiðanlegum
fregnum er taið að viðræður
þeirra muni snúast um:
1) Ástand það, sem skapast
hefir vegna þess, að Rússar her-
tóku austurhluta Póllands og
fengu þar með landssvæði, sem
liggur að Ungverjalandi.
2) Sambúð Ungverjalands og
Rúmeníu.
3) Samvinnu Ungverjalands
við Jugoslaviu.
4) Ýms vandamál, sem kom-
ið hafa til sögunnar vegna
styrjaldarinnar.
Hetjur hafsins.
Aftenposten í dag flytur rit-
stjórnargrein, þar sem norska
sjómannastéttin efr liylt fyrir að
leggja daglega líf sitt í hættu
fyrir þjóðina. Krefst blaðið
þess, að skattar verði lækkaðir
á sjómönnunum, þannig að
ekki verði tekið tillit til stríðs-
uppbótar við skattaálagningu.
NRP—FB.
Flutningaskipið Dixie
dregið til Noregs.
Undanfarna daga hefir verið
unnið að þ'ví að skipa upp úr
norska flutningaskipinu Dixie
frá Porsgrunn, sem legið hefir
hér um mánaðartíma.
Eins og menn rekur minni
til brotnaði skrúfan af skipinu,
er það var statt alllangt fýrir
sunnan land á leið til Ameríku,
með trjákvoðufarm. Sendi skip-
ið út neyðarmerki og var Ægir
fenginn til þess að draga skipið
til hafnar hér. Kom það hing-
að þ. 4. des., en hefir ekki get-
að fengið viðgerð hér.
Er öxullinn brotinn alveg
upp við „keisinguna" og verð-
u'r að draga skipið. til útlanda
til viðgerðar. Skipið er 2400
smál. að stærð og altof stórt til
þess að hægt sé að draga það
hér í slippinn.
Að likindum kemur hingað
annað skip til þess að taka
farminn.
FLUGMENN MEÐ BJÖRGUNARBELTI.
Þýsku flugmennirnir, sem taka þátt í flugferðum yfir Norðursjó og könnunarflugferðum til
Bretlands og árásarflugferðum eru allir með björgunarbelti um sig í flugferðunum. Einnig
er gúmmíbátur í hverri flugv.lL Á myndinni sést sveit þýskra flugmanna með björgunar-
belti.
Þýskalaxid og:
'Vorðiirlönd.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS — Khöfn í morgun.
Þýsku blöðin aðvara Norðurlandaþjóðirnar mjög strengilega
um þessar mundir við því, að leyfa flutning hergagna og manna
frá Bretlandi og Frakklandi yfir Noreg og Svíþjóð til Finn-
lands. Þýsku blöðin segja, að Þjóðverjar muni ekki láta það
viðgangast, að slíkir hergagnaflutningar haldi áfram. Af þessu
virðist ljóst, að þýsku blöðin óttast, að Frakkar og Bretar
áformi að senda herlið til Finnlands.
Norðurlandaþjóðirnar hafa hinsvegar ekki fengið neinar að-
varanir frá þýskum stjórnarvöldum um að veita ekki neina
aðstoð Finnum til handa, né heldur krafist þess, að Norður-
lönd gangi úr Þjóðabandalaginu, eins og sum þýsku blöðin
hafa gert að umtalsefni.
Erfiðleikar Rússa vaxandi
á ví cjst öð vuEnm í Fiimlandi
EINKASKEYTI frá United Press. — Kaupmannahöfn í morgun.
Webb Miller símar í morgun, að Rússar hafi haldið áfram
fallbyssuskothríð á Mannerheimvíggirðingarnar, þrátt fyrir, að
allar tilraunir þeirra til árása á þær hafi ekki borið neinn ár-
angur. Er þó miklu minni kraftur í fallbyssuskothríðinni en
áður.
Erfiðleikar Rússa eru vaxandi. í fyrsta lagi eru flutninga-
erfiðleikarnir miklir. Gengur erfiðlega að flytja nægan liðsafla,
hergögn og vistir til vígstöðvanna, því að það eru takmörk fyr-
ir því hvað hægt er að flytja járnbrautarleiðina, en ógerlegt
að koma flutningum eftir öðrum leiðum, eins og stendur.
Það er talið að skotfærabirgðir Rússa á Kyrjálanesi, séu orðn.
ar í minsta lagi, og m. a. þess vegna hafi þeir orðið að hægja á.
Undangengna daga hafa safnast 100.000 kr. í Noregi til við-
bótar áður söfnuðu fé handa Finnum. Féð hefir verið afhent
finska sendiherranum. — NRP. — FB.
í SvíþjóÖ hafa safnast 4.6 milj. kr. handa Finnum. —
Straumur sænskra sjálfboðaliða til Finnlands vex stöðugt. —
NRP. — FB.
Finska herstjórnin tilkynnir, að í dag hafi verið fremur lítið
barist á Kyrjálanesi en fyrir norðan Ladogavatn veiti Rússum
miður. Finnar hafa tekið f jölda fanga. Mest hefir verið barist í
kringum Salla og hafa Finnar tekið marga fanga. Sumar fregn-
ir herma, að Finnar hafi tekið Salla. — NRP. — FB.
blautur, er ekki unt að koma
því við.
Félögin hafa vandað mjög til
undirbúnings, og fengið ágæta
skemtikrafta. Má þar á meðal
nefna að karlakór syngur og
vikivakar verða stignir, og ýrhs
gleðskapur i frammi hafður, t.
d. sýndii- nýtísku dansar. Þarf
ekki að efa að aðsókn verður
góð, en nánar verða skemtiat-
riðin auglýst sama dag og
brennan verður haldin.
Finnum hefir, eftir flestum
fregnum að dæma, tekist að
valda talsverðum skemdum á
Murmanskbrautinni, aðallega á
miðlíafla Iiennar. — NRP—FB.
Aftökur í Moskva.
Fregnir hafa borist um
fjöldahandtökur í Leningrad
og Moskva. Fregnir um þetta
verða æ ákveðnari.
Eftir seinustu fregnum að
dæma tókst finsku flugmönn-
unum, sem gerðu loftárásir á
Ösel og Dagö, að valda þar
mjög miklum skemdum. NRP
—FB.
Álfadans og bienna.
Knattspyrnufélögin Fram og
Valur hafa að undanförnu unn-
ið að undirbúningi árfadans ög
brennu, sem haldin verður á
íþróttavellinum einhvern næsta
góðviðrisdag. Var ætlunin að
hafa brennuna i dag, en með
því að völlurinn er nú mjög
Nuffield lávarður
og ílugvélasmið-
ar Breta.
Miðaldra fólk og þaðan af
gldra í Oxford, man vel eftir
manni, sem bafði lijólhesta-
verkstæði i miðbænum og var
annálaður fyrir dugnað. Hann
liét Morris og varð seinna vell-
auðugur á framleiðslu ódýrra
bifrelða. Nú er hann orðinn
heimsfrægur undir nafninu
Nuffield lávarður. Hann hefir
gert mest allra einstaklinga til
að endurvigbúa England. Nuf-
field lávarður notar enn þá lítið
meira tíl eigin þarfa en hann
gerði,meðan hann var hjólhesta-
smiður í Oxford. Öllum hinum
gífurlegu tekjum sínUm hefir
hann varið til almenningsþarfa,
á síðustu árum með þvi að gefa
enska rikinu stórar og vandað-
ar flugvélasmiðjur. Hann starf-
ar nú sem ólaunaður forstjóri i
þjónustu flugmálaráðuneytis-
ins.
En það eru fleiri, sem hafa
efnast á bifreiðaframleiðslu,
líka þeir, sem framleitt hafa
dýra bila. Frægasta bifreiða-
smiðja heimsins er Rolls-
Royce-verksmiðjan. Hún fram-
leiðir aðallega vagna, sem kosta
40—50 þúsund krónur, en þeir
eru aftur á móti svo vandaðir,
að þeir eru nær óslítandi.
Nú hefir Rolls-Royce-félagið
tilkynt bresku stjórninni, að
hún muni hætta að framleiða
„lúxus"-vagna, meðan iá stríð-
inu stendur, og framleiða ein-
göngu orustuflugvélar, bryn-
dreka og brynreiðar. Og nú
spyrja menn, hvort þessi her-
gögn verði eins óslítandi og
Rolls-Royce-bílarnir.
Hákon Sumarliðason
heitir ungur piltur, er þessa dag-
ana stillir út nokkurum málverkum
eftir sig í sýningarglugga Jóns
Björnssonar & Co. í Bankastræti.
Athygli skal vakin á því, aÖ þessi
ungi piltur hefir ekki haft neina
möguleika til náms, heldur stund-
ar hann málaralistina aðeins í frí-
stundum sínum.