Vísir - 06.01.1940, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
Sími: 4578.
Ri: itstjórnarskrifstofur:
í’élagsprenlsmiðjar. (3. hæð).
Afgreiðsla:
HVERFISGÖTU 12.
Sími: 3400.
AUGLÝSINGASTJÖRI:
Sími: 2834.
30. ár.
Reykjavík, laugardaginn 6. janúar 1941.
4. tbl.
Breytingarnar á skápnn
bresku stjórnarinnar
vekja alheimsathygli.
Þjódverjar fagna yllr þvi, að Hore-
Belisha fór frá og segja að fylking*
ar fjandmannanna séu að riðlast.
EINKASKEYTI frá United Pressi — London í morgun.
Breytingar hafa verið gerðar á skipun bresku
stjórnarinnar og komu þær mönnum mjög á
óvart. Hafði ekki neitt vitnast um hvað til
stóð, en vanalega koma slíkar fregnir sem þessi blöð-
unum ekki með öllu á óvart. Það er þó einkum fregn-
in um lausnarbeiðni Hore-Belisha, sem athygli vekur,
og hefir hún vakið mikinn fögnuð í Þýskalandi.
Helstu breytingarnar á bresku stjórninni eru þessar:
Hore-Belisha lætur af störfum sem hermálaráðherra,
en við embætti hans tekur Oliver Stanley verslunar-
málaráðherra. Andrew Ray Duncan tekur við embætti
verslunarmálaráðherrans. Af störfum upplýsinga-
málaráðherra lætur McMillan ráðherra, en í hans stað
kemur John Reith sem þar til fyrir nokkrum mánuð-
um var yfirforstjóri breska útvarpsins (B. B. C.).
Birt hafa verið bréf, sem farið hafa milli Chamber-
lais og Hore-Belisha, og kemur í ljós af þeim, a& Cham-
berlain hefir boðið Hore-Belisha annað ráðherraem-
bætti, en hann kvaðst ekki geta þegið það, af orsökum
sem hann hefði greint forsætisráðherra frá bréflega.
Hverjar þessar orsakir eru hefir ekki verið greint frá
opinberlega.Um McMillan er það kunnugt,að starf hans
hefir sætt mikilli gagnrýni blaða og annara. Einnig
hefir það vakið óánægju, að maður í slíkri stöðu skuli
ekki geta svarað fyrir sig í neðri málstofunni, en Mc-
Millan er lávarður og á því sæti í lávarðadeildinni.
Lundúnablöðin í morgun gera að sjálfsögðu lausn-
arbeiðni Hore-Belisha að umtalsefni og halda þau því
fram, að það hafi verið æðstu menn hersins, sem hafi
knuið fram lausnarbeiðni hans. Vildi Hore-Belisha
koma fram ýmsum mjög róttækum breytingum, sem
þeir voru mótfallnir, einkanlega voru þeir mótfallnir
þessum áformum hans Gorth, yfirherforinginn í
Frakklandi, og Ironside herforingi. Néyddist Cham-
berlain því til, að láta Hore-Belisha fara frá.
Blöðin eru nærri einróma þeirrar skoðunar að það
sé mjög leitt, að Hore-Belisha hafi farið frá. Flytja þau
langar ritstjómargreinir og lofa hann mjög fyrir störf
hans, sem hann hafi rækt af afburða dugnaði og
skyldurækni.
Meiri hluti blaðanna láta í ljós undrun og óánægju
og kref jast skýringa þegar í stað og kemur fram megn
gremja í sumum þeirra.
EINKASKEYTI frá United Press. — Kaupmannahöfn í morgun.
1 símfregnum frá Berlín er sagt, að svo sé litið á þar, að það
sé gleðilegt tákn, að Hore-Belisha hafi látið af störfum sem
hermálaráðherra Bretlands, og sýni þetta, að fylkingar fjand-
mannanna séu að riðlast. Ennfremur líta menn svo á, segir í
fregnum þessum, að Hore-Belisha hafi verið neyddur til þess
að biðjast lausnar, af því að hann er Gyðingur.
Enginn leiðtoga nasistaflokksins eða annara þýskra stjórn-
málamanna hafa enn látið í Ijós skoðun sína, en fullyrða má,
að þýskir stjórnmálamenn séu þeirrar skoðunar, að breyting-
una á skipun bresku stjórnarinnar beri ekki að líta á sem skref
í friðarátt, því að Bretar stefni að því áð draga fleiri þjóðir
inn í stríðið og þá fyrst og fremst Norðurlönd.
Fannfergi.
Að undanförnu hefir verið
fannfergi í Þrændalögum, en
nú hefir brugðið til úrkomu, og
er færð á vegum svo slæm, að
ófært er milli þorpa og bæja.
—NRP—-FB.
Viðræður Ciano greifa
og Czaky utanríkismála-
ráðherra Ungverja
hyrjaðar.
London í morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
í fregnum frá Rómaborg
hermir, að Ciano greifi, utan-
ríkismálaráðherra ítalíu, sé
lagður af stað til Feneyja til
þess að ræða við Czaky greifa,
utanríkismálaráðherra Ung-
verjalands, sem er nýkominn
til Italíu.
Samkvæmt áreiðanlegum
fregnum er taið að viðræður
þeirra muni snúast um:
1) Ástand það, sem skapast
hefir vegna þess, að Rússar her-
tóku austurhluta Póllands og
fengu þar með landssvæði, sem
liggur að Ungverjalandi.
2) Sambúð Ungverjalands og
Rúmeníu.
3) Samvinnu Ungverjalands
við Jugoslaviu.
4) Ýms vandamál, sem kom-
ið hafa til sögunnar vegna
styrjaldarinnar.
Hetjur hafsins.
Aftenposten í dag flytur rit-
stjórnargrein, þar sem norska
sjómannastéttin er liylt fyrir að
leggja daglega líf sitt í liættu
fyrir þjóðina. Krefst blaðið
þess, að skattar verði lækkaðir
á sjómönnunum, þannig að
ekki verði tekið tillit til stríðs-
uppbótar við skattaálagningu.
NRP—FB.
Kauphallarviðsifti í Osló.
Verðmæli verðbréfa, se'm
verslað var með á kaupböllinni
í Oslo 1939 nam 30.62 milj. kr.,
en 1937 80.5 milj. kr. — NRP
—FB.
Flutningaskipið Dixie
dregið til Noregs.
Undanfarna daga hefir verið
unnið að því að skipa upp úr
norska flutningaskipinu Dixie
frá Porsgrunn, sem legið hefir
hér um mánaðartíma.
Eins og menn rekur minni
til Lrotnáði skrúfan af skipinu,
er það var statt alllangt fyrir
sunnan land á leið til Ameriku,
með trjákvoðufarm. Sendi skip-
ið út neyðarmerki og var Ægir
fenginn til þess að draga skipið
til liafnar bér. Kom það hing-
að þ. 4. des., en hefir ekki get-
að fengið viðgerð hér.
Er öxullinn brotinn alveg
upp við „keisinguna“ og verð-
ur að draga skipið til útlanda
til viðgerðar. Skipið er 2400
smál. að slærð og allof stórt til
]jess að liægl sé að draga það
bér í slippinn.
Að likindum kemur bingað
annað skip til þess að taka
farminn.
FLUGMENN MEÐ BJÖRGUNARBELTI.
Þýsku flugmennirnir, sem taka þátt í flugferðum yfir Norðursjó og könnunarflugferðum til
Bretlands og árásarflugferðum eru allir með björgunarbelti um sig í flugferðunum. Einnig
cr gúmmíbátur í bverri flugvd. A mvndinni sést sveit þýskra flugmanna með björgunar-
belti.
Þpkalan d og
Mordnrlönd.
AðrariiHÍr Jiý§kra lilaða.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS —- Khöfn í morgun.
Þýsku blöðin aðvara Norðurlandaþjóðimar mjög strengilega
um þessar mundir við því, að leyfa flutning hergagna og manna
frá Bretlandi og Frakklandi yfir Noreg og Svíþjóð til Finn-
lands. Þýsku blöðin segja, að Þjóðverjar muni ekki láta það
viðgangast, að slíkir hergagnaflutningar haldi áfram. Af þessu
virðist ljóst, að þýsku blöðin óttast, að Frakkar og Bretar
áformi að senda herlið til Finnlands.
Norðurlandaþjóðirnar hafa hinsvegar ekki fengið neinar að-
varanir frá þýskum stjómarvöldum um að veita ekki neina
aðstoð Finnum til handa, né heldur krafist þess, að Norður-
lönd gangi úr Þjóðabandalaginu, eins og sum þýsku blöðin
hafa gert að umtalsefni.
Erfiðleikar Rússa vaxandi
á vígstöð vunum í Finnlandi
EINKASKEYTI frá United Press. — Kaupmannahöfn í morgun.
Webb Miller símar í morgun, að Rússar hafi haldið áfram
fallbyssuskothríð á Mannerheimvíggirðingarnar, þrátt fyrir, að
allar tilraunir þeima til árása á þær hafi ekki borið neinn ár-
angur. Er þó miklu minni kraftur í fallbyssuskothríðinni en
áður.
Erfiðleikar Rússa eru vaxandi. 1 fyrsta lagi eru flutninga-
erfiðleikamir miklir. Gengur erfiðlega að flytja nægan liðsafla,
hergögn og vistir til vígstöðvanna, því að það eru takmörk fyr-
ir því hvað hægt er að flytja járnbrautarleiðina, en ógerlegt
að koma flutningum eftir öðrum leiðum, eins og stendur.
Það er talið að skotfærabirgðir Rússa á Kyrjálanesi, séu orðn-
ar í minsta lagi, og m. a. þess vegna hafi þeir orðið að hægja á.
Undangengna daga hafa safnast 100.000 kr. í Noregi til við-
bótar áður söfnuðu fé handa Finnum. Féð hefir verið afhent
finska sendiherranum. — NRP. — FB.
í Svíþjóð hafa safnast 4.6 milj. kr. handa Finnum. —
Straumur sænskra sjálfboðaliða til Finnlands vex stöðugt. —
NRP. — FB.
Finska herstjórnin tilkynnir, að í dag hafi verið fremur lítið
barist á Kyrjálanesi en fyrir norðan Ladogavatn veiti Rússum
miður. Finnar hafa tekið f jölda fanga. Mest hefir verið barist í
kringum Salla og hafa Finnar tekið marga fanga. Sumar fregn-
ir herma, að Finnar hafi tekið Salla. — NRP. — FB.
Finnum befir, eflir flestum
fregnum að dæma, tekist að
valda talsverðum skemdum á
Murmanskbrautinni, aðalle'ga á
miðkafla bennar. — NRP—FB.
Aftökjur í Moskva.
Fregnir bafa borist um
fjöldahandtökur í Leningrad
og Moskva. Fregnir um þetta
verða æ ákveðnari.
Eftir seinustu fregnum að
dæma tókst finsku flugmönn-
unum, sem gei'ðu loftárásir á
Ösel og Dagö, að valda þar
mjög miklum skemdum. NRP
—FB.
Álfadans og bienna.
Knattspyrnufélögin Fram og
Valur liafa að undanförnu unn-
ið að undirbúningi álfadans og
brennu, sexn haldin verður á
Iþróttavellinum einlivern næsta
góðviðrisdag. Var ætlunin að
bafa brennuna í dag, en með
því að völlui'inn er nú mjög
blautur, er ekki unt að koma
því við.
Félögin bafa vandað mjög til
undirbúnings, og fengið ágæta
skemtikrafta. Má þar á meðal
nefna að kai'lakór syngur og
vikivakar verða stignir, og ýms
gleðskapur í frammi bafður, t.
d. sýndir nýtísku dansar. Þarf
ekki að efa að aðsókn verður
góð, en nánar vei'ða skemtiat-
riðin auglýst sarna dag og
brennan verður haldin.

Nufíield lávarður
og flugvélasmið-
ar Breía.
Miðaldi'a fólk og þaðan af
pldra í Oxford, man vel eftir
manni, sem bafði hjólhesta-
verkslæði í miðbænum og var
annálaður fyrir dugnað. Hann
bét Morris og varð seinna vell-
auðugur á framleiðslu ódýrra
bifreiða. Nú er bann orðinn
beimsfrægur undir nafninu
Nuffield lávarður. Hann liefir
gert mest allra einstaklinga til
að endurvígbúa England. Nuf-
field lávarður notar enn þá lítið
meii'a til eigin þai'fa en liann
gerðþmeðan bann var bjólbesta-
smiður í Oxford. Öllum hinum
gífui'legu tekjum síntim liefir
liann varið til almenningsþarfa,
á síðustu árum með þvi að gefa
enska ríkinu stórar og vandað-
ar flugvélasmiðjur. Hann stai'f-
ar nú sem ólaunaður forstjói'i í
þjónustu flugmálaráðuneytis-
ins.
En ]>að eni fleiri, sem bafa
efnast á bifreiðaframleiðslu,
líka þeir, sem framleitt liafa
dýi-a bila. Fi-ægasta bifi'eiða-
smiðja heimsins er Rolls-
Royce-verksmiðjan. Hún fram-
leiðir aðallega vagna, sem kosta
40—50 þúsund krónur, en þeir
eru aftur á móti svo vandaðir,
að þeir eru nær óslítandi.
Nú befir Rolls-Royce-félagið
tilkynt bresku stjói’ninni, að
lxún rnuni liætta að framleiða
„lúxus“-vagna, meðan tá sti-ið-
inu stendur, og framleiða ein-
göngu orustuflugvélar, bryn-
dreka og brynreiðar. Og nú
spyrja menn, bvort þessi lier-
gögn verði eins óslítandi og
Rolls-Royce-bílarnir.
Hákon Sumarliðason
heitir ungur piltur, er þessa dag-
ana stillir út nokkurum málverkum
eftir sig í sýningarglugga Jóns
Björnssonar & Co. í Bankastræti.
Athygli skal vakin á því, aÖ þessi
ungi piltur hefir ekki haft neina
möguleika til náms, heldur stund-
ar hann málaralistina aðeins i frí-
stundum sínum.