Vísir - 22.02.1940, Blaðsíða 1
Ritst jóri: ,
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
Sími: 4578.
I
Riiitstjórnarskrifstof ur:
f'élagsprentsmiöjan (3. hæð).
____________________________
30. ár.
Afgreiðsla:
HVERFISGÖTU 12.
Sími: 3400.
AUGLÝSINGASTJÓRI:
Sími: 2834.
44. tbl.
MBOtm
Sakköta
Koivisto
Rajajoki
Wnoœtm
LENfNGRAD^
EINKASKEYTI frá United Press. — Khöfn í morgun.
Hnbert Yxkyll, fréttaritari United Press á víg-
stöðvunum í Finnlandi, símar í morgun. —
Hríðarveður er nú á vígstöðvunum í Finn-
landi og bætir það aðstöðu Finna, þar sem Rússar geta
ekki haldið áfram hernaðaraðgerðum í stórum stíl,
meðan veðri er svo háttað sem nú er, á mið- og norður-
vígstöðvunum. Á Kyrjálanesi halda þeir þó áfram
tilraunum til þess að brjótast í gegnum víggirðingar
Finna, einkanlega á Taipalevígstöðvunum, þar sem tvö
herfylki hafa gert mörg áhlaup á að eins 8 km. breiðu
svæði. Hafa Rússar sótt þarna fram í þéttum fylking-
um á tiltölulega mjórri spildu, en vélbyssusveitir Finna
hafa tekið á móti þeim með ákafri skothríð og er mann-
tjón í liði Rússa gífurlegt.
Þrátt fyrir stórhríð í nánd við Kuhmo halda Finnar
áfram að þjarma að 54. rússneska herfylkinu, sem þeir
hafa króað þarna inrii, og er aðallega um viðureignir
við dreifða flokka þessa herfylkis að ræða, því að her-
fylkinu hefir þegar verið tvístrað.
Erhardt Friis greifi, danskur sjálfboðaliði í flugher
Finnlands, beið bana í loftorustu í gær.
Ónefnt-blað hér í bæ virðist bafa tekið sér fyrir hendur, að
•gera tilraunir til þess að gera skeyti Vísis tortryggileg. Blað
þetta fárast yfir þvi, að í skeyti til Vísis er talað um Koivisto
og Björkö sem tvo staði. Meðfylgjandi uppdráttur sýnir bæinn
Roivisto, sem útvarpsfregnir nú herma, að muni vera í liönd-
um Rússa. Stærri eyjan sem sést á kortinu þar framundan er
hin víggirta Björkö, sem Finnar kalla Koivisto, en liið gamla
nafn er énn alment notað. Uppdr. sýnir að um tvo staði er að
ræða og þótt Vísir að þessu sinni hafi svarað skætingi liins
Ónefnda blaðs mun hann ekki eyða rúmi sinu til þess frekara.
Finnum
berst hjálp
frá mörgum
löndum.
Hergögn frá Bretlandi
Sjálfboðar frá Ung-
verjalandi,
K.höfn í morgun.
Þegar Mannerheim sagði á
dögunum í ávarpi sínu, að Finn-
um hefði borist mikil hjálp, og
að frekari hjálp væri á leiðinni,
átti liann án efa við livort-
tveggja, þá hjálp, sem er í því
fólgin, að Finnar hafa fengið
og fá mikið af liergögnum frá
öðrum löndum og það, að
straumur sjálfboðaliðanna til
Finnlands er hratt vaxandi. Það
hefir verið boðað, að 10.000 ít-
alskir sjálfboðaliðar ætli til
Finnlands, hin nýja „Garibaldi-
sveit“, og það er ekki ólíklegt,
að pólskar liersveitir eigi eftir
að berjast lilið við hlið Finnum.
Því var lýst yfir á þingi Bret-
lands í gær af aðstoðar-utanrik-
ismálaráðherarnum, Butler, að
Svíar myndi leyfa flutning
sjálfboðaliða yfir Svíþjóð lil
Finnlands, en ekki herlið. Ekk-
ert ætti því að vera til hindrun-
ar, að sjálfboðaliðarnir komist
i til Finnlands. En ménn ætla, að
ef öll önnur sund lokuðust,
myndi Bretar í vor koma sjálf-
boðaliðunum lil Finnlands með
því að senda flola til Norður-
Finnlands og landsetja lierlið í
Ilaisíssar flragra
saiBBstu lié við
landamæri
Iran.
Einkask. frá United Press.
London í morgun.
Lundúnablaðið Daily Her-
ald skýrir frá því, að ríkis-
stjórnir Bretlands og Frakk-
lands hafi fengið fregnir um
það, að Rússar hafi liðsafnað
mikinn i Kaukasus og við
landamæri Iran.
Áður höfðu borist fregnir.
um, að Rússar hefði liðssafn--
að á.þessum slóðum, en eftir
þessum seinustu fregnum að.
dæma halda þeir áfram að
draga að sér lið þangað.
Er það ætlan margra, að.
það sé vegna liðssamdráttar
þessa, sem Tyrkir hafa grip-
ið til þeirra ráða, að láta
landvarnalögin koma til
framkvæmda, eins og getið
hefir verið í fyrri fregnum.
Petsamo. Þótt Rússar hafi flota
í höfnum við Norður-Rússland
mun liann þess ekki megnugur
að liindra Breta í þessu. En
raunar kom það fram hjá Per
Albin Hansson í gær, að Svíar
væri allir af vilja gerðir til þess
að lijálpa Finnum, svo fremi að
afleiðingin verði ekki sú, að
hlutleysi Svía verði stefnt í
liættu. Fékk stjórn Per Albin
Hanssons traustsyfirlýsingu. —
Sjálfboðaliðum verður því leyft
að fara áfram yfir Sviþjóð,
nema Svíar verði til neyddir að
breyta um stefnu.
I gær komu til Parisar um
1000 ungverskir sjálfboðaliðar,
sem ætla um England til Finn
lands. Foringi þeirra sagði, að
10.000 sjálfboðaliðar myndu
fara frá Ungverjalandi til Finn-
lands. Fóru þessir sjálfboðalið-
ar yfir Jugoslaviu og voru hylt-
ir af mannfjölda á öllum járn-
brautarstöðvum. Sjálfboðalið-
arnir eru vel útbúnir. Þeir
liöfðu mikið af skíðum með-
ferðis, hvítan yfirklæðnað o. fl..
sem lientar í vetrarhernaði. Ef
þær fregnir reynast réttar, sem
birtar hafa verið, mun ei fjarri
að um 50.000 erlendir sjálf-
boðaliðar verði komnir til
Finnlands i vor, ef til vill fleiri.
1 fregnum frá London i gær-
kveldi var skýrt frá því, livað
Bretar væri búnir að leggja
Finnum til af hergögnum, en
það er m. a. 120 árásarflugvél-
ar og 24 sprengjuflugvélar, alt
vandaðar flugvélar af nýjustu
gerð, og eru 40 þegar teknar í
notkun, 50.000 liandsprengjur
og 10.000 jarðsprengjur til
varnar gegn skriðdrekum 25
loftvarnabyssur, 150 vélbyssur
og 150 byssur sérstaklega út-
búnir til þess að skjóta á skrið-
dreka, og um 50—60 fallbyss-
ur af ýmsum gerðum, sumar
mjög stórar. Auk þess hand-
vélbyssur og feiknin öll af
skotfærum tilheyrandi byssum
þeim, sem sendar voru og mik-
ið af riffilskotum.
ÞJÓÐVERJAR TAKA FANGA. — Þetta eri ein af fáum myndum, sem teknar hafa yérið af
frönskum hermönnum, sem Þjóðverjar hafa tekið til fanga. Er verið að fara með þá i fanga-
búðir og er ]>eim ekið þangað á vörubíl. Mjög fáir fangar hafa verið teknir það sem af 'er
stríðinu.
DANIR BANNA SKIPUM SÍN-
UM AÐ SIGLA UM MESTU
HÆTTUSVÆÐIN NEMA I
FYLGD MEÐ ÖÐRUM
SKIPUM.
K.höfn i morgun.
Ríkisstjórn Danmerkur liefir
lagt bann við því að dönsk skip
sigli um svæðið milli Bretlands
og meginlandsins og alt norður
að línu, milli Bergen og Shet-
landseyja. Bannið nær aðeins
til einstakra skipa — í fylgd
með öðrum skipum hlutlausra
þjóða mega þau fara um um-
rætt svæði. Orsök bannsins er
liið gifurlega skipa- og mann-
tjón, sem Danir eins og aðrar
Norðurlandaþjóðir hafa orðið
ffrir.
Undanfarnar 3 vikur hafa
Norðmenn mist 19 skip og alls
50 skip um 175.000 smálestir,
en um 350 norskir sjómenn
Iiafa látið lífið.
rai
r r n r
r n ■
K.höfn í morgun.
Mikil gremja er ríkjandi í
Sviþjóð yfir loftárás þeirri, sem
sjó rússneskar flugvélar gerðu
í gær á sænska smábæinn Paj-
ala, sem liggur tæplega 8 ldló-
metra frá finsku landamær-
unum, um það bil miðja
vega mijli Helsingjabotns og
norsku landamæranna. Al-
menningur og blöð Svíþjóðar
! spyrja: Viltust flugmennirnir,
og ef svo er, verður að krefj-
ast þess, að slikt komi ekki fyr-
iraftur. Hefir sænska sendilierr-
anum þegar verið fyrirskipað
að bera fram ákveðin mótmæli
i Moskva.
Menn furða sig á því, að
flugmennirnir skyldi geta vilst,
þar sem skygni var hið besta
er loftárásin var gerð nokkru
fyrir miðdegi í gær. Flugmenn-
inir vörpuðu 20—30 sprfengi-
kúlum á borgina og um 100 í-
kveikjusprengjum. Nokkur hús
gereyðilögðust en eldur kvikn-
aði í öðrum. Ekki er kunnugt,
1 dag vinna hátt á annað hundrað manna að snjómokstri á
samgönguleiðunum austur yfir fjall og suður með sjó. Gera
má ráð fyrir, að langt verði komið með að moka ‘Keflavíkur-
veginn í kvöld, en nokkurir dagar munu verða þangað til Hell-
isheiði verður orðin fær. Þó er veðrið mjög hagstætt.
Rockeleller geíur
Fimrnm $ Í00.00Ö.
London í morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
Fregn frá New York hermir,
að Jolin Rockefeller liafi gefið
100.000 dollara til lijálparstarf-
semi í Finnlandi. Kveðst hann
gefa Finnum fé þetta til þess að
með þvi að láta í ljós virðingu
sína of aðdáun á finsku þjóð-
inni fyrir vasklega vörn hennar
fyrir frelsi sitt og tilveru. Vörn
Finna, segir Rockefeller, hefir
vakið aðdáun um heim allan.
—o—
30 menn biðu bana,
en 22 meiddust
London í morgun.
Einkaskeyti frá United Press.
Fregn frá Istanbul hermir,
að 30 menn liafi beðið bana en
22 meiðst, er landskjálftar
lögðu í eyði þorpin Soysalli og
Simingutsch í Tyrklandi. Stór-
gripir biðu bana í þúsundatali.
Mest tjón vax-ð af völdum land-
skjálftanna í nánd við Develi í
Kayseri.
Frá klukkan 3 e. h. í gær
komu 18 kippir, og voru ný-
komnir kippir, er síðast fréttist.
að fóllc hafi farist, en mai'gir
særðust af sprengikúlnabrotum.
Mikill ótli geip fólkið í fyi-stu,
en svo snéru menn sér alment
að því af dugnaði að hefta út-
breiðslu eldsins, og tókst það
eftir mikil erfiði.
Samlcvæmt þeixxi upplýsing-
um, seixx Vísir fékk í morgun
hjá Vegamótaski’ifstofunni ei*u
þessar leiðir nú opnar til um-
fei’ðar: Á Kjalarnesi og Kjós og
leiðin milli Keflavíkur og Sand-
gerðis.
Þrír stórir flokkar vinna nú
að mokstri á leiðinni milli
Hafnarfjarðar og Keflavíkur og
gex-a mienn ráð fyrir að búið
verði að lxi’einsá til á nxestum
hluta þeirrar leiðar i kveld. Eru
það bæði vei’kamenn xir at-
vinnubótavinnunni hér í bæn-
um og flokkur Vegamálaskrif-
stofunnar senx að þessu vinna.
Þá er verið að moka í Mos-
fellsdáinum og Vifisstaðaaf-
leggjaranum. Hafnarfjai’ðax’-
leiðin var opnuð i gær, en flokk-
ur vinnur þó á leiðinni nú til
þess að hreinsa hana enn betur.
í gær var byi’jað að moka í
Ölfusinu. Hefir kyngt þar niður
feikna miklunx snjó og þai’f að
moka þar um alt. Er unnið að
því að opna leiðina *ustur yfir
fjall fi’á báðum hliðum, en
verkið sækist seint, vegna þess
hversu snjórinn er afarmikill.
Er gert ráð fyi*ir að flokkur
s;á, senx mokar að austan verði
kominn að Kömbum i kveld og
flokkurinn, sem mokar á móti
honum, héðan úr bænum, vei’ði
um það leyti kominn upp að
Sandskeiði. Er þá drjúgur spöl-
ur eftir ófæi’, en þá leið sjá
siijóbílar um samgöngur. Veðr-
ið er þó liagstætt til þessara
stai’fa, svo að ef það helst ó-
bi’eytt, má búast við að austur-
leiðin vei’ði fljótlega fær bif-
reiðum.
Næturlæknir.
Halldór Stefánsson, Ránargötu
12. Sínxi 2234. Næturvörður í
Lyfjabúðinni Iðunni og Reykjavík-
ur apóteki.