Vísir - 09.04.1940, Side 1

Ritstjórl
Ðlaðamenn Simi:
Augl/singar 1660
Gjaldkeri S llnur
Afgrelðsla
30. ár. Reykjavík, þriðjudaginn 9. apríl 1940. $1. tbk
NOREGUR I STYRJÖLD VIB ÞYSKALAND
Þýskt herlið ræðst inn í Noreg og Danmörku.
Sierlið iseít á laitdl)
i Berg:en og: Þrándlieiiiii.
gerð á Kriitíansand. — Ior§ka
itjornin flnlt frá O§lo. — Danir liafa enga
motspyrnn veitt gegn Þjáðverjnm.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS. — London, í morgun.
Það var staðfest í gærkveldi, að Noregur ætti í styrjöld við Þýskaland. Og í morgun snemma var staðfest,
að þýskur her hefði ráðist inn í Danmörku og Noreg. Þar með er seinasta vonin um það úti, að kom
ist verði hjá að Norðurlönd verði orustuvöllur. Koht, norski utanríkismálaráðherrann lýsti yfir því
í gærkveldi, að skotið hefði verið af fallbyssum strandvarnavirkja á þýsk herskip í Oslofirði, og væri Noregur
kominn í stríð við Þýskaland. Áður höfðu borist fregnir um, að þýsk herskip f jölda mörg hefði sést í Kattegaí,
en vafasamt þótti, að þessar fregnir hefði við rök að styðjast, þar til fregn barst um það, að þýsku herflutn-
ingaskipi hefði verið sökt við strendur Noregs, skamt frá Kristianssand. Var það skipið Rio de Janeiro og er
talið, að á því hafi verið um 500 manna lið. Breskur kafbátur sökti skipinu og fórust fjölda margir af því,
sennilega 150—200 manns, en áreiðanlegar fregnir eruenn ekki fyrir hendi um hversu margir hafi farist. Enn-
fremur var sökt flutningaskipunum Kreta og Poseidon. — í morgun snemma bárust fregnir um, að Þjóðverj-
ar hefði sent herlið yfir landamæri JPanmerkur og sett lið á land í Norður-Jótlandi. Þýska stjórnin tilkynti,
rað Þýskaland gerði þetta vegna tundurduflalagninga Breta sem væri f jandsamleg athöfn gagnvart Norður-.
löndum, og tæki Þýskaland þau því undir vernd sína.
Það er talið afleiðing þess, að Bretar lögðu tundur-
duflum við Noreg í gær á þremur stöðum, til þess að hindra
siglingar Þjóðverja meðfram Noregsströndum. Tundurduflun-
um var sumstaðar a. m. k. lagt í norskri landhelgi. Nyrsta
tundurduflasvæðið, sem er stærst, lokar alveg fyrir minni Yest-
f jorden, en innarlega við hann er Narvik, en þaðan er sænska
Jnálmgrjótið flutt. Hafa a. m k. sjö þýsk flutningaskip króast
þarna inni og mörg önnur sunnar. Annað svæðið er undan Stat-
land, sem er vestlægasti hluti Noregs, og það þriðja er syðst,
undan Krístianssand. Bresk herskip eru á sveimi um hafið
vestan við Noreg og sunnar.
í breskum blöðum í morgun kemur það fram, að Bretar
harma það ekki, ef þýski flotinn er kominn á kreik, og er breski
flotinn viðbúinn að taka á móti honum.
Fregn frá Stokkhólmi í morgun hermir, að breska
sendisveitin þar staðfesti, að Þjóðverjar hafi vaðið með
her manns inn í Danmörku að sunnanverðu og einnig
sett lið á land í Norður-Jótlandi.
London, kl. 8,05.
I nýrri fregn frá Stokkhólmi segir, að breska sendi-
sveitin staðfesti, að danska herliðið á landamærunum
hafi hörfað undan fyrir hersveitum Þjóðverja, þegar
þær fóru yfir landamærin.
Sendisveitin staðfestir einnig, að Bretum hafi tekst
að sökkva stóru herflutningaskipi þýsku (sbr. hér að
ofan). Það er enn ekki kunnugt hvort Bretar hafa grip-
íð til nokkurra ráðstafana til þess að hindra landsetn-
ingu þýsks herliðs í Danmörku og Noregi.
London, kl. 8.46.
Fregn frá Stokkhólmi hermir, að norskar loftskeyta-
stöðvar tilkynni, að þýskar hersveitir hafi verið settar
á Iand á suðurströnd Noregs.
London, ld. 8.46.
Utanríkismálaráðuneytið í Washington tilkynnir, að
sendiherra Bandaríkjanna í Osló, frú J. Borden Harri-
man, hafi símað, að utanríkismálaráðherra Noregs hafi
tilkynt, að Norðmenn hafi skotið af fallbyssum strand-
virkja við Oslofjörðinn á fjögur þýsk herskip, sem
sigldu inn fjörðinn, og að Noregur eigi nú í stríði við
Þýskaland.
11vai'iístiTgiiir i'rá IVew lork
Iiernaa. að Vorðineiiii liafi form-
legra æskt þess við i'íkissíjornir
ISi'eta og’ Frakka, að þeir veiíi
Moregi alla þá lijálp, sem þau ríki
geta i té látið.
I öðrum skeytum frá London
segir svo:
Fregn frá Stokkhólmi herm-
ir, eftir norskum loftskeyta-
stöðvum, að þýskt herlið hafi
verið sett á land í Bergen og
Þrándheimi.
önnur fregn frá Stokkhólmi
hermir, að Þjóðverjar hafi sett
herlið á land í jámbrautarstöð-
inni dönsku í Kaupm.höfn, þar
sem ferjusamgöngumar fara
fram yfir sundið til Málmeyjar
í Svíþjóð. — Fregnin er frá
Skánska dagbladet.
1 enn einni fregn frá Stokk-
hólmi segir, að þýskar flugvél-
ar hafi gert loftárás á Kristians-
sand í Suður-Noregi. íbúamir
frá Kristianssand flýja borgina.
í strandvirkjum í Oscarsberg
hefir verið skotið á þýsk her-
skip, sem reyndu að setja her-
lið á land.
Norska ríkisstjómin hefir
flutt aðsetur sitt frá Oslo til
Hamars.
KRISTJÁN X.
HÁKON VII.
Qslo. — FB,
Bretar óg Frakkar hafa lagt
tundurduflum á þrem»ur svæð-
um við Noreg, x mynni Vest-
fjorden, við Stadtland og Bud.
I tilkynningu Bandamanna til
Noregs segir, að þeir hafi á-
kveðið að koma í veg fyrir, að
Þjóðverjar geti áfram notað
norska landhelgi sem siglinga-
leið. Þess vegna hafi tundur-
duflunum verið lagt, svo að
ekki verði framar um frjálsa
umferð að ræða í norskri land-
helgi fyrir skip, sem flytja ó-
friðarbannvöru. Þetta er rök-
stutt með því, að Þjóðverjar
hafi ekki farið að alþjóðalögum.
í sjóhernaði sínum.
Norska stjórnin og utanríkis-
málanefnd Stórþingsins kom«
saman á fund í gær og var á-
kveðið að senda bresku stjóm-
inni ákveðin mótmæli. Fór
norski sendiherrann á fund
Halifax lávarðs í gærkveldi
þessara erinda.
í orðsendingu norsku stjóm-
arinnar segir, að þar sem breska
og franska stjórnin hafi nú haf-
ist handa um að hefta aðflutn-
inga til Þýskalands með því að
leggja tundurduflum við Noreg,
verði norska stjómin að leiða
athygli bresku stjórnarinnar að
því, að 11. mars í ár hafi hún
skrifað undir sam.komulag þess
efnis, að norskar afurðir, þar á
meðal afurðir, sem telja^mætti
ófriðgrþpni\Yare5 Væri seldar og
sendar héðan (þ. e. frá Norégi)
og hafi því verið enlt minni á-
stæða en ella að grípa til þess að
beita valdi til þess að stöðva
þessa flutninga. Norska stjóm-
in getur því ekki á nokkurn hátt
viðurkent, segir í orðsending-
unni, að ófriðarþjóðirnar leggi
tundurduflum í norskri land-
helgi eða við Noreg, og verður
því að kref jast þess, að tundur-
duflin verði fjarlægð þegar í
stað og að herskip þau, sem eru
á verði við tundurduflasvæðin,
verði kvödd á brott. Norska
stjórnin áskilur sér rétt til þess
að hef jast handa um viðeigandi
framkvæmdir sem slíkt hlut-
leysisbrot og hér er um að ræða,
gefur tilefni til.
Hernaðarleg aðstoð Breta
og Frakka Norðmönnum
til handa.
Vai’ innrás t»J6överja ákvedin áður
en tundurduflunum var lagt?
Ríkisstjómir Bretlands og Frakklands hafa tilkynt, að ráð-
stafanir hafi verið gerðar til þess að veita Noregi sjóhernaðar-
lega og landhernaðarlega aðstoð, vegna innrásar Þjóðverja.
Breska stjórnin kom saman á fund í morgun snemma og aftur
á hádegi. Yfirmenn landvarna Breta voru á fundinum Að fyrri
fundinum loknum ræddi Halifax lávarður við norska sendiherr-
ann og sendiherra Frakklands. Tilkynt hefir verið, að Bretar og
Frakkar muni veita Noregi alla þá hjálp sem þeir mega og því
er algerlega hafnað, sem Þjóðverjar halda fraxn að það geti rétt-
lætt innrás þeirra í Noreg og Danmörku, að tundurduflum var
lagt við Noreg. Því er haldið fram, að ákvörð.unin um að ráðast
inn í þessi lönd hafi verið tekin áður en tundurduflunum var
lagt, og því til sönnunar er m. a. bent á, að þýska herflutninga-
skipið, sem Brétar söktu í gær, hafi verið lagt af stað frá Þýska-
landi áður en tundurduflunum var lagt í dögun í gærmorgun.
Chámberlain forsætisráðherrá flýtur ræðu í neðri málstofunni
í dag og gerir grein fyrir því, sem gerst hefir.
Svíar hervæðast.
Sænska stjórnin hefir lýst yfir þvi, að hún muni grípa til víð-
tækra ráðstafana til þess að verjast innrás. Hefir ríkisstjómin
til athugunar að fyrirskipa almenna hervæðingu og ef til vill er
hún þegar byrjuð.
ÞJÖÐVERJAR HAFA VAÐIÐ YFIR ALLA DANMÖRKU.
Eftir ýmsum útvarpsfregnum að dæma hafa Þjóðvérjar vaðið
yfir meginhluta Danmerkur. í London er því haldið fram, að
innrásin hafi verið gerð samkvæmt áætlun, sem Þjóðverjar hafi
undirbúið fyrir mörgum árum.
BRETAR EFAST UM, AÐ SUMAR FREGNIRNAR FRÁ NOR-
EGI SÉU RÉTTAR.
Bretar efast um, að réttar séu fregnirnar um, að Þjóðverjar
hafi sett herlið á land í Bergen og Narvik, þar sem vitað sé að
bresk herskip voru þar á næstu grösum. Hefir komið fram grun-
ur um, að Þjóðver jar hafi haft áhrif á útsendingar útvarpsstöðv-
arinnar í Osló, eða náð henni á sitt vald, og sé útvarpað fregnum
til þess að hafa áhrif á norsku þjóðina. Hinsvegar er það kUnn-
ugt, að landvamir Norðmanna vom veikar, og ekki harðrar mót-
spyrau að vænta. Hervæðing hafði verið ákveðin í nótt.
NORÐMENN NEITTJDU KRÖFUM ÞJÓÐVERJA.
Áður en norska stjórnin fór frá Oslo fór sendiherra Þýska-
lands á fund Koht utanríkismálaráðherra og f ór fram á, að Norð-
menn veitti Þjóðverjum enga mótspyrnú, þar sem þeir hefði
sent herlið til Noregs til þess að koma í veg fyrir aþ Bandamenn
tæki Noreg. Koht svaraði því, að Norðmenn tryði því ekki, að
Bandamenn hefði nein slík áform í huga. Sagði sendiherrann,
að Þjóðverjar hefði sent herafla til Noregs landinu til verndar.
Kolit hafnaði kröfum sendiherrans.
Ákvarðanir voru teknar í nótt um brottflutning íbúanna frá
Oslo. — Annars eru fregnir frá Osló óljósar sem fýrr segir og
hyggilegast, að bíða áreiðanlegra fregna.