Vísir - 23.07.1940, Blaðsíða 2

VlSIR
Allsherjarmótið.
Kept í 100 m. hlaupi, stangarstökki, 800 m.
hlaupi, kringlukasti, langstökki og 1000 m.
boðhlaupi.
VÍSIB
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjýri: Kristján Guðlaugsson
Skrifst.: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12
(Gengið inn frá Ingólfsstræti).
Símar 1660 (5 línur).
Verð kr. 2.50 á mánuði.
Lausasala 10 og 25 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Atvinnuieysíð.
jóðviljinn reynir af veikum
mælti, s. 1. sunnudag, a'ð
snúa út úr grein, sem birtist í
Vísi um atvinnumál þjóðarinn-
ar og atvinnuleysið hér i bæn-
um. l>eim ummælum, sem
kommúnistar fengu þar, ersnúið
ranglega upp á verkamenn al-
ment, en sem betur fer eiga l>eir
fæstir sameiginlega sök með
kommúnistunum, „sem verða
að vera atvinnulausir, til þess
að geta verið kommúnistar“,
eins og flokkssystir þeirra í
Vestmannaeyjum segir svo fag-
urlega.
Vísir hefir aldrei neitað því,
að nokkurt atvinnuleysi væri
hér í bænum, en hinu hefir hlað-
ið haldið fram, að úr því at-
vinnuleysi inætti draga, ef t. d.
ungir menn og ókvæntir, senr
hér hafa ekkert fyrir stafni, leit-
uðu úl tilsveitanna yfir hábjarg-
ræðistímann, til þess að reyna
að liafa ofan af fyrir sér. Undir
einstaka kringumstæðum gæti
slikt einnig komið til greina um
fjölskyldumenn, en það þyrfti
að rannsaka, og greiða úr fyrir
þessum mönnum, þannig að þeir
fengju einhverja atvinnu. Vísir
hélt því fram að ónotað vinnu-
afl væri ömurlegasta sóun verð-
mæta hvers þjóðfélags, sem
þyrfti og ætti að nota alla krafta
sér til uppbyggingar, og þetta
virðist hafa hneykslað Þjóðvilj-
ann sérstaklega. Þeir vísu menn,
sem orðið hafa fyrir svörum af
hálfu Þjóðviljans telja að 15
umsóknir liggi fyrir frá bænd-
um, á vinnumiðlunarskrifstof-
um, um kaupamenn, nú eins og
sakir standa. En eru þessir
menn svo fáfróðir, að lialda að
fjöldi manns geti ekki fengið
vinnu í sveitum landsins, lx>tt
sérstakar beiðnir liggi ekki fyrir
hjá vinnumiðlunarskrifstofun-
um. Nei,’ þaðjgi’ sannarlega næg
atvinna i landinu og næg verk-
efni, en liitt er svo alt annað
mál, hvort menn eru ýmsra or-
saka vegna fáanlegir til að sinna
þessum verkefnum. Ýmsir þeir,
sem hér ganga atvinnulausir
eiga vegna heimilisástæðna ekki
heimangengt, þótt þeir fegnir
vildu taka hverja þá atvinnu,
sem þeim býðst, og það dettur
engum í hug að ber fram nokk-
ura ásökun í garð l>essara
manna. Það á að greiða úr fyr-
ir þeim, eftir þvi sem frekast er
unt, láta þá sitja fyrir vinnu og
gera þeim kleift að sjá sér og
fjölskyldu sinni farhorða.
Hinir eru miklu fleiri, og ræð-
ir þar aðallega um einhleypa
menn, sem hæglega gætu sér að
skaðlausu unnið fyrir mat sín-
um og sæmilegu kaupi, ef þeir
af eintómri sjálfsmiskunn veigr-
uðu sér ekki við að leita vinnu
úti um sveitirnar. Þetta verður
að meta í hverju tilfelli, en það
þýðir ekki fyrir slika menn að
koma fram með hortugheit þótt
að slíku framferði sé fundið, og
það eitt er vist að margir þeirra
gera frekari kröfur til annara,
en til sjálfs sin, og má hver mæla
sliku framferði bót, sem vill.
Það er ömurlegt, en samt er það
satt, að vart er hægt að ganga
óáreittur um götur bæjarins
fyrir betlikindum, og flest eða
alt eru það ungir menn, sem
hafa kastað allri annari sjálfs-
bjargarviðleitni fyrir róða. Hafa
íslendingar ráð á þvi að horfa
aðgerðalaust upp á slika vesal-
mensku? Krafta þessara máhna
mætti bæglega nola, ef tekið
væri fyrir i tíma, áður en fúi at-
vinnuleysisins hefir læst sig um
og heltekið þessa menn.
Hitt verða allir að skilja, að
það eitt er ekki nóg að heimta
atvinnu, en neita svo að vinna,
nema því að eins að atvinnan sé
óaðfinnanleg, bæði að því er
kaup og kjör snertir. Þeir raenn,
sem vilja bjarga sér verða að
gera fleira en gott þykir, og það
telur enginn á sig, sem ber
virðingu fvrir sjálfum sér og
vinnunni.
Atvinnuvegir okkar Islend-
inga eru of einhæfir, og höfuð-
galli þeirra er þó hitt, að sumar-
tíminn einn, að heita má, skap-
ar öllum næg verkefni. Særinn
býður betri kjör en sveitin, en
þrátt fyrir það eiga menn að^
leita þangað sem atvinnan er,
þótt eftirtekjan verði nokkuð
rýrari, en best verður á kosið.
Neyðin kennir naktri konu að
spinnna, sögðu feður okkar, en
nú á þetta ekki lengur við, því
að nú spinna aðrar fyrir þær.
Það er auðveldlega bægt að
íþyngja vinnandi fólki um of,
með sífelt auknum álögum
vegna framfæris og atvinnuleys-
is, og auðsætt er að að því dreg-
ur, verði öll verkefni ekki not-
færð, og mennirnir metnir eftir
sjálfsbjargarviðleitni og dugn-
aði, en ekki ágengni á almanna
fé.
Minkarnir við
Silungapoll.
Nýlega las eg það í hlaði einu,
að minka hafi orðið vart við Sil-
ungapoll. Þótt eg hafi nú, sem
jafnan áður, verið þar svo að
segja daglegur geslur, meðan
börnin dvelja þar efra, hafði eg
ekki lieyrt þess getið, né heldur
orðið var við, að minkur væri
þar. Nú hefi eg fullar sannanir
fyrir þvi, að svo er: Þeirra hef-
ir orðið vart bæði við Silunga-
poll og' ýmsa sumarbústaði
sunnan við Hólm, nálægt
Gvendarbrunnum.
Silungapollur hefir yfrið nóg
æti að bjóða öðrum eins átvögl-
um og illyrmiskvikindum sem
minkarnir eru, silung nógan og
fugl, enda eru fuglarnir óvenju-
lega fáir þar nú og Ijónstyggir.
Minkarnir auka kyn sitt mjög
ört. Hér þarf þvi skjótrar að-
gerðar við til þess að þeir vaði
ekki yfir varplönd manna, veiði-
ár og vötn.
Reykjavík, 22. júlí 1940.
Jón Pálsson.
Tennismót
í sumap.
í. S. í. hefir falið Tennis- og
Badmintonfélagi Reykjavikur
að sjá um að tennismót fari hér
fram í sumar.
Vísir hitti formann T. B. R.,
Jón .Tóliannesson, að máli í gær.
Sagðist honum svo frá, að mót-
ið niundi hyrja um miðjan
ágúst. Bjóst liann við mjög.
góðri þátttöku í mótinu, en þó
sérstaldega á meðal karlmann-
anna. Má búast við m,jög harðri
kepni, því meistararnir verða
með, þau Friðrik Sigurbjörns-
son og Ásta Benjamínsson, en
keppinautarnir eru harðir í horn
að taka, og munu ekki láta
sækja sigurinn bardagalaust í
sínar hendur.
Sérstaklega er það Skúli Sig-
urðsson, sem mun verða meist-
aranum hættulegur. Ennfremur
Fyrsti dagur Allslierjarmóts
I.S.I. var í gær.
Fyrst var kept i 100 metra
hlaupi, undanrás, kl. 6. Mættu
11 keppendur af 17 á skrá. —
Úrslit urðu þau, að í 1. riðli
var Jóhann Bernhard úr Iv.R.
fyrstur á 11.8 sek., í 2. ríðli
Sveinn Ingvarsson (K.R.) á 11.6
sek., og í 3. riðli Haukur Claes-
sen (K.R.) á 12 sek. Því næst
fór fram kepni milli þeirra, er
urðu nr. 2 í riðlunum og sá,
sem sigraði, fékk að taka þátl
i úrslitakepni. Hlutskarpastur
varð Sigurður Guðmundsson
úr U.M.F. Skallagrímur í Borg-
arfirði á 11.8 sek.
KI. 8.30 hófst svo stangar-
stökk. Hlutskarp.astir urðu:
1. Anton Björnsson (Iv.R.)
3.17 m.
2. Sigurður Steinsson (Í.R.)
3.12 m.
3. Sigurður Sigurðsson (I.R.)
3.01 m.
4. Þorst. Magnússon (K.R.)
3.01 m.
Því næst fór fram úrslita-
kepni í 100 m. hlaupi og lauk
henni á þessa leið:
1. Sveinn Ingvarsson (K.R.).
11.5 sek.
2. Jóhann Bcrnhard (K.R.)
11.6 sek.
3. Haukur Claessen (K.R.)
, 11.6 sek.
4. Sig. Guðmundsson (Sk.)
11.7 sek.
I 800 metra hlaupi, sem fór
fram næst, varð fyrstur Sigur-
er Ivjartan Hjaltested góður
tennismaður.
Tennismeistaramót var ekki
haldið hér í fýrra, af ófyrirsjá-
anlegum ástæðum, en það mót,
sem nú hefst mun verða gert
eins vel úr garði og best verður
á kosið.
Ekki hefir enn þá verið á-
kveðið hvort heldur verður út-
sláttarkepni eða einn látinn berj-
ast við alla og allir við einn.
Þótt samvinna hafi ekki tek-
ist milli Norður-íra og Suður-Ira
um landvarnir, er bæði í Norð-
ur- og Suður-Irlandi gerðar við-
tækar landvarnaráðstafanir.
Fullyrða má, að ef Þjóðverjar
gerði tilraun til þess að setja lið
á land í Norður-írlandi, mundi
það verða þeim dýrt spaug, en
gerði þeir slika tilraun sunnar í
landinu, mundi að minsta kosti
koma í ljós, að „Eire reyndist
ekki önnur Danmörk“.
Sannleikurinn er sá, að í Edre
— írska fríríkinu — þar sem
stjómmáladeilur hafa altaf ver-
ið harðar, og lítil sem engin sam-
vinna milli flokkanna, hafa leið-
togar aðalflokkanna nú sæst í
fyrsta skifti í 20 ár, vegna inn-
rásarhættunnar. De Valera og
flokkur hans, Cosgrave og hans
geir Ársælsson úr Ármann á
2 mín. 3,5 sek. Annar Ólafur
Símonarson (Á.) á 2:08.8 og
3. Óskar A. Sigurðsson (K.S.)
á 2:11.0.4. varð Árni Kjartans-
son (Á.) á 2: 11.4.
Þá hófst kepni i kringlu-
kasti. Sigraði Gunnar Husehy
úr K.R. glæsilega, en hann er
aðeins 16 ára gamall. Urslit
urðu þessi:
1. Gunnar Huseby (K.R.)
42.81 m.
2. Kristján Vattnes (Iv.R.)
37.86 m.
3. Ólafur Guðmundsson (Í.R.)
37.07 m.
4. Sveinn Stefánsson (Á.)
35.94 m.
Metið er 43.46 m.
I Jangstökki urðu úrslit þau
sem hér segir:
1. Jóhann Bernhard (K.R.)
6.23 m.
2. Oliver Steinn (F.H.)
6.16 m.
3. Sig. Guðmundsson (Sk.)
5.97 m.
4. Sigurður Norðdahl (Á.)
5.91 m.
Að endingu var svo kept í
1000 m. boðhlaupi. Hlaupið
vann K.R. glæsilega. Úrslita-
spretturinn var milli Jóhanns
og Sigurgeirs. 6 sveitir keptu,
3 frá K.R., 2 frá Ármanni og
1 frá Í.R. Úrslit urðu þessi:
1. K.R., A-sveit 2 m. 10.2 s.
2. Ármann, A-sveit 2m. 12.3 s.
3. K.R., B-sveit 2m.15.3s.
4. I.R. 2 m. 15.7 s.
Eftir þessar 6 iþróttagreinar
er K.R. hæst með 55 stig. Ár-
mann hefir 20, Í.R. 12, Fim-
leikafélag Hafnarfjarðar 5 og
U.M.F. Skallagrímur 4.
Mótið heldur áfram i kvöld
kl. 8.30 og verður þá kept í
kúluvarpi, 200 m. hlaupi, há-
stökki 1500 m. hlaupi, 110 m.
grindahlaupi og kappgöngu 10
km. Undanrásir í 200 m. verða
kl. 6.
G. E.
flokkur og verkamenn vinna'all-
ir saman í landvarnamálunum.
J. M. Dillon, einn af leiðtogum
Cosgraveflokksins, sagði fyrir
nokkuru um þá, er liéldu fram
þeirri skoðun, að Suður-lrar
ætti að taka sömu afstöðu og
Danir, er Þjóðverjar réðust inn
í Iandið, að slík uppástunga væri
svívirðileg og skammarleg. Þar
að auki — ef Suður-Irar tæki
slíka afstöðu yrði afleiðingin, að
Englendingar réðust inn í landið
og Eire yrði orustuvöllur Breta
og Þjóðverja.
Fríríkisstjórnin hefir tekið þá
ákvörðun að verja hlutleysi
landsins, ef til árása á það kem-
ur. Hefir og fríríkisstjórnin gert
alt sem í liennar valdi stendur
til þess að auka Iandvarnirnar og
fríríkisstjórnin telur víst, að til
Síldaraflinn
619,160 hl.
Geysimikil síld er og meiri land-
burður, en dæmi eru til.
Síldaraflinn á öllu landinu er
nú (þ. e. s. 1. laugardag) 619,160
hektók, en 646,379 liektól. á
sama tíma í fyrra, 22. júlí. En
taka verður tillit til þess, að 25
togarar tóku þátt í veiðunum i
fyrra, en að eins 2 togarar núna,
þeir Garðar og Rán (skv.
skýrslu). I fyrra voru líka 30
línuveiðarar en 25 núna.
Ólafur Bjarnason, línuveið-
ari, er hæstur með 6884 mál, en
mótorskipið Dagný með 6770
mál er önnur og Gunnvör er
þriðja með 6628 mál.
Afli skipanna var sem hér
segir s.I. laugardag:
fíotnvörpuskip:
Garðar 2877, Rán 1364.
IJnugufusldp:
Aldan 2937, Andey 3074, Ár-
mann 3586, Bjarki 3636, Björn
austræni 1916, Fjölnir 4984,
Freyja 3679, Fróði 4882, Hring-
ur 1945, ísleifur 757, Málmey
1849, Ólaf 2022, Ólafur Bjarna-
son 6884, Péturseyr 2091,
Reykjanes 3263, Rifsnes 1442,
Rúna 3286, Sigrún 1672, Skag-
firðingur 1541, Sæborg 1961,
Sæfari 2501.
Mótorskip:
Aldan 963, Ágústa 1210, Ari
631, Árni Árnason 2813, Ársæll
1677, Arthur og Fanney 973,
Ásbjörn 2981, Auðbjörn 1575,
Baldur 1345, Bangsi 1149, Bára
1279, Birkir 1932, Björn 3451,
Bris 3192, Dagný 6770, Dóra
881, Eldey 5539, Erna 2729,
Fiskaklettur 2790, Freyja 1234,
Frigg 741, Fylkir 3519, Garðar
3585, Gautur 901, Geir 3589,
Geir goði 2850, Glaður 3146,
Gotta 1641, Grótta 1824, Gull-
toppur 2529, Gullveig 1904,
Gunnbjörn 2205, Gunnvör 6628,
Gylfi 1648, Hafþór 297, Harald-
ur 1479, Heimir 3025, Helga
2351, Helgi 3083, Hermóður,
Akranesi, 1523, Hermóður,
Rvík 1915, Hilmir 2114, Hjalt-
eyrin 1128, Hrafnkell goði
1 2488, Hrefna 4511, Hrönn 2901,
Huginn T. 2621, Huginn II. 3496,
þess muni ekki koma, að Bretar
ráðist inn í Eire, nema því að
eins að Þjóðverjar gerði tilraun
til þess. En vafalaust géra Bretar
alt sem í þeirra valdi stendur til
þess, að koma í veg fyrir, að inn-
rás Þjóðverja í Eire hepnist.
Það hefir vakið nokkurn ugg
í Eire og Bretlandi, að þýski
sendiherrann í Dublin hefir
starfslið mikið, að sögn um 60
menn. Hefir verið látinn í ljós
ótti um það, að Þjóðverjar
kynnu að saka Ira um svo við-
tækar ráðslafanir til verndar
hlutleysi sínu, að þeir notuðu
það sem ásökunarefni á hendur
þeim, eins og Hollendingum, og
Belguímönnum. En hvað sem
um það er hafa írar haldið á-
fram hinum viðtækustu ráðstöf-
unum hlutleysi sinu til verndar,
ef þörf krefur. Ríkisstjórnin
hefir nú raunverulega fengið’
vald yfir öllum mannafla í land-
inu. Snekkjur og vélbátar og
önnur skip eru notuð sem eftir-
litsskip við strendurnar. Herinn
er aukinn — og menn hvattir til
þess að gerast sjálfboðaliðar,
heimavararsveitir eru stofnað-
ar til þess að berjast við fall-
hlífarhermenn o. s. frv. En þrátt
fyrir það, sem gert er til efling-
ar landvörnunum, mun Irum
reynast erfitt að verja land sitt
aðstoðarlaust. Fyrir styrjöldina
var her Suður-íra aðeins 15.000
og 30.000 varaliðsmenn (sjálf-
boðaliðalr). Síðan hafa útgjöldin
til hersins verið aukin um lielm-
ing, en írar eiga næstum engan
írar leggja deilurnar á hilluna
vegna innrásarhættunnar.
Það kemur iðulega fram í fréttum um þessar mundir, að á
Bretlandseyjum óttast menn mjög, að Þjóðverjar muni gera til-
raun til þess að setja Iið á land í írlandi, til þess að herja á Bret-
land þaðan. Stundum hafa gosið upp fregnir um, að Bretar ætl-
uðu að hemema Eire, til þess að koma í veg fýrir þessi áform
Þjóðverja, en ekki hefir þó til þess komið. En hvað sem líður
áformum Þjóðverja eða Breta er það víst, að írar sjálfir háfa
fullan hug á að verja land sitt. Um Norður-írland eða Ulster er
það að segja, að þar er viðhorfið til Bretlands annað en í Eire.
Norður-frar standa hlið við hlið Bretum og hafa hina nánustu
samvinnu við þá, en í Eire er uppi sterk hreyfing fyrir því, að
frland verði sameinað — að lýðveldi verði stofnað fyrir alt ír-
land. Þessi deilumál eru þó ekki eins á oddinum nú og verið hefir.
Huginn III. 3783, Hvítingur-
1682, Höskuldur 1670, ísleifur
1311, Jakob 1004, Jón Þorláks-
son 2716, Kári 2430, Keflviking-
ur 3777, Keilir 3365, Ivolbrún
3040, Kristján 4407, Leó 2382,
Liv 2718, Már 2841, Marz 668,
Meta 501, Minnie 2836, Nanna
2339, Njáll 960, Olivette 1611,
Pilot 1618, Rafn 4186, Sigurfari
3168, Skaftfellingur 1515, Sjöfn
1640, Sjöstjarnan 2318, Sleipnir
1412, Snorri 1605, Stella 3433,
Súlan 4995, Sæbjörn 3736, Sæ-
finnur 4902, Sæhrímnir 2958,
Sævar 1679, Valbjörn 1744, Vé-
björn 3593, Vestri 1137, Víðir
818, Vöggur 925, Þingey 1655,
Þorgeir goði 2003, Þórir 1808,
Þorsteinn 4086, Sæunn 2021,
Valur 270.
Mótorbátar (2 um nót):
Aage, Hjörtur Pétursson 1470,
Alda, Hilmir 1266, Alda Stat-
hav 1150, Anna, Einar Þveræ-
ingur 1901, Ásbjörg, Auðbjörg
606, Baldur, Björgvin 1834,
Barði, Vísir 2171, Björn Ólafs-
son, Bragi 2076, Björg, Magni
1785, Björn Jörundsson, Leif-
ur 2837, Bliki, Muggur 1810,
Brynjar, Skúli fógeti 706, Chri-
stianne, Þór 1906, Eggert, Ing-
óífur 2788, Einir, Stuðlafoss
1180, Erlingur I., Erlingur II.
2868, Freyja, Skúli fógeti 2285,
Frigg, Lagarfoss 2193, Fylkir,.
Gyllir 2734, Gísli J. Johnsen,
Veiga 2773, Gulltoppur, Haf-
alda 2016, Haki, Þór 625, Hann-
es Hafstein, Helgi Hávarðsson
1976, Hvanney, Síldin 1073, Is-
lendingur, Kristján 997, Jón
Finnsson, Víðir 1871, Jón Ste-
fánsson, Vonin 2061, Muninn,
Þór 431, Muninn, Ægir 2062,.
Óðinn, Ófeigur II. 2792, Reynir,.
Víðir 792, Snarfari, Villi 1908,
Stigandi, Þráinn 2204.
Minkup skotinn.
I morgun sá Vaídemar Guð-
jónsson vaktmaður hvar mink-
ur var að skjótast niður við ár-
ósa Elliðaánna. Tókst honum að
skjóta hann, áður en hann
komst í ána. Er þetta þriðji
minkurinn, sem Valdemar skýt-
ur, nú á þrem dögum. Er von-
andi, að hann geti haldið svona
áfram, þangað lil allur vargur-
inn er horfinn.
flota eða flugflota, og verða í
reyndinni að treysta á, að Bret-
ar verji landið, en þar sem Eire
er sjálfstætt, hlutlaust land,
verður de Valera að taka þá af-
stöðu, að verja landið gegn
Iiverjum, sem gerir tilraun til
innrásar, en það er viðurkent
af stjórnmálamönnum í Dublin,
að ef til innrásar kemur verður
ekki unt að verja landið nema
með tilstyrk Breta. Og vafalaust
er það vegna innrásarhættunn-
ar, að Suður-írar eru að mestu
hættir að kref jast þess, að Bret-
ar kalli heim herlið sitt frá Ulst-
er. Keniur jafnvel fram, að
Suður-írum þyki trygging í aS
liafa það þar.
Auk herliðs Breta þar hefir
Ulster 15.000 manna vopnað
lögreglulið, en í því eru vel æfð-
ir, harðduglegir menn, Sem eru
vanir meðferð vélknúinna her-
gagna.
Craigavon lávarður, forsætis-
ráðherra 1 Norður-írlandi, var
fyrir skömmu í London, til þess
að Ieggja á ráð um varnir Norð-
ur-írlands, og sagði liann, að
viðræðunum loknum við breska
rálðherra, að ferð lians liefði
borið hinn besta árangur.
Engum getum þarf að því að
leiða, að breski flotinn hefir
augun á írlandi, ekki síður en
Bretlandi, því að Bretar vilja
heldur að Þjóðverjar sæki að
þeim að austanverðu, lieldur en
að þeir komi að vestanverðu,.
eða inn um balcdyrnar.
1