Vísir - 30.07.1940, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
Kristján Guðiaugsson
Skrifstofur:
Féíagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Augl/singar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, þriðjudaginn 30. júlí 1940.
173. tbl.
Breskap Hugvélap koma í heimsókn -

,.s .
Einn þeirra manna, sem handtekinn var, Cox að
nafni, Tokio-fréttaritari hinnar heimskunnu Reuters-
fréttastofu, framdi sjálfsmorð í lögreglustöðinni, rétt
á eftir að hann hafði verið handtekinn. Stökk hann út
um glugga og beið bana í fallinu. 1 Tokiofregnum segir,
að reynt hafi verið að koma i veg fyrir, að þetta áform
fréttaritarans hepnaðist. 1 tilkynningu, sem dómsmála-
og hermálaráðuneyti Japana hefir birt, er þvi haldið
fram, að stigið hafi verið fyrsta skrefið til þess að upp-
ræta njósnastarfsemi Breta í Japan.
Fregnirnar um þetta hafa vakið hina mestu furðu í London.
Forseti British federated Industries hefir lýst yfir því, að starfs-
menn iðnaðarsambandsins, er voru meðal hinna handteknu, haf i
að eins sint viðskiftalegum störfum, og fjarstæða að saka þá
um njósnir.
Sir Röbert Craigie, sendiherra Breta í Japan, hefir lagt fram
mótmæli gegn handtökunum í Tokio.
í breskum blöðum í morgún
er mikið um þetta rætt og kref j-
ast jblöðin þests eindregið, að
stjórnin láti mál þetta til sín
taka þegar í stað. Ákveðnasta
afstöðu taka blöðin News
Chronicle og Daily Express,
sem krefjast þess, að stjórn'in
taki til athugunar, verði menn-
irnir ekki látnir lausir þegar í
stað:
1) Að opna Burniabrautina á
ný til flutninga á hergögnum,
herflutningabílum og bensíni,
en eins og menn m,una varð það
að samkomulagi milli Breta og
Japana, að slíkir flutningar um
braulina ^(til Kína) yrði bann-
aðir um þriggja mánaða skeið.
Var hér um mikla tilslökun af
hálfu Breta að ræða.
2) Að viðskifti- við Japan
verði stöðvuð.
3) Að ellefu Japanir verði
Breskar sprengjuflugvélar hafa nú að vmdanförnu gert margar árásir á franskar borgir og hafnar-
bæi. Hefir Petain-stjórnin mótmælt þessu, en það eru varla líkur til að Bretar taki þau rtiótmæli
svo hátiðlega. En þegar Bretarnir koma í heimsókn .... '
BRETAR HÓTA AB ST0SVA
VIBSKIFTl VIB JAPAN OG
OPNA BURMABRAUTINA,
vegna þess að 11 Breíar vora handtekn-
ir í Japan. Eru þeir sakaðir um njósnir.
Mikil grremja í breskum blöðem.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Alvarlegt deiluefni er upp komið milli Breta og Jápana, sem kann að hafa hinar
alvarlegustu afleiðingar. Ellefu kunnir Bretar i Japan hafa verið handteknir |
og eru þeir sakaðir um njósnir. Fiestir þessara mánna hafa verið mörg ár í
Japan og notið þar sem i heimalandinu mikils álits. 1 Bretlandi hafa verið birtar yfirlýs- j
ingar, þar sem svo er að orði komist, að það sé hreinasta f jarstæða að ætla, að þessir
menn hafi haft njósnastörf með höndum. Hóta bresk blöð róttækum gagnraðstöf un-
um, ef mennirnir verða ekki látnir lausir.
ikil loftorusta yfir
Bretlandi í gær..
II þýskar fhigvélar skotnar niður
í hálfrax klukkusíundar orasfu,
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Tugir þýskra flugvéla gerðu loftárás á borg á austurströnd
Englands í gær. Tóku þátt í henni 30 sprengjuflugvélar, varðar
um 50 orustuflugvélum. Tilætlunin mun hafa verið, að koma
Bretum á óvart, en það mishepnaðist. Fjölda margar breskar
IHurricane- og Spitfireflugvélar gerðu atlögu að þýsku flugvél-
unum þegar í stað, og tókst þýsku flugmönnunum því ekki að
hæfa í mark, og fóru flestar sprengjurnar í sjóinn.
Varð þarna meiri atgangur í lofti en menn vita dæmi til, því
að þetta mun vera hinn harðasti loftbardagi ,sem háður hefir
verið af jafnmörgum flugvélum. Bardaginn stóð aðeins liðlega
hálfa klukkustund, og á þeim tíma voru skotnar niður 17 þýskar
flugvélar, svo að vitað er með vissu, en margar aðrar urðu fyrir
skemdum. Tókst hinum bresku orustuflugvélum að dreifa þýsku
flugvéladeildinni. Að eins ein bresk fluvél var skotin niður í
bardaganum, en hinsvegar viðurkent, '<5 margar hafi orðið fyrir
skemdum.
Þrjár þýskar flugvélar voru skotnar niður yfir Bretlandi ann-
arstaðar í gær, og í morgun var skotin hiður þýsk sprengjuflug-
vél yfir suðausturströnd Englands.
handteknir og hafðir í haldi
meðan hinir bresku menn sitja i
varðhaldi.
Fregnir frá Japan bera með
sér, að handtökurnar hafi ekki
vakið minni gremju þar en i
Bretlandi. Tveir Bretar til hafa
verið handteknir og er engu Iík-
ara en að grunur hvíli á bresk-
um mönnum hvarvetna.
Fræðslumálaráðuneytið jap-
anska hefir í hyggju að segja
upp 500 erlendum kennurum,
sem það hef'ir í þjónustu sinni.
Eru meðal þeirra Englendingar,
sem stunda enskukenslu. Ótti
hefir komið fram um, að á upp-
siglingú sé rtokkurskonar her-
ferð gegn Bretum í Japan.
FRAKKAR SKIFTA UM
SENDIHERRA I U. S. A.
Einkaskeyti frá United Press.
London í morgun.
Franski sendiherran i Wasli-
ington, St. Quenlin, hefir skýrt
frá því, að hann muni láta af
sendiherrastörfunum innan
skamms, og fái hann annað
starf í hendur.
Það var viðurkerit í enskum
fregnum í morgun, að það hefði
verið hafnarborgin Dover, sem
árásin var gerð á. Tvær af þeim
17 flugvélum, sem skotnar voru
niður í orustunni, urðu fyrir
skotum úr loftvarnabyssum.
Lundúnablöðin i morgun
ræða, sem vonlegt er, þennan
atburð með allmiklu stolti.
Flugmálasérfræðingur ,,Ti-
mes" ritar m. a.:
„Árásin byrjaði, mjög sak-
leysislega, því að fyrst kom að-
eiris ein könnunarflugvél, og
var Iiún rekin á flótta. En
skömmu seinna kom geysimik-
i 11 hópur af Junkers 87
sprengjuflugvélum, 30 talsins,
og notuðu þær hina gömlu að-
ferð, að fljúga beint úr sólar-
átt-, til að gera skygni erfiðara.
Þessum flugvélum fylgdu 50
Messerschmitt orustuflugvél-
ar, og sveimuðu þær yfir þeim.
Lojftvarnabyssur strand-
varnaliðsins skutu þegar i stað
niður tvær Junkers-vélar og á
sama tíma flaug hópur af
Hurricane- og Spitfire árásar-
vélum af stað til að ráðast á
sprengj uf lugvélarnar.
Þegar Junkers-vélarnar
komu að h öfninni i Dover,
steyptu þær sér næstum því
lóðrétt niður til þess að miða
sprengjum sínum, en bresku
orustuflugvélarnar steyptu sér
niður á eftir þeim, og var skot-
hríðin frá þeim svo hörð, að
öll mið rugluðust fyrir hinum
þýsku flugmönnum. Háir
vatnsstrókar gusu upp úr höfn-
inni, þar sem sprengjurnar
lentu, og skipin köstuðust til
við bólverkin, eins og kork-
tappar, en engin sprengja hitti
skip. Þær féllu allar í sjóinn.
Síðasta röðin af Junkers vél-
unum nálgaðist höfnina, en
steypti sér ekki niður til árás-
ar, heldur sneri við heimleið-
is, án þess að hafa kastað einni
einustu sprengju.
Skömmu eftir að viðureignin
hófst, hafði ein Spitfire-sveitin
skotið niður fjórar Messer-
schmitt-vélar og eina sprengju-
vél, en Hurricane-sveit hafði
fjórar Junkers-vélar og eina
Messerschmitt á samviskunni.
Einn flug-lautenant, er stýrði
Hurricane-vél, skaut á Junk-
ers-vél og tókst að sprengja
hana í loftinu. Annar flugmað-
ur á Hurricane-vél neyddi Jun-
kers-vél til að steypa sér nið-
ur að haffletinum til að kom-
ast undan, en hartn sótti svo
fast á eftir, að flugvélin lenti
í sjónum. Reykjarmökkur stóð
aftmUfúr tveini hinna þýsku
flugvéla, þegar þær sneru
heimleiðis."
Turner majór, sem er flug-
málasérfræðingur „Daily Tele-
grapli", skrifar meðal annars:
„Flugmálaráðuneytið hefir
tilkynt, að fimtán þýskar vél-
ar hafi verið skotnar niður. í
raun og veru munu þær vera
meira en tuttugu. En þó ekki
sé reiknað nema með þessum
15, þá er flugvélatjón Þjóð-
verja í árásunum á England
orðið 244 vélar, en alls hafa
þá frá ófriðarbyrjun verið
skotnar niður 318 þýskar flug-
vélar yfir Englandi. Frá því að
STÓRBRUNI Á L.\NDA-
MÆRUM NOREGS OG
SVÍÞJÓÐAR.
Einkask. frá United Press.
London í morgurt.
Samkvænit fregn frá
Stokkhólmi kom upp feikna
eldur i gær á landahiærum
Noregs og Svíþjóðar, skamt
frá Sundsvall. Eldsupptök
eru ekki kunn, en 33 járn-
brautarvagnar eyðilögðust,
og járnbrautarumferð yfir
landamærin á brunastaðnum
stöðvast fyrirsjáanlega i
marga daga, þar sera, járn-
brautagöng, sem eru Noregs-
megin landamæranna,
hrundu.
loftárásirnar hófust fyrir al-
vöru á England, 18. júní, hafa
þvi að meðaltali verið skotnar
niður sex þýskar flugvélar á
dag. í gær mistu óvinirnir %
af þeim flugvélum, sem send-
ar voru af stað. Þess ber að
gæta, að fari tjón Þjóðverja
yfir 10% af þeim vélum, sem
þátt taka i árás, er það frá
þeirra sjónarmiði ógurlegt.
Ennfremur hlýtur það að taka
mjög á taugar flugmanna
þeirra, því það sýnir hve hætt-
an er gífurleg."
„Breski flugherinn hefir ekki
látið Hitler i friði, siðan Frakk-
land gafst upp", segir i grein
í „NewYork World Telegram".
„Það er miklu erfiðara fyrir
Þjóðverja að verja iðnaðar-
svæðin í Ruhr fyrir ágangi
breska flughersins, en fyrir
Englendinga að verja sín iðn-
aðarhéruð fyrir þýskum árás-
um, enda þótt þýski flugherinn
sé sterkari en hinn breski.
Ástæðan er sú, að þótt
bresku vélarnar séu færri, þá
eru þær betri að byggingu og
flugmennirnir betur æfðir og
kjarkmeiri.
England þarf þvi ekkert að
óttast, þó að flugher þess sé
minni, en Þjóðverjum mun
þykja þröngt fyrir dyrum, þeg-
ar hann stækkar."
en JpjóðveFJar eru vidbiinii*
.... eru þýsku loftvarnabyssuskytturnar viðbúnar að veita
þeim heitar móttökur. Hér sést loftvarnasveit, sem hefir tekið
sér stöðu á uppfyllingu i Le Havre. Annars gera Bretar lítið að
því, segja Þjóðverjar, að herja á staði, sem hafa hernaðarlega
þýðingu.