Vísir - 03.12.1940, Page 1

Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
30. ár.
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
280. tbl.
Grikkir komnir 30 km.
fram hjá Pogradec
Þeir eru komnir fast að Delvinor hjá
Sante Quaranta. — Albanir
gera usla í liði ítala.
EINIvASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Samkvæmt áreiðanlegum heimildum í Aþenu-
borg héldu ítalir áfram undanhaldi sínu allan
daginn í gær (mánudag). Lið skildu þeir eftir
í virkjum sínum í f jöllunum, og á öðrum stöðum, þar
sem gott er til varnar, til þess að tef ja fyrir Grikkjum,
sem reka f lóttann af sama kappi og áður.
Mest var undanhald ítala á vesturhluta vígstöðvanna,
milli Argyro Castro og Sante Queranta. Geta Grikkir
nú skotið af fallbyssum sínum á þjóðveginn þar á milli,
svo að undanhald ítala frá Argyro Castro verður enn
erfiðara en ella, en menn búast nú við, að þeir verði að
yfirgefa þessa ramlega víggirtu- borg hvað líður. Að-
staða Grikkja batnaði mikið við það, að þeir náðu á
sitt vald Delvinohæðunum. ítalir hafa nú að mestu eða
öllu yfirgefið Santa Quaranti.
Á vígstöðvunum við Aoos-fljót, þar sem Grikkir hafa
sótt fram af miklu kappi, hafa þeir náð f jallinu Politi-
zani, en það er mjög hátt og bratt, og höfðu ítalir virki
þar í hlíðunum. Segir í fregnum frá Aþenu, að pils-
klæddar grískar hersveitir hafi klifrað eftir hlíðunum
og hrakið ítali úr virkjunum.
Útvarpsstöðin í Budapest skýrir frá því, að grískar
hersveitir hafi hrakið ítali 30 kílómetra frá Pogradec.
ítölsku Alpahersveitirnar eru taldar gersigraðar, og
á norðurvígstöðvunum er aðstaða ítala sögð alveg von-
Iaus.
Grikkir hafa tekið fanga í þúsundatali.
Fyrir sunnan Tirana hafa albanskir uppreistar-
mannaflokkar ráðist að ítölskum hersveitum að aftan-
verðu og valdið miklu tjóni meðal þeirra. Þessir alb-
önsku herflokkar hafa bækistöðvar í fjöllunum og þar
sem þeir hafa flúið þangað undan ítölum, er þeir her-
námu Albaníu, grípa þeir nú fegins hendi það tæki-
færi, sem býðst til þess að'hefna sín.
Styrjöldin milli ítala og
Grikkja hefir staðið í
einn mánuð.
Styrjöldin milli Itala og Grikkja hefir nú staði'ö í liðlega mán-
uð. Hefir hún því verið gerð að umtalsefni í ýmsum blöðum er-
lendis og hermálasérfræðingarnir birta ýmsaf hugleiðingar i
tilefni af „mánaðarafmælinu“. Öllum ber þeim saman um, að
Grikkjum hafi gengið furðulega veJ að reka Itali af höndum
séi', og þakka það harðfengi þeirra og góðri lierstjórn, en jafn-
framt telja þeir lierstjórn ítala liafa verið slæma og var innrásin
að mörgu illa undir búin. Mesta skissa ítala var, að búast við,
að gríska þjóðin mundi glúpna, er ítalir með miljónaher sinn
búinn nútimaliernaðartækjum, liefði i hótunum. Svo varð eigi
og „sigurgöngu“ ítala yfir Grikkland án verulegrar mótspyrnu
var snúið upp í hinar mestu hrakfarir.
LOFTARÁS A ÍT VI J
Ilvítu hnoðrarnir, sem sjást á myndinni og likjast helst stór-
um blómum, koma af breskum sprengjum, sem kastað hefir
verið niður af flugmönnum. Myndin er tekin í loftárás á flug-
völl Itala við Asmara.
Engnm sprengjum varp-
aö á London í nótt.
Hörð árás á borg í Vestur^
Englandi.
London i morgun.
Enguni sprengjum var varp-
að á London í nótt sem leið.
Aðvaranir um loftárásir voru
gefnar snemma í morgun, en
ekki kunnugt, að neinum
sprengjum hafi verið varpað.
Fjögurra klukkustunda árás
var gerð á horg í Vestur-Eng-
landi. Var varpað íkveikju-
sprengjum yfir næstum öll
hverfi í borginni og þegar eldur
var farinn að breiðast út, var
varpað sprengilcúlum i bál-
ið. Er þetta sú aðferð, sem
Þjóðvcrjar liafa beitt mjög að
undanförnu. Mikið tjón varð af
völdum þessarar árásar, og
menn óttast, að manntjón liafi
orðið mjög mikið.
Annarstaðar varð manntjón
ekki mikið og litið um loftárás-
ir. Þó varð vart við sprengju-
flugvélar yfir suðurströndinni,
Austur-Angliu, Suður-Wales og'
Liverpool-svæðinu.
Mikið manntjón í Southampton
um helgina.
I loftárásunum miklu á Sout-
hampton nú um helgina siðustu
varð mikið manntjón, um 370
manns biðu bana eða særðust.
6000 þýskar flugvélar
skotnar niður.
I gær voru Bretar búnir að
skjóta niður 3000 flugvélar fyr-
ir Þjóðverjum og eru þá aðeins
taldar þær, sem áreiðanleg
vissa er fyrir að fórust. Þar af
urðu 400 fyrir skotum úr loft-
varnabyssum og eitt hundrað
þeirra voru skotnar niður að
næturlagi.
Alls hafa bandamenn skotið
niður fyrir Þjóðverjum 6000
flugvélar í 14 mánaða styrjöld.
Starfsemi járnvarðliDs-
iis rámeiska takiirkuð
London í morgun.
Sima, foriugi járnvarðliðs-
manna, liefir fyrirskipað að
leysa skuli upp einkalögreglu
flokksins, en i henni eru 10.000
menn. Þá er flokksmönnum
bannað að vera í grænu ein-
kennisskyrtunum, nema við liá-
tíðleg tækifæri, og í aðalbæki-
stöð flokksis í Bukarest. Þetta
er gert til að friða almenning,
segir í breskri tilkynningu, en
gremja Rúmena gegn járnvarð-
liðinu og Þjóðverjum, síðan er
morðin voru framin, er mjög
mikil.
Loftárásip Itala
á Egíptaland.
London í morgun.
Frá því ítalir byrjuðu loft-
árásir sinar á Egiptaland 22.
júríí, liafa 155 borgarar beðið
bana, cn 425 særst. 97 hús hafa
hrunið, en 120 orðið fyrir
skemdum. Þessar upplýsingar
eru úr ræðu, sem Sirry pasha
forsætisráðherra flutti í gær.
í
■ ; I
Það er nú svo ástatt, þegar
mánuður er liðinrí af styrjöld-
inni að livergi er barist á grískri
grund, og enginn ítalskur lier-
m'aður er í Grikklandi, nema
fangar, en Grikkir eru komnir
um 25 mílur enskar inn í Al-
baniu sumstaðar og ef til vill
lengra nú.
Mesti sigur Grikkja var taka
borgarinnar Korilza, vegna
liinna mikilvægu þjóðvega, sem
um þá borg liggja. Sigrarnir
við Moscopolis og Pogradee
voru einnig mikilvægir, því að
vegir liggja um báða þessa
staði, og þarna voru bækistöðv-
ar þess liers, sem sækja átti á
skömmum tíma inn í Grikk-
land, taka Saloniki o. s. frv. En
þarna, þar sem ítalir ætluðu að
sækja harðast fram, liafa þeir
orðið að hörfa lengst undan. Og
Pogradec, sem var aðalvopna-
húr þeirra undir innrásina og
sóknina til Florina og Saloniki,
er í höndum Grikkja.
Það er og kunnugt liversu
farið hefir á öðrum vígstöðv-
um. Við Argyro Castro er
enn barist, og þessi mikilvæga
liernaðarstöð kann að falla í
hendur Grikkja þá og þegar.
Sanle Queranta eða nokkurU
veslar á ströndinni, hafa Italir
yfirgefið að mestu eða öllu.
Hvarvetna er 'enn um undan-
Iiald að ræða hjá ítölum, þótt
vörn þeirra fari liarðnandi.
Aðstaða Grikkja er því mjög
góð að ýmsu leyti. Þeir hafa náð
mikilvægum stöðvum á sitt
vald, tekið mikið herfang og
marga fanga og það, sem er
einna mikilvægast — komið því
til leiðar, að ekki er barist á
griskri grund. Verður nú að
ætla, að Grikkir leggi áherslu á,
að húast sem best um í Albaníu-
fjöllum í slöðvum þeim, sem
þeir liafa tekið, og virðast vera
í þann veginn að taka. Verður
torsótt fyrir ítali, einkanlega
er vetur er nú genginn í garð
þar syðra, að hrekja þá úr
stöðvum þessum En það kem-
ur i ljós hjá hermálasérfræðingi,
sem tálaði um þessi mál í Lon-
don í gær, að hættulegt væri
fyrir Grikki, að herða enn sókn-
ina. Þeir væri nú komnir all-
langt frá bækistöðvum í sínu
eigin landi en flutningar allir lil
Vígstöðvanna erfiðir. Auk þess,
ef þeir héldi áfram sókninni nú
myndi leikurinn færast yfir á
svæði, sem er ekki nándar nærri
eins fjölsótt og þar sem barist
er nú, og mundi ítölum greið-
ara að koma við hinum vél-
knúnu hergagnatækjum sinum
þar.
Það vekur mikla alhvgli, að
ílalska útvarpið er nú að gera
sem minst úr mikilvægi þeirr-
ar styrjaldar, sem háð er i Al-
baniu, og segir þar, að undir
( úrslitum hennar sé það ekki
koríiið, hver skjöldinn beri að
lokum. Er leidd athygli að því,
að alt velti á bardögunum um
Suezslcurðinn, en Bretar bentu
þá ítölum á, að Italir væri engu
nær þvi marki en áður, að ná .
Suezskurðinum. Til þess að geta j
það yrði þeir að sigra breska
herinn í Egiptalandi og breska
flotann þar, en ítalski flotinn
þorir ekki að leggja til atlögu
við breska flotann, og her Graz-
iani heldur enn kyrru fyrir við
Sidi Barrani, hvort sem ástæð-
an er, að ekki hefir tekist að
koma nægum birgðum frá
ítaliu, eða sókninni hefir verið
frestað vegna þess, að innrásin
i Grikkland fór út um þúfur.
Einn hermálasérfræðingurinn
spyr: Mundi ekki Graziani vera
kominn af stað, ef Grikkir hefði
lyppast niður og ítalir tekið
Saloniki og mestalt Grikkland á
nokkrum dögum.
Egipsk blöð spá því, að ó-
sigur ítala fyrir Grikkjum muni
liafa alvarlegar afleiðingar
lieima fyrir. Eitt blaðið segir,
að ítalska þjóðin muni missa
lcjarkinn, og þegar séu farin að
sjást þess merki.
Flytur Petain
til Versala?
London í morgun.
Fregn hefir borist frá Vichy
þess efnis, að stjórn landsins
verði flutt til Versala. Tilkynn-
ingin er óljós, og vafasamt
hvort Petain og nokkur hluti
Vichystjórnarinnar flytur, eða
Petain og öll stjórnin. — Bretar
ætla, að hvort heldur er sé rétt,
verði aðstaða Petains og stjórn-
arinnar sú, eftir flutninginn, að
hún verði í öllu að fara að fyrir-
skipunum Þjóðverja.
Útvarpið i Lyon liótar Frökk-
um um þessar mundir, ef ekki j
j verði Iiætt mótspyrnunni gegn
| Þjóðverjum: I fvrsta lagi verði
j Frakkland alt hernumið, í öðru
; lagi frönskum föngmn lialdið á-
fram í fangabúðuríum og i
þriðja lagi verði æskulýður
Frakklands s'endur til Þýska-
lands í nauðungarvinnu — svo
fremi, að mótspyrnunni verði
ekki hætt.
Loftárásir
Breta.
London í morgun.
Flugmálaráðuneytið breska
hefir gefið út yfirlit yfir loft-
árásir flughersins breska vik-
una sem lauk í dögun 29. nóv-
ember. Segir þar svo:
Þessa viku voru gerðar árásir
á jafn marga staði og áður, og
margar þeirra voru mjög liarð-
ar. Meðal þeirra staða, sem gerð-
ar voi’u árásir á, voru:
Berlín, þar sem varpað var
sprengjum á járnbrautarstöðv-
ar.
Hamborg, þar sem gerð var
afar hörð ái’ás á Blohm Und
Voss skipasmíðastöðvarnar og
Rhenania Ossag olíuhreinsunai’-
stöðvarnar. Varpað var niðxxr
nxiklu af þungum sprengjum og
aulc þess hundruðxxm ikveikju-
sprengja.
Köln. Þar vorxi gei’ðar árásir
á járríbrautarstöðvar, Uppfyll-
ingar, rafmagnsstöðvar o. fl.
Þax’ixa kviknxxðu nxiklir eldar.
Stettin. Þar eru viðgerðar-
stöðvar fyi’ir kafbáta og önnur
herskip.
Torino, þar senx gerð var á-
rás á Fiat-verksmiðjumar.
Alls segja Bretar þessa vikxx
hafa gért 42 árásir á skipalægi
og skip, sjö á olíxxstöðvar, 14 á
verksmiðjur og ’iðjuvcr, 24 á
járnbrautir og járnbrautar-
stöðvai’, auk fjölda árása á flug-
j velli og fhigstöðvar Alls nxistu
Skipatjdnið verður
æ aivarlegra við-
tangsefui.
London í mórguix.
Vikuna, senx endaði 15. nóv.,
voru skotin í kaf 15 bresk skip,
sanxtals 75.500 snxálestir, og 3
■ skip bandamanna, 12.415 snxál.
Ilið mikla skipatjón er að verða
æ alvarlegra viðfangsefni, en
Þjóðverjar verða líka fyrir
nxiklu skipatjóni, og er bent á,
að á 3 dögunx í s.l. vikuHiafi
þeir nxist skip, sem voru sanxtals
26.000 smál.
Líklegt þykir, að Bielar herði
styrjöldina gegn ítölunx, til
þess að reyna að konxa þeinx á
kné senx fyrst, en þá gæti þeir
flutt á brott nokkxirix liluta her-
skipaflotans á Miðjarðarhafi. Er
hans nxikil þörf annarstaðar,
vegna þeirrar liættu, senx skip
á Atlantsliafi eru i af völdunx
þýskra kafbáta.
I Sidney í Ástraliu hefir ný-
lega verið hleypt af stokkunum
þi’enx tundurspillum fyrir ástr-
alslca flotann. Þeir eru af „Tri-
bal“-flolcki, sönxu stærðar og
Cossack, sem bjai’gaði föngun-
unx úr Altnxai’k.
•
Bandai’ikin liafa nýlega gefið
út skýrslu unx inneignir Breta
þar i landi. Segir í lienni, að þeir
hafi átt þar í bönkum i byrjun
september 100 milj. sterlings-
punda í peningunx — ault gulls,
sein nemur einum miljarð
punda.
•
Fi’éttai’itax’i „Daily Mail“ i
Coventry simar blaðinu uni við-
reisnina þar í borg. Segir hann
að flutningakerfi til og frá bot-þ-
inríi sé næstunx alveg konxið í
lag, nóg sé þar af matvæluixx og
kohmx. Gasnotkun sé nokkuð
takmörkuð lijá alnxenningi, svo
og í’afmagn, því að verksmiðjur
og hið opiixbera sitji fyrir.
Bi-etar 13 flugvélar i þessunx
leiðöngrunx.
I