Vísir - 03.03.1941, Síða 2
V I S I R
D A G B L A Ð
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR ÍI.F.
Ritstjóri: ICristján Guðlaugsson
Skrifst.: Félagsprentsmiðjunni
Afgreiðsla; Hverfisgötu 12 ^
(Gengið inn frá Ingólfsstræti)
Símar 1 6 60 (5 línur).
Verð kr. 3,00 á mánuði.
Lausasala 15 og 25 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Mislöngu
sverðin.
Einhverjir leiðtogar Fram-
sóknarmanna liafa von-
andi hlýtt á útvarpserindi Gi'ét-
ars Felis rithöfundar í gær-
kveldi. Hann sagði sögu, sem
vel rnætti verða þeim ihugunar-
efni. Hún var um það, að forn-
maður einn geklc til einvígis.
Áður en hardaginn liófst veitti
liann þvi athygli að sverð and-
stæðingsins var styttra en hans
eigið. Hann vildi ekki herjast
við svo ójafnan leik, fór og sótti
andstæðingi sínum svei'ð sem
var jafnlangt lians eigin sverði
og barðist síðan. Svona lýsti ís-
lenzkur drengskapur sér stund-
um á söguöld.
Nú verður seim lagt til hólm-
göngu. Álþingislcosningar ’eiga
að fara fram eftir tæpa 4 mán-
uði. Einn flokkurinn hefir þar
stórum lengst sverðið. Ef dreng-
skapur Framsóknar væri slíkur
sem fornmanns þess, er frá var
sagt, mundi flokkurinn neita að
ganga til þess móts, nema tryggt
væi’i að þ’eir sem við ættust
hefðu jafnlöng sverð.
Við skulum ekki gera ráð fyi'-
ir, að Framsóknarmenn fari
að fyrra hragði að gangast
fyrir því að jafna sverðlengd-
imar. Svo vakandi er dreng-
skapur þeirra tæpast. Krafan
verður að koma frá þeim, sem
styttri sverðin bera.
Fornmanninum var það „við-
kvæmt miál“ að berjast við ó-
jafnan leik, þótt sverðlengdin
væri honum í hag. Framsókn
virðist vilja hafa allan hag af
sinni miklu sverðlengd og telja
það „viðkvæmt mál“, að aðrir
vilja ekki una við sín stuttu
sverð. Svona hafa drengskapar-
hugmyndirnar breyzt.
Grundvallarkenning lýðræð-
isins er sú, að þeir sem við eig-
ast í stjórnmálabaráttunni hafi
allir jafn Iöng sverð. Hér hefir
áður verið sýnt fram á að kosn-
ingasverð Framsóknar er ná-
lega heímingi lengra en kosn-
ingasverð sjálfstæðismanna.
Þetta þýðir það að ef hér væru
að eins tveir flokkar, Framsókn
og Sjálfstæðisflokkur, gæti
Framsókn liaft meirihluta þing-
manna þótt hún hefði ekki nema
35% af kjósendunum, en Sjálf-
stæðisflokkurinn 65%.
Ef Framsóknarflokkurinn
væri ekki yfirlýstur lýðræðis-
flokkur, mætti skilja aðstöðu
hans. En nú vita allir, að Fram-
sóknarflokkurinn þreytist aldrei
á þvi, að prédika lýðræðishug
sinn. Þess vegna ætti í rauninni
að vera óhugsandi að flokkur-
inn synjaði um allar umbætur
í jiessu efni.
Frá því sögur hófust hefir
aldrei verið háð jafn hörð bar-
átta milli lýðræðis og einræðis
og um þessar mundir. Fram-
sókn fer ekki dult með það,
hvorum megin hún stendur í
þeirri baráttu. Yið ráðum ekk-
ert við livort ofan ó verður í
umheiminum, lýðræði eða ein-
ræði. En er eltki alveg óstætt á
því, að óska þess að lýðræðið |
sigri í umheiminum, en spyrna
jafnframt fæti við því, að lýð-
ræðið sigri í okkar eigin landi.
Það lætur svo ankannalega í eyr-
um að vera alltaf að óska lýð-
ræðinu sigurs hjá öðrum, en
berjast gegn sigri þess hjá okk-
ur sjálfum.
Það er enginn ágreiningur um
það, að frjáls faintíð þessarar
þjóðar sé undir sigri lýðræðis-
ins komin. Sá eini sigur lýðræð-
isins, sem við höfum nokkur
óhrif á er í okkar eigin höndum.
Við eigum að liætla að berjast
með mislöngum sverðum.
Ef íslenzkur drengskapur
væri jafn mikill nú og meðal
sumra fornmnnna, ætti sú krafa
að koma frá þeim sem 'lengst
sverðið hefir. Úr því svo er ekki,
verður krafan að koma frá þeim
sem styttri sverðin bera.
Það er á færi Alþingis .að
jafna lengdina á kosninga-
sverðunum. Ef full alvara fylgir
lýðræðistalinu ætti það að ,vera
framkvæmanlegt í friði og sátt.
a
Aðalfundur
Óðins.
Fjárhagur félagsins 4
ágætur.
Aðalfundur M.f. ,Óðinn var
haldinn i gær. Sýndi fundurinn
mikinn áhuga hjá félagsmönn-
um fyrir félagsstarfseminni. —
1 stjórn félagsins fyrir næsta ár
voru kosnir: Ólafur J. Ólafsson
formaður, Kristinn Árnason
varaformaður, Gísli Guðnason,
Ásmundur Guðmundsson,
Sveinn Jónsson, Kristinn Ivrist-
jánsson, Axel Guðmundsson. —
Varastjórn: Alfreð Guðmunds-
son, Sigurður Þórðarson, Einar
Guðnason, Snæbjöm Eyjólfsson
og Ilannes Arnórsson.
Endurskoðendur Björgvin
Grímsson og Guðm. Sveinsson.
|Ólafuir J. Ólafsson þakkaði
fráfarandi form., Sig. Halldórs-
syni fyrir störf hans í þágu fél.
og formennsku allt frá stofnun
þess.
Fjárhagur félagsins stendur
nú með miklum þlóma og liafa
sjóðirnir aukist stórlega á síð-
asta ári.
Árshátíð Starfs-
mannafélags Rvíkur.
Starfsmannafélag Reykjavík-
ur hélt árshátið sina i Oddfell-
owhúsinu s.l. föstudagskvöld.
Boðsgestir voru þeir Bjami
Benediktsson borgarstjóri og
Tómas Jónsson borgarritari og
frú hans. Hátíðin bvrjaði með
borðhaldi kl. l1/^. í forföllum
formanns, Péturs Ingim,undar-
sonar, stýrði varaformaður,Lár-
us Sigurbjörnsson, samkom-
unni. Meðan sétið var undir
borðum, söng Pétur Jónsson,
fyrst þrjú lög eftir Hallgrím
Helgason, sem annaðist sjálfur
undirleik, og siðar þrjár aríur
úr söngleikum.. Þá flutti Hall-
grímur eigið verk, tilbrigði fyrir
píanó. Var gerður góður róm-
ur að frammistöðu þeirra lista-
mannanna, og þeim þakkað
með dynjandi lófataki.
Lórus; l3igu!rbjörnsson flutíti
ræðu og minntíst einkum
starfsmannanna með tilliti til
Reykjavíkurbæjar. Minni ís
lands flutti Jóhann Möller, en
Helgi Hallgrímsson mælti fyrir
minni hins nýkjörna borgar-
stjóra, próf. Bjarna Benedikts-
sonar.
Áður en staðið var upp frá
borðum flutti borgarstjóri
snjalla og hlýlega ræðu, þakk-
aði sóma þann, er sér væri sýnd-
ur og vék að hinum margþættu
störfum, er starfsmenn Reykja-
víkur inntu af liöndum í þágu
bæjarfélagsins.
Eftir að borð voru upptekin
Bretar lána mann til þess að
kenna Islendingum að gera
rekdufl óskaðleg.
Þór verður sendur í
tundurduflaleiðangur.
Þ. 25. febrúar tók ríkisstjórnin þá ákvörðun, að fram-
kvæma tillögu þá, sem samþykkt var á aðalfundi Slysa-
varnafélags íslands, að skip yrði gert út á tundurdufla-
veiðar. Var samþykkt að taka varðskipið Þór til þessa
starfs. — Skipið mun nú geta byrjað þessar tundur-
duflaveiðar á næstunni, að því er Pálmi Loftsson, for-
stjóri Skipaútgerðar ríkisins tjáði Vísi í morgun. —
Bretar munu lána mann, er
verður með Þór fyrst um sinn,
meðan verið er að kenna skip-
verjum að gera duflin óskað-
leg. Þeir munu einnig lána tæki
þau, sem þarf lil jiess.
Verður duflunum annaðlivort
sökkt þar sem þau finnast, eða
þau verða flutt á þá staði, þar
sem óhætt er að eyðileggja þau
á annan hátt.
Þá munu og verða hafðir’
rifflar um borð i strandferða-
skipunum, svo að skipverjar á
Jieim geti skotið á tundurdufl,
sem Jieir sjá á reki, og annað-
hvort sökkt þeim eða sprengt
þau.
Bærinn hafði tekið Þór á
leigu og notaði liann í fisk-
flutninga. Átti síðan að öota
liagnaðinn af þessari sölu, til
Jiess að lækka verð á fiski, sem
yrði seldur hér í bænum.
Svo var samið um, að hægt
væri að segja samningunum
upp með viku fyrirvara og
sagði Skipaútgerðin lionum upp
seint í siðasta mánuði.
Bretar liafa að undanförnu
liaft nokkur skip við tundur-
duflaveiðar víðsvegar meðfram
strönduin landsins, en sjófar-
endum mun Jiykja mjög aukið
öryggi að hverju nýju skipi, sem
bætist við í þann lióp.
Stýrimannafélag Islands hélt
fund i síðasta mánuði, Jiar sem
samþykkt var áskorun tíl ríkis-
stjórnarinnar, um að hún beitti
sér fyrir því, að brezku liern-
aðaryfirvöldin liefðu nægan
skipakost við tundurduflaveið-
arnar. Jafnframt mótmælti
fundurinn því, að menn, sem
ekkert kynni til Jiess að gera
duflin óskaðleg væri látnir gera
Jiað.
Menn geta verið sammála
um, að ekki komi til mála, að
menn starfi að því að gera dufl-
in skaðlaus, án Jiess að fá til
Jiess tilsögn Jieirra, sem vanir
eru að fást við Jietta. Nú mtinu
Bretar lána mann til þess, og
ætti starfið Jivi ekki að hafa
aukna sh'sahætlu í för með sér
fyrir ]>á, sem vinna Jiað.
íslandi, að Jiví er varðar ýmsa
viðskiptalega örðugleika.
Um atvinnumálin var við-
liorfið hinsvegar nokkuð annað,
og var leyst úr Jieim málum eft-
ir föngum fyrir árið 1941. Er
vonazt eftir, að sú úrlausn megi
verða lil happs báðum þjóðun-
um. Þá var Jiví lieitið af Islands
liálfu, að sú aðstoð yrði veitt
við lausn hagsmunamála Fær-
eyinga, sem ástæður leyfi á
hverjum tírna.
Ægir bjargar skipi
sem hafði mist
stýrið.
y ARÐSKIPIÐ ÆGIR var
væntanlegur hingað um
hádegið í dag með erlent skip
í eftirdragi, sem hafði misst
stýrið.
Skip þetta var statt fyrir
sunnan land í fái*viðrinu á dög-
unum og brotnuðu meðal ann-
ars björgunarbátar skipsins,
auk stýrisins. Eitthvað mun
Jiað liafa laskast meira.
I gærkveldi var Ægir komr
inn upp undir Eyrarbakka með
skipið, og bjóst Skipaútgerðin
við honum liingað um hádegið.
Vatn látið
renna að
óþörfu víða
í húsum.
M.s. Eldey
strandarvið
Skotland.
SimniitDaviöræflyr
i i Mma.
1 Utanríkismálaráðuneytið hef-
ir gefið út eftirfarandi tilkynn-
ingu um samningaviðræður við
fulltrúa frá Færeyjum:
Eftirlitsmenn Vatns-
veitunnar á ferli í öll-
um bæjarhlutum.
I gær og í dag reyndust
vatnsgeymarnir svo fullir að út
af flóði, og taldi verkfræðingur
vatnsveitunnar, í viðtali í morg-
un, að nokkuð myndi það stafa
af því, að dregið hefði úr frost-
unum.
Ingvari Vilhjálmssyni, út-
gerðarmanni, barst í morgun
skeyti frá Bretlandi þess efn-
is, að mótorskipið Eldey
hefði strandað (aðfaranótt)
þ. 28. febrúar á Whithorn á
Skotlandi (norður af Isle of
Man.).
Skipverjar — 9 að tölu —
björguðust, en nánari fregn-
ir um skemmdir á skipinu
eru ókomnar.
og áður en dansinn hófst, söng
Alfred Andrésson nokkur
skemmtikvæði. Hófst nú dans-
inn, sem stóð fram eftir nóttu.
Þegar á það er litið, að fjöldi
starfsmanna var önnum kafinn
við ýms störf tvegna óveðursins,
línumenn rafveitunnar vegna
skemmda á leiðslum, slökkvi-
liðið á verði gegn eldsvoða og
Jiafnsögumenn við björgun og
skipaleiðsögn, þá mátti þátttak-
an teljast góð.
Hóf þetta fór í einu og öllu
bezta fram, öllum viðstöddum
til sannrar ánægju og gleði.
Áheit á Strandarkirkju,
afhent Vísi: 5 kr. frá ónefndri.
io kr. frá L. H. 2 kr. frá J. G.
2 kr. frá Hafsteini.
Færeysk samninganefnd um
viðskipta- og atvinnumál hefir
dvalið hér undanfarinn hálfan
mánuð.
Samningamennirnir eru:
Christian Djurhuus, sýslu-
maður og lögþingsmaður, for-
maður. P. N. Dan, kennari og
lögþingsmaður. J. P. Eliasen,
sjómaður. M. Godtfred, útgerð-
armaður. Ole Jacob Jensen,
skipstjóri, ‘ Hjalmar Nielsen,
kaupmaður. Joen Rasmussen,
kaupmaður og lögþingsmaður.
Til samninganna af Islands
liálfu voru tilnefndir af ríkis-
stjóminni:
Stefán Þorvaldsson, skrif-
stofufulltrúi í utanriltísmála-
ráðuneytinu, formaður, Gunn-
Iaugur Briem, fulltrúi í atvinnu-
og samgöngumálaráðneytinu,
Jón Guðmundsson, skrifstofu-
stjóri i viðskiptamálaráðuneyt-
inu, og sem ritari nefndarinnar
Henrik Sv. Bjömsson, cand.
juris.
Samningaviðræðum er nú
lokið.
Af hálfu færeysku nefndar-
innar voru skýrð þau vand-
kvæði í atvinnu- og viðskipta-
málum, er valda mesturn örðug-
leikum i Færeyjum, en nánari
athugun leiddi í Ijós, að sömu
vanlkvæði voru fyrir hendi á
Undanfarið hafa menn farið
víða um bæinn og athugað
vatnsnotkun í húsum einstak-
linga og Jiá sérstaklega vatns-
rennsli á nóttum. Ilafa þeir
gengið úr skugga um, að viða i
bænum,en Jió einkum í úthverf-
unum, láta meim vatn renna
alla nóttina til þess að koma i
veg fyrir að Jiað frjósi í leiðsl-
unum. Á öðrum stöðum, ekki
sízt í nýjum húsum, er vatn
látið renna af hreinum trassa-
skap, og háfa nauðsynlegar ráð-
stafanir verið gerðar til Jiess að
koma í veg fyrir slíkt.
Við þessar aðgerðir hefir
dregið til muna úr óþarfa
vatnsnotkun, en eftirliti þessu
mtai verða haldið áfram enn
um skeið. Ætti fólk að hafa
það hugfast, að nauðsyn ber til
að sparlega sé farið með vatnið
og það ekki látið renna að ó-
þörfu, enda má það vænta J>ess,
að ef J>að sinnir þessu ekki,
verði grpið til annara ráðstaf-
ana.
Þingskrifarapróf.
Þann 27. febr. síðastl. fór fram
þingskrifarapróf. Þessir stóðust
prófið með eftirfarandi einkunnum :
Ingibjörg Jónsdóttir 0.80. Þorvald-
ur Þórarinsson 0.68. Ársæll Júlíus-
son 0.60 og Guðjón Kristinson 0.50.
f áá*
I.O.O.F.5=120338=8V2.I&IL
Fimtugur
verður á morgun, þriðjud. 4.
marz, Stefán Tómasson, búsettur á
Laugaveg 74B hér í bænum. Stefán
fluttist hingað til bæjarins árið 1934
og tók sér þá fyrir hendur að fægja
glugga. Þá atvinnu hefir hann
stundað síðan, eða í nærfelld 7 ár,
og er hann þekktastur hér fyrir það..
Stefán er gleðimaður hinn mesti,
trúr í starfi, sinu og af öllum vel
látinn, sem til hans þekkja
Nokkrir Ármenningar
fóru í Bláfjöllin á laugardags-
kvöld. Um nóttina snjóaði töluvert
qg var því ágætt skíðafæri í gær..
Ef eitthvað bætist við snjóinn nú.
i vikunni, er áformað að byrja á
fyrsta skíðanámskeiðinu i Jósefsdal
um næstu helgi.
Hóskólafyrirlestur.
Næsti háskólafyrirlestur C. Jack-
son’s verður þriðjudaginn 4. marz
kl. 8x/2 í 1. kennslustofu. Efni:,
Húsakostur á Englandi.
Háskólafyrirlestur.
Dr. Símon Ágústsson flytur fyr-
irlestur á rnorgun kl. 6.15 í 3.
kennslustofu. Efni: Auglýsingar.
Aðalfundur Eyfirðingafélagsins
verður haldinn í Ingólfs Café á
morgun, þriðjud. 4. marz, kl. 8/
e. h. Að fundinum loknum verður
sýnd íslandskvikmynd S.Í.S. Síðan
verður kaffidrykkja og dans.
Misritun
átti sér stað í blaðinu á föstu-
daginn, þegar sagt var frá för v.b.
Freyju frá Keflavík til Reykjavík-
ur. Formaður bátsins heitir Guð-
leifur ,(ekki Guðlaugur) ísleifsson.
Sölubúðir
verða lokaðar í fyrramálið til kl.
1 e. h./vegna afmælishátíðar Versl-
unarmannafélags Reykjavíkur.
Skólaboðsundið
(bringusund) verður háð í Sund-
hölinni í kvöld 3. þ. m. Kept verð-
ur í 20 manna sveitum, og syndir
hver maður tvær leiðir. Þessir skól-
ar senda sveitir til þátttöku: Há-
skólinn, Menntaskólinn, Iðnskólinn,
Verzlunarskólinn og Gagnfræða-
skólinn i Reykjavík. Iíept verður
um nýjan bikar, sem Stúdentaráð
Háskólans hefir gefið. Fyrsta bik-
arinn hafði Stúdentaráð einnig gef-
ið, en stúdentar unnu hann til eign-
ar í fyrra. Hefst boðsundið kl. 9.
Næturlæknir.
Kristbjörn Tryggvason, Skóla-
vörðustíg 33, sími 2581, Næturvörð-
ur í Reykjavíkur apóteki og Lyfja-
búðinni Iðunni.
Útvarpið í kvöld.
Kl. 15.30—16.00 Miðdegisútvarp.
18.30 Islenzkukennsla, 2. fl. 19.00
Þýzkukennsla, 1 fl. 19.25 Þingfrétt-
ir. 20.00 Fréttir. 20.30 Fimmtíu ára
afmælisfagnaður „Verzlunarmanna-
félags Reykjavíkur" (útvarp úr
veizlusal að Hótel Borg) : a) Hall-
grímur Benediktsson kaupm.: Minni
félagsins. b) Árni Jónsson alþing-
ism.: Minni verzlunarstéttarinnar.
c) Björn Ólafsson kaupm.: Minni
íslands. d) Kórsöngur. 21.15 Um
daginn og veginn (Jón Eyþórsson).
21.30 Útvarpshljómsvéitin: Finnsk
Jijóðlög'. Einsöngur: Holger Gisla-
son: Gígjan, eftir Sigfús Einarsson.
Leiðsla, eftir Sigv. Kaldalóns.
Draumalandið, eftir Sigf. Einars-
son. Vorgyðjan, eftir Árna Thor-
steinsson. Alfaðir ræður, eftir Sigv.
Kaldalóns.
Dýrtíðaruppbót.
Bæjarráð hefir samþykkt, að
starfsmönnum bæjarins skuli greidd
full dýrtíðaruppbót á laun sín. Þó
greiðist uppbót ekki af launum, sem
hærri eru. en 650 kr.
Færeyskur kútter
hætt kominn.
Færey§kur kútter var hætt
kominn í nótt í Keflavík. Var
hann með bilaða vél og gat
ekki komist á brott.
Mönnunum var þó engin
hætta búin, þvi að varðbátur-
inn Óðinn var yfir honum
reiðubúinn til þess að taka
mennina um borð.
I morgun var sett dráttartaug
um borð i kútterinn og dró Óð-
inn hann hingað til Reykjavík-
ur. —•
Bcejap