Vísir - 27.03.1941, Blaðsíða 3

visir
Bandaríkjastjórn
og hafnhannið á
ísland.
Mótmæli eða frekari aðgerðir?
EÍNKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Samner Welles, aðstoðarutanríkisráðherra Bandaríkjanna,
lýsti yfir því í gær, að Bandaríkjastjórn hefði til-athugnnar, að
láta ðryggissvæði Bandaríkjanna ná til Grænlands (og Islands?).
Tilefni þessara ummæla voru hafnbannið, sem Þjóðverjar hafa
sefct á ísland og að, höfin kringum ísland væri nú hættusvæði.
Sumner Welles sagði, að
Þjóðverjar hefði með þessu
hafið afskipti á svæði, sejn
Bandaríkin teldi mikilvæg með
tillití til öryggis síns.
Enn sem kornið er hefir ekki
frést, að Bandaríkjastjórn hafi
tekið ákvörðun í málinu, en i
blöðum vestra er málið mikið
BONOYAN HERFORINGI.
Frh. af 1 .síðu.
sem hefði bjargað serbneska
hesnnum í Heimsstyrjöldinni og
sameinast her bandamanna við
Saloniki. Sú saga gæti gerzt
aftur.
I Tyrklandi
fann Donovan fyrir htigrakka
þjóð, reiðubúna til að verja
land sitt, stolta yfir banda-
mömnum sínum, Bretum.
Og svo rakti Donovan ítar-
lega, að hvaða niðurstöðu hann
komst í ferðum sínum öðrum,
tii Irak, Mesopotamiu, Egipta-
lands aftur, Malta, Gibraltar á
ný, Spánar, Portugal, Bretlands.
Fyrir Þjóðverjum vakir, að
gera Þýzkáland að sterkasta
virki heims — vopnabúri nýs,
stærra þýzks ríkis, en allt meg-
inlandið verður háð þýzkum yf-
irráðum, og óhemju hergagna-
iðnaði verður komið á fót, einn-
ig í hernumdu löndunum.
Markmið Hitlers er heims-
yfirráð og ef vér tökum
dkki ákvörðun um að
apyrna móti öllum áform-
■m hans, er það deginum
Ijósara, að röðin kemur að
MR.
„Ættum við, að leggja til
það, sem þarf?“ spurði
Donovan. „Yér getum að-
«ins svarað spurningunni á
einn veg — og vér verðum
að gera það í tæka t«ð.“
Guðlaugur Rósinkranz:
SVlÞJÓÐ
A VORUM DÖGUM. —
Reykjavík 1940.
Eg ætlaði að vera búinn að
skrifa um þessa bók fyrir löngu,
þó ekki sé það mitt „fag“, en
ekki oröið úr. En marga tóm-
síund hef eg látið líða við að
ftetta blöðum hennar, eignast
við það nýtt líf í gamlar minn-
ingar og lært margt nýtt um
efni, sem mér var áður hug-
leikið. Og þótt það sé óvenju
auðvelt v'erk, að mæla með þess-
ari bók í heyranda hljóði, þá er
hitt eklci láandi, þótt maður
grípi frekar eftir bókinni sjálfri
en pennanum, ef tómstund
gefst.
„Sviþjóð á vorum dögum" er
óvenju fróðteg bók og meira en
í meðallagi skemmtileg bók. —
rætt, og búist við að Bandaríkin
grípi til skjótra aðgerða, hvort
sem mótmælaorðsending verður
send til Berlinar eða meira að-
hafst.
Bandaríkjaherskip eru nú við
eftirlitsstörf við strendur Nova
Scotia.
Ilöfundurinn, Guðlaugur ýfíir-
kennari Rósinkranz, er fróðari
maður um viðfangsefni sitt en
algengt er. Vafalítið er hann
mestur fræðimaður allra sinna
samtíðarmanna íslenzkra nm
Svíþjóð á vorum dögum. Hann
hefur ekki aðeins stundað þar
nám við fleiri en eina mennta-
stofnun, lokið prófum loflega í
venjulegum skölagreinum og
horfið heim síðan með afstöðu
gestsins til góðs gistivinar. —
Landið og þjóðin hefir verið
námsefni hans árum saman,
náttúran, menningarlífið, at-
vinnulífið, félagsmálín, hugsun-
arhátturinn, þjóðareinkennin —
þetta hefir hann „studerað“,
ekki aðeins með glöggu auga
gestsins, lieldur eins og fræði-
maður, sem' hefir gert viðfangs-
efnið að hluta úr sinni elgin sál.
Vitanlega er höfundurinn ekki
jafnvígur á allt, hann á sínar
sérgreinar, og líklega einhver
lykkjuföll á sínu fræðafati, eins
og aðrir dauðlegir menn. Hann
er t. d. fróðari um samvinnu-
mál Svía en kirkjumál, þekkir
betur þann skerf, sem þeir hafa
Iagt til hagfræðivísindanna en
trúarhragðavísindanna og guð-
fræðinnar. En það verður sarnt
ekki af skafið: Guðlaugur Rós-
inkranz er sérfræðingur um
flesta hluti, sem sænskir eru.
Bók hans ber þessa menjar.
Hún byrjar á ýtarlegum kafla
um land og þjóð, dregur upp
myndir úr sögu þjóðarinnar,
sem verða eins og grunnur
hinnar lifandi lýsingar á at-
\innu- og félagsmálum, andlegu
lífi og listum samtíðarjnnar.
Hún lýsír þjóðarskaplyndi og
þjóðareinkennum, svo að bæði
er skemmtun í og fróðleikur.
Ekki dylst það, að sænska þjóð-
in hefir unnið hjarta höfund-
ar, og kann það að þykja var-
hugavert og ólíklegt til áreiðan-
leiks þeim, sem halda, að kaldar
tilfinningar séu fundvísastar á
sannleikann og honum sam-
hoðnastar. En þess verður eldd
vart, að joessi grundvallaraf-
staða höfundar villi honum
sýn, þvert á móti er hún nokk-
ur trygging fyrir því, að hann
komi auga á ýmislegt það, sem
útlendum mönnum gjarnan
sést yfir, einkum, ef um skyndi-
kynning er að ræða.
ísland er slitið úr tengslum
við þau lönd, sem það stendur
næst, hvað sögulegar erfðir
snertir og menningu. Svíþjóð,
sem hefir verið að færast oss
nær eftir margvíslegum leiðum,
undanfarin ár, er nærri horfin
I að baki margfaldra víggirðinga,
| og þaðan herst vart hósti né
j stuna yfir hingað. Hin „sögu-
í'íka byggð“ hinna bláu skóga
er í meðvitund þessara vondu
daga undarlega óvirkileg og ut-
anveltu, „statisti" á blóðugu
sviði álfunnar. Og sjálfsagt bylt-
ist sagan í rás sinni ekki við
Siljans strendur þessa stundina,
heldur suður undir Olympi, eða
hver veit hvar. En ef þig langar
í æfintýri úr annari átt, þá get-
urðu „komist upp á það“, að
ferðast um Svíþjóð þvera og
endilanga, sitjandi í saina stóln-
um og þegar þú hlustar á frétt-
irnar af skálmöldinni úti í lönd-
um; þú getur mettast af nær-
andi angan slcánskra akra,
laugast í svalanum frá Legin-
um, bylt þér í mjúkri nijöll
norrlenzkræ fjalla, Iyft homi
Óðins og hlýítr erkibiskups-
messu í TUppsölum, séð Belll-
man ganga ljósum logum á
Gyllene Freden og látið dárast
af lokktónum selstúlkunnar á
heiðunum inn af Ljungdalen.
Þú getur hvílst í fortíð glæsi-
legrar sögu, með rómantík
hennar og harmi, sem mótast
af tiltölulega fjölmennum, hópi
afburðamanna, sem alþjóðasag-
an hefir auðgazt af, og þú get-
ur kynnst félagslegu umbóta-
starfi, sem hefði getað orðið til
fyrirmyndar, ef mannkynið
hefði.ekki haft annað að hugsa.
Ef þu vilt taka þessu tilboði,
þá láttu útvarpið þegja í kvöld
og lestu bókina „Sviþjóð á vor-
um dögum“.
Sigurbjöm Einarsson.
Skákþingfi
Reykjavíkmr
Iniik í
gær með verðlaunaafhendingu.
Eins og að undanfömu gáfu
ýmsir góðir menn og fyrirtæki
verðlaunin. Voru þau mörg hin
smekklegustu.
Yerðlaunin gáfu þessir: AI-
þýðublaðið, AtliÓIafsson, Bóka-
verzlun ísaf oldarprentsmið j u
h.f„ daghlaðið Vísir, Haraldur
Árnason, Morgunblaðið, Vinnu-
fatagerð Islands h.f., Guðm. S.
Guðmundsson, Hafsteinn Gísla-
son og Sæmundur Ólafsson. —
Fríðrik Bjarnason afhenti verð-
launin, en hann var skákstjóri
mótsins. — Á eftir skemmtu
menn sér fram eftir nóttu við
tafl og spil
Engar ioítárásir
á London 6 næt-
ur i roð.
London í morgun.
Engar aðvaranir voru gefnar
í London í nótt og var það sjötta
nóttin í röð, sem algerð livíld
var frá loftánásum.
í gær og fyrradag var sökt
þýzkum skipum samtals 14.000
smál. við Noregs og HoIIands-
strendur.
Amerísku
flugvélarnai*.
Fi-á hverri af þrem stærstu
flugvélaverksmiðjum Banda-
ríkjanna leggja nú 5—6 flugvél-
ar af stað til Bretlands daglega.
Amerískar hernaðarflugvélar af
nýjustu gerð eru nýkomnar til
Egiptalands og Gyrenaica.

HUGLVSINGflR
BRÉFHRUSfl
BÓKAKÚPUR
EK
Í1USTURSTR.12.
Sliílka
óskast liálfan daginn á barn-
laust heimili frá 1. apríl. Til-
boð merkt ' „X100“ leggist
inn á afgreiðslu Vísis sem
fyrst.
Frú Jóhanna
Sigurösson
les upp föstudaginn 28. fehr.
kl. 9 siðd. i Varðarhúsinu.
EFNI:
Það, sem fyrir augun
bar á föstudaginn var.
Styrjöldin.
Aðgöngumiðar seldir í Verzl-
un Sigríðar Helgadóttur,
Lækjargötu 2, og ef eitthvað
verður óselt kl. 8—9 á föstu-
dag í Varðarhúsinu.
Duglegur
drengur
óskast til sendiferða 1. april
næstkomandi.
3ia-'vcmA<ytig 37. Jiimi ■4‘5'i9
óskast keypt. Verðtilboð og
upplýsingar leggist inn á
afgr. Visis, merkt: „Eremes“.
5 Biuiniia
bill
til sölu.
A. v. á.
Gúmirdskógerðin
Laugaveg 68. — Sími 5113.
Fínar og góðar LEÐUR-
VÖRUR, KVENTÖSKUR,
BUDDUR, BELTI og margt
fleira.
VINNUFÖT, GÚMMlSTÍG-
VÉL, GÚMMISKÓR.
Gerið kaupin á réttum stað.
Tryggjum vörugæði, það er
reynzla.
YÍSIS KA.FFIÐ
gerir alla glaða.
Yatnsglös á kr. 0.55
Bollastell 6 m. á — 25.00
Iekatlar á — 2.90
Matardiskar dj. og
gr. á — 1.50
Desertdiskar — 1.00
Vaskaföt á — 2.35
Náttpottar á — 3.15
Hræriföt á — 3.00
Uppþvottabalar — 6.25
Handsápa á — 0.50
K. Einar§§on
«& Björn§§on
Bankastræti ll.
¥eitið athýgfli
Fyrst um sinn saumum við aðeins úr elnuni, sem keypt
esru hjá okkur.
i
Klæðaverzl. Andrésar Andréssonar hi.
Ný ýsal Ný ýsa!
ísvarin ýsa úr togaranum Gulltoppi verður í dag og á morg-
un seld á austurhafnargarðinum til klukkan 8 ú kvöldin. Notið
síðustu tækifæriskaupin á ódýrum fiski. — Fiskurinn selst í
körfutali á tiu krónur karfan, sem vegur um 35 kg.
Kveldúlfur.
Flntningnr til
*
Iilands.
Reglulegar hálfsmánaðar ferðir frá vesturströnd
Bretlands til Reykjavíkur. 3—4 skip í förum. Sérstak-
lega hagkvæm flutningsgjöld ef um stærri vörusend-
ingar er að ræða.
Tilkynningar um vörur sendist
Cullifopd & Clark Ltd.
Bradleys Chambers,
London Street, Fleetwood,
eða
Geir H, Zoéga
Símar 1964 og 4017,
er gefur frekari upplýsingar.
Vængjadælur
Verzlun O. Ellingsen Ii.f.
Veðurstofuna
vantar hn§næði.
fjppl. Iijsí Veðnritofustjóra.
HROCII.
Kaupi ný og söltuð hrogra,
Bernh. Petersen.
Sími 1570.
Félag jámiðnaðarmanna.
ÁBSBÁTÍB
félagsins verður á morgun föstudag 28. þ m í Oddfellowhús-
inu, hefst með borðhaldi kl. 8.
Góð skemmtiatriðL
Það, sem óselt er af aðgöngumiðum að horðhaldinti og dans-
inum verður selt i kvöld á skrifstofu félagsins i Kirkjuhvoli, 3.
hæð, kl. 8—9. NEFNDIN.
1. Sigþpúður Stefánsdóttip
andaðist í sjúkrahúsinu Sólheimar 26. þ. *i.
Vandamenn.