Vísir - 14.05.1941, Page 1

Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
31. ár.
Ritstjóri
Blaðamenn Sfmi:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
Reykjavík, miðvikudaginn 14. maí 1941.
108. tbl.
FLOTTI KUDOLFS HESS
Ciátan óiááin. en nm eitt ber öllum §aman:
Misklíð er upp kominn á
„hæstu stöðum“ í

Þýzkalandi.
Flótti Hess var vandlega undirbúinn.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Höfuðefni héimsblaðanna er áfram flótti Rudolfs Hess —
trúnaðarmanns og vinar Hitlers — til lands óvinanna. Ýms um-
mæli kunnra hlaða og stjórnmálamanna eru allrar athygli verð,
en hvarvetna er viðurkennt, að gátan sé óráðin enn, þótt ýmis-
legt hafi komið í ljós, sem bendi á hvemig í pottinn er þúið. Og
um eitt ber öllum saman, sem á þetta hafa minnst utan Þýzka-
lands og Italíu, að alvarleg misklíð hefir komið upp á „liæstu
stöðum“ í Þýzkalandi, og að afleiðingarnar hljóta að verða mjög
alvarlegar fyrir ^jþðverja.
Undirbúningur
flóttans.
Það var skýrt frá því í London
i gær, að sitt af hverju liefði
komið fram, sem sýndi að flótt-
inn hafði verið vandlega skipu-
lagður. Rudolf Hess hafði sett
eða látið setjai auka-benzín-
geymi í Messerschmidtflugvél-
ina, hann hafði ferðanesti með
sér og uppdrátt, þar sem mörk-
uð var með bláum strikum
flugleiðin frá Augsburg til
Skotlands.
Það hefir verið bent á það, að
Hess ílutti ræðu i maí í Augs-
hurg, og ávarpaði verkamenn i
flugvélaiðnaðinum. Er því gizk-
að á, þar sem hann flaug þaðan,
að hann hafi gefið fyrirskipun
um að hafa tilbúna flugvél
handa sér, og gefið þessa fyrir-
skipun sem annar vara-ríkis-
leiðtogi, og jafnframt lagt svo
fyrir, að ekki væri frá þessu
sagt.
Þessu boði hafi verið fram-
fylgt. Hafi einhverjum þótt
grunsamleg fyrirskipunin, hafi
þeim hinum sömu þótt ráðleg-
ast, vegna stöðu og áhrifa Hess,
að halda sér saman, eða að þeir,.
sem aðstoðuðu hann, liafL um
áform hans vitað og stutt hann
i hvivetna, án tillits, til afleið-
inganna fyrir þá sjálfa.
Enn um
geðveikisásökunina.
Á það hefir verið bent i Bret-
landi, að a. m. k. þar til fyrir 2
dögum var verið að sýna út um
allt meginlandið fréttamyndir,
þar sem Hess sést úthluta verð-
launum 1. maí o. s. frv. Enn-
fremur er skýrt frá því, að slað-
liæfingin um, að Hitler hafi
bannað Hess að stýra flugvél
vegna veiklunar hans, hafi ekki
við neitt að styðjast. Sannleik-
urinn sé sá, að Hitler gaf út al-
menna fyrirskipun um það fyr-
ir alllöngu, að helztu menn
flokksins skyldu ekki stjórna
flugvélum eða ferðast i flug-
vélum upp á eigin spýtur, og
var þetta gert lil aukins örygg-
is helztu manna flokksins.
Hver mundi og trúa þvi, seg-
ir einn þeirra, sem um þetta
mál skrifar, að geðhilaður
maður skuli mánuðum ef ekki
árum saman vera látinn gegna
þriðja virðingarmesta embætt-
inu i Þýzkalandi? En ef svo
væri, livað eiga menn þá að
hugsa um yfirstjórnanda þess
ríkis, semdætur slíkt viðgangast.
Komst þessi höfundur því að
þeirri niðurstöðu, sem allir aðr-
ir, sem um þetta xáta í Bretlandi
og Bandai'íkjunum, að staðhæf-
ingin um geðbilunina hafi
komið fram af því að hún þótti
líklegust til blekkinga. En
hleklcingavefui'inn er svo þunn-
ur, að allir sjá í gegnum hann,
segja þeir.
Friðar-
tillögurnar.
I þýzku útvarpi hefir verið
sagt frá því, að ef til vill liafi
Bretar lokkað Hess í gildru *—
hann hafi blekkst til að ti'úa, að
Bretar kvnni að fallast á friðar-
tillögur, sem hann liafi liaft á
prjönunum o. s. frv. Út af þessu
er tekið fram i London, að Hess
hafi engar friðartillögur haft
meðferðis. En í Þýzkalandi er
tilkynnt, að bréfið, sem Hess
skildi eftir, vei'ði ekki birt.
Áhrifin heima fyrir
í Þýzkalandi —
og erlendis.
Heimsblöðunum ber saman
um og helztu stjói-nmála-
mönnum, 'að flótti Hess sé stór-
kostlegur siðfei'ðilegúr hnekkir
fyrir nazista og þýzku þjóðina
yfirleitt. -Sú skoðun hefir komið
fram, að orsök flóttans hafi
verið misklíð rriilli herforingj-
anna og helztu leiðtoga nazista.
Þessa skoðun styður m. a. Otto
Strasser, fyrrverandi samverka-
maður og félagi Hitlers og Hess.
Aðrir telja nazistaleiðtogana
hafa nxisst tx'úna á sigurinn, að
minnsta kosti suma þeirra, og
jafnvel að Hitler liafi áformað
nýja flokkshreinsun eins og
1934, en Hess hafi óttast sömu
, öi'lög og Röhms í hlóðbaðinu í
júní það ár.
Fadden, settur foi-sætisi'áð-
herra Ástralíu, sagði í tilefni af
flótta Hess:
Það er sagt, að hann sé hald-
inn alvai'legum sjúkdómi. Það
er ekki rétt. Hann var það. Og
sjúkdómurinn er nazisminn,
sem hefir verið bölvuh mann-
kynsins á annan áralug.
Flugafrek
Rudolfs Hess.
Brenzkum flugmönnum her
saman um, að Rudolf Hess lxafi
unnið mikið afi'ek með flugi
sínu. Hann hafði aldrei stýrt
Messei-schmidtflugvél áður, en
flug hans 1300 kílómetra leið
var nxjög erfitt, og liefði enginn
annar getað unnið það afrek en
sá, sexxi er andlega og líkamlega
lieill. Hugrekki sitt sýndi Hess
ekki síst í lendixxgu. Það var far-
ið að skyggja, er lxaixxx ætlaði að
lenda. Flaug hann lágt og svip-
aðist um eftir lendingarstað, en
fann engan lieixtugan. Hælckaði
liann þá flugið nxörg þúsund
fet, stövaði hreyfilinn og
livolfdi flugvélinni til þess að
komast til jarðar í fallhlíf, setti
heyfilinn á stað aftur um leið og
sentist þá flugvélin til jarðar.
Til þess að franxkvæma slíkt
þarf snari'æði, kjark og skýra
hugsun. Og Hess hafði aldrei
kaslað sér út í fallhlíf fyr.
Fyrsta sprungan.
Sú skoðun kenxur fram í
Lundúnablöðum, að flótti Hess
hafi leitt i Ijós fyrstu stói'U
sprunguna i höll nazismans.
Menn exax varaðir við að álykta,
að liún muni hrynja til grunna
á skömmum tíma, þótt liún hafi
komið í ljós, heldur herða sókn-
: na sem mest. Og livarvetna eni
| menn á því, að flótti Hess sé
l mikilvægax'i Bretum og banda-
nxönnum þeiri'a, en allir sigrar
Hitlers seinustu mánuði.
Opinber tilkynning
væntanleg í London.
Churcliill skýrði frá því, að
opinber tilkynning um flótta
Hess væri væntanleg, og er tal-
ið, að lxún muni birt, er Kirk-
patrick, senx fór til fundar við
Hess, hefir aflxent lokaslcýrslu
sína um viðræðurnar. Kirkpat-
ric var starfsmaður í sendisveit
Bi'eta í Bei'lín um 5 ára skeið og
þekkti Hess vel. Ghurchill skýrði
fi'á þessu á fundi í neðri mál-
stofunni, sem kom nú sanxan í
fyrsta sinni á nýjum stað.
Ward Price um
Hess.-----
Ward Pi'ice, hinn víðkumxi
fi'éttaritari Daily Mail, liefir birt
gi'ein um Hess og hefir hún inni
að lialda ýmsar upplýsingar um
Hess.
Hess er fæddur í Alexandria
í Egiptalandi og var þar til tólf
ára aldurs. Faðir hans, kaup-
íiiaður þar i borg, sendi lxann
þá til Þýzkalands, til slcólavist-
ar. Að skólanámi loknu gelck
Hess þegar í flugherinn og lærði
að fljúga. Eftir það fór hann að
stunda íxánx við háskólann í
Muiichen undir liandarjaði’i
Haushofer prófessors og vax'ð
dðstoðax'inaður hans. Haushof-
er, sem fyrstur nxanna kom
franx nxeð þær skoðaxxir, sem
Ilitler hyggði á kenningar sinar
unx „lebensraum“ fyrir Þjóð-
verja Þegar Hess var 23 ára,
lxeyrði liann Hitler lialdaT'æðu
í fyrsta sinn. Hitler var þá litl
kunnur, Þetla var í Múnchen og
gekk nú Hess í lið með Hitler,
tók þátt í bjórstofuuppreistinni
með honum, og var í fangelsi
með honunx í Landshergkastala.
Vann Hess íxieð honum að fyrri
hluta „Mein Kampf‘L Þegar
flokkur íxationalsocialista fór
að eflast unx land allt var Hess
falið að skipuleggja flokkinn.
Og því hlutverki sinnti hann
alla stund. Hann var stjórnandi
nazistahreyfiiigarinnar eða
flokksstarfseminnar i Þýzka-
landi Hitlers og það var Hess,
sem kom þvi til leiðar, að floklc-
ui'inxi hóf hina víðtækustu
iþróttastai’fsemi. en Hess lxefir
nxiklar mætur á íþróttum.
Fvrsta árið tók Hess þátt í flug-
keppni og bannaði Hitler hon-
um það, að lxætta til lífi sinu í
slíkunx æfintýrum. En liann
hélt alla tíð áfi'anx að aka bíl
síinim, Mercedesbíl nxeð 90
hestafla vél, og var afburða
snjall bilstjóri og áræðinn. Hann
Fi’li. á 3. siðu.
hei'naðaiaðgerðunx í stórum
stil af hálfu Þjóðvei'ja, er
logn á undan ofviðri — menn
telja vist, að Þjóðverjar séu
að búa sig undir ný, stórkost-
leg átök, ef til vill við báða
enda Miðjarðarhafs í einu, og
viðræðurnar i Salzburg, Aixk-
. ara, hinum ókunna fundar-
stað Hitlers og Darlan og
Vichy, eru að líkindum að
eins foi'leikur lxinna stór-
kostlegusíu viðburða.
FRETTIR
í STUTTU MÁLI
Engunx sprengjunx var varpað
á London í nótt og er það þi'iðja
kyrrðarnóttin þar í röð. Loft-
árásir annarstaðar í nótt voru í
smáum stíl og i gær var lítið um
loftárásir á Bretland.
Opinber tiikynning unx við-
ræður Dai'lan og Hitlers er vænt-
anleg þegar Darlan hefir gefið
Petain skýrslu, eix það verður
sennilega i dag.
Roosevelt-fjölskyldan
í sókn.
James Roosevelt, elzti sonur
Roosevelts forseta, hefir farið i
stutta fei-ð frá Kairo til Krítar.
Hann liafði meðfei'ðis bréf frá
foður sinunx til Geox’gs Grikkja-
konungs.
Frú Roosevelt, kona forset-
ans, flutti i'æðu i gær, og sagði
að það væri ekki nóg, að Banda-
í'íkjamenn játuðu trú sina á lýð-
í-æðið, þeir yrðu að sýna trú sína
í verki, bei'jast fyrir liana og láta
lífið fyrir hana ef þörf krefur.
Roosevelt flytur þjóð sinni
mikilvægan boðskap þ. 27. mai,
| er hann flytur útvarpsi'æðu frá
lesstofu sinni í Hvíta húsinu.
Svo hafði verið ráð fyrir gert, að
Roosevelt flytti ræðu í dag, en
það varð ekki af því, þar sem
það kom í ljós, að tíminn var
ekki hentugur.
Varðarf iiiid-
u ri n n er i kvöld.
Varðarfundurinn um kosi)-
ingafrestunina er i kvöld kl.
Sýá- Málshefjandi er Gísli
Sveinsson alþm., en auk þess er
búist við að ráðherrar flokksins
og aðrir þingmenn munu einn-
ig taka til máls ó fundin-
um. Öllum sjálfstæðismönnum
er heimill aðgangur meðan hús-
rúm leyfir.
Bandarikin aðvara
Frakka.
Ntlómarfiiiidur í Vichy í (flag: 11111
NaiuviiiEiu Frakka og' Þjoðveiia.
EINKASKEYTI frá -United Press. Londoíi í morgun
Lehay flotaforingi — sendiherra Bandaríkjanna
í Vichy — fór á fund Petains marskálks í gær
og ræddi við hann í 50 mínútur. Amerískur
fréttaritari skýrði frá því í útvarpi til Bandaríkjanna í
gærkveldi, að sendiherra U. S. A. hefði varað Petain
við afleiðingum þess, að láta Þjóðverjum í té hernaðar-
lega aðstoð.
Þessi fregix vekur að vommi mikla athygli, þar senx kunnugt
ei', að Hitler og Darlan hafa hizt alveg nýlega. Ekki er tekið
fram hvar þeir hittust, né heldur hvenær eða hvert unxræðuefni
hafi verið, en það er opinbert leyndarmál, að, þeir hafa rætt nán-
ari samvinnu Frakka og Þjóðverja. Ef til vill að Frakkar fi'am-
leiði hergögn handa Þjóðverjum — en vel má og vera, að Hitler
hafi nú borið upp á ný kröfurnar unx franska flotann, afnot
franski'a flug- og flotahafna o. s. frv. Það kemur bráðlega í ljós.
Það, sem menn spyrja um nú, er það, hvort Petain muni enn
leitast við að fylgja sinni gömlu stéfnu, að snúast aldrei gegn
fyrri bandamönnum — þ. e. Bi'etunx.
Petain var í forsæti á fundi
stjórnai'innar í dag og er búist
við opinberri yfirlýsingu í dag.
Það vakti nxikla athygli í
Vichy, að dr. Abetz konx xixeð
Darlan til Vichy.
Hitler ræddi við Papen
s.I. sunnudag.
Þá hefir fi'egnast, að Hitler
ræddi við von Papen s.l. sunnu-
I
, dag. Munu þeir liafa hizt i Salz-
I burg. Nú er von Papen konxiixix
| til Ankara og þegar eftir kom-
| una þangað í'æddi hann við
Sarajoglu utanríkisráðherra. En
að þeirri viðræðu lokiixni var
lxaldinn stjórnarfundur í An-
lcara.
í Bretlandi og hvarvetna
gera menn sér ljóst, að hlé
það, senx nú hefir orðið á
Italskur herafli i herflutningabifreiðum hefir viðkonxu í Sollum á leið til fx'axxxvai'ðastöðva á
N orður-Af ríkuvígs töðvunum,.