Vísir - 25.06.1941, Blaðsíða 1

Ritst jór i:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
iFélagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Sfmi:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
31. ár.
Reykjavík, miðvikudaginn 25. júní 1941.
142. tbl.
Lan dvarnaráðherra
Rússa.
Þegar Voroshilov féll í áliti i
fvi'ra, eftir ófarir Rússa gegn
Finnum, tók Semyon Tim-
ochenko, marskálkur, við land-
varnaráðuneytinu og varð hann
jafnframt yfirliershöfðingi
Rússa.
Einkaskeyti til Vísis.
LondoR í morgun.
Hermálasérfræðingur „Times“
birti í gær ítarlega grein um
hernaðaraðstöðu Rússa og
Þjóðverja, og fara hér á eftir
aðalatriðin úr greinargerð hans:
A. Landhernaður:
1) Ofurkapp Hitlers og þýzka
hersins hefir hingað til reynzt
mjög vel, og er það álit fróðustu
manna, að svo muni enn reyn-
ast.
2) Hætta Bretlands hefir
ekki minnkað við þessajiýju rás
viðburðanna. Takist Þjóðverj-
um að sigra Rússa, verður á-
standið fyrir Breta lakara en
áður.
3) Gera má ráð fyrir, að um,
140—160 rússnesk herfylki (di-
visionir) eigi i höggi við um 120
þýzk herfylki. Vélaherfylki
munu vera álíka mörg, en lé-
legri en hin þýzku, hvað útbún-
að snertir. Aftur á móti munu
fallhlífarherdeildir vera fleiri
xússneskar en þýzkar.
B. Lofthemaður:
4) Rússar eiga um 10.000
herflugvélar alls, af öllum, gerð-
um, og er þá styrkleikur þeirra
áætlaður 5000 flugvélar í víg-
línu. Þó að styrkur þessi sé mik-
ill á pappirnum, er mikið spurs-
mál, hvernig hann reynist, því
að margar gerðir flugvéla eru
gamlar, sumar jafnvel úreltar.
Vara-fluglið Rússa er ekki álit-
ið mikið og bardagahæfni flug-
manna þeirra ekki á liáu stigi.
Loks eru framleiðslumöguleik-
ar þeirra á flugvélum elcki
miklir í samanburði við aðra
framleiðslu þeirra.
5) Sumir áætla, að falllilifar-
her Rússa nemi allt að 100.000
manns.
6) Á eðlilegum timum, er
rauði flugherinn skiptur milli
austur- og vesturlandámæra
rikisins. Á vesturlandamærun-
um eru að jafnaði um 5000 vél-
ar. —
7) Æfingafyrirkom,ulag rauða
flughersins virðist ekki full-
komið, og má gera ráð fyrir.
að ef stríðið dregst á langinn,
muni Rússar lenda í örðugleik-
um, vegna skorts á fullæfðum
flugmönnum.
Þjóðverjar segjast hafa
sótt fram 120 kilometra.
Rússar segjast hrinda
áhlaupum Þjóðverja.
Flugfvélatjónið grífur-
legrt lijá báðum
aðilum.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun
Þjóðverjar halda því fram í tilkynningum sínum í
morgun,að þeirhafi brotist í gegnum varnar-
línur Rússa. Staðurinn er ekki tilgreindur, en
sennilega er þetta í Póllandi. 1 gærkveldi töluðu Þjóð-
verjar um ákafar skriðdrekaorustur og viðurkenndu,
að Rússar verðist vel. Þjóðverjar segjast hafa sótt fram
um 120 ldlómetra þar sem þeir brutust í gegn. Rússar
segjast hafa hruijdið öllum áhlaupum Þjóðverja á Lit-
hauenvígstöðvunum og ber fregnum ekki saman. Sum-
ar fregnir herma, að Þjóðverjar hafi náð eða séu í þann
veginn að ná Lithauen á sitt vald, en Rússar segjast hafa
hrundið áhlaupum þeirra á þessum slóðum. í einni
fregn í gær var hinsvegar sagt, að Þjóðverjar ætti aðeins
eftir að taka eina borg á leið sinni til Tallin.
Mildar loftárásir liafa veriÖ gefðar á Tallin og Ilangö i Finn-
landi, en í höfnum á þessum stöðum tryggðu Rússar sér flug- og
flotahafnif. Ein fregn hermdi, að Tallin stæði í björtu báli.
Rússar segjast hafa skotið niður fyrir Þjóðverjum 382'flugvél-
ar þá þrjá daga, sem barist heíir verið, en viðurkeima, að þeir
hafi sjálfir orðið fyrir miklu flugvélatapi eða 374. Það er að
minnsta kosti vist, að feikna harðir loftbardagar liafa verið háð-
ir og að liarðar árásir hafa verið gerðar á rússneskar flugstöðv-
ar„ en Þjóðverjar viðurkenna einnig, að rússneskar flugvélar
hafi gert árásir á staði í Austur-Prússlandi. Rússar segja, að
flugmenn þeirra, sem tóku þátt í þessum árásum hafi flogið
600—700 kilómetra leið til árásarsvæðanna og flestar komið
aftur. Þjóðverjar segja frá mörgum loftbardögum og segjast
skjóta niður nálega hverja einustu flugvél Rússa. Segja Þjóð-
verjar þær lélegar og þegar til harðra bardaga komi sé engu
likara en að vængirnir lirynji af liinum rússnesku ’flugvélum.
Þjóðverjar segja frá því í til-
kynningum sinum, að þýzkur
kafbátur liafi sökkt rússneskum
kafhát, eftir stutta viðureign.
Var tekið fram, að um þetta
væri getið, þar sem það væri
frekar sjaldgæft, að kafbátur
söklcvi kafbát.
Dr. Tiso, forseti Slovakiu,
,hefir ávarpað Slovaka í útvarpi
og tilkynnt, að slovakiski herinn
hafi farið vfir landamærin til
8) Flughraði rússneskra flug-
véla er eklci mikill. Þó eiga þeir
orustuflugvélar útbúnar með
átta vélbyssum. Annars er álit-
ið, að vopnabúnaður rússneskra
flugvéla sé ekki eins góður og
hinna þýzku. Sama er að segja
um sprengjuflugvélar. Þó má
geta þess, að stærsta flutningá-
vél þeirra, TB3, getur borið ó-
trúlega mikinn þunga, þó hún
sé mjög hægfara og að mörgu
leyti úrelt.
C. Sjóhernaður:
10) Rauði flotinn á 4 gömul
orustuskip, byggð 1911, en þau
hafa verið endurnýjuð, 5 göm-
ul beitjskip, einnig 4 8000 smá-
lesta beitiskip af nýjustu gerð,
1 í smíðum og eitt 3000 smá-
lesta létt-beitiskip. Óvíst er um,
live marga tundurspilla þeir
eiga, en álitið er að þeir eigi
um 170 kafbáta.
11) Þáð'er ólíklegt, að sjó-
hernaður hafi nein áhrif á gang
þýzk-rússneska stríðsins.
þess að sameinast þýzka hern-
um.
Þjóðverjar skýra einnig frá
því, að fregnirnar um að Þjóð-
verjar væri komnir í strið við
Rússa hafi valcið feikna athygli
á Spáni, og minntist menn þar
nú, að Rússar lögðu rauðliðum
á Spáni lið sitt í borgarastyrj-
öldinni. Landstjórinn í Biskaya-
héruðunum hefir haldið ræðu
og látið í Ijós mikla samúð með
Þjóðverjum í baráttu þeirra
gegn Rússum. Falangistar í
Valencia gengu fylktu liði um
göturnar og létu í ljós mikla
samúð með Þjóðverjum. Til
nokkurra óeirða kom í Madrid
fyrir framan sendilierrabústað
Brijta, segir í þýzkum fregnum.
I þýzkum fregnum er sagt frá
þvi, að þ. 19. júní hafi brezkur
flugbátur farizt 1 Biskayaflóa.
Voru í lionum 14 menn. Fimm
þeirra, sem i flugbátnum voru,
bjargaði þýzk sjúkraflugvél.
Voru það brezkir herforingjar
og flugmenn, sem bjargað var.
Þjóðverjar skýra frá því, að
á sunnudagskvöld hafi brezkar
sprengjuflugvélar gert árásir á
skipalest á Miðjarðarhafi, en
skothriðin úr loftvarnabyssum
skipanna hafi verið svo öflug,
að árásin mishepnaðist m,eð
öllu. Ein brezk flugvél var skot-
in niður.
Þýzka úlvarpið hefir birt
skýrslu frá von Keitel yfirher-
foringja til Hitíers, um liðs-
safnað Rússa og undirhúning,
að því er virtist til árásar á
SIEGMUND WILHELM v. LIST, hermarskálkur, til vinstri,
stjórnaði Balkaninnrásinni og stjórnar nú innrásinni í Ukraine.
Myndin er tekin á Saloniki-vígstöðvunum í Grikklandi. Mar-
skálkurinn ráðfærir sig við herforingja sina.
Þýzkaland. Er því meðal annars
haldið fram, að Rússar liafi
jafnt og þétt aukið vígbúnað
sinn við landamæri Þýzkalands
og flutt þangað stöðugt meira
lið, ekki aðeins úr öðrum hér-
uðum Rússlands, heldur og frá
Asíu, Kaukasus o. s. frv. í hyrj-
un maí höfðu Rússar 143 her-
fylki undir vopnum í Rússlandi
og þar af voru'119 við landa-
mæri Þýzkalands. Þá hafi Rúss-
ar og aulcið jafnt og þétt skrið-
drekasveitir sínar á vestur-
landamærunum. — Liðfluttn-
ingarnir liafi aukizt mest. það
af er þessu ári.
Þýzka útvarpið heldur því
enn fast fram, að leynisamr
lcomulag eitthvert hafi Ver-
ið milli Breta og Rússa, og er
því nú haldið fram, að þegar
Sir Stafford Cripps fór til
Moskva til þess að taka við
sendiherrastarfinu, hafi hann
haft bréf meðferðis frá Chur-
chill til Stalin, og eftir það hafi
Bretar og Rússar farið að éta
sig saman.
Rússar segja að öllum tilraun-
um Rúmena og Þjóðverja hafi
verið hrundið af stórskota- og
fótgönguliðssveitum Rússa.
RúSsar segjast hafa sökkt þýzk-
um kafbát.
lofar Rúss-
um aðstoð.
Þjóðver jar boða
stórsigra á
Rússum.
í tilkynningu frá aðalstöðv-
um Foringjans, sem lesin var
í þýzkum fréttum kl. 1 segir
að þýzka herstjórnin til-
kynni að hernaðaraðgerðir á
austurvígstöðvunum á landi,
l lofti og á sjó gangi svo far-
gællega að vænta megi bráð-
lega fregna af stórsigrum.
Rússar hafa fengið aftur
umráð yfir hinum frosnu
innstæðum sínum.
London í morgun.
Roosevelt forseti skyroi ira
því í gær, er blaðamenn gengu
á /hans fund, að Bandaríkin
myndi veita Rússum alla þá að-
stoð, sem þau gæti í té látið, í
baráttunni gegn nazistum. For-
setinn sagði, að hann gæti ekki
sagt í hvaða formi þessi hjálp
yrði veitt þar sem Rússar hefði
ekki látið í ljós neinar óskir enn
sem komið væri. Forsetinn
kvað ekki mundu vera hægt að
afgreiða flugvélapantanir til
Rússa þegar í stað.
Fyrsta afleiðing þessarar yf-
irlýsingar var, að Rússar fengu
aftur yfirráð yfir hinum frystu
innstæðum sínum í Bandaríkj-
unum, en þær munu nema 40
millj. dollara, og geta þeir þvi
notað fé þetta að vild, til her-
gagnakaupa eða annara nauð-
synja. Af yfirlýsingu Roosevelts
leiðir og, að Rússar geta orðið
aðstoðar aðnjótandi samkvæmt
1 láns og leigulögunum.
Rússneska
herstjórnar-
tilkynningin.
London í morgun.
I rússnesku herstjórnartil-
kynningunni, sem birt var í
morgun, segir að Þjóðverjar
hafi gert tilraun til þess að hefja
mikla sókn í áttina til Sialiai,
Kovno og Grodno, Volkovisk,
Korin, Vladimidi, Volynsk og
Brodsk, en hvarvetna mætt
hinni hörðustu mótspyrnu.
Mikil orusta er hafin um
Grodno, segir ennfremur
í hinni rússnesku til-
kynningu. '
(Grodno er í Póllandi. Stendur
hún við Niemen, um, 100 mílur
frá Varsjá og 95 mílur frá Vilna
og er þetta mikil iðnaðar- og
verzlunarborg. íbúatalan mun
vera 60—70.000.)
Ennfremur er búizt við, að
Þjóðverjar muni gera tilraun til
þes að taka Kovno (Kaunas) og
Vilna.
Rússneski flugherinn liefir
varpað sprengjum þrívegis á
flotaliöfnina Konstanza við
Svarlahaf (í Rúmeníu), Sulij,
Danzig, Königsberg, Lublin,
Varsjá og fleiri borgir í þeim
hluta Póllands, sem Þjóðverjar
hernámu.
Frá 22. júní hafa Rússar
skotið niður í loftorustum .161
óvinaflugvél og eyðilagt að
minnsta kosti 220 flugvélar á
jörðu niðri.
Árásin á Hangö.
Dagens Nyheter birtir fregn
um það frá Helsinki, að þýzkar
flugvélar hafi gert harða árás á
lússnesku flug- og flotastöðina
á Hangö, sem Rússar kúguðu
Finna til þess að láta af hendi
við sig.
Talið er, að þar liafi orðið
mikið tjón á mannvirkjum og
lierskipum.
FRETTIR
í STUTTU MÁLI
Þjóðverjar gerðu árás á borg-
ir á Merseysvæðinu i gær. Einn-
ig á nokkura staði aðra. Fjórar
þýzkar flugvélar voru skotnar
niður. Tjón af völdum loftárás-
anna var lítið.
í árásarferð til Frakklands í
gærkveldi var varpað sprengj-
úm á verksmiðjur við Lille í
Fraklílandi, en þar er mikið
iðnaðarhverfi. -— 9 þýzkar flug-
vélar voru skotnar niður og 2
brezkar.
Eden flutti ítarlega ræðu i
gær um afstöðu Breta gagnvart
Rússum. Hann leiddi rök að þvi,
að samvinna hefði ekki tekizt
með Bretura og Rússum fyr,
vegna þess, að þýzk-rússneski
sáttmálinn stóð í vegi fyrir
brezk-rússneskri samvinnu. —
Tyrltir hafa fullvissað Breta
um, að tyrknesk-brezki sáttmál-
imi sé í fullu gildi.
Þjóðverjar nota eldspúandi
dreka á vígstöðvunum í Pól-
landi, segir í þýzkum fregnum.
Wilhelmina Hollandsdrottn-
ing segir að Hollendingar muni
berjast með Rússum sem öðr-
um bandamönnum gegn hinum
sameiginlega óvini, en afstaða
Hollendinga til komúnismans er
óbreyjtt.
Hefja skal samstarf til þess
að sigra sameiginlegan óvin, en
kommúnistisk stefna og fyrir-
komulag i rússneskum löndum
er innanrikismál Rússa, sem oss
er óviðkomandi, og vér virðum
rétt liverrar þjóðar til þess að
hafa lijá sér það fyrirkomulag,
sem hún helzt kýs. ,
Attlee flutti ræðu i gær. Iivað
hann Breta og Rússa eiga að
berjast saman.