Vísir - 19.06.1942, Blaðsíða 1
Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. Kæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Slmh
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri S linur
Afgreiðsla
32. ár.
Reykjavík, föstudaginn 19. júní 1942.
114. tbl.
W. Churchill
íWashington
Tveir hershöföingjar í íylgd með honum.
Wnston S. Churchill, forsætisráðherra Breta,
kom til Washington í gær. í för með honum
voru a. m. k. tveir hershöfðingjar, Sir Alan
Brooke og Sir Hastings Ismayr.
Tilkynning um för Churchills var ekki gefin út fyrr
en eftir miðnætti í London. Blaðamenn í Washington
Voru kvaddir á fund Stephens Early um sama leyti og
gaf hann þá þessa tilkynningu. Sagði hann að Churchill
væri kominn til að ræða við Roosevelt og ráðgjafa hans
nm striðið, rekstur þess og sigurinn.
Einn blaðamannanna spurði þá, hvort Churchill
væri kominn til þess að ræða um aðrar vígstöðvar í
Evrópu, hvar og hvenær ætti að stofna til þeirra. Early
svaraði því, að ætla mætti með vissu, að rætt yrði um
þetta mál.
Þetta er þriðja mót Churchills og Roosevelts síðan styrjöldin
hófst. Það fyrsta var þegar þeir hittust á Atlantshafi, en það síð-
ara, þegar Churchill fór vestur um áramótin síðustu og 26 ríki
undirrituðu frelsisskrána.
Churchill er tekið mjög vel í
amerískum blöðum og segir
New York Times, að hann sé
bæði elskaður og virtur þar í
landi.
Aðeins ráðherrar vissu um
ferð Churchiils og nokkrir aðrir
háttsettir embættismenn. Hann
mun liafa flogið vestur um haf,
því að á mánudag gekk hann á
fgnd Bretakonungs.
Að svo komnu hefir eklcert
nánar verið tilkynnt um ferða-
lag Churchills.
Lokaárásin á Sebastopol
hefst þá og þegar.
Pjóðverjar segja að þeir sé 3 km,
frá hafnarmynninu.
Þjóðverjar segja, að sóknin
til Sebastopol gangi vel, og
til þess að reyna að tef ja hana
setji Rússar lið á land hingað og
þangað með ströndum fram, en
þær landgöngutilraunir hafi far-
ið út um þúfur.
í herstjórnartilkynningu
Rússa segir að ástandið þarna
sé alvarlegt, en varnarliðið verj-
ist þó mjög vasklega og sé
manníall Þjóðverja ógurlegt.
Fullyrða Rússar að 12 herdeild-
ir — um 200.000 manna — sé í
fremstu víglínu Þjóðverja að
jafnaði þarna.
Frétaritari United Press i
Moskva símar í nótt, að menn
búist við lokahríðinni við Se-
bastopol þá og þegar.
Frá vígstöðvunum í Ukrainu
segja Rússar þær fréttir, að
Þjóðverjar tefli þar fram meira
liði en áður, til þess að ná frum-
kvæðinu úr höndum Rússa. En
von Boch fer þó ekki eins geyst
og áður, því að liann er nú far-
inn að verða lieldur sparsamari
á skriðdreka sina, endá varð
hann fyrir miklu tjóni í sókn-
inni á dögunum, en hafði lítið
í aðra hönd.
Viðbótartilkynning Rússa í
gær hermir áð léyniskyttur á
Kalinin-svæðinu liafi drepið
1400 Þjóðverja undanfarna
mánuði. Þær liafi einnig skotið
niður 8 flugvélar, eyðilagt 22
skriðdreka, 7 vörubíla, 46
sprengjuvörpur og 10 fallhyss-
ur.
Fjórir smáskæruflokkar i
Ukrainu liafa hleypt 7 járn-
Flutningaskipi breytt í flugstöðvarskip
hraularlestum, sem voru að
flytja herlið, af sporinu á einum
mánuði.
Maisky, sendiherra Rússa í
London, hélt í gær ræðu í til-
efni af því, að á sunnudaginn
er ár liðið, síðan Rússar drógust
inn í styrjöldina. Hann sagði m.
a.: „Eftir eins árs styrjöld er
Rauði herinn sterkari en nokk-
uru sinni og liann er að undir-
búa ósigur Þýzkalands Ilitlers
á þessu ári.“ Þá sagði Maisky,
að bezta ráðið til að hraða sigri
hinna sameinuðu, frjólsu þjóða
væri að mynda aðrar vígstöðv-
ar á meginlandi Evrópu þegar
á þessu ári.
NORÐURVIRKI
SEPASTOPOL FALLIN.
Árásir þýzka hersins á Sepa-
stopol í gær höfðu úrslitaþýð-
ingu, að sagt var í tilkynningu
þýzku herstjórnarinnar í dag.
Fótgönguliðið þýzka brauzt
í gær gegnum varnarlínur
Rússa, sem varðar voru með
öflugu stórskotaliði og flugvél-
um, og náðu á sitt vald, eftir 12
daga harðar orustur, öllum
norðurvirkjum Sepastopolborg-
ar, að undanteknu einu virki
suðvestur í virkjaröðinni. Búast
Þjóðverjar við að ná því þá og
þegar. Hafa Þjóðverjar komizt
á breiðu svæði til sjávar við
Sewernajaflóa, er liggur við
spænis Sepastopolborg.
I suðurhluta virkjanna hröktu
rúit|enskar hersveitir Rússa úr
þýðingarmiklum bækistöðum.
TOBRUK Uffl'
SETIA Á \í .
Rommel mun reyna aö komast til
Suez sem fypst,
Umsát er nú aftur hafin um Tobruk, hálfu ári eft-
ir að borgin var leyst úr umsát sem stóð í
marga mánuði. Janframt hörfar megnið af 8.
hernum austur á bóginn til landamæra Egiptalands.
Var það tilkynnt í gær í Kairo, að Ritchie hershöfðingi,
hefði látið menn sína hverfa á brott frá E1 Adem og
Sidi Rezegh.
Þær hersveitir, sem ekki hörfuðu innfyrir virkjahringinn í
Tobruk hafa tekið sér stöðu austur við landamæri Egiptalands
og bíða þar þess sem fram vindur.
Þjóðverjar og ítalir tilkynna,
að jljeir veiti Bretum eftirför
af kappi og má búast við því,
að þeir leggi bráðlega til atlögu
við Breta í hinum nýju stöðv-
um. Mun Rommel leggja allt
kapp á að brjótast inn í Egipta-
land og jafnvel austur að Suez-
skurði. Því fyrr sem liann getur
lagt upp í sókn þangað því ver
kemur það sér fyrir banda-
menn. Það stafar af því m. a.,
að Bretar liafa orðið áð skilja
eftir skemmda skriðdreka á
vígvöllunum og þeir eru þeim
tapaðir, en Þjóðverjar ná aftur
þeím skriðdrekum, sem þeir
misstu og geta gert við þá, sem
ekki eru gerónýtir. Þar við bæt-
ist og, að flutningaleiðir til hers
bandamanna eru mörgum
sinnum lengri en til herja mönd-
ulveldanna í Libýu.
En Rommel þarf . drjúgan
tíma til að skipuleggja flutn-
ingakerfi sitt og það mun veita
handamönnum hvíld til þess að
búast sem hezt fyrir næstu
j sóknarlotu ha'ns.
j Sænskir fréttaritarar i Berlín
1 síma til blaða sinna, að Rommel
i
j liafi sjálfur stjórnað loka-
j áhlaupinu á Bir Hakeim
1 úr brynvörðum bíl. Blaðamenn,
| sem voru i Libyu, segja, að
! jarðsprengjubelti Breta hafi
verið afarhættulegt, en hiti og
þorsti hafi gert sóknina hvað
erfiðasta.
Frakkar Aiíða
lausiiiariiiiiar.
General de( Gaulle hélt ræðu í
London í gær að viðstöddum
mörgum fylgismönnum sínum
þar í tilefni af því, að tvö ár
voru liðin, síðan hann hóf starf-
semi sína.
Hann sagði meðal annars: Við
sendum hernaðarsamtökum
Fraklca kveðju okkar. Þar eru
nú milljónir manna, sem bíða
þess eins að geta tekið fram lána
sína með Lothringen-krossinuiti
(merki frjálsra Frakka) ög bar-
izt við hlið okkar, þegar innrás
verður hafin.
Þýzka herstjórnin i Frakk-
landi hefir skipað öllum íbúum
strandhéraðsins milli Dieppe og
Boulogne að flytja þaðan.
Rúml. 20 millj. smál.
skipastóls sökkt,
segja Þjóðverjar.
Samkvæmt skýrslu, sem gef-
in hefir verið út í Berlín, hafa
möndulveldin sökkt rúmlega 20
millj. smál. skipastóli fyrir lýð-
ræðisþjóðunum.
Þjóðverjar tilkynna, að kaf-
bátar þeirra hafi sökkt um 80
skipum i þessum mánuði og
hafi þau verið tæplega ein
milljón smálesta að stærð. Þá sé
ótalin skip, sem liraðbátarnir
þýzku liafi sökkt o. s. frv. og
heldur sé ekki reiknuð með þau
skip, sem Japanir liafi grandað.
Ntntt og laggott.
Lew Masefield, sonur lárvið-
arskálds Breta, John Masefields,
hefir beðið bana í orustu á ó-
nafngreindum vigstöðvum. —
Masefield ungi var i hjúkrunar-
liði. Hann var 32 ára að aldri.
•
Þýzka útvarpið skýrir frá því,
að eigendur Pera-gistihússins í
Konstantinopel hafi krafizt
450.000 lyrkneskra punda í
skaðabætur af brezka sendi-
herranum, sem var í Sofía.
Spraklc vítisvél i ferðatösku
hans, er hann var staddur í gisti-
húsinu á leið frá Sofía til Eng-
lands og olli hún miklum
skemmdum.
•
Skvl fregn frá New York hefir
banatilræði verið framið við op-
inbera ákærandann i Dijon á
Frakklandi. Var honum sendur
í pósti böggull, sem sprakk, er
hann var opnaður. Maðurinn
særðist á andliti og höndum.
Siðdegis
í gær var það til-
kynnt i Prag, að tilræðismenn
Héydrichs hefði fundizt i fylgsni
sínu í kirkju einni þar í horg-
inni óg verið skotnir umsvifa-
laust. Aðstoðarinenn þeirra
náðust einnig og hlutu sömu ör-
lög. Segir þýzka útvarpið, að
menn þessir hafi verið látnir
svífa til jarðar úr brezkum fhig-
vélum.
Skip það, sem sést hér á
nyndinni, var ofur hvers-
dagslégt vöruflutningaskip,
þangað til því var breytt í
flugstöðvarskip. Það er 8000
smálesta og heitir Long Is-
land. — Þilfarið er 466 fet á
lengd (venjuleg flugstöðvar-
skip liafa a. m. k. 1200 feta
langt þilfar), en liraði skips-
ins er 16 sjóm. á vöku. Það
getur flutt 30 orustuflugvél-
ar, eða 15—20 tundurskeyta-
flugvélar. — í skipasmíða-
stöðvum Bandar.íkjanna er
nú verið að breyta mörgum
skipum á þenna liátt og eiga
Bretar að fá eitthvað af þeim.
Freonin iim juf tii-
Yfirmáður kanadiska hersins
héfir tilkvnnt, að kanadiskar
flugvélar hafi samvinnu við
amerískar flugvélar um að
lirekja Japani á hrótt af Aleut-
eyjum. Þokur eru mjög tíðar á
þessum slóðum og liafa þær
liamlað hernaðaraðgerðum.
Japanir liafa nú tilkvnnt, að
þeir hafi eyðilagt 21 flugvél i
árásum sínum á Dutch Harbor
4. og 5. þ. m.
segip London.
í London er „fundur“ tilræð-
ismanna Heydrichs í Prag talinn
mesti ósigur Þjóðverja í barátt-
unni við hernumdu þjóðirnar á
meginlandi Evrópu.
Þeir hafi verið búnir að gefa
tékknesku þjóðinni frest til að
koma upp um tilræðismennina,
en að öðrum kosti yrði hún upp-
rætt.'Kl. 8 í gærkveldi var frest-
urinn útrunninn, án þess að til-
ræðismennirnir iiefði fundizt og
þá varð að „finna“ þá.
Það sem sannar, að „fundur-
inn“ var tilbúningur, er þetta:
Að Þjóðverjar skyldu skjóta þá
umsvifálaust án þess að hafa
víðtækar yfirheyrsíur til að
ftetta ofan af moldvörpustarfi
Breta og að þeir hafa ekki birt
-nöfn mannanna.
Landbúnaðarráðherra Breta
hefir lagt svo fyrir við bændur,
að þeir skuli ekki láta börn und-
ir 14 ára aldri vinna nema eng-
an annan vinnukraft sé að fá.
Mega þau þá ekki vinna lengur
en 4 tinia' á dag og verða að
gaiiga i skóla jafnffamt, fyrir
eða eftir hádegi.
Kaíli úr bréfí.
Eftiifarandi greinarstúfur birtist í Tímanum í
gær. Er hann athyglisvérður fyrir margra
hluta sakir, og er birtur hér sökum þess að bú-
ast má við að ýmsir lesendur Vísis sjái ekki Tímann.
Er greinarstúfuq þessi ræddur lítillega í leiðára hér í
blaðinu í dag.
„-------Ekki tel ég að því, að Framsókn losaði sig við íhald-
ið, því þar var setið meðan sætt var, enda fullreynt, að það var
orðið óhæft til alls góðs verks. Fór það að vonum, því að full-
yrða má, að allir beztu menn Framsóknarfl. töldu að íhaldið
væri ekki hæft til landsstjórnar, eftir að það tók að sér að verða
allra stétta flokkur og þar með snúast eins og vindhani fyrir
hverjum goluþyt. Þegar þar við bættist, áð það virti hvorki orð
né eiða, eins og kom á daginn, er það aðhylltist kjördæmabreyt-
inguna, sé ég ekki betur en að þess mælir hafi verið fullur og
skekinn. '
Fyrir mitt leyti finnst mér, að þeir Hermann og Eysteinn séu
allt of dýrir menn til þess að taka ábyrgð á ófremdarverkum
Ylfinga og aftaníossa þeirra, jafn augljóst og það er nú orðið,
að fyrir þeim vakir ekki annað en að skara eld að sinni eigin
köku og þeirra, sem næstir þeim standa. / i m. i
Mér þykir kenna nokkurs kvíða hjá þér um úrslit kosning-
anna, en það er óþarfi að setja slíkt fyrir sig. Bæði er það að
allir, sem komnir eru til nokkurs þroska, muna enn herferðina
á hendur bændum 1931 og kunna því vel áð meta hvað vakir fyr-
ir blessuðum auðkýfingunum í henni Reykjavík, og hitt, að eft-
ir að því áhlaupi var hrundið, hefir Framsóknarflokkurinn unn-
ið miklum mun meira til framdráttar strjálbýlinu en gert var
öll árin frá því að f járráð landsins komust í hendur landsmanna.
Þarf ekki annað en að minna á afurðalöggjöfina, kjötlögin,
mjólkurlögin og útgerðarlög fiskibáta, en með þeim var at-
vinnuvegum landsins bjargað frá fyrirsjáanlegu hruni. Þegar
þess og er gætt, að á þeim árum, þegar allt var upp á móti
heppnaðist ekki aðeins að draga úr skuldasúpunni út á við, held-
ur og að bæta hag ríkissjóðs svo um munaði. Fæ ég ekki betur
séð en að Framsóknarf 1. verðskuldi fullt traust allra hygginna
fjármálamanna.
. Ég hefi notið þeirrar ánægju, að kynnast frammámönnum
Framsóknarflokksins síðan 1934 og hika ekki við að fullyrða,
að enginn stjórnmálaflokkur hér í landi hefir það, sem af er
aldarinnar, verið skipaður jafn völdu liði að mannást, dugnaði
og drengskap, og þar sem stjórnarferill þeirra Hermanns og
Eysteins hefir verið flokknum fyllilega samboðin, þykist ég vita,
að þú munir ekki láta þitt eftir liggja, að vinna af sömu alúð
fyrir flokkinn og hingað til, þótt bratt sé framundan.“ —