Vísir - 21.07.1942, Blaðsíða 1

Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
, Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð)
Ritstjórar ] Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1 1660
Gjaldkeri 5 llnur
Afgreiðsla
32. ár.
Reykjavík, þriðjudaginn 21. júlí 1942.
141., tbl.
RUSSAR SEGJAST HREINSA
ÁÍISTÍIRBAKKA DON-FUÓTS
Sjálflp J segjast þeip hafa kafla af vestri
bakkanum lijá Voponesh enn á valdi sínu.
nLogncf í
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Fregnir frá Rússlandi herma, að hersveitum Timoshenkos á Voronesh-svæðinu
ha^i tekizt að hreinsa alveg eystri bakka Don-fljótsins um þær slóðir, hrekja
allar þýzkar hersveitir vestur yfir það aftur — að þeim undanteknum, sem
féllu eða voru teknar til fanga — og hafi Þjóðverjar engar brýr lengur á valdi sínu
á þessu svæði, en annarsstaðar hafi þeim ekki tekizt að komast austur yfir fljótið. —
Reynist þetta rétt — en Þjóðverjar hafa kannast við
skæð gagnáhlaup Rússa á þessum hluta vígstöðvanna,
þótt þeir segist halda Voronesh eftir sem áður — þá
liafa Rússar unnið mikinn sigur, sem getur haft afar-
mikil áhrif á frekari gang sóknar Þjóðverja. Með þessu
móti hafa Rússar nefnilega getað fyllt það skarð, sem
Þ jóðverjum hafði tekizt að rjúfa í síðustu várnarlínuna
fyrir vestan Volgu.
Syðst á vígstöðvunum, fyrir sunnan Millerovo og fyrir austan
Boguchar, eru fregnir í sama dúr og fyrr. Þjóðverjar sækja þar
á, eftir að mildar rigningar liafa tafið framsókn vélahersveila
þeirra um hinn mjúka jarðveg, sem allsstaðar er sótt eftir á
þessum slóðum. Rússar veita þó harða mótspyrnu og tef ja fram-
sóknina á allan liátt, sem þeir geta.
1 gegn 23.
Flugherstjórn Bandaríkjanna
i Indlandi skýrir frá frækilegum
bardaga, sem fljúgandi virki
átti í við japanskar orustuflug-
vélar yfir Burma.
23 japanskar orustuflugvélar
réðust á fljúgandi virkið, sem
var eitt á ferð og var barizt af
miklum móði í fullar tvær
klukkustundir. I>á voru skyttur
virkisins búnar að koma 4 jap-
önskum flugvélum fyrir katt-
arnef, en árásarflugmennirnir
'höfðu drepið einn af áhöfn þess
og sært f jóra, þar á meðal báða
flugmennina.
Foringi virkisins gaf þá
mönnúm sinum, sex að tölu,
skipun um að hjarga sér í fall-
lilifmn, en sjálfum tókst Iionum
að lenda flugvélinni heilu og
liöldnu.
Piskimenn í Vestur-
Evrópu aðvaraðir.
Brezka stjórnin hefir gefið út
aðvörun til fiskimanna í Vestur-
Evrópu um að veiða ekki utan
landhelgi.
Samskonar aðvörun var gefin
nt í Bretlandi í ágústmánuði
siðastliðnum, en síðan hefir
brezka stjórnin orðið þess vör,
að henni hefir oft og tíðum ekki
verið hlýtt. Ásaka Bretar Þjóð-
verja og um að láta fiskiskút-
ur njósna fyrir sig um Breta,
þegar hægt sé.
Þeir fiskimenn, sem fari út
fyrir landlielgi heima hjá sér
eftir kl. 12 á aðfaranótt 25. þ. m.
geri það á eigin ábyrgð.
Leopold II eign-
ast son.
Konu Leopolds 2. Belgíukon-
ungs fæddist sonur þ. 18. þ. m.
í Laeken-höll, þar sem þau búa.
Kona Leopolds er af borgara-
legum ættum og hét áður ung-
frú Baels. Giftist hún Leopold
með þvi skilyrði, að hún fengi
ekki drottningartitil og afkom-
endur hennar ætti ekkert lilkall
til konlmgstignar.
Ástriður, drottning Leopolds,
lézt af slysförum i Sviss 1935.
S. I. sunnudag fóru frairi á
Spáni hátíðahöld í tilefni af
byrjun borgarastríðsins fyrir (i
árum. Italskir og þýzkir „sjálf-
boðaIiðar“ voru viðstaddir i
boði stjórnarinnar.
Jafnframt því, sem Rússar
kváðust liafa unnið þenna sigur,
skýrðu þeir frá því, að sunnar
við Don-fljót hefði þeir sjálfir
ennþá brýr yfir það. Mun það
vera skammt frá borginni Pav-
lovsk, en Þjóðverjar Iiafa kom-
izt að fljólinu báðum megin við
Rússa þarna. Rússneska her-
stjórnin segist vinna að því af
kappi að stvrkja aðstöðu sina
á þessu svæði.
Um undanhald Rússa i Don-
bugðunni í austur og suður hef-
ir þýzkur hermálasérfræðingur,
Dietmai-, liershöfðingi, sagt i út-
varpi, að það sé skipulegt og sé
tala fanga litil. Áður hafði þýzka
útvarpið skýrt frá þvi, að svo
væri helzt að sjá sem Timo-
chenko réði ekki framar við
menn sína.
Þjóðverjar hafa gert árásir
á þær brýr yfir Don sunnar,
sem Rússar nota nú á flótta sín-
um austur yfir það. Auk þess
hafa I>eir gert miklar árásir á
aðflutningaleiðir sunnan frá
Kákasus til Rostov, en þar hefir
aldrei í manna minnum sézt
önnur eins umferð. Segja blaða-
menn, sem hafa fengið að
skreppa þangað, að það sé alveg
ótrúlegt, hversu lítið sé um taf-
ir og slys við þessa flutninga. ,
Ungverskar hersveitir, sem
taka l>átt í sókninni í Don-
bugðunni, hafa tekið marga
fanga og mikið lierfang. Ein
þýzk skriðdrekavarnarsveit
liefir grandað 750 skriðdrekum
síðan styrjöldin i Réisslandi
liófst. Eitt þýzkt stórfylki liefir
lirundið frá 14.—17. þ. m. 40
árásum Rússa, sem misstu 110
skriðdreka í bardögunum. (
Á sunnudag kveðast Þjóðverj-
ar hafa skotið niður samtals (38
flugvélar — þar af 17 yfir Kola-
flóa — en 13 voru eyðilagðar á
jörðu í fyrrinótl. Einn maður
fórst, en 15 særðust.
I árás á flugvéll Rússa við
Svartahaf voru 12 flugvélar
eyðilagðar.
I árásum Rússa suður af Ilm-
en-vatni kveðasl Þjóðverjar
hafa eyðilagt 19 skriðdréka.
Rússneska fréttastofan skýrir
frá því, að skæruflokkar hafi
látið mikið til sín taka að und-
anförnu og gert Þjóðverjum
marga sknáveifu, aðallega hjá
Smolensk. Þar hleyptu þeir
fjórum her- og birgðalestum af
sporinu á fáeinum dögum, þar
af tveim á einum degi. Hjá Kal-
inin var lierflutningalest lileypt
af sporinu og þegar viðgerðar-
lest kom á vettvang var sömu-
leiðis gerð árás á hana.
Þjóðverjar rekn-
ir á land.
Sænsk blöð skýra frá því, að
norska skipið „Karma“ hafi
komið nýlega til Gautaborgar.
Var á því norsk áhöfn, en þýzkir
sjóliðar höfðu gætur á henni.
Vélbyssum var komið fjTÍr á
skipinu hingað og þangað, en
sænskir tollverðir tóku þær og
önnur vopn i sína vörzlu.
Eitt kveldið lenti í deilu á
skipinu, þegar þýzkur liðsfor-
ingi ætlaði að reka í land einn af
áhöfninni, sem liafði slcroppið
frá boi-ði. Leiddi þetta til þess,
að Norðmennirnir lumbruðu á
Þjóðverjunum, en hafnarlög-
reglan lók þrjá af Norðmönn-
unum fasta og hafði þá i haldi
um nóttina.
Sænsku yfirvöldin ákváðu, að
skipið mætti fara leiðar sinnar
og Norðmennirnir þrír voru
sendir um borð, en Þjóðverj-
arnir teknir í staðinn og verða
þeir liafðir í lialdi þangað til
skipið kemur aftur til Gauta-
borgar.
Brasilia er að slofna stóra
flughreyflavex-ksmiðju í Rio de
Janeii’o. Hafa þeir liaft menn í
Bandaríkjunum til að læra
framleiðslu hreyflanna.
•
Tveir memx lxafa verið lxand-
teknir í Los Angeles fyrir að
ætla að lxafa 250.000 dollara út
úrv Louis B. Mayer (Metro-
Goldwj’n-Maycr) með hótiuium.
Egiptalandi
Flotaárás á Mersa
Matruh.
í Egiptalandi virðist allt hafa
dottið í dúnalogn aftur eftir
bardagana fyrir og um helgina.
Hx-aðsveitir eru jafnan á ferli
milli víglinanna, en bardagar
þeiri’a eru jafnan stuttir og
mann- og hergagnatjón litið.
Flugherinn. ber hita og þunga
dagsins senx fyrr og er árásum
beint að aðdráttai’leiðum.
Létt herskip Breta gerðu árás-
ir á Mersa Matruh bæði á föstu-
og laugardag, án þess að verða
fyi’ir nokkuru tjóni.
ítalir fórna miklu....
ítalskur útvarpsfyrirlesari
hefir sagt, að ítalir leggi mikið
í sölurnar fyrir málstað öxul- 1
ríkjanna með því að berjast við
Mihailovich í Jugoslavíu.
Sagði útvarpsfyrirlesarinn, að
framlag Itala sæist bezt af því,
hversu mikið afhroð þeir yrði að j
gjalda í þessu landi, þar seixx j
engimx gæti verið óhultur fyrir
skæruflokkunum og dauðinn
lægi allsstaðar í leyni.
Járnbrautin milli Sofia, höf-
uðborgar Búlgaríu og Skoplje
í Júgósavíu liefir verið rofin á
jugoslavneskri grund.
Fregnir hafa boi’izt um það
til London, að hersveitir Mi-
hailoýich eigi i tveim orustum
við Itali skamixxt frá landamæi’-
um Italíu aðeins um 10 km. frá
Fiume. Jafnframt hefir frézt
um þrjár næturárásir Sei’ba á
setuliðsstöðvar i nágrenni Tri-
est.
Rýtingsstunga.
„Góðu vinir, þið svíkið okk-
ur í tryggðum". Þannig hefst
forystugrein um Indlandsmálin
í Daily Herald í morgun.
Blaðið fer all hörðum orðum
um kröfur íxiiðstjórnar Coix-
gress-flokksins uixi skilyrðis-
laust sjálfstæði strax.
Þrir leiðtogar Indverja hafa
og tekið til máls um þessar
kröfur og segja þeir, að þær sé
rýtingsstunga i bak Breta og
bandamanna.
Wenchow aftur á
valdi Japana.
Hafnarborgin Wenchow er nú
aftur í höndum Japana.
Herstjórnin i Chungking hef-
ir játað þetta og skýrir auk þess
fi’á þvi, að Japanir lögðu aftur
til atlögu aðeins einum sólar-
liring eftir að Kinverjar liöfðu
hrakið þá úr borginni. Aðeins
10 dagar eru síðan Japanir lögðu
fyrst til atlögu við Kínverja í
Wenchdw.
Flugskytta á æfingu
Hátt yfir skýjasænum vfir Texas i suðveslurhluta Banda-
ríkjanna, æfir flugskytta sig í list sinni. Hann sendir kúlna-
gusuna úr vélbvssu sinni í poka, sem dregin er aftan í annari
flugvél.
1 af 300. I Ntntt og lagrgott.
Bandaríkjaherskip fylgdu
hvorki meira né minna en 2400
skipum austur yfir Norður-
Atlantshaf á síðastliðnum vetri.
Flutningar þessir tókust mjög
vel, því að aðeins 8 — átta —
skip fói’ust, þ. e. aðeins eitt af
verjunx þrjú hundruð. Ein
flotadeild (task force) hafði
þessa flutninga með höndxxnx.
Þess er ekki getið hvort skip-
unuixx liafi verið fylgt til Eng-
lands eða Rússlands, en líklega
liefir þeinx verið fylgt lil liafna
í háðum löndum.
Ei’kibiskupinn i Utrecht hefir
sent hollenzkunx læknxinx að-
vörun, að því er segir i útvarpi
frá Vatikaninu i Róm. Hefir
liann varað þá við að taka upp
nýjar siðareglur, þótt þeir sé
nú undir beinni stjórn þýzkra
yfirvalda. Sérstaklega varaði
hann lækna við að taka nýja af-
stöðu til að gera menn ófrjóa.
•
Níu menn i bænunx Mandal
liafa verið dæmdir i allt að 2
ára betrunarhúsvinnu fyrir að
hafa óleyf ilegt sanxband við
stríðsfanga.
Þjóðverjar tilkynna:
Þýzka hertjórnin gaf í
morgun út Svohljóðandi
aukatilkynningu um^iðgerðir
kafbáta sinna á Atlantshafi.
7 skipum — samt. 38.000
smál. — var sökkt úr skipa-
lest, er var á leið til Af-
ríku, fyrir norðan Azoreyjar.
Þar á meðal var eitt stórt
skip með skotfæri, sem
sprakk í loft upp.
3 skipum — samtals 15.000
smál. — hefir verið sökkt úr
skipalest í St. Lawrence-flóa.
Það fjórða laskaðist og varð
að sigla á land.
6 skipum — 51.000 smál.
— hefir verið sökkt undan
ströndum Bandaríkjanna og
eitt að auki laskað.
Hafa kafbátar því sökkt 16
skipum, samtals 104.000
smál.“
Her og floti Bandarikjanna
liafa nú tekið upp ný heiðurs-
merki, sem verkamenn verða
sæmdir fyrir að vinna vel og
dyggilega í þágu þeirra.
•
Tydings, öldungadeildarþing-
xnaður fyrir Maryland-fylki, hef-
ir lialdið ræðu xim aðrar víg-
stöðvar i Evi’ópu. Kvað hann
alla hernaðarfræðinga Breta eða
Bandarikjanna vera þeirrar
skoðunai’, að ekki beri að stofna
til nýrra vígstöðva í Evrópu
nema ha'gl sé að halda þeim við
og ekki verði af „annað Dun-
kix’k-undanhald“. Ef það yrði
mundi Þýzkaland liafa enn ó-
bxindnari hendur en áður.
•
Tvær ítalskár aðalskonur,
Contessa Cenni og Marquessa
Colonna, hafa verið hnepptar
í varðhald fvrir að lxalda amer-
ískum sendisveitarstarfsmönn-
xmx veizlu kveldið áður en þeir
lögðxx af stað heimleiðis.
•
Tass-fréttastofan rússneska
lxer Þjóðverjum það á brýn, að
þeir taki tugi manna af lífi dag-
lega i Snxolensk. Fara aftökurn-
ar fram á bökkum stórra grafa,
sem mennirnir falla ofan í, þeg-
ar þeir hafa verið skotnir.
•
Tyrkneskur blaðamannahóp-
ur er nú á ferðalagi unx Þýzka-
land. Segir í fregnum þýzka út-
varpsins, að Tyrkirnir ætli að
kynna sér líf alþýðxx nxanna á
styrjaldartímum og trevsta vin-
áttubönd þjóðanna.
Rkureyrartuer ætlar að
Akureyrarbær hefir undan-
farna mánuði látið vinna að
hitaveituborunum að Lauga-
landi í Glæsibæjarhreppi.
Þegar borliolan var orðin 109
metra djúp, var komið niður á
vatnsæð. — Slreyma íxú 4—5
lítrar á sek, af 78 stiga heitxx
vatni úr holunni. Gefur þetta
auknar vonir xmx árangur af
þessum framkvæmdum, — en
takmarkið er að fá svo nxikið
vatnsmagn, að takast megi að
konxa upp liitaveitu fyrir Akur-
eyi'arbæ. Er áætlað að til þess
þurfi a. m. k. 40 líti'a á sek.