Vísir - 22.08.1942, Blaðsíða 1

*
V,
Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð)
Ritstjórar
Biaðamenn Simi:
Auglýsingar1 1660
Gjaldkeri 5 Ifnur
Afgreiðsla
32. ár.
Reykjavík, laugardaginn 22. ágúst 1942.
168 tbl.
Rússar verjast loftárás
Þessar rússnesku vélbyssuskyttur eru að verja ónafngreinda
hafnarborg við Svartahaf fyrir loftárás Þjóðverja. Þeir láta sér
hvergi bregða, énda þótt sprengja falli rétt hjó þeim.
670 Japanir
drepnir
Nimitz, aðmíráll, yfirmaður
kyrrahafsfíota Bandaríkjanna,
hefir gefið ut tilkyriiiíilglt um
gághárás Japana á Salomons-
eyjuiii.
Sjö hundruð Japanir voru
settir á land ó einttí af þeim
þrem eyjum, sem Bandarikja-
menn hafa komið sér fyrir á.
Um nóttina var barizt í ná-
vigi, en þegar dagaði gat ein
sveit Bandaríkjamanna komizt
á snið við Japani, svo að þeir
urðu að hörfa til strandar. Lauk
viðureigninni með því, að 670
Japanir lágu í valnum, en hinir
komust til skógar eða. voru
teknir höndum.
Manntjón Bandaríkjamattna
var: 28 fallnir og 70 særðir.
15 ára fangelst
fyrir njósnir.
Gerhard' Wilhelm Kunze, fyrr-
um foringi þýzk-ameríka sam-
bandsins, hefir verið dæmdur í
15 ára fangelsi fyrir njósnír. .
I Hartford í Connecticut-fylki
bíður prestur að nafni Molzahn
og fjórir aðrir dóms fyrir að
hafa ætlað að senda hernaðar-
leyndarmál til Þjóðverja.
Edgar Hoover, yfirmaður al-
ríkislögreglunnar (G-men), hef-
ir skýrt frá því, að menn hans
hafi handtekið Þjóðvei'ja í New
York-fylki. Nafns mannsins er
ekki getið, en gefið í skyn, að
lögreglan hafi veitt vel þarna.
Maður þessi var í upplýsinga-
þjónustu þýzka hersins í síð-
ustu heimsstyrjöld.
Sfrandhögg á
Gilberts-eyjum
Amerískt herlið hefir gert
strandhögg á Makineyju í Gil-
bertseyjaklasanum, 1600 km.
ttorðaustur af Salomonseyjum.
Síráttdhöggsliðið kom 80 Jap"
önum fyrir kattarnef og eyði-
lagði loftskeytastöð og tvær sjó-
flugvélar. Auk þess var flutn-
ingaskipi og fallbyssubáti
sökkt.
Japanskar flugvélar komu á
vettvang, en vörpuðu sprengjum
sínum í misgripum á stöðvar
sinna manna.
Manntjón varð lítið í liði
Bandarík j amanna.
tí
1
Flugvélai' Brázilíumánna hafa
alls gert árásir á 7 möndulvelda-
kafbáta við strenddr landsins.
Einu skipi hefir Vérið sökkt
i viðbót og hefir þvi sex skipum
verið sökkt á einni viku. Hafa
brasilisk herskip hafið sam-
vinnu við herskip Bandaríkj-
anna.
Níutíu þýzkir borgarar hafa
verið handteknir og verða þeir
hafðir i haldi, þangað til Brasi-
Iíumennirnir 25 verða látnir
lausir.
Miklar árásir Rússa á brúarsporð
Þjóðverja í Don-bugðunni.
2000 Bandaríkjamenn af
16.000, sem voru í Kanadahern-
um, liafa nú verið „yfirfærðir“
i Bandaríkjaherinn, samkvæmt
samningi milli rikjanna.
Þaðan eni aðeins 60 km. til
; J | :• , #
Stalingrad.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Af fregnum, sem borizt hafa í nótt frá brezkum
blaðamönnum í Rússlandi, er svo að sjá, sem
Þjóðverjar hafi enn brú yfir Don, austast í
bugðunni, þar sem aðeins eru um 60 km. til Stalingrad.
Rússar segjast halda uppi öflugum áhlaupum á brúar-
sporðinn og sé aðeins handfylli manna eftir á lífi aust-
an fljótsins.
Timoshenko hefir fengið liðsauka til þessa hluta
vígstöðvanna og sendir hann menn sína fram til hvers
áhlaupsins af öðru. Fara sknðdrekar fyrir, en fót-
göngulið fylgir þeim í skjóli þeirra og ræðst á þýzka
fótgönguliðið með byssustingjum og handsprengjum.
Á öðrum stöðum vígstöðvanna í Rússlandi eru litlar
breytingar. Tíðinda mun helzt að vænta frá Norður-
Kákasus á næstunni, þar sem Þ jóðverjar nálgast óðum
Novorossisk og Tuapse. Skýra Rússar frá því, að Þjóð-
verjar noti mikið fallhlífahermenn i bardögum þama,
til að reyna að flýta fyrir úrslitunum. Er það talið
merki þess, að Þjóðverjum þyki mikils um vert að geta
farið að nota þessar hafnir hið bráðasta.
10
o.
'o hergagnanna frá
einu fyrirtæki.
Woolton lávaróur, mat-
vælaráðherra Breta sagði á
þingfundi i gær, að það væri
enginn vandi að útvega Bretum
mat, þvi að hann fengist um
allan heim, en hinsvegar væri
erfiðleikar á því, að flytja mat-
vælin til landsins og dreifa
þeim, vegna skorts á flutninga-
tækjum.
Fréttaritari United Press í
Moskva símar í gær, að sumar
af beztu skriðdrekavarnasveit-
ura Rússa ahfi verið sendár að
Don, vestur af Stalingrad. Rftfú
þær sveitir tekið á Þjjó?-
verjum. þarna pg gyþilagt ma^
skriðdrjfen,
Varnirnar hafa verið vel und-
írþúnui’ þarna á evstri Ixikkaii-
um. Skríðdi^kðgiidrur liafa
verið grafnar á víð 0g íheif og
huldar, svo að Þjóðverjar váfl
sig ekki á þeim. Jarðsprengjur
eru á „hverju strái“ og skrið-
drekavarnasveitir hafa komið
sér fyrir í góðum fylgsnum.
Hjá Kotelnikovo gera Rússar
tíðar og öflugar gagnárásir og
sömul. hjá IUetskaya, sem er all-
miklu norðar með Don en brú-
arstæði Þjóðverja. Þar er Rúss-
um þjappað saman á æ þrengra
svæði.
ÞJÓÐVERJAR
KRÓAÐIR ÍNNL
Suður við Pyatígorsk, i sókn-
inni meðfram olíuleiðslunni
austur til Grosny-olíusvæðisins,
miðar Þjóðverjum hægara en
áður og i einni fregn segir, að
þýzk hersveit, sem hætti sér of
langt sttður eftir einum, dalnum,
sé nú þar i gildru, Lágu Rússar í
leyni í þverdíil og ruddust fram
úr honum, þegaí’ aðallið Þjóð-
verja var komið fraílíhjá, rauf
aðdráttarleiðir þess og Várnar
þeim nú vegarins til baka.
Göbbels hefir ritað grein í
„Das Reich“, þar sem liann seg-
ir, að til sé fjölskyldur í Þýzka-
landi, sem hafi orðið að sjá á
bak 3, 4 eða fleiri sonum í stríð-
inu og hljóti þvi að liða undir
lok.
Sænskt blað segir frá því, að
komandi vetur muni verða sá
erfiðasti, sem yfir þýzku þjóðina
hefir gengið, vegna loftárása og
margskonar afleiðinga þeirra.
ORUSTUFLUGVÉLAR
FRÁ BANDAMÖNNUM.
í London er frá því skýrt, í
sambandi við loftárásir Rússa á
bórgir á valdi Þjóðverja, að
Bretar og Bandaríkjamenn hafi
látið Rússa fá mikið af orustu-
flttgvélum, svo þeir hefði getað
beitt sér við að smíða sprengju-
flugvélar, enda eigi þeij* nú ó-
grynni af þeim.
Þjóðverjar tilkymria, að þeir
hafi sökkt fimm rússneskum
þerskipum — tundurskeytabát-
um og varðskipum — á Finn-
landsflóa ðg Azovshafi. Auk
þess hafa þeir sökkt flutninga-
skipum á Volgu.
- Herstjórnartilkynning Þjóð-
verja skýx'jr frá því, að þeir sæki
franl jafnt ög Jœtt á suður-
liliita yígstöðvamia',- éfl aúafan
Viasma ög Reshcv gtíra Rússar
mörg og Öflug áhlaup, Btíttl
Þjóðverjar hrinda þó öllUttlnieð
stórskotahríð og loftárásum.
Finnska herstjórnin tilkyiltt-
ir, að mikil stórskotaliðseinvigi
sé háð við og við á syðri hluta
finnsku vígstöðvanna. Tvær
rússneskar flugvélar gerðu árás
á Sortavala við Ladogavatn i
fyrradag. Tjón varð lítið.
Stærsta bifreiðafélag Banda-
ríkjanna — General Motors, sem
smíðar Buíck, Chevrolet,
Pontiac o. fl. bíla — hefir tekið
að sér að framleiða 10% af öll-
um hergögnum Bandaríkjanna.
. G. M. mun smíða þriðju
' hverja vélbyssu, annan hvern
, bíl, meira en helming allra
j dieselvéla, sem flotinn þarfnast,
| fj'órðung allra skriðdreka, auk
ógrynni loftvarnabyssa.
Framleiðsla G. M. nú sam-
svarar nærri 2 milljarða doilani
framleiðslu á ári, eu á iiæ«ta ári
er gert ráð fyrir að, %am(eiiðslan
verði 3.7 milljavNt dotlara virði.
Fyrir ári vtu'U rúmlega 300
þús. menp j vinnu hjá G. M.,
en þeiny tekkaði um áramótin,
j þegát' verksmiðjimum var
( þi'eytt með hernaðarþarfir fyrir
, augum, en 1 lok þessa árs munu
J þeir allir verða aftur starfandi,
* Á næsta ári er gert ráð fyrir
J miklum skorti á verkamönnum,
' allt að 150 þúsundum.
Roosevelt aðvarar
Þjóðverja.
Roosevelt hefir varað Þjóð-
verja við því, að halda áfram
hryðjuverkum sínum í her-
jiumdu löndunum.
Segir bvo I aðvörutt forsetatts<
að Cordeli Hull hafi fengið hön-
um skjal frá stjórnum her-
numdu landanna, þar sem þær
óska þess, að Batidarikin gefi
Þjóðverjum síðustu aðvörun.
„Það er ekki nema sann-
gjarnt, að þetta sé gert,“ sagði
Roosevelt, „þvi að hittar samr
einuðu þjóðir munu bera sigur
úr býtum í þessu stríði. Þá munu
Frjálsar íþrótíir :
Meistaramótinu lýkur
um þessa helgi.
Siðasti hluti Meistaramóts I.
S. í. i frjálsum íþröítum fer
fram um þessa helgi. í kvöld
kl. 6 (ekki kl. 8, eins og stendur
i leikskránni) fer fram, 10.000
m. lilaup og fyrri hluti tugþraut-
arinnar. Á morgun kl. 5Jýkur
svo mótinu með síðari hluta tug-
þrautarinnar.
í 10.000 m. lilaupi eru 4 kepp-
endur, þar á meðal Haraldur
Þórðarson úr Ármanni og Ind-
riði Jónsson úr K.R. og hinn,
gamli og góði hlaupagarpur úr
K. R., Magnús Guðhjörnsson,
sem enn einu siuni ætlar að
spretta úr sppvi fyrir félag sitt.
í tugþrauiinni eru fimm þátt-
riktíndur, allir úr K. R. Það eru
þeir Anton Rjörnsson, Jón
Hjartar, Jóhann Btírnþard,
Sverrir Eniilspou og RögnvaId-=
ur Gunnlaugsson, Eru þetta allt
góðir og mjóg jafnir menn. Má
óhætt spá þar harðri keppni, en
ómögulegt að segja fyrir um
hver muni vinna.
I þessu móti er keppt um
meistaratitil í 20 greinum,
Keppninni er nú lokið í 18 grein-
um, og hefir K. R, hlotið 10
meistarastig (en ekki bara 7,
eins og sagt vár i íþróttatimá
útvarjisins í gær), Ármann 4 og
Fimleikafélag Hafnarfjarðar 4.
þéssír meriii vérSa léiddii’ fýrití
dómstólana í þeim löndum, sem
þeir vinna pú hryðjuverkin í.‘‘
•
Þrenn hjón eru nú undir á-
kæru í Bandaríkjunum fyrir að
hafa hjálpað einum af njósnur-
unum, §em settir voru á land úr
kafbátum. Meðal hmna ákærðu
eru foreldrar mannsins.
4000 tonnum af vörum til
íslendinga sökkt.
Þap ajf 800*1000 tonnum af hitaveituefhi.
Ameríska herstjórnin hér á landi gaf i gær út svo- I
hljóðandi tilkynningu: |
„Skipi, sem flutti hluta af efni til hitaveitunnar, hefir
verið sökkt í árás, er óvinirnir gerðu.“
Samkvæmt upplýsingum,
sem Visir hefir aflað sér, munu
um 800—1000 tonn af efni til
hitaveitunnar hafa verið í þessu
slcipi, sem sökkt var. Hitt er enn
elcki vitað, hvaða efni það var,
og þarf að fá um það vitneskju
hið skjótasta, ef unnt verður að
bæta úr tjóninu.
Á síðasta hæjarstjómarfundi
skýrði borgarstjóri frá því, að
allt myndi verða gert sem unnt
væri til að fá efni að nýju frá
Ameríl<u, en hvort á því væri
einhverjir möguleikar eða eng-
ir, kvaðst borgarstjóri ekki ge.tv
I
sagt um að svo stöddu. Hitt er
vitað mál, að þetta tefur all-
mjög fyrir hitaveitufram-
kvæmdunum, hvað sem öðru
líður.
Með skipinu var, auk hita-
veituefnisins, mikið af timbri
frá Kanada og um 600 sima-
staurar, varahlutir í bifreiðar,
en ekki bifreiðar, eins og orð-
rómur hafði komizt á hér i bæ.
Auk þess svo allskonar annar
varningur. Alls voru í skipinu
um 4000 smál. af vörum handa
íslendingum.
Fleiri víkinga-
svéitír.
Pattersori, aðstoðarhermála-
ráðherra Bandaríkjanna, hefir
skýrt frá því, að fleiri víkinga-
sveitir verði æfðar þar á næst-
unni.
Pét Patterson þes getið, að
foringjar og óbreyttir liðsmenn
úr þeim vikingasveitum Banda-
rikjanna ( þær nefnast Rangers),
sem þátt tóku i Dieppe-órásinni,
verði látnir fara vestur um haf
hið fyrsta, til að stjórna æfingu
nýrra sveita. Eiga þeir að kenna
þeim samkvæmt þeirri reynslu,
sem fékkst á miðvikudag.