Vísir - 28.10.1942, Blaðsíða 2

VÍSIR
VISIR
DAGBLAÐ
Ötgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Ritstjórár: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgt'ciðsla Hverfisgötu 12
(gengið inn frá Ingólfsstrwti).
Símar: 1 660 (fimm línur).
Verð kr. 4,00 á mánuði.
Lausasala 25 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Soðin egg.
Qreigi einn reikaði soltinn um
götur amerískrar stórborg-
ar. Leið iians Iá fram hjá veit-
ingahúsi nokkru, og hugkvæmd-
ist honum þá að seðja hungur
sitt, þótt engin hefði hann aura-
ráðin. Varð það úr, að liann hélt
inn í yeitingasalinn og -bað um
tólf soðin egg, sem fijótlega
voru á Ijorð borin. Er liann hafði
neytt liinS fyrsta sló samvizkan
hann, hætti hann snæðingi og
gekk :4.k í vandræðum sínum
lagði maður þessi leið sina til
framandi landa, og áskotnaðist
honum |>ar nokkurt fé. Hélt
hann hpnnleiðis að nýju, er hann
þóttist kunna svo fótum sinum
forráð, að öllum gæti hann greití
það, sem hann áður skuldaði.
Segir svo ekki söguna meir, fyr
en hapn ieitaði til veitingahúss
þess, sem han nliafði neytt hjá
soðna eggsins. Þar bauð hann
eigandanum greiðslu og fullar
bætur, en hinn settist niður og
tók að reikna. Að því loknu af-
henti hann reikning sinn, sem
var nokkrum dollurum lægri en
sú fjárhaíð, sem skuldunautur-
inn hafði flutt með sér heim til
föðurlandsins.
Menn kunna nú að segja, að
þetta sé staðleysa, en enginn má
dóm sinn of fljótt upp kveða.
Eigandi veitingahússins taldi, að
úr þessum 12 eggjum hefði að
öllu slysalausu komið 12 ungar.
Þvi næst reiknaði hann út hve
mjög þeir myndu hafa marg-
faldast á áraliili því, er leið frá
því er skuldunauturinn hvarf að
lieiman og þar til er hann kom
heim áð nýju og ætlaði að greiða
skuld sína, og þannig komst
hann að þeirri niðurstöðu að
skuldin væri orðin svo há, sem
að ofan er lýst.
Þrátt fyxir mikla viðleitni
skuldunauts tókust engar sættir,
og vár þá ekki annað til ráða,
en að leita úrskurðar dómstól-
anná. Skuldunauturinn treystist
ekki til að mæta þar einn, en
fékk málaflutningsmann í lið
með sér. Er í réttinn kom, var
málaflutningsmaðurinn ekki
mættur þar, og varð á þvi nokk-
ur bið, að hann sýndi sig. Að
lokum kom hann þó, og er hinn
virðulegi dómari spurði hvað
valdið hefði fjarveru hans, gaf
hann þá skýringu, að hann hefði
verið að sjóða útsæðið sitt. Dóm-
arirín tók slíkri firru fjarri og
kvað það ekki liklegt til upp-
skeru. „Eg hefi ekki heldur heyrt
að ungar kæmu úr soðnum eggj-
um,“ sagði málaflutningsmað-
urinn. Féllust allir aðilar á
það, nema stefnandínn, sem
engum kröfum sínum kom
fram.
Svona er nú sagan og sitt
Iiefir hún gildið. Hún minnir
menn með ólíkindum á reikn-
ingsfærzlu kommúnistanna og
væntanlegt uppgjör þeirra i
hinu fyrirheitna öreigaríki. Þar
spretta laukar og þar gala gauk-
ar og þar koma ungar úr soðn-
nm eggjum.
Xommarnir segja það sjálfir,
að ef menn hefðu að þeirra ráð-
um farið i bæjarmálum sem í
þjóðmálum, væri allt með öðr-
um svip en hjá bannsettu í-
haldinu. Það hugsi um það eitt,
Nf barnaskólal^v^-
íiíU handa 000—700
Ihöriium.
(Ji><lirluímugi %el á veu komid.
Það er að rætast úr erfiðleikum Skildinga-
nesskólans og kennsla í þann veginn
að byrja.
^Píðindamaður Vísis átti viðtal í gærkveldi við Arn-
A grím Kristjánsson, skólastjóra Skildinganesskól-
ans, um oreakir þess, að skólinn hefir ekki enn tekið til
færu að komast í gott liorf hvað liði, og í stuttu viðtali
því, sem fer hér á eftir. — Skólast jórinn kvað börnin í
umdæmi hans verða kvödd saman upp úr helginni og
hefst þar næst skólavist bamanna. Skólast jórinn kvaðst
gera sér góðar vonir um, að skólamál þessa bæjarhluta
færu að komast í gott horf hvað liið, og í stuttu viðtali
við Einar Sveinsson húsameistara, fékk tíðindamaður-
inn það staðfest, að undirbúningi húsameistara bæ.jar-
ins að hinum ný.ja skóla, sem fyrírhugað er að reisa, er
vel á veg komið, en uppdrættirnir hafa ekki enn verið
lagðir fyrir skólanefnd og bæ.jarráð.
Mun hér verða um að ræSa vandaSa byggingu, sem rúmar
600—700 börn, og er hún ætluS börnum Skildinganess og þeirra
svæSa, sem verSa sameinuS því. Byggingunni hefir þegar
veriS valinn staSur, sem skipulagsnefnd hefir fallizt á. Er staS-
urinn yzt í slcólahverfi Skildipganess, á Melunum. A?onandi
verSur unnt aS hefjast handa uin bygginguna svo snemma, aS
einhver hluti hennar aS minnsta lcosti verSi tilbúinn næsta
haust.
I viStali því^ sem tiSindamaS-.
ur Vísis átti viS Arngrím Krist-
jánsson skólastjóra, lét slcóla-
stjórinn þess getiS, aS tala barn-
anna, sem nám stunda í Skild-
inganesskóla, hafi lækkaS.
„Þau voru 315, þegar flest
var,“ sagSi skólastjórinn, „en
seinustu árin hefir talan lækkaS
smám saman, og var 252 síSast-
liSiS ár, en þegar auglýst var í
haust, eins og venja er til áSrír
en kennsla byrjar, komu aSeins
um 200 börn, og munu ekki vera
að safna fé, til þess aS vera fært
um aS mæta erfiSIeikum þeim,
sem framundan eru, og sitji yfir
öllum rétti almennings, en
kommúnistar telja aS þeir
myndu hafa variS fénu til marg-
víslegra umbóta í verklegum
efnum, sem allar myndu bera
ríkulegan ávöxt. En kommarn-
ir reikna eins og veitingasalinn.
ÞaS er ekki nóg aS hafa völd
og hafa fé, ef féS er aS öllu
bundiS nákvæmlega á sama hátt
og soSin egg, sem ætluS eru til
útungunar. Allir geta veriS sam-
mála um aS margt þyrfti aS
gera, jjannig aS málum yrSi bet-‘
ur skipaS en nú, og aS þvi er
einnig keppt af fremsta megni,
en til þess verSur aS gefast tími
og tækifæri. Kommarnir eru
hólpnir meSan aS þeir geta hag-
aS reikningslokum sinum eirís
og vgitingasalinn, en þegar þeir
eru dregnir fyrir dómstólinn óg
eiga aS svara til saka, fer af
þeim mesta „forgyllingin“. Þaö
eitt nægir ekki aS gera kröfurn-
ar. Þær venSa aS vera rökstudd-
ar á þann veg, aS likindi séu til
aS þær verSi teknar til greina.
Kjósendur Kommúnistaflokks-
ins hafa látiS blekkjast af rök-
um hans, um aS tólf ungar
myndu hafa komiS úr tólf eggj-
um, en hafa ekki gætt þess, aS
eggin voru soSin. Ef almenn-
ingur tekur kommana ekki of
alvarlega, en leyfir sér aS kryfja
til mergjar hvaS fyrir þeim
vakir í öllu opinberu mála-
vafstri, má fullyrSa, aS allir
myndu láta þá sæta sama dómi
og veitingasalann, sem varS aS
gjalti fyrir dómstólunum vegna
soSnu eggjanna. — Fyr en var-
ir verSur þaS einnig hlutskifti
kommúnistanna, aS verSa aS
gjalti vegna sinna soSnu eggja.
iSleikar liafa veriS á aS útvega
bráðabirgSah úsnæSi handa
skólanum.“
„En nú er kennsla i þann veg-
inn aS byrja:“
„Já, viS þurftum að fá all.s
5 stofur, og nú er aS rætast úr
þessum erfiSleikum, og býst eg
viS aS geta kvatt börnin á vett-
vang upp úr helginni.“
Ath. Eftir atvikum þykir rétt
aS leggja áherzlu á, aS viStal
þetta fór fram i gær, og fékk
tíðindarnaSurinn fyrrneindar
upplýsingar og skrifaSi grein
þessa áSur en fyrir hans augu
kom grein um Skildinganes-
skólann, sem birt er i blaSi hér
i bænum í dag, en þar eru erfiS-
leikar þeir, senx við var að stríða,
notaðir sem árásarefni á bæjar-
yfirvöldin.
neina 200—220 börn á skóla-
skyldualdri í skólahverfinu.
Liggja til þess ýmsar orsakir,
sem kunnar eru, og leitt hafa til
brottflutnings fólks úe hverfinu,
svo sem að hús hafa verið rifin
o. s. frv.“
„Hvernið stendur á því, að
kennsla í skólanum er ekki byrj-
uð enn?“
„Til þess að skýra orsakir þess
vil eg taka fram, aS skólinn var
á tveimur stöðum, aðalskólinn
í húsi við Baugsveg, en tvær
stofur fyrir yngri börnin á holt-
inu í húsi við Smyrilsveg. Seinm
•part vetrar í fyrra og undir vor
var vart kleift að halda uppi
kennslu í húsinu við Baugsveg,
vegna hávaða og ónæðis, og svo
gerist það, að bæjaryfirvöldun-
um berst tilkynning um, að fleiri
liús yrðu rifin á þessu svæði.
Ilorfði nú svo að húsið yrði um-
kringt af rennibrautum. Var þá
þessu húsi við Baugsveg breytt
í íveruhús á nýjan Ieik og skóla-
húsnæðinu þar sagt upp. Var því
nauðsynlegt að útvega nýtt hús-
næði, þótt fyrrnefndar tvær
kennslustofur væru tryggðar.
Var þá ákvfeSið að reisa nýtt
skólahús yzt í hverfinu, á Mel-
unum, en staðinn undir skóla-
bygginguna þar hefir skipulags-
nefnd lagt samþykki sitt á.
í sambandi við þessa fyrirætl-
un vil eg taka fram, að i ráði er
að breyta skipun skólahverf-
anna þannig, að hverfi þessa
skóla — Skildinganesskólans —
nái að Hringbraut, þ. e. það af
Nessókn, sem tilheyrir lögsagn-
arumdæmi Reykjavíkur, þó að
undanskildu Fossvogshverfi
austan flugvallar, en þar eru
nokkur hús.
ÞaS var ekki liafizt handa um
byggingu skólahússins i júli,
eins og ráð var fyrir gert, og
munu liggja til þess ýmsar or-
sakir. Ef unnt hefði verið að
byrja á húsinu mundi hafa verið
liægt að hefja kennslu á einni
hæð. En það er unnið að undir-
búríingi hinnar nýju byggingar,
og er það von allra, að kleift
verði að hefjast handa innan
langs tíma, svo að skólahúsið
verði ð einhverju leyti að
minnsta kosti tilbúið næsta
haust.
Orsakir þess, að skólahald er
ekki byrjað nú, eru þær, að erf-
Elliheimilið Grund heíir
starfað í tvo áratugi.
Viðtal við Gísla Sigurbjörnsson forstjóra.
^ morgun, fimmtudaginn 29. október, eru tveir áratupir
liðnir frá stofnun Elliheimilisins Grund. Við mikla erfið-
leika var að etja í byrjun og Iengi framan af, en smám saman
befir úr ræzt, og er nú sjálfseignarstofnun þessi, sem jafnan
hefir notið stuðings bæjarfélagsins, orðin mikið fyrirtæki, sem
jafnan sér 170 gamalmennum fyrir vist, rekur sitt eigið kúabú,
garðrækt og svínarækt og starfrækir þvottahús fyrir sig og
bæjarbúa.
Tíðindamaður Vísis átti stutt
viðtal við Gísla Sigurbjörnsson
forstjóra Elliheimilisins, og bað
hann um nokkrar upplýsingar
um Elliheimilið, og fara þær
hér á eftir:
Það eru 20 ár síðan Elliheim-
ilið tók til starfa, því að það var
liinn 29. október 1922, sem starf-
semin byrjaði. Var það fyrst á
Grund við Kaplaskjólsveg og
var rekið þar um mörg ár. Elli-
heimilið var i upphafi sjálfs-
eignarstofnun og hefir jafnan
verið, en notið stuðnings bæjar-
félagsins. Stofnendur voru sira
Sigurbjörn Á. Gíslason, Harald-
ur Sigurðsson verzlunarfulltrúi,
Júlíus Árnason kaupmaður,
Flosi Sigurðsson trésmíðameist-
ari og Páll Jónsson kaupmaður.
— Eru [>eir látnir Páll og Har-
aldur, sem var forstöðumaður
frá stofnun þess og þar til hanu
lézt í október 1934, en þá varð
eg forstöðumaður heimilisins.
1 Elliheimilinu eru að jafnaði
170 vistmenn,eða eins margir og
| frekast er rúm fyrir, og hefir
svo verið lengi. Eru að jafnaði
20—30 manns, sem bíða eftir
þvi, að komast að.
Hús Elliheimilisins var aðal-
lega byggt 1929 og tók Elliheim-
ilið til starfa þar í september
1930. Formaður stjórnarinnar
hefir frá uphafi verið síra Sig-
urbjörn Á. Gíslason, sem nú er
prestur Elliheimilisins. Flosi og
Júlíus eru og áfram í stjórninni
sem áður, en i stað þeirra Har-
alds og Páls, sem látnir eru,
komu þeir Frímann Ólafsson
verzlunarfulltrúi og Hróbjartur
Árnason burslagerðarmaður. —
Slarfsmenn hælisins eru um 50.
Matreiðsluráðskona er frk. Guð-
ný Rósants, en ráðskona þvotta-
hússins Guðríður Jósefsdóttir.
— Karl Sig. Jónasson er heim-
ilislæknir.
Þá má geta þess, að Elliheim-
ilið starfrækir sitt eigið kúabú
i Laugarnesi og liefir þar um 20
kýr. Einnig hefir heimilið garð-
rækt og svinarækt.
Leiðrétting.
1 bæjarfrétt, sem birtist í Vísi í
gær, um hinar nýju útgáfubækur
Leifturs h.f., stendur Jónasar Hall-
dórssonar, en á að ^era Jónasar
11 allyrímssonar.
Knattspyrnufétagið Valur
heldur aðalfund sinn í kvöld kl.
8 í húsi K.F.U.M. Hlutavelta fé-
lagsins er n.k. sunnudag og veitir
Grímar Jónsson í Varmá munum
móttöku.
Næturlæknir.
Jóhannes Bjömsson, Hverfisgötu
X17, sími 5989. — Næturvörður í
Lyfjabúðinni Iðunni,
Minningarorð.
I dag er til moldar borin á
Seyðisfirði Friða Eiríksdóttir
kaupkona.
Fríða sál. var ættuð frá
Vopnafirði, en ól mestan sinn
aldur á Seyðisfirði, þar sem hún
fékkst við verzlunarstörf, fyrst
sem afgreiðslustúlka, en rak síð-
ar sína eigin verzlun, þar til hún
fyrir nokkunim árum fluttist
hingað til Reykjavikur.
Þegar eg minnist Fríðu, þá
er það fernt, sem mér stendur
! svo ljóst fyrir sjónum, að mér
j finnst eg varla hafa kynnzt
nokkurri manneskju, sem jafn
greinilega hefir sameinað i
sjálfri sér þá fjóra eiginleika, en
þeir eru góðvild, hjálpfýsi, glað-
værð og dugnaður.
Við, sem þekktum hana bezt,
munum ætíð minnast hennar
sem hinnar glöðu og sistarfandi
manneskju, sein aldrei lét bug-
ast, hvað sem á móti blés. Hún
hafði fyrir löngu fundið að
kraftar hennar voru að bila og
að hún þurfti að taka sér hvíld
frá störfum, en til þess gat hún
ekki liugsað, að hætta að vinna,
á meðan þess var nokkur kostur.
Þess vegna er það, Fríða min,
að við kunningjar þínir eigum
erfitt með að átta okkur á því,
að þú sért farin frá okkur, svona
fljótt. Við höfðum vonazt til
að eiga enn eftir að eiga með
þér margar glaðar stundir. En,
Fríða, eg held að við trúum því
1 öll, sem þú trúðir sjálf, að við
| eigum öll eftir að' hittast aftur,
I enn glaðari og ánægðari, og því
segi eg nú: Vertu sæl á meðan,
Friða mín, og hafði þökkr fyrir
allt. —
Vinur.
Ske.utahöllin.
BæjarráÖ samþykkti á síÖasta
fundi sinum að veita H.f. Skauta-
höllinni frest til að byggja fyrir-
hugaða skautahöll, þar til öðruvísi
yrði ákveðið. Þá voru enn fremur
samþykkt á fundinum tilmæli frá
Skautafélaginu þess efnis, að mega
hafa stóran skúr á tjarnarbakkan-
um við Hljómskálann í vetur.
Hótel-
LEIB
Nýkomnar birgðir af af-
ar sterkum og góðum
hótel leir.
Diskar, 4 stærðir.
Föt, G stærðir.
Kartöfluföt.
Bollapör.
e rpaaí^
Vil selja
2 ’/2 tonns
vörubiíreið
með ný jum mótor. Uppl.
á Laugave.ííi 73 frá kl. 7-8.
Skipstjóra
vantar lierbergi sem fyrst.
Helzt nálægt miðbænum. —
Tilboð sendist Vísi, merkt:
„Skipstjóri".
Tll söln
L. C. Smith haglabyssa
(tvíhleypa). Skot geta fylgt.
Uppl. Ránargötu 10, uppi.
Guðmundur Jónsson.
VATNS-
CHERRY-
PORTVÍNS-
COCTAIL-
Sízni 1884. Klapparstíg 30.
Stiílku
%
vantar í eldhúsið á Vífils-
stöðum. Upplýsingar gefur
ráðskonan í síma 5611.
Soðinn blóðmör,
LIFRARPYLSA
OG SVIÐ.
Kjöt & Fiskur.
horni
Baldursgötu og Þórsgötu.
Uppl. í síma 3146, alla daga
frá kl. 5—7.
,Kristján Gnðlaugsson
Hæstaréttarlögmaður.
Skrifstofutimi 10—12 og 1—S.
Hverfisgata 12. — Sími 3400.