Vísir - 28.12.1942, Blaðsíða 1
Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð)
32. ár.
Reykjavík, mánudaginn 28. desember 1942.
Ritstjórar
Blaðamenn Siml:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 llnur
Afgreiðsla
272. tbl.
Dauði hans „hreinsar
andrúmsloítið“
Þá daga, sem blöðin hafa
ekki komið út nú um jólin, hef-
ir verið lítið um nýjar stórfrétt-
ir, þegar morðið á Darlan er
undanskilið. Aðrar fregnir hafa
verið í sama dúrjpg áður.
Darlan flotaforingi var ráð-
inn af dögum í Alsírborg uin kl.
2.30 (N.-Afríkutími) á aðfanga-
dag, en ekkert var frá því
skýrt opinberlega fyrr en á mið-
nætti.
Sá, er réð Darlan af dögum;
var staddur i biðstofu bans, þeg-
ar liann kom til vinnu. Skaut
liann Darlan þrem skotum og
fóru tvö i gegnum lungun, svo
að þótt hann væri tafarlaust
fluttur í sjúkrahús, lézt liann á
ieiðinni þangað.
Tilræðismaðurinn reyndi að
komast undan, en herforingjar,
sern þustu að, er þeir heyrðu
skotin, gátu handtekið hann.
Var hann leiddur fyrir lierrétt
og skotin strax, þegar dómur-
inn hafði verið felldur.
Það eina, sem sagt hefir verið
um þenna mann, er að hann sé
um tvítugt, franskur l>egn en
móðir hans hafi verið ítölsk.
í Bretlandi og víðar varð
Darlan fiáum harnuiauði, enda
var hann orðinn þrætuepli
Breta og Bandaríkjamanna, svo
að fráfall hans ætti að „lireinsa
andrúmsloftið“ gagnvart
Frökkum.
Þjóðverjar hafa auðvitað not-
fært sér ]>að atriði í áróðri sín-
um, að Darlan var þrætuepli
milli bandamanna og kenna
Churchill um að hafa látið
leyniþjóriustuna brezku vinna
verkið.
Eftirmaður Darlans hefir
þegar verið valinn og varð Gir-
aud hershöfðingi fyrir valinu.
Eisenhower hefir lýst ánægju
sinni yfir valinu og sagt, áð Gir-
aud muni geta sameinað krafta
Frakka i N.-Afriku.
•
Franska stjórnarnefndin í
London liélt fund í gær og ræddi
liina síðustu atburði í Norður-
Afríku og hvaða áhrif þeir gæti
haft á samhug og samvinnu
Frakka. Engin tilkynning hefir
verið gefin út um niðurstöður
fundarins.
Tojo:
Stríðið er rétt
að byrja.
Japanir óttast loft-
árásip á Reimalandid.
Tojo, forsætisráðherra Jap-
ana hélt ræðu í lávarðdeild jap-
anska þingsins í gær.
Sagði liann, að styrjöldin væri
rétt að byr ja, því að bandamenn
mundu ætla sér að hefja sókn
víða, til að ná því aftur, sem
þeir hefðu misst. En japanski
herinn og flotinn eru við öllu
búnir, sagði Tojo.
Þá sagði Tojo, að lieima i
Japan væri unnið að því nótt og
dag, að búast gegn loftárásum,
sem búast mætti við að banda-
m'enn reyndu að gera. Sagði
hann, að japanska þjóðin
mundi verða við því búin að
verjast þeim árásum.
Indverskip hermenn á æfíngn.
Indverjar eru góðir hermenn, þótt þeir sé flestir litlir á velli og væskilslegir. Myndin sýn-
ir indverska hermenn að æfingum i Egipta.andi.
Rússar stefna að því að
króa inni þýzku hersveit-
irnar sunnan Don.
i ___
Nókn þeirra tii Doneix niiðai*
mest áfram.
Millerovo alveg umkringd
segja Rússar,
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS, New York, í morgun.
Fregnir frá Rússlandi undanfarna daga hafa allar
verið á einn veg, um sóknaraðgerðir af hálfu
Rússa, og við þær þrjár sóknir, sem þegar
voru hafnar áður, hefir bætzt sú fjórða — í Mið-Káka-
sus.
Það er auðséð af því, hvert sókn Rússa á Mið-Don-
vígstöðvunum er stefnt, að þeir ætla sér að reyna að
króa inni hersveitir Þ jóðverja fyrir sunnan Don-fljót.
Þeir stefna til Donetz til að byrja með og hafa þegar
náð mikilvægum hlutum tveggja járnbrauta, Stalin-
grad—Kharkov-brautarinnar og Voronesh—Rostov-
brautarinnar. Landsyæði því, sem Þ jóðver jar hafa náð
fyrir sunnan Don, má lík ja við poka og eru Rússar að
reyna að loka honum.
Millerovo hefir komið allmjög við sögu að undanfömu.
Kváðust Rússar nálgast þá borg út tveim áttum og síðustu fergn-
ir þeirra herma, að þeir sé komnir framlijá henni báðum meg-
in og hún sé því alveg umkringd.
Herstjórnartilkynningar
Rússa síðustu fjóra daga hafa
verið um áframhaldandi frain-
sókn þeirra dag hvern og mest á
Mið-Don-vígstöðvunum.
Milli Don
og Donetz.
t gærmorgun var frá því
skýrt, að hersveitir Rússa ætti
40 kni. eftir ófáma til austur-
bakka Donetz-fljóts, þar sem
þær væri lengst komnar. í gær-
kveldi var svo sagl, tað sóknin
hefði haldið áfram þá um dag-
inn, án þess að nokkuð lát liefði
á orðið og hefði sex allstórar
borgir verið teknar. í moygun
voru fréttir enn í sama'dúr, að
Rússar hefði hrakið Þjóðverja
úr ínörgum byggðarlögum og
borgum í gærkveldi og nótt.
Segjast Rússar eigá um 100
km. ófarna til Rostov.
Það er líka milli Kotelnikovo
ogStalingrad semRússar telja að
sér hafi orðið vel ágengt undan-
farna daga. Þarna voru Þjóð-
verjar komnir næst jiví að geta
komið hinum G. her von Hoths
i Stalingrad til hjálpar. Rússar
gátu þó hindrað það, en nú
segja þeir að leiknum sé alveg
snúið við þarna. Kveðast þeir
liafa sótt fram 14—15 km. þarna
i gær og 40—60 km. á fjórum
dögum. Tóku Rússar i.gær 1 I
hvggðariög fyrir norðan og
norðaustan Kotelnikovo, en auk
þess leggja þeir mikla áherzlu á
að lireinsa til milli járnbrautar-
innar og Don-fljóts.
Kákasus.
Undanhald Þjóðverja þarna
milli Stalingrad og Kotelnikovo
virðist hafa byrjað um líkt leyti
og sóknin í Kákasus. Er ekki ó-
sennilegt, að það samband sé
þarna á milli, að lið hafi verið
flutt frá Kotelnikovo til Káka-
sus, eins og sagt var að það
hefði verið flutt í. gagpstæða
átt fyrir fáeinum vikum.
Rússar láta annars lítið af
Kákasussókn sinni. Þéir segja
að miklar rigningar og slæm
færð geri aliar hernaðaraðgerð-
ir mjög erfiðar. Þó segjast þeir
hafa tekið eina járnbrautarborg
og hrotizt inn í aðra horg.
Miðvígstöðvarnar.
Vegna hinna miklu sigur-
fregna frá suðurhluta vígstöðv-
anna fer minna fyrir fregnum
af annari sókninni, sem Rússar
hófu á þessum vetri. lijá Reshev
og Veliki Luki, vestur af
Moskva. Verðuir fróðlegt að vita,
livort eins fer um hardagan
þarna og og' ,við Staraya Russa i
fyrravetur, ])ar sem Rússar
kváðust liafa umkringt mikið
þýzkt lið. Sögðust þeir vera að
ujjpræta það, en svo hættu að
berast fregnir þaðan, án þess
Rússar segðu, hver endalok
hefðu orðið.
Síðastliðna viku kveðast Rúss-
ar hafa skotið niður 176 þýzkar
flugvélar þar af 70 þríhreyfla
flutningaflugvélar en misst
sjálfir 55 flugvélar.
Úíhlutun matvæla-
seðla hófst í dag.
Úlhlutun matvælaseðla fyrir
næsta ársfjórðung hófst i dag'
og stendur einnig yflr á morgun
og miðvikudag.
Afhending seðlan '.a fer fram
í Góðtémplarahúshiii alla dag-
ana kl. 10—12 f. h. og kl. 1 -5
e. h.
Seðlarnir eru aðeins afhent-
ir gegn stofnum núgildamfi
se'ðla og verða þeir a'ð vera á-
letraðir.
Norðup- Afrlka:
Frakkar berjast 500 km.
suður í Libyu auðninni.
\
Vei-st Rommel h)á Wadi KabÍP?
Aðalstöðvar Stríðandi Frakka í Brazzaville í Mið-Afríku
hafa tilkynnt, að franskar hersveitir hafi átt í .tveggja
daga orustu við möndulveldasveitir, sem voru neyddar. „til að
láta undan síga. . . ...
Hersveit sú, sem Frqkkar j
kváðust hafa átt i höggi við, var j
flutt á hifreiðum og hafði
nokkra skriðdreka meðferðis.
Hörfaði hún undan eftir tveggja
daga bardaga.
Franska sveitin kom frá Tsad-
vatni, en í tilkynninguimi um
viðureignina segir, að hún liafi
átt sér stað um 500 km. suður
í Libyu-auðninni. Er svo að sjá
af þessu, sem Frakkar ætli að
sækja norður á hóginn til að
sameinast hersveitum banda-
manna í Tunis og Tripolitania.
8. herinnl
Rommel lieldur áfram undan-
lialdinu og 8. herinn sækir eftir
af kaippi. Hann er þegar búinn
að taka Sirte og mun að likind-
uin, núna vera búinn að taka
Buarat. Sirte er tæplega 300
km. frá E1 Agheila.
Þess sjást engin merki, að
Rommel ætli að Jiúast til varn-
ar, fyrr en ef til vill hjá Misn-
rata og það einnig allskostar ó-
víst.
Óstaðlest fregn hermir að
visu, að ítölsk herdeild vinni a'ð
um hjá Wadi Kahir, æri húu er-
ekki talin trúleg. . ‘
Tunis. . 'K
Þar er það eingöngú Frakka
i hægra fylkingararmi, seim, get-
ið er í siðustu fregnrim. Þeir
hafa unnið eilthvað á fyi’ir
sunnan Pont de Faks,: séna þeir
tóku fyrir nokkurmri vikum.
1 herstjórnarfilkynriingn frá
aðalbækistöðvum Eisenhovers
er þess getið, að verið sé að út-
húa frönsku nýlendnhersveil-
irnar á ný. Þær hafi skort ný-
tizku hergögn, fallbyssur og
skriðdreka, en þrátt fyrir það
hafi þær staðið sig vel.
Cunningham flotaforingi Jief-
ir verið sæmdur amerisku heið-
ursmerki af Eisenhover hers-
höfðingja. Gerðist ]>að á J jóla-
dag.
1 loftárás, sem anieriskai'
flugvélar gerðu á Sfax 1 gær.
var þrem skipum sökkt og það
fjórða laskað. Siðan innrásin
var gerð í Norður-Afríku kyeð-
ast Baridamenn liafa skotið nið-
ur 277 flugvélar ítala og Þjóð-
verja, en misst 114 sjálfir.
því af kappi, að koma upp vörn-
/ • \
JEíiiib skipi sökkt, 3
iöskuö I Rakaul.
19 Japanskar flugvélar eyðilagðar yfir Nýju-Gueneu.
Flugvélar MacArthurs hafa
gert stórkostlega loftárás á liöfn-
ina í Rabaul og unnið þar gríð-
arlegt tjón.
Mörg skip og stór voru stödd
i höfninni, enda er Rabaul að-
albirgðastöð Japana á þessum
slóðum. Einu var sökkt og var
það um 15,000 smál. að stærð,
en eldur kviknaði í þrem skip-
um, sem öll voru um 8,000
smálestir.
Þrjú þúsund smálesta skipi
hefir verið sökkt i hjá Nýju-
Georgíu í Salomonseyjum. Voru
það steypiflugvélar frá Guadal-
canal, sem þetta gerðu.
Flugvélar af gerðinni Loek-
lieed „Leiftur“, sein eru tvi-
hreyfla og geta farið meira en
650 km. á klst., eru nú farnar
að taka þátt i bardögum jTir
Nýju Guineu. Þær fóru i fyrsta
Ieiðangur sinn yfir Runa í gær,
12 saman, og lentu í bardaga
við 42 ja|>anskai- orustuflugvél-
ar. Amerísku flugvélarnar skutu
niður 15 japanskár, án Jiess- að
verða fyrir tjóni. Auk ]>ess
misstu Japanir fjórar flugvélar
með öðrum hætli yfir Nýju
Guineu í gær.
Ameriskar og kínverskar
flugvéla-r hafa lent í bardögum
við japanskar sprengjuflugvél-
ar yfir Yunnan-liéraði. Af 21
japanskri flugvél voru 8 skotn-
ar niður.
Japanir gerðu fimintu árás
sina á Kalkútta í nótt sem, leið.
Aðeiens fáar flugvélar komu yf-
ir borgina og unnu þær lítið
tjón á mönnum og mannvirkj-
um.
(Wake-eyju)
Bandaríkjamenn hafa jfert
‘oftárás á Wake-eyjtt á
Kyrrahafi um jólin og er það
önnur árásin, sem þeir gera
á hana, síðan Japanir tókn
hana.
Það voru þó ekki þeir held-
ur Jápanir, sem tilkynntu
fyrst um þetta. Var gefin út
ilkynning í htorgun í Jopan
um það, að amerískar flng-
vélar hefði gert árás ‘á öto-
ishima, eins og Japanir kalla
Wake-eyju. Fjórar flugyél-
ar voru skotnar niður í árás-
inni en sex laskaðor. Einn
Japani fórst, annar særðist
»g f jórir eldar kviknuðu, að
því er Japanir tilkynna.
Valdimar Björnson
kominn til landsins.
Valdimar Björnson, sonur
Gunnars Björnssonar í MÍn»ea-
polis, er kominn til landsíns.
Valdimar er bróðir þeirra
Hjálmars, Rjörns og Jóns
Björnson, er hér hafa dvalið
um, skeið. Hann er næstelztur,
36 ára að aldri og ér liðsforingi
v flotárium.
Valdimar mun starfa yið her-
inn hér og veúða fúlitröi hans
gagnvart blöðunum.