Vísir - 20.04.1943, Blaðsíða 1

r~------------------------------
Rítstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hœð)
33. ár.
Ritstjórar
Blaðamenn Siml:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 llnur
Afgreiðsla
F/íykjavík, þriðjudaginn 20. apríl 1943.
91. tbl.
Pelta kort sýnir alla helztu staði, sem munu koma við sögn næstn daga og vikur, þegar banda-
menn hefja lokasókn sína. Enfidaville er skanunt fyrir sunnan Bou Ficha, sem sést á kortinu, én
það nær ekki nógu langt suður til þess að sá hær sjáist.
Hiklar njóisnaflokka-
aðg:erðir brezkn
fterjititiim í Ttiiii*
68 ílutningaflugvélar skotnar niður
á tveim dögum.
Skipatjón Bandamanna viö N.-Afpíku
um 250.000 smálestir.
Undanfarin dægur Iiefir verið lítið um annað að
ræða á vígstöðvunum en njósnaflokkaaðgerð-
ir á vígstöðvum fyrsta og áttunda hersins.
Þeir draga að sér birgðir jafnt og þétt, en jafnframt
reyna þeir eftir mætti að koinast að því, liverri viðbunað
Italir og Þjóðverjar hala. Senda þeir fram litla flokka,
sem hafa það lilutverk að taka fanga af möndulsveit-
unum til þess að veiða upp úr þeim um liðstyrk á hverj-
um stað og annað þess hátiar.
Það eru Frakkar einir, sem hafa sótt fram síðustu daga, enda
eru þeir va.iastir og kunnugastir laudslagi því, sem liarizt cr í.
I Frakkar stefna að því að ná eða einangra Pont du Fahs, sem er
mjög mikilvæg borg á þessum slóðum. En landslagið ei mjög
erfitt og sóknin sækist seint, enda verjast Þjóðverjar af miklu
harðfengi.
Skipið hætti við
að sökkva.
Farmur skolaðist úr
framlestunum.
Blaðafulltrúd Norðmanna
hér hefir borizt eftirfaramli
skeyti frá Loiulon um ævintýri
norskra sjógarpa í orustunni
nm Atlantshafið.
Norskt skip, sem var í skipa-
lest, fór til hjálpar skipverjum
á öðru ski]ii, sem hafði verið
hæft tundurskeyti. Var mjög
illt í sjóinn, og hver björgunar-
háturinn af öðrum, sem skip-
verjar á hinu hæfða skipi
reyndu að setja á sjó, brotnaði
við skipshliðina. Samt tókst
Norðmönnunum að bjarga
mörgum af áhöfninni, en tveir
þeirra urðu að varpa sér út-
byrðis til að bjarga þeim, sem
voru mest þjakaðir.
En meðan á björgun stóð,
skaut kafbáturinn öðru tundur-
•skeyti, og að þessu sinni að
norska skipinu. Það byrjaði
slrax að sökkva að framan, og
þegar sjóina fór að brjóta yfir
stefni þess, setlu Norðmenn-
irnir þrjá báta á sjó, og að auki
fjóra björgunarfleka. Það virl-
ust engar líkur til þess, að
uorska skipið gæti liahlizt á
floti, því að skuturinn var nú
svo hátt á lofti, að skrúfan stóð
upp ú)-.
Þá skeði ])að allt í einu, að
stafninn fór að lyftast aftur.
Tundurskeytið hafði sprengt
svo stórt gat á skipsliliðina og
sjógangur verið svo mikill, að
hann liafði skolað farminum
út um það, en við það liafði
skipið létzt svo mikið, að það
fór að rétta við á ný, og sá
brátt í gatið á sldpshliðinni, en
þáð hafði horfið alveg, þegar
skipið var sohkið sem mest að
framan.
Um miðnætti, tæpum sex
tímum eftir að skipið liafði
orðið fyrir skeytinu, gaf skip-
stjóri skipun um að sjó skyldi
hleypt í skipið að aftan og lét
jafnframt flytja brennsluolí-
una til, en við það réttist skip-
ið enn. Vél og stýrisumbúnað-
ur voru í góðu lagi, og þegar
■dagaði, var liægt að fara með
fjögurra mílna ferð. Þeir skip-
■verja og skipbrotsmennirnir,
sem þeir höfðu bjargað og voru
enn í bátunum, vorú nú teknir
um borð aftur og síðan var
stefnt til næsta lands.
Litlu siðar kom brezkt lier-
skip til norksa skipsins og tók
við mönnunum, sem þau hafði
bjargað. Næstu nótt var veður
svó vont, að norska skipið
komst elcki móti sjóunum og
varð að beita skuteium upp i
vindinn. Eftir þao varð vélar-
bilun í herskipinu, en norskur
vélstjóri gerði við það. Allan
næsta dag var veður svo vont,
áð skipið komst varla áfram,
og varð að dæla jafnt og þétl.
Liðu þannig sex dagar, en þá
kom hafnsögumaður um borð
lil að stjórna skipinu í höfn.
Þegar einn skipverja var
spurður að því, livernig lion-
um hefði verið innan brjósts,
þegar á þessari baráttu skip-
verja stóð sagði hann: „Við
höfðum engan líma til að velta
þvi fyrir okkur. Við höfðum
allt of mikið að gera lil þess.“
Barnavlnafélagið Sumargjöf.
„Sólskin" kemur út á morgun. —
Sölubörn geta fengiÖ þaÖ í barna-
skólunum og Grænuborg frá kl. 9
árd. Gefið börnunum ..Sólskin" í
stimargjöí!
Herstjórnartilk. Þjóðverja og
ítala skýra frá því, að litlar
fregnir sé að segja frá vigstöðv-
unum i Túnis, en þegar njósn-
arsveitir Breta og Frakka reyni
að gera árásir sínar, þá sé jafn-
an komið í veg fyrir það, Flug-
sveilir Þjóðverja og Itala veita
hersveitunum mikla vernd og
geri auk þess miklar árásir á
alls konar birgðastöðvar
bandamanna og bíla- eða skrið-
drekalestir á ferð á vegunum.
ALDREI EINS MARGAR
FLUGVÉLAR f FINU.
Sigur sá, sem flugvélar Breta,
Bandaríkjamanna og Suður-
’Afríkumanna unnu í fyrradag
á flutningaflugsveitum Þjóð-
verja, er talinn mesti sigur, sem
unninn hefir verið i loftorustu.
Það hefir aldrei komið fyrir
áður, að svo margar flugvélar
Iiafi verið skotnar niður í einni
einustu viðureign. í Bretlandi
eru menn með hollaleggingar
um það, að sumar flugvélanna
hafi verið með verkfræðinga
innan borðs og eigi þeir að
starfa á Sikiley framvegis.
RARDAGINN.
Spitfire og Warhawk-vél-
arnar flugu mjög hátt, þegar
þær komu auga á flutnihgavél-
arnar, sem flugu rétt yfit*haf-
fletinum. En hátt i lofti vfir
þeim voru ein- og tvíhreyfla
Messerschmitt-vélar. War-
hawk-sveitin steý])ti sér niður
að flulningavélunum, en S])it-
fire-vélarnar sneru sér að
verndurum þeirra. Stóð viður-
eigin aðeins slutta slund, en þá
var búið að skjóta niður 71
flugvélar.
„Ef við liefðum liaft meiri
skotfæri og benzín, mundum
við liafa getað graiulað ennþá
fleirum," sagði eimi flugmann-
anna.
I gær voru tíu flutningaflug-
vélar i viðbót skotnar niður á
líkum slóðum.
Conyngham flugmarskálkur
liefir sent Broadhurst flúgmar-
skálki(heillaskevti vegna þessa
sigurs manna lians og sagði,
að þessi viðureign ætti að færa
Ronunel lieim sanninn um það,
hvers liann megi vænta, ef
liann reyni að flytja lier sinn
á hrott i flugvélum.
SKIPATJÓNIÐ NEMUR
TÆPLEGA 2.5%.
Cunningham, flotaforingi
Rreta við vestanvert Miðjarð-
arliaf, hefir skýrt blaðamönn-
um svo frá, að síðan 8. nóvem-
ber hafi lierskip Brcta og
Bandarikjamanna fylgt 10.5
milljónum smálesla skipastóli
til liafna í Norður-Afríku, og
af þeim fjölda hafi þeir aðeins
misst tæplega 2.5 af hundraði,
hvað smálestatölu snertir.
Nemur því skipatjórn banda-
manna við Norður-Afriku um
fjórðung milljónar smálesta.
M\ slip skýtur á
sæuskeo kaikát.
Annar sænskur kaf-
bátur ferst.
Sænska stjórnin hefir mót-
imclt því við þýzku stjórnina,
að þýzkt kauþskip hefir skotið
á sænskan kafbát.
Kafbáturinn var á ferð inn-
an landlielginnar sænsku, þeg-
ar kaupskipið skaut á liann,
og það mun einnig liafa verið
innan landhelginnar.
Jafnframt þessum mótmæl-
um, liefir sænska stjórnin ósk-
að þess við þýzku stjórnina, að
liún láti rahnsaka það, livort
nokkurt þýzkt skip geti hafa
átt sök á því, að sænski kaf-
báturinn Ulven hefir sokkið
undan ströndum Svíþjóðar. Ulv-
en hefir 33 manna áhöfn, og
þegar seinast fréttist til lians
i gær, lieyrðust enn merki fxái
hátverjum. Kafb:ihtrinn scikk á
djúpu vatni utulan vestur-
slrönd Svíþjóðar.
I Þjóðverjar flytja
lið til Kákasus.
Þjóðverjar flyíia ;:ú mikið
lið austur vfir Kerch-sund, seg-
ir í síðustu lierstjóinartilkynn-
ingu Rússa.
Eni Þjóðverjar slaðráðnir í
því að lialda þeim landskika,
sem þeir hafa á valdi sinu aust-
an sundsins, og spara ekkert
til að hrinda árásum Rússa og
„Shaagri-Ia“ var
fliigstöðvarskip.
Lóftárásin á Tokyo.
Það héfir nú loks irerið skýrt
frú [nrí, aö flugirélarnar, sem
gerðu árásina á Tokgo 1H. aprít
i fgrra, lögðu af stað frá flug-
slöðvarskipi.
Eins og menn muna, var það
ekki tilkynnt í Wa^hinglon fyrr
en í mai, að þarna liafi verið
um amerískar flugvélar' að
ræða, og þegar Roosevelt for-
sc'ti var spurður að því, hvaðan
þær hefði lagt upp i leiðang-
urinn, þá svaraði hann „Shang-
ri-la“, —: en svo hét fyrirheitna
landið i skáldsögunni og leik-
ritinu „Horfin sjónarmið“.
Jimmy Doolittle, sem stjórn-
aði árásinni, skýrði frá því í
Alsír í gær, að menn lians hefði
flogið frá flugstöðvarskipi og
árásin hefði verið nákvæmlega
undirbúin mámiðum saman
og ekki flauslrað txð neinu.
Mcnnirnir urðu að æfa sig mán-
uðum saman, því að flugþil-
far skipanna er aðeins um 800
fet á lengd, en tvihreyfla
sprengjuflugvélar, eins og þær,
sem notaðar voru, þurfa að
jafnaði um 2500 feta völl til
að fljúga upp.
Innbpot vid
Silungapoll.
Innbrot var framið i barng-
heimilið við Silungapoll i nótt.
Hversu viðtækl það hefir ver-
ið eða hve mikil spjöll hafa
verið gerð, er blaðinu ekki
kunnugt um, því þegar það fór
í pressuna höfðu ekki fengizt
nánari npptýsingar nm það frá
lögreglunni.
Eór lögregíuþjónn á staðimi
laust fyrir liádegi i dag, en
skýrsla frá lionum um inn-
brotið var ekki komin.
Þetta er ekki i fyrsta sinn
sem hrotizt er inn við Silunga-
poll og hafa þar áður veiáð
lramin alls konar skemmdar-
verk.
Skákþingið.
5. umferð af 6 i kvöld.
í gærkvöldi fórn leikar þann
ig: Arni Snævarr vann Sturlu
Pétursson, Áki Pétui'sson vann
Hannes Arnórsson, Hafsteinn
Gislason vann Guðmund A-
gústsson, SigurSui Gizurarson
vann Aðalstein Halldórsson.
Sæmundur Ólafsson vann
Kristján Sylveríusson, Óli
Valdemarsson og, Pétur Guð-
mundsson jafntefli, Steingrim-
lir Guðmundsson og Magnixs G.
Jónsson, og Benóný Benónýs-
son og Ólafur Kristmundsson
hiðskák. —
Fyrir 5. (næstsíðustu) um-
ferð er staðan þannig lijá þeim
efslu (hiðskákir taldar jafn-
lefli að svo stöddu): Steingr.
Guðmundsson og Árni Snævarr
3%, Magnús G. Jónsson 3, Áki
Pétursson, Sigurður Gissurar-
son og Hafsteinn Gislason 2y».
Steingrímur og Árni tefla
saman i kvöld.
ná með gagnálilaupum því
landi, sem þeir hafa unnið.
Annai-sstaðar af vigstöðvun-
um er það helzt að frétta, að
Rússar liafa byrjað álilaup lijá
Isyum. Þjóðverjar halda uppi
skothríð á Leningrad úr lang-
drægum fallbyssum.
Púkinn í Jóni.
|DN EYÞÓRSSON hefir til-
* kynnt, að með því að hann
hafi ekki verið skipaður1 for-
maður útvarpsráðs, hafi hann
beðið si«- undanþeginn störf-
um í útvarp&ráði um sinn.
Skrifar hann um þetta langt
máJ í Tímann í morgun og fer
um sig lofsamlegum ummæl-
um, svo sem vænta mátti.
Nýlega var frá því skýrt í
blöðum, að sökum annríkis
hefði Jón ekki tíma til að
sinna veðurspámennsku sem
skyídi, en það starf hans er
miklu veigameira en for-
mennskan í útvarpsráði og
ritstjórn Tímans.
Púkinn í Jóni ætti því ekki
að umhverfast, þótt hagrætt
sé lítillega starfsskyldum þén-
ara hans, sem i margar og
misjafnar raunir hefir ratað í
útvarpsráði og ætti því að
vera hvíldinní fcginn, þótt að
öilu sé nokkuð.
Danðaslys f
StálsmiÖjnnni.
Það Iiörmulega stys vgrð i
Státsmiðjunni í gær, að' 15 ára
piltur, Vilhjálmur Béssi Ótafs-
son, féll niður um þak hjissins
og beið bana af .
Var liann kvaddur tii aðstoð-
ar manni, sem átti að gera við
sprungna þakplötu. Mun hann
hafa stigið á brotnu plötuna og
fallið oi'an á steingólf smiðj-
unnar, um 9 metra fall. Hann
kom ekki til sjálfs sin og and-
aðist skömmu siðár á Land-
spítalanum.
Nýi stúdentagaröurinn.
Minningarherbergi Trgggva
tíunnarssonar bankastjóra.
Bankastjórn Landshankans
samþykkti á fundi hanlcáráðs-
ins 16. þ. m. að gefa, i'tílefni
af því að bankaráðið hefir nú
haldið 500 fundi, 10 þús. kr. —
ándvirði eins lierbergis, — til
Nýja Stúdcntágarðsins.
'Er herh'ergi gefið til iiiinn-
ingár um Tryggva Gunnarsson
j bankastjóra og mun bera náfn
hans. 1
1 2---:_ ' ■
™ *
Síðiistu fre(i(ir
Cripps hefir skýrt frá fI»yí, að
fyrsta f jprðung , þessa ár?.. hafi
fIngvélaframleiðslan -veijp. 55%
meir en á sanja fíma í .fyrra.
Framleiðsla 4-þreyflavéla ej*,’ þó
350% meiri. . .
Aljtingi frestáð
til 1 sept.
Þingsályktunartillögu
var útbýtt í sameinuðu
þingi í dag að tilhlutun
forsætisráðherra þess
efnis, að alþingi því er
nú situr skuli frestað, en
þó eigi lengur en til 1.
sept. n. k.
Er búizt við að sam-
komulag náist milli allra
flokka um þessa frestun
þingsins.