Vísir - 27.07.1944, Blaðsíða 1
Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson '
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (J.,hæð)
34. ár.
Ritstjórar
Ðlaðamenn Simii
Auglýsingac 1660
Gjaidkeri 5 linur
Afgreiðsla
Reykjavík, fímmtudaginn 27. júlí 1944.
167. tbL
Próf. Richard
Beck haldið
samsæti.
Eins og lesendum er kunn-
ugt af fyrri fregnum, ferðaðist
próf. Richard Beclc til Vest-
fjarða fyrir skömmu. Var hann
þar hvarvetna hinn mesti au-
fúsugestur og lilaut hinar beztu
viðtökur. Próf. Beck er fyrir
skömmu kominn til bæjarins úr
þessu ferðalagi og hefir siðan
víða látið til sín taka.
Fimmtudagskvöldið 20. júli
flutti hann t. d. útvarpserindi
um þjóðernisstarfsemi Vestur-
Islendinga, rakti sögu þeirrar
hreyfingar og lýsti starfi Þjóð-
ræknisfélagsins. Vakti erindi
þetta óskipta athygli meðal
hlustenda og var hvarvetna vel
tekið. Föstudagskvöldið 21. júlí
hélt Félag Vestur-Islendinga
próf. Beck f jölmennt og virðu-
legt samsæti, er formaður fé-
lagsins, Hálfdán Eiríksson
kaupm., stýrði. Ræðu fluttu
þeir Ari K. Eyjólfsson, sr. Jak-
ob Jónsson, Pétur Sigurðsson
og Sigurgeir Sigurðsson biskup.
Félagið færði próf. Beck fall-
ega gjöf. Einnig færði Ben. G.
Waage, form. I.S.I., honum
borðfána að gjöf til Þjóðrækn-
isfélagsins.
Heiðursgesturinn svaraði
með ræðu fyrir minni Islands
og var ræðu hans tekið með
miklum fögnuði.
Um helgina 22.—23. júlí var
dr. Beck gestur Þingvalla-
nefndar á 'Þingvöllum, en
sunnudaginn 23. júli (síðdegis)
var hann aðalræðumaður á liér-
aðssamkomu á Álfaskeiði i Ár-
nessýslu. Sóttu samkomu þessa
um 1200 manns.
Að kvöldi þess 23. þ. m. flutti
dr. Beck ræðu við kvöldmessu
í dómkirkjunni fyrir ameríska
hermenn.
Mikill fjöldi danskra skipa
með dönskum áhöfnum ’vinnur
nú að flutningum fyrir banda-
menn til Frakklands.
★
Á mánudag kom til hardaga
á Friðriksbergi i Höfn og voru
3 Danir drepnir, en 3 særðust.
Þýzku herirnir í S.-Póllandi og
við Eystrasalt í vaxandi hættu.
Þjóðverjar eiga
að sýna still-
ingu.
Og þegja í veit-
ingahúsum.
Blöð Þýzkalands hvetja
Þjóðverja nú mjög til að sýna
stillingu og festu á hinum ör-
lagaríku tímum, sem í hönd
fara.
Þau hirta auðvitað öll ræðu
Göhbels og leggja út af henni,
að ef þjóðin láti ekki slá ryld í
augu sér með erlendum áróðri,
muni allt fara vel undir stjórn
Hitlers. Menn verði að vinna af
alefli í þágu styrjaldarinnar og
gæta þess jafnan að geta gengið
óþreyttir til vinnu sinnar, svo
að það verði tryggt að afköstin
verði alltaf eins mikil og liægt
er að krefjast.
Dagens Nyheter birtir þá
fregn frá Berlín, að fyrirskipun
Iiafi verið gefin út um það, að
veitingaliúsagestir skuli hafa
hljótt um sig, þegar lesnar eru
opinberar tilkynningar í útvarp,
svo að allir get hlustað á þær og
farið siðan eftir þeim.
Göbbels gaf í gær skýrslu um
samsærið til að drepa Hitler.
Hvatti hann þýzku þjóðina til
að sýna nú vel, hvað í hana
sé spunnið.
Hann sagðist hafa skoðað til-
ræðisherbergið. Væri það illa
útleikið, en eini staðurinn, sem
hefði ekki eyðilagzt, hefði ver-
ið sá, sem Hitler hefði verið á.
Hefði sprengingin þó verið svo
mikil, að menn hefði jafnvei
kastazt út um glugga. Þarna
hefði sannarlega átt sér stað
kraftaverk.
Þegar sprengingin var um
garð gengin, hafði Stauffenberg
greifi flogið til Berlínar til að
framkvæma hyltinguna þar, en
komið hefði verið í veg fyrir
það, samsærismennirnir hand- j
teknir og skolnir tafarlaust.
I sprengjunni var hrezkt j
sprengiefni, sagði Gc'jbliels, og j
sýnir þetta, að Þjóðverjar eiga
Loftárás til hjálpar Jngfoslövum
Flugsveitir bandamanna á Ifalíu fara olt í árásir til að styðja Júgóslava í haráttunni
við Þjóðverja. Myndin hér að ofan sýnir árás, sem gerð var nýlega á borgina Niksio, sem er
65 km. fyrir austan hafnarborgina Dubrovnik.______________________
Flng'iniðar á
liirl. Hamborg
ogr Bremen.
Milljónum flugmiða var
varpað úr amerískum flugvél-
um á Kiel, Hamborg og Bre-
men um helgina.
I flugmiðunum var skýrt frá
athurðum samsærisins og bana-
tilræðisins við Hitler og al-
menningur í landinu hvattur til
að snúa baki við nazistum. Var
fregnmiðunum varpað á þessar
horgir af því, að í síðustu styrj-
öld bilaði fyrst siðferðisþrek
íbúa þeirra.
Það var brezkt
í sprengjunni, segir Göbbels
M verða ÞJóðverjar að standa sig.
í höggi við fjandmenn, sem
svífast einskis og er því um
ekkert annað að gera en halda
baráttunni áfram.
Mikil orka væri ónotuð í
landinu og nú yrði að taka hana
í notkun. Herinn þarfnaðislfleiri
hermanna og Speer hefði þörf
fyrir fleiri verkamenn. Ný vopn
vséri í smíðum og mundu senn
verða notuð gegn fjandmönn-
unum.
Meiðsli Hillers.
. Dagens Nyheter í Stokkhólmi
birtir þá fregn frá Berlín, að
sprengjunni, sem átti að hana
Hitler, hafi verið komið fyrir
í skjalatösku undir kortaborði
hans. Hafi hann lilotið talsverð
meiðsli á hægri öxl, samfevæmt
mvnd, sem fréttaritarinn
kveðst Iiafa séð, en auk þess
hafi hann særzt á vinstri hendi
‘os hárið sviðnað i Iinakkanum.
Slys á barnaheim-
ilinu Suðurborg.
Stúlkubarn á öðru ári
bíður bana.
Það slys vildi til s.l. mánudag
á harnaheimilinu Suðurborg við
Eiríksgötu, að stúlkubarn á
| öðru ári varð undir leikfanga-
j skáp og heið þegar í stað bana
af. Barn það, sem fyrir slysinu
j varð, var á vistarheimili Suður-
hoi-gar og vildi slysið til á leik-
stofu þess, sem er á þriðju hæð
; liússins.
8 hörn voru að leik i stofunni,
er umsjónarkona deildarinnar
hrá sér út sem snöggvast, en er
hún kemur aftur inn í stofuna
að vörmu spori, hafði leikfanga-
skápur, sem stóð upp við einn
vegg stofunnar fallið á gólfið
,og eitt harnið orðið undir hon-
um. Ilafði efsta hilla skápsins
fallið ofan á öxl og brjóst barns-
ins og var það þegar örent er
komið var inn í stofuna. Barn
þetta hét Ágústa Kolbrún og var
dóttir Guðbjargar Helgadóttur,
Hringbraut 33, hér í bæ.
Tilboð Einars Krist-
jánssonar lægst.
Á síðasta bæjarráðsfundi var
ákveðið að taka tillioði Einars
Kristjánssonar og Gísla Þor-
leifssonar í byggingu íbúðar-
húss að Reykjum í Mosfellssveit
í sambandi við liitaveituna.
Var tilhoð þeirra 381 þús. kr.
Hin lilboðin tvö sem hárust,
voru 425.700 kr. og 610 þús.
kr.
Bandaríkjamenn rjúfa
varnir hjá St. Lo.
Bretar og Kanadamenn hopa.
Þýzka útvarpið hefir skýrt
! frá því, að Kesselring hafi ný-
lega særzt, er hann var á ferð
um vígstöðvarnar á Italíu.
Bandaríkjamenn halda áfram
sókn sinni suður á bóginn fyrir
vestan St. Lo, en aðstaðan er ó-
breytt hjá Caen, síðan Bretar og
Kanadamenn létu undan síga.
Tveir stórhópar amerískra
skriðdreka brutust í gegnum
varnir Þjóðverja og komust alla
leið að stórskotaliðsstöðvum
þeirra. Þegar • skriðdrekárnir
lögðu til atlögu, sálu fótgöngu-
liðar i mörgum þeirra, en aðrir
gengu á eftir þeim og létu j>á
skýla sér fyrir skothríð Þjóð-
verja. Tókst Bandaríkjamönn-
um að sækja fram allt að tiu
km. sums staðar.
Bretum og Kanadamönnum i
hefir ekki gengið eins vel, þvi i
að Þjóðverjum tókst að neyða
Reykjavíkurmótið:
Valux og Víkingux
í kvöld. -
Reykjavíkurmótið hefst í
kvöld kl. 8,30, með leik milli
Vals og Vílcings. Bæði félögin
tefla fram sinum beztu mönn-
um. Víkingar hafa ákveðið að
sýna Val í tvo heimana í kvöld
og sigra íslandsmeistarana.
Kappliðin verða skipuð þess-
um mönnum:
VALUR:
Hermann
Björn Frímann
Geir Sigurður Anton
Guðbrandur Alhert
Jóhann Sveinn H. Lolli
•
Helgi Hörður Isebarn
Ingvar Einar
Gunnlaugur Brandur Vilberg
Erlingur Guð'mundur
Anton
VlKINGUR:
þá til undanhalds af nokkurum
hluta þess lands, sem þeir höfðu
náð í fyrstu atrennu.
Fjórar herdeildir
Þjóðverja sunnan Caen.
Brezku og kanadisku her-
sveitirnar, sem herjast með-
fram Falaisveginurn fyrir sunn-
an Caen, eiga í höggi við fjór-
ar þýzkar lierdeildir. Ilafa
Þjóðverjar mjög rammgerar
stöðvar, því að þeir eru í skógi-
vöxnum hæðum, þar sem úir
og grúir af vélbyssuhreiðrum
og smávirkjum.
4iíjörl»re^7tinsr a
hiiiiBna §kúl>
uni IBretlancls.
I Bretlandi hefir komið fram
tillaga, sem mun gerbreyta hinu
gamla skólakerfi landsins, ef
hún nær fram að ganga.
Tillaga þessi er fólgin í því,
að hinir svonefndu „public
schools“, sem eru raunverulega
einkaskólar hinna riku, skuli
verða öllum opnir. Meðal skóla
þessara eru Eton, Harrow og
margir fleiri, alls 188 að tölu.
Á þá ekki að fara eftir metorð-
um og fjárhagsástæðum um-
sækjenda, heldur verða efni-
legir ungir menn valdir til
skólavistar og hljóta lcennslu
ánnaðhvort ókeypis eða fyrir
lílið gjald.
Það hcfir löngum þótt merki
um vel menntaðan Englending,
að hann hefði „skólaslifsi“ frá
einhverjum þessara skóla.
Allt að milljón
manna í hættu
af að vera um-
kringd.
«
Loftárásir á Tilsit og
Varsjá.
þótt illa horfi fyrir Þjóðverj-
um í Mið-Póflandi, vegna
sóknar Rússa til Varsjár, eru
horfurnar þó að ýmsu leyti
enn óglæsilegri í Suður-Pól-
landi og norður í Eystrasalts-
löndum.
Rússar hafa sótt svo langt
vestur með rótum Karpata-
fjalla, að þeir munu geta króað
inni við fjöllin mikið þýzkt lið.
Mundi það þá aðeins hafa fá
og ófullnægjandi fjallaskörð til
að komast undan um, og með
flugvélaárásum mundi að lík-
indum verða hægðarleikur fyrir
Rússa, að gera skörðin ófær að
mestu. Á einum stað eru Rúss-
ar komnir fast að einu skarð-
anna og eru aðeins 15 km. frá
landamærum Télíkóslóvakiu.
Norður i Eystrasaltslöndum
þrengist óðum bilið, sem Þjóð--
verjar hafa opið suður til Aust-
ur-Prússlands — og Rússar hafa
gert loftárás á Tilsit, sem er við
Njemen-fljót. 1 gegnum borg-
ina liggur járnbrautin norðan
frá Riga — eina járnbrautin,
sem ekki hefir verið rofin þar
um slóðir — og var sprengjum
varpað á járnbrautarbrúna í
borginni. Er gert ráð fyrir því,
að hún hafi orðið fyrir svo
miklum skemmdum, að hún sé
nú orðin lítt nothæf.
Rússar verða ekki
stöðvaðir við Yistúlu.
Fx-amsveitir Riissa tóku í gær
járnbrautarborgina Deblin, sem
er um 80 km. fyrir suðaustan
Varsjá. Borgin stendur á bökk-
um Vistúlu og eru Rússar
komnir að þessari lífæð Pól-
lands á löngu svæði. Frá Deblin
liggur járnbraut norðvestur
með Vistúlu til Varsjár.
Lundúnablaðið Daily Express
birtir frá Stokkhólms-fréttai'it-
ara sínum fregn, sem vakið hef-
ir mikla athygli:
Talsmaður þýzku her-
stjórnarinnar hefir látið
svo um mælt við erlenda
blaðamenn í Berlín, að
herstjórnin ætli sér ekki
að reyna að stöðva Rússa
við Vistúlu.
Frekari skýring var ekki gef-
in á þessu.
Þjóðverjar tilkynntu i morg-
un, að flugvélar bandamanna
hefði verið á fhigi yfir Ung-
vei'jalandi á leið til Austurríkis.
Harðir bardagar eru háðir
um það bil 15 km. fi-á Florens.
Berst 8. lxrezki herinn við Þjóð-
verja þar.
Flotadeildir handamanna, sem
gerðu áfás á liöfnina i Sabang
á Sumatra á þriðjudag, eyði-
lögðu megnið af liafnarmann-
virkjunum.