Vísir - 06.12.1944, Blaðsíða 1
I
Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3, hæð)
Ritstjórar
Bladamenn Slmti
Auglýsingar 1660
Gjaldkerl 5 llnur
Afgreiðsla
34. ár.
Reykjavík, miðvikudaginn 6. desember 1944.
247. tbl.
Breíar ætla að láta fram fara frjálsar
kosningar í Grikklandi
Batdagax halda álraxn í Aþenuborg,
Fregnir eru bæði af skornum
skammti og mjög óljósar frá
Grikklandi um þessar mundir.
Þó þykir mega ráða af því,
sem frá landinu berst, að við-
sjár fari mjög vaxandi og megi
gera ráð fyrir því, að allt verði
komið í bál um allt landið áður
en varir. Ennþá hefir aðeins
verið barizt í Aþenu og Pireus,
en lítil von er um að óeirðir
breiðist ekki út.
Bretar '
skerast í leikinn.
Sveitir úr ELAS-hernum réð-
ust víða í gær á sveitir Servas
ofursta, en liann stjórnar hinum
svonefnda EDES-her, sem er á
öndvgrðum meiði við ELAS. I
Ein árásanna var gerð á fanga- j
liús í Aþenu, sem kommúnistar
héldu að kvislingar væri hafðir
í haldi. Þar skárust Bretar í
leikinn og hindruðu fyrirætlan-
ir kommúnista.
Tortryggni
á báða bóga.
Enskur blaðamaður símar frá
Grikldandi, að það sé torlryggni
á báða bóga, sem valdi því, að
upp úr bafi soðið í landinu.^Hvor
aðili um sig heldur, að hinn ætli
að svikja loforðið um frjálsar
kosningar og hafi í hyggju að
ná völdunum með svikum.
Það sé því rétt af Scobie hers-
höfðingja að reyna að halda við
friði í landinu, meðan þjóðin
sjálf ákveður, um hvern hún
fylki sér. Þegar kosningarnar
sé um garð gengnar, muni
brezki herinn fá réttum aðila
völdin i hendur.
Yfirlýsing
Churchills.
Churchill gaf í gær á þingi
yfirlýsingu um stefnu Breta og
hún er í því fólgin, að halda
uppi reglu i landinu, hver svo
sem fari með stjórn. Þeir
mundu standa við það loforð
sitt, að frjálsar kosningar
skyldu fram fara í landinu. fen
ef reynt væri að koma á komm-
únistisku einræði án þess að
þjóðin væri spurð og beita ætti
til þess vopnum, sem Bretar
hefði látið Grilcki fá til baráttu
gegn Þjóðverjum, þá gæti Bret-
ar eklci' setið auðum höndum.
Brezku blöðin eru á einu máli
um það, að Bretar sé ekki öf-
undsverðir af hlutverki sínu í
Grikklandi, en þau eru líka
sammála um það, að sýna verði
festu til að koma á reglu í land-
| inu.
Tvö Mjónarmið
um Kaliu.
Bretar og Bandaríkjamenn
eru ekki alveg einhuga í afstöðu
sinni til Ítalíu.
Utanrikisráðuneytið í Was-
hington gaf í gær út lilkynningu
um afstöðu sína i þessu máli
og var komizt svo að orði, að
Bandaríkin hefðu alltaf litið svo
á, að það væri einkmál ítala,
hvernig stjórn þeirra væri skip-
uð, meðan það færi ekki i bága
við hernaðarmál. Bandarílcja-
menn hefði aldrei tilkynnt Itöl-
um, að þeir gæti ekki fallizt á
að Sforza greifa yrði utanríkis-
málaráðherra.
Chicago-ráðstefnunni
að verða lokið.
Allar nefndir á flugmálaráð-
stefnunni í Chicago hafa nú lok-
iö störfum.
Brezku fulltrúarnir gáfu yf-
irlýsingu þar að lútandi, að
þeim hefði verið falið að und-
irrita samkomulag um að flug-
vélar hverrar þjóðar megi fljúga
yfir hvaða land sem er, þegar
þær eru í friðsamlegum erinda-
gerðum, svo og samkoipulag
um það, að flugvélar megi lenda
hvar sem er, þegar þær sé til-
neyddar.
Pierlot fær stuðning félaga
gamalla hermanna.
Kommúnistar reyna að stofna til verkfalla
á eigin spýtur.
Aðstaða Pierlots hefir styrkzt
við það, að hann hefir fengið
öflug félagssamtök í lið með
sér.
Uppgjafahermcnn, sem voru
í hvíta hernum, það er her föð-
urlandsvina, hafa lýst yfir því,
að þeir muni styrkja hina lög-
legu stjórn landsins, og ekki
þola neinum að leggja stein í
leið hennar, þegar hún berst
fyrir viðreisn atvinnulífsins.
Ritari verkamannasambands-
ins belgiska hefir einnig tekið
afstöðu með Pierlot og stjórn
hans. Hefir hann sakað komm-
únista um einræðisbrask í þeim
verklýðsfélögum, sem þeir hafa
einhver ráð, og að þeir hafi
hvatt til verlcfalls, án þess að
ræða fyrst um það við stjórn
verkamannasambandsins. Er
þess beðið með óþreyjfci, hvern-
ig Rauði fáninn snýst í máli
þessu, er það hefir nú tekið
þessa stefnu. Hefir blaðið að-
eins um tvennt að velja, draga
saman seglin í byltingaráróðri
sínum eða halda honum áfram,
en þá má það eiga von á því,
að ríkissjórnin banni útgáfu
þess.
Nýir örðugleikar.
Þótt allt sé nú með kyrrum
kjörum í Briissel, eru nýir erf-
iðleikar að nálgast, því að
stjórnin hefir fengið eindregin
tilmæli frá hersijórn banda-
manna, sem illt er að neita.
Bandamenn hafa óskað eftir því
við Pierlot, að stjórnin taki að
nokkuru leyti að sér flutninga
á matvælum þeim, sem nú eru
á leið til helztu borga lands-
ins. Af þessu leiðir, að stjórnin
verður að taka þann vörubíla-
kost, er hún hefir yfir að ráða,
frá þeim störfum, sem þeim
höfðu þegar verið fengin. Megn-
ið af bílum þessum voru við
ýmsa flutninga í sambandi við
endurreisnina í landinu.
3. herinn hefir nú sex
brúarstæði á Saar-ánni.
Sókn Japana í S. Kíiia
verður æ hættulegri.
Nálgast Kuning-
Chungking-veginn.
Aðstaða Kínverja gagnvart
Japönum hefir aldrei verið
verri en um þessar mundir.
Japanskar hersveitir eru að-
eins rúma 25 km. frá borginni
Kweiyang, höfuðborg Kwei-
chow-fylkis. Um þessa borg
liggur aSalvegurinn milli Chung-
king, höfuSborgar Kínaveldis
og Kunming, sem til þessa hef-
ir verið aðalbækistöð ameríska
flughersins í Kína. AS visu eru
tveir aðrir vegir milli þessara
borga, en þeir eru bæði lengri
og verri.
Þjóðverjar lierð-i
útvarpseftirlit í
Danmörku.
Smjöruppboð í Garði:
Smjörið fór yfir
hámarksverði.
Fólk sótti uppboðid alla leid
héöan úr bænum.
JJppboS var haldiS í gær í GerSum á nýju smjöri, sem fund-
izt hafði á floti hér á flóanum. Kom þangað fjöldi manns,
ekki aðeins frá nærliggjandi bæjum, heldur og frá Reykja-
vík, Hafnarfirði, Keflavík og fleiri stöðum. Var mikið kapp
í mönnum að ná í smjör og seldist það háu verði, enda þótt
yfirvöldin seldu það sem skemmda vöru og gerðu það sem
í þeirra valdi stóð til að halda verðinu niðri. — En menn vildu
ólmir kaupa, því að smjörleysið er að vonum farið að sverta
að og var boðið af kappi og f jöri.
Hver smjörkassi, sem vegur um 25 kg., seldist fyrir 550
—580 krónur, en við þetta bætist svo innheimtukostnaður,
sem nemur 3%. Hefir smjörið því farið fyrir aðeins hærra
verð en hámarksverð, en það er kr. 21,50 pr. kg.
Hefir þessi smjörfundur í Garðsjó farið fyrir 11—12 þús-
und krónur, og má segja, að margur hafi veitt minna í ein-
um róðri.
Þjóðverjar ætla nú að hafa
strangara eftirlit með sending-
um útvarpsstöðva Dana.
I fregn frá sendiherra Dana
hér, er frá því skýrt, að SS-
manni einum hafi verið falið
eftirliliS, en hann hefir hingaS
til haft umsjá meS útgáfu
Radioavisen. MaSur þessi á einn-
ig aS hafa eftirlit meS blöSun-
um í Danmörku.
Þessar ráSstafanir sýna,, aS
Himmler er aS fara æ meira inn
á sviS Göbbels og reyna aS ná
tökum á útbreiSslutækjunum.
Kveikt í skipum
við Noreg.
Brezkar flugvélar réðust í
gær á þýzk skip á siglingu við
Noreg.
Þarna voru að minnsta kosti
fimm skip á ferð og stóðu þau
öll í björtu báli, þegar flugvél-
arnar snéru heimleiðis á ný.
Tvær af brezku flugvélunum
komu ekki aftur úr þessum
leiðangri.
I R A safnar
\
vopnum í
Eire.
í Eire hefir komizt upp um
tilraunir, sem verið er • að
gera til þess að endurreisa
lýðveldisherinn írska (IRA),
en hann hefir verið útlægur
um Iangt árabil.
Talið er, að DeValera muni
ganga hart fram í þvl, að upp.
ræta herinn, því að leiðtogar
hans hafa oft gert honum
skráveifur. IRA mun hafa
talsverðar vopnabirgðir, sem
dreift er um landið.
Margir leiðtogar IRA sitja
í fangelsum í Bretlandi og Ir-
landi.
Tveir þriðju hhilar
Ungverjalands á valdl
! Rússa.
Það lætur nærri, að Rússar
hafi náð undir sig tveim þriðju
hlutum Ungverjalands.
Framsveitir Rússa munu nú
vera um það bil 100 km. frá
landamærum Austurríki/, þar
sem leiðin er stytzt. Þær eru
komnar að Balaton-vatni og
liafa teldð að minsta kosti þrjú
1 þorp, sem standa £ ströndum
vatnsins. Þjóðverjar búast að
öllum líkindum til varnar við
báSa enda vatnsins.
Fyrir norðan Budapest hafa
Rússar einnig unniS á og þeir
hafa farið yfir Dóná rétt hjá
þeim stað, þar sem Drava renn-
ur í hana.
Samkomuhús vígt á
Grímsstaðaholti. .
Ungmennafélag GrímsstaSa.
holts vígði nýtt samkomuhús s.
1. laugardag.
Er samkomuhús þetta byggt
upp úr hermannaskála og er
gólfflöturinn 72 fermetrar. Fé-
lagsmenn hafa byggt húsið í
sjálfboðaliðavinnu og var haf-
izt handa um verltið á s. 1. sumri.
Formaður félagsins er Gunnar
Jónsson verzlunarmaður, og
flutti hann vígsluræðuna, en
Þorsteinn Halldórsson flulti fé-
laginu frumort kvæði, sem
framvegis verður söngur félags-
ins. Alls voru saman komnir um
150 manns á vígsluhátíðinni og
fór hún í alla staði hið bezta
fram.
Þýzka útvarpið segir, að
amerískt Beitiskip hafi sokkið
eflir áreksur við orustnskip í
Peaid Harbor.
Jón Engilcerts opnar
málveikasýningu.
Jón Engilberts listmálari opn-
ar málverkasýningu í húsi sínu,
Flókagötu 17, á morgun.
j Er þetta sölusýning og verð-
ur opin daglega kl. 1—10. — Á
sýningunni eru 86 vatnslita-
málverk og 3 teikningar.
Vetrarhjálpin.
| Vetrarhjálpin tekur til starfa
í dag, og hafa skátar heitið
stuðningi sínum, eins og að
undanförnu, þannig að hver
deild innan skátafélaganna fær
1 sitt liverfi i bænum og er heií-
ið á bæjarbúa að taka vel á
móti skátunum að þessu sinni,
eins og á undanförnum árum.
Skrifstofa yetrarhjálparinnar
verður í Bankastræti 7 (Ráðn-
ingarstofa Reykjavíkurbæjar),
sími 4906.
Hefir þegar borizt fyrsta
gjöfin, frá manni, sem eigi vili
láta nafns síns getiðr 1000 kr.
Stíflun veldur truflun
á hitaveitunni.
S.l. nótt tóku starfsmenn
hitaveitunnar á öskjuhlíð eft-
ir því, að einn geymanna lak,
svo að taka varð hann úr sam-
bandi. Var í fyrstu búizt við,
að um skemmdir á geyminum
sjálfum væri að ræða, en við
nánari athugun reyndist það
ekki vera.
Var hér aðeins um stíflun að
ræða í 10 þumlunga röri, sem
er í sambandi við bæjarleiðsl-
urnar. Verður ekki gert ,við
þessa stíflun nema með því að
fara inn í geyminn, og verður
það gert í kvöld eða nótt„ þeg-
ar allt vatn hefir runnið úr
honum.
Á meðan á viðgerð stcndur
verða því aðeins þrír geymar
í sambandi, svo að ástæða er
til að hvetja fólk til að spara
heita vatnið.
Annarsstaðar á
vesturvígstöðv-
unum er tíð-
indalítið.
Mestmegnis um stór-
skotaliðs viðureignir
að ræða.
gvo er nú komið á Saar-víg-
stöðvunum, að 3. amer-
íski herinn hefir á valdi sínu
sex brúarstæði á Saar-ánni,
öll í greniid við Saarlautern.
Eins og getið var í fréttum
í fyrradag, náðu hersveitir Patt-
ons brú, sem var yí'ir ána í
sjálfri borginni Saarlautern, en
í gær fréttist svo um annað brú-
arstæði, sem herinn hefir kom-
ið sér upp milli Saarlautern og
Saarbrucken. I morgun bárust
svo fregnir um, að tekizt hefði
að koma brúm á ána á fjórum
nýjum stöðum í gær. Segja
blaðamenn, að bandamenn sé
raunverulega búnir að sigra í
orustunni um Saar með þessu.
Tíðindalaust annarsstaðar.
Kyrrstaða er víðast annars
staðar á vígstöðvunum og nota
Lundúnablöðin í því tilefni bók-
artitilinn „Tíðindalaust á vest-
urvígstöðvunum“ fyrir fyrir-
sögn. Þó er allvíða um stór-
skotaliðsviðureignir að ræða,
svo sem á Sa'arvígstöðvunum,
þar sem haldið er uppi sífelldri
skothríð á Saarbrucken. Stend-
ur sú borg í björtu báli.
Loftárásum var víða haldið
uppi í gær og beint gegn sam-
göngum Þjóðverja eins og
endranær. Virðist það ætlan
bandamanna að eyðileggja þær
miðstöðvar, sem flutningar
verða að fara um, til þess að
þurfa síður að ráðast á stöðvar
á sjálfum vígstöðvunum.
Loftleiðir h.f flugu
11.080 km í nóvember.
Flugfélagið Loftleiðir hf. hef-
ir í nóvembermánuði haldið
uppi flugferðum til Vestfjarða
eins og að undanförnu. Flogið
var til Isafjarðar, Patreksfjarð-
ar, Grundarfjarðdr, Flateyrar,
Djúpuvíkur, Hólmavíkur og
fleiri staða. Alls var flogið 11080
km. í þessum mánuði.
Flugferðir í nóvember voru
alls 58 talsins, en flugstundir
voru 53. Eitt hundrað níútíu og
sex þarþegar voru fluttir í þess-
um ferðum, en 540 kg. af pósti.
Sjúkraflug voru 3, en flugdagar
13. —
jr
Ohófseyðsla á Vctni.
Borið hefir undanfarna daga
á því, að fólk er farið að láta
renna í vatnsleiðslupípum hjá
sér að staðaldri á næturnar, af
ótta við frost. Þrátt fyrir það
hefir vatn vei’ið með meira
móti í Gvendarbrunnum í
haust og það, sem af er vetri,
a. m. k. miðað við hina geypi-
legu vhtnsnotkun í bænum. —
Fólk er samt áminnt um að
eyða ekki vatni að óþörfu og
að láta ekki renna að staðaldri.