Vísir - 30.12.1944, Síða 2
V 1 S I R
Laugardaginn 30, desemher.
er prestur kemur upp í stól-
inh; lief-ir hann þá ýmist svo
lágt, að varla heyrðist, eða
svo hátt að glumdi i allri
lcirkjunni, og þessu héltþann
út alla ræðuna. Eftir messu
fer bislcup að spyrja pilta, en
þeir afsökuðu sig, allir í einu
hljóði, og lcváðust ekki hafa
skilið ræðu prestsins. „Það
var engin von um ykkui’
framar en mig,“ sagði hislc-
up, „að þið skilduð nokkuð.“
Varð nokkur orðasinningur
út úr þessu milli þeirra bisk-
ups og síra Þorleifs.
Ingibjörg hét systir síra
Þorleifs. Hún giftist og bjó í
Húnavatnssýslu, en eigi er
þess getið, hvað maður henn-
ar hét. Þá er þessi saga gerð-
ist, var liarðæri og mikil um-
ferð af fátæku fólki. Frétti
Þorleifur prestur, að systir
hans vildi gera mörgum fá-
tækum gott, en féklc því eklci
ráðið fyrir bónda sínum. Lílc-
aði síra Þorleifi það illa, og
vildi vís verða, hvort satl
væri í því. Ilann byr nú ferð
s.ina þangað. er syslir hans
bjó, og hafði með sér fýlgdar-
inenn. Segir ekki af ferðum
hans fyr en hann kemur all-
jiærri íieimili Ingibjargar. Þá
var liðið á dag, og lct Þor-
leifur tjalda, og kvaðst mundi
háttstað hafa. Sendir síðan
einn manna sinna lil mágs
síns og segja lionum að húast
við komu sinni að morgni.
Sjálfur býr hann sig i tötra
og torlcennir sig sem mest, og
siumrar síðan um kvöldið
lieim að bæ systur sinnar.
Biður þar gistingar og var
tekið heldur þurrlega. Fólk
svaf lengi í rökkri, en er
kveilct Var, lcemur húshondi
með plögg, og biður hann að
þæfa. Líður svo til vökuloka.
Er þá gestinum bornar flaut-
ir í litlum aski. En þegar fara
á að liátta, lcemur bóndi að
skoða þófið, og þafði það
eklci gengið. Brást bóndi reið-
ur við og slær gestinn með
plöggunum; lcvað liann ekki
slikan leliijgja liýsandi. Þeg:
ar fólk Var koinið i svefn,
Icom stúllca til gestsins, og
færði honum mat og segir:
„Þetta bað húsmóðir mín að
færa þér.“ Hann iiað liana
skila þaklclæti til konunnar
og gerði við matinn sem hon.
um sýndist. Hann fer á fætur
i býtið um morguninn á und-
an öðrum. Fór nú til manna
sinna og lcastar slafkarlsgerf-
inu.
Spemma dags kemur síra
Þorleifur með fylgdarmönn-
um sinum til mágs sins. Gelck
bóndi út á inófi honum og'
fagnaði honum vel og bað
liann vellcominn. Gerir nú
veizlu á móti honum, og var
sira Þorleifi veilt kappsam-
lega, og bóndi hinn Ícáíasti.
Þá segir síra Þorleifur: „Mik-
ill numúr eru á þessum veit-
ingum, og þeim sem eg fékk
hér í gærlcvöldi." Bóndi spyr
hvort hgnn hafi þar fyrri
lcomið. ,.Já,“ segir Þorleifur,
„eg cr sá sami förukarl sein
hjá þér gisti í nótt og þú
barðir í gærlcvöldi. Er það nú
erindi mitt að taka nú systur
mina frá þér, því eg get eigi
holað að liún sé gift slíkum
nirfli og svíðingi sein þú ert.“
Bónda varð mjög hverft við
ig bað síra Þorleif vægðar,
og fyrir al’ia muni, að talca
elcki frá sér lconuna; það féU;
sér þyngst. Sira Þorleifur
segir: „Ef þú vilt lieita því
héðan af að láta hana sjálf-
ráða. að gera það gott sem
hún vill, og efni ylckar levfa,
þá slcal eg lála kyrrt liggja.“
Varð bóndi að heita öllu góðu
og það efndi hann síðan, og
var mjög eftirlátur lconu
sinni.
Síra Þorleifur var einhver
frægasti kennimaður sinnar
tíðar, og slcal hér segja eitt
dæmi um það, hve mikla trú
menn höfðu á krafti lcenn-
inga hans. Siglufjarðarskarð
er milli Fljóta og Siglufjarð-
ar. Sjálft skarðið er örmjótl
og einstigi upp og niður. Þar
liafði sá ófögimður legið í
landi síðan á öndverðri 17.
öld að menn urðu þar iðulega
bráðdauðir. Þóttust menn sjá
i loftinu yfir skarðinu loft-
sjón einhverja, er var í líking
við svartan skýflólca og í lög-
un áþekk strokki. Sást Jiessi
loftsjón jafnt um hábjartan
dag sem á nóttu. Þegar menn
fóru yfir skarðið, sleyptist
skýflókinn niður á ferða-
menn, en kom aldrei nema á
einn mann í senn, þó fléiri
væru, bæði á undan og eftir,
og var það bráður bani þess
er fyrir varð. Þetta ágerðist
er leið fram á átjándu öldina,
og varð inörgum manni að
bana. Þó komust menn óft
klakkláust yfir skarðið. Um
1730 hafði þessi ófögnuður
Iialdist hér um bil í 100 ár
og tók mjög að versna. Bauð
þá Steinn bislcup Jónsson
sira Þorleifi að haldg guðs-
þjónustu i slcarðinu og iiæna-
gerð. Síra Þorleifur var l)á
kominn að Pdúla -og orðinn
jM'ófastur í Þingeyjarsýslu.
Arið 1735 var altari reist á
slcarðinu, og fór síra Þor-
leiíur þangað vesíur og liéll
{ þar guðsþjónustu, og var við-
1 staddur. mikill mannfjöldi.
j En eftir það Iivarf loftsjónin
og'hefir enginn beðið tjón af
! henni síðan.
Síra Þorleifur var maður
all-tryggur, og bjargvætiur
mikill þeim mönniun er Iiann
vildi vel. Urðu flestir unclan
Iionum að lála, Jiegar hann
var í rei ðuiTt hug. Skúli
M'ágnús , er Síðar v'árð
Iandfógeli,. i var sýsluiri. í
Skagafj arð arsysl u og bjó á
Slóru-Ö kru m. Hann vár
stjújísonur Þorlcifs. Ilann
hafði tekið í varðhald fyrir
stuld tvo skólapiítá, er vor.u
náskvldir Þorleifi presfi.
Þeir líetu Skafli og Ulugi.
Síra Þoí’leifur varð ]iess vis'
og reið vestur að ökrum;
kom þar síðla dags. Vinnn-
kona geklc til dyra, og lcvaddi
prestur hana og spyr hvort
fanturmn Skúli sé heima.
I>að haiiá að skila iil hans oð
láta lausa bandingjána eða
þoia ofríkí clla. \’issi Skúli
þegar hver lcominn var og
leysti bandiúgjana, og fóru
{leir út til síra Þorleifs, en
hann tók þá að sér. Eklci
fundust þeir Skúli í það sínn.
Varð elcki af eftirmálum og
kom mál þeirra Slcafta og
Illuga aldrei í dóm. Sira Þor
leifur var rektor á -Hólum
1707—1708. Ilann var og
stifljjrófastui' um nokkur ár,
fyrst á undan Steini biskupi
og síðan efiir hann. Ilann var
prófastur í Iíegranesþing'i
frá 1708....20. Hann félck
varnarbréf fyrir Múla 1707,
en fór þapgað cigi fyrr en
1721. Prófastur var hann i
Þingeyrarþingi frá 1734 til
dauðadags. Hann lcenndi
mörgum skólalærdóm. Merk-
astir kerisvcinar lians eru
þeir Gísli biskup Magnússon
og Skúli landfógeti. Prestar
voi'ii honum auðveldir og
virtu liann mjög.
Síðari lcona Þorleifs var
Oddný -Jónsdóttir, Árnason-
ár Björnssonar, frá Laxa-
niýri, kvénskörungur mikill.
Hún' var áður gift Magnúsi
presti Einarssyni i Ilúsavík,
íoður Slcúla landfógeta.
Nýr skncdreki 'ÞjóSveria.
Bandamenn kr.fr orðið var.
ir við nýja gerð þýzkra skrið.
dreka á vígstöðvunum.
Er betta ný gerð aí' Tigris-
skriðcíreka og kalla banda-
menn liann „King-Tiger“-
slcPiðdrejea. Er liann heldur
breiðari en fyrri tígrisdrek-
inn, með breiðari slcriðbelt-
um og yfirleiit öllu ægilégri
ásýndum en fyrsta gerðin.
Þess ev elcki gelið, hv'ersu
mikið hann muni vega.
•%M*M',M'>M*M'*J+M*M'',M*,M'*M'tM'*M',M'*J'+JHM',M*M',J>*,J+J*J',J*J*J*t*',J+J''J''J’*J*M'*M'*M%J'r\J',J'%M‘,J*J',J',M'tilHj',M'**%a*jr',J,*jr-tJ',J’t*'>J*/ )-»
r
ij j\ J* >•<
0
a
ji
.«?
ií
it
■rY
O
ó
p
1
ö
o
s
r?
&
§
a
annu.
500CJéiC)Tii«!???i00í5CÍ0<ÍÍSÍífeSlC500öCSÍ0íí0í50íí00ÖSSÍÍ5XK>0<KÍ00S>ÍÍSKÍi
GLEÐILEGT NfÁR!
Þölck fyrir viðskiptin ó liðna árinu.
H/fNói. H/f Sirms.
H/f Hreinn.
_____________
ss
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þöklc fyrir viðsldptin á liðna árinu.
Slippfélagið í Reykjavík.
OÖOOOOSiOOOOOOíjí
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þöklc fyrir viðslciptin á liðna árinu.
V. Thorsteinsson & Co.
iM'*J*,M*,M*tM'tM*tZ\
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þölclc fyrir viðslciptin á liðna árinu.
SælgæiisgerSin Víkingur.
r».rfcrfcrfcrfcrfcrv,rfcrfc;
GLEÐILEGT NfAR!
Þölck fyrir viðslciptin á liðna árinu.
ö
Í
ó
e
o
e
tt
o
J
"o
g
o
o
Q
Eiúarsson & BJernsson, Bankastræti
Verzknin Ðyngja, Laugavegi 25.
rfcrfcrfcrfcrfcr-.rfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrt.rfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfc.rfcrfcrfcrfcr'fcrfcrfcrfcrfc
GLEÐILEGT NÝAR!
Þökk fyrir víðslciptin á liðna árinu.
g
g
11
.rfcrfcu —
> M'tJ'tM'tM*.
tt
tt
osxo
Cr
ö
o
í;
j'*
fcr
O
ó
it
j”,
«.r
<;
A
«*r
§
8
<?
e
o
o
f 2 fcr
^'rfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrsrfcrfcrfcrfcrfcrsrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrvrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrfcrrfc
a
Firemen’s Insurance Company of Newark,
Fíew Jersey.
Carl Ð. Tulinius 8z Co. h/f.
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þöklc fyrir viðskiptin á liðna árinu.
Emalaug Reykjavíkur.
ö
R
u
Ö
Ö
c?
ö
ö
ö
ojoooos;ooos;ooos5ssssosis;osss5os>ooooosíosss5osíoos5s:ooos;oos;so
5 ] S
o ,
p
ö
it
£5
O
ö
o
íí
«
£? -
O
o
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þöldc fyrir viðskiptin á liðria árinu.
Verzlunin Sandgerði.
o
o
o
o
tt
o
o
o
o
c;
o
í?
XSOÖOSÍÖOOÖSSSJCCSÖSXSOOÖOÖÖOOOOOSSOOÖÖÖOOSXÍÖSÍÖOOOÖÍR
Cr
/ o
1
ö
GLEÖILEGT NfAR!
Þökk fyrir gamla árið.
ó
a
■iu '!t .Vgö
S5O0S "'";SÍS55ÍOOS5SS;5S5í50pOOC5S5í;OOOí"r''OS|i5?<)X,^5íí05ÍO^;íj^^500S{;>^55SSf|
■) Ljt
.0 i
I >1. fl
]i líl 7 j o( I > , 11
ö
Jt
ö
o
1
í
it
-■£?
Ilí?<
Uí?