Vísir - 12.04.1945, Blaðsíða 4

Vísir - 12.04.1945, Blaðsíða 4
4 VISIR Fimmtudaginn 12, apríl 1945, VlSIR DAGBLAÐ Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson. Skrifstofa; Félagsprentsmiðjunni. Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1 6 6 0 (fimm línur). Verð kr. 5,00 á mánuði. Lausasala 40 aurar. Félagsprentsmiðjan h/f. Kauplag og verðþensla. ©tjórnarblöðin hafa alið á því að undanlörnu fið keppikefli þessa blaðs væri að koma á allsherjar launalækkun, þannig að lilutur al- mennings væri verulega skertur frá því, sem bairn er nú. Er slík túlkun á viðhorfi |iessa blaðs svo fjarri lagi, að hér hefir því einmitl verið baldið frain að sennilega gætu kaup- hækkanir komið til greina almennt, ef þess væri gáð að tiafa hemil á verðþenslúnni. bað er ekki krónutalan, sem segir til um hvert kaupið er, heldur öllu öðru frekar kaupmátt- ur krónunnar. Margar verðlitíar krónur skapa á cngan hátt betri lífskjör, cn liltölulega fáar krónur verðmiklar, en þrátt fyúir það virðist liöfuðstefna sumra núverandi stjórnarflokka vera sú, að gera krónuna sem verðminnsta, en krónutöluna og almenna vellu sem mesta. Slíkt eru ekki bvggjndi sem í hag koma, enda getur almenningur bezt um það dæmt, hvort krónutalan ein hefir skapað meiri kaupgétU en áður var, ef atvinna væri nú ekki meiri en tíðkaðist fyrir stríð. Á komanda iiausti er gert ráð fyrir að veru- leg álök verði um verðiag á landbúnaðaraf- urðum, með þvi að bændastéttin muni ekki úna ])vi, að bera skarðan iilut frá borði, mið- að við aðrar stéttir þjóðfélagsins og grundvöll þann, sem hin víðfræga sex manna nefnd lagði á sinum tima. Þetta geíur haft alvarleg- tislu afleiðingar að því leyti að vísitala haekk- ar verulega, en ef tillit er tekið til mikillar daglegrar neyzlu alls almennings á landbún- aðarvörum, má ganga út frá því sem gefnu, að vísitöluhækkunin auki elcki kaupgetu al- mehniiigs frá því sem hún er nú, en geti hins- vegar riðið framleiðslunni, sem allir lifa á, að fullu. Fyrir því verður að halda dýrtiðinni, eða réttara sagt Verðþenslunni, í skefjum, en það er unnt að gera án ])ess að krefjast nokk- urra fórna af almenningi, eða skerða lífskjör hans á nokkurn hált. Gagnvart útflutnings- framleiðslunni befir þetla hinsvegar úrslita- þýðingu og ræður ölJu um afkomu þjóðar- innar á komandi árum, sem á ýmsan liáit verða vafalausl erfið. lakist að draga verulega úr verðþenshinm hér á landi, sem í sjálf.u sér eru ekki mikil lík- indi lil vegna hækkunar margskonar varnings á feiiendum markaði, þá mætti vafalausl hækka grunnkaup í ýmsum greinum frá þvi sem það er nú, án þess að það riði atvinnuvegun- um að fullu. Þjóðviljinn reynir sérstaklega að blekkja almenning og telja honum trú um, að lækkun vísitölunnar á heilbrigðum grund- velli, sé árás á lífsafkomu hans, en þvi fer svo fjarn, að mcð fullum rétti má segja að í þessu felist barátta um aulcnar kjarabætur almenn- ingi til handa. Hér skilur milli fcigs og ófeigs. Yerðþenslupostularnir vilja gera allt að engu, skapa hrun og upplausn, sem hitnar á öllum alnienningi. Ritstjórn þeása blaðs hefir ávalll harist fyrir öryggi allri þjóðinni til handa, en það fæst eklci með öðru móti en því, að ráizt sé af fullri djörfung gegn óeðlilegri verð- þeftslu. Jafnframt verður svo að tryggja rétt launþega, þannig að skapaður sé jöfnuður milli stélta, og stéttabarátlunni útrýmt á þann hátt. Allir vinnandi menn eru verðir sann- gjarnra launa. Frá Islgndhignni í Þrándheimi Þeis @m þas 14 ails, samkv. siði I nýútkomnu Fróni, sem Fé- lag íslenzkra stúdenta í Kaupmannahöfn gefur út, er m. a. getið um Islendinga í Þrándheimi og félagsskap þeirra. Samkvæmt þessari frétt eru 14 íslendingar í Þrándheimi, og þar af 6 ung- börn, en ault þess eru svo 4 norskar konur, sem giftar eru Islendingum. Þessi litli hópur stofnaði með sér félag vorið 1943 og var Gunnar Ölafsson lcosinn fyrsti formaður lelagsins, en núverandi formaður er Tryggvi Jóhannsson. Síðan félagið var stofnað hafa fundir vcrið lialdnir venjulega einu sinni í mán- uði, og hafa þar verið rædd íslenzk málefni, íslenzk lög verið sungin og leikin og fé- lagsmenn yfMeitt veYið minntir á þau bönd, er tengja ])á við Island. Merlcisdagar, eins «g 17. júní og 1. desem- ber, hafa verið haldnir hátíð- legir með ræðuhöjdum um Jón Sigurðsson og sjálfstæði Islands. Ilafa þá húsnæði ver- ið leigð á veitingahúsum, en venjulega eru fundir annars haldnir í heimahúsum. Á þessum fundum hafa verið rædd mörg meimingar- og framtíðarmál, er varða Island, svo sem um garð- yrkju á Islandi, islenzka at- vinnuhætti, íslenzk húsa- kynni, íslenzk samgöngumál, efnafræðiiðnað, notkun raf- orku á Islandi o. s. frv. — 1 þessu sambandi má geta þess, að flestir þeirra landa, er í Þrándheimi dvelja, stunda einhverja sérfræði við æðri skóla. Tryggvi Jóhannsson, for- maður félagsins, skrifar Fróni m. a.: « „Okkur hefir þótt Norð- menn girnast Leif lieppna lielzt til mikið. I október 1943 var mikið ritað um Leif í blöðunum hér og því haldið fram, að Norðmaðurinn Leiv Erikson hefði fundið Amer- íku 9. nóvembcr árið 1000. Þess vegna bæri Norðmönn- um elcki aðeins að helga Leifi þennan dag, hcldur einnig að reisa honum minnisvarða hér í bænum, sem hanu hefði siglt l'rá. Fyrir minnisvarðan- um var ííka færð sú veiga- mikla ástæða, að hér væri lít- ið um slíka hluti. I svargreinum við þessum greinum sýndi þó einn oklcar fram á að Leif ba?ri fyrst og fremst að telja Islending, og að ekki færi vel á því, að aðr- ar þjóðir reyndu að nota hann eða aðra landa lians til auglýsinga. Af liverju sem það stafar, helir eklci verið minnzt á hann síðan i blöð- unum.“ 1 lok fréttaþistils sins segir Tryggvi: „Félag oklcar hér er að nokkru leyti - stríðsfyrir- brigði, sem stofnað var til vegna samgönguleysis við heimalandið. Jín þáð cr þó von okkar, að það verði oklc- ur til þroska, auk þess litla skerfs, sem það leggur til kynningar á Iandi og þjóð, á meðan það lifir.“ Risaflugvirki, sem hafa bækistöðvar sínar á Fiiipps- éyjum, fóru til loftárása á hernaSarbækislöðvar Japana |á Formösa og Iíongkong í I i tor»r* Ríkisstjórftin lét á síðasta þingi bera fram frumvarp um skrifstofuliús handa rikinu, áfast við Arnarhvol. Uni þ-etta er elcki nema gott eitt að segja. En i tillögu þessa er hnýtt viðbót, sem ekki má láta ómótmælt. Hún er sú, að byggingunni verði hagað þannig, að hæstiréttur geti fengið þar hæfilegt hús- næði fyrst um sinn. Það á þá eftir allt saman að gefa hæstarétti virðulega af- ma lisgjöf! Hann á að vera áfram í sambýli. * En nú á sambýlið að vera meira móð- ins. í stað þess að vera í sam- býli við varðhaldsfanga, á hæstjréttur nú að vera i sam- býli við skipulagsnefud bæja og skrifstofu sveitarsljórnar- niála o. s. frv. Og endilega þarf hæstiréltur að vera nið- ursetningur til bráðabirgða. Þetta á allt að vera hæfiíegt fvrst um sinn! Ælli maður sé elclci á móti stjórninni og „nýsköpunni“, ef fnaður fellur ekki frain I aðdáun og tilbeiðslu?. Skyldi vera leyfilegt að benda ríkis- stjörninni í allri auðmýkt á aðrar leiðir ? Það vill nú svo til, að unnt er að benda á alveg tilvalin hús, sem rilcið á, og það held- ur tvö en eitt. Annað húsið er Gimli, Lækjargata 3, sem Mötuneyti Framsóknar- manna liefir nú á leigu. Hús- ið er gott og fallest, ef þyí væri sómi sýndur. Hitt húsið er sama húsið sem hæstirétt- ur er í. Það er fallegt, bótt það sé fornfálegt, eða ef til vill einmitt þess vegna, og er alveg sérstaklega virðulegt. Lóðin er stór. Mætti rifa fangelsismúra og skúra. Þá gæti þetta orðið eitthvert fallegasta hús i bænum. Auðvilað á þæstiréltur að hafa allt húsið undir, hvort þéirra sem valið væri. Á neðri hæð ætli að vera dómþings- salur og dómarasalur. Á etri liæð skrifstofa hæstaréttar og einkaskrifstofa handa hverj- mn dómara. Þá þarf og her- bergi fyrir bókasafn og skjalasafn dómsins. Sambýli við aðra aðilja lcemur vitanlega ekki til niája. Menn þprfa ekki annað en lcsa ræðu þá, sem íorseli hæslaréttar flutti, er minnzt var 25 ára afmælis réttarins, til að sannfærast um, hve það er óviðeigandi. Það þarf að byggja hiis fyrir varð- haldsfangá, eltki inni í miði- um bæ, lieldur i útjaðri bæj- arins. Þar á slíkt kus heima. Sigurður Jónsson. III þýskh fing- !iS&t skatnir. Þýzka stjcrnin hefir látið Fkióta 102 menn úr flug- hernum. MÖnnum þessm’i er <æfið sök, að þeir liefðu gert með sér samsæri í því skvni að orsaka ósigur Þýzkalands. Voru meðal manna þessara yfirmeim lti flugvalla í land- inu, flughershöfðingi, flug- nienn og óbreyttir hermenn úr flugliernum. íslendingasögur ÞaS hefir vakið mikið umtal, í kvikmyndum. að kvikmyndafélag vestan hafs hefir látið í ljós áhuga fyrir því, að taka fslentíingaspgur í kvikmynd- ir. Hugsa margir sér gott lil glóðarinnar, ef svo skyldi fara að af þessu yrði, og ætla að hjóða sig fram í hlutverk vikinga eða höfð- ingja! Og það er engin lygi, að daginn eftir að sagt var frá þessu hér í blaðinu, kom ung- ur maður upp á ritstjórnarskrifstofu hlaðsins, til að leita sér nánari upplýsinga um málið. Hann sagði frá því feininislega, að hann lang- aði til að komast í slíka kvikmynd, þvi að sig hefði alltaf langað tii að verða leikari. Harðar kröfur. Þvi er ekki að leyna, að sög- urnar eru prýðilegasta efni til að gera skemmtilegar kvikmyndiir eflir. Hugs- ið ykkhr til dæmis Egil Skallagrímsson i Bjarmalandsför eða í öðrum slíkuni svaðilför- um, atburði úr Grettissögu, eða Njálsbrennu. Nóg er til af atvikum til að halda áhorfend- um vakandi. En þó er ekki víst, að íslenzkir áhorfendur verði ánægðir, þó að öll slík at- riði yrðu tekin með. Eg er hræddur uni, að þeir mundu gera mjög strangar kröfur til leik- aranna, sem færu með hlutverk söguhetjanna. Þær eru íslendingum svo hjartfólgnar, að það yrði meira vandaverk, en flesta grunar, að laka að sér að leika lilutverk þcirra. * Hlutverk Kvikmyndafélagið Saga, sem slofn- Sögu. að var á síðasta ári og stcndur með- al annars i sambandi við félag það, sem vill gera kvikniyndir úr efni fornsagn- anna, virðist hafa náð mjög góðum sambönd- um við erlend kvikinyndafólög. Því verður inn- an handar, þegar það getur tekið til starfa af fullum krafti, að koma ýiniskonar fræðslu- mynduni um ísland á framfæri við milljónirn- ar úti um heim. Jafnframt aflar það fróðleiks- mynda utan úr hcimi og kynnir ókunna staði og menningi) fyrir íslendingum. Hvort tveggja er mikils virði, og þó munu menn almennt fagna því meira, að unnt verður að kynna land og þjóð út um heim. Þegar segja má, að við innnum verða á einu aðalstræti umferð- arinr.a:- milli tveggja heimsálfa, verðuin við að kynr.n landið sem bezt og auka erlendum niönnun dd’ning á því og Iífsbaráttu þeirra, sem það hyggja. * Iiarátta Átök virðast í uppsiglingu innan um KRON. Kaupfélagsins. Er svo að sjá á Þjóðviljanum, sem meðlinuun sé safnað af kappi í deildir félagsins og smalað á fundi í dejldunum, en þar eru kosnir full- trúar á aðalfund KRON, sem haldinn verður iunan skamms. Ilvetja kommúnistar alta „frjáls- 1ynda“ menn til að verjast árásum afturhalds- afla og „gera IvRON deild úr Kommúnista- flokknum“, eins og Alþýðublaðið kemst að orði i gær. Segir þar, að kommúnistar hafi haft nafn- greindan mann við það frá áramóíum að smala ,,frjálslyndum“ mönnum i KRÖN. Það hefir iönguni verið grunnt ú því góða milli Þjóðviljans og Alþýðublaðsins, þótt flokk- ar þeirra hafi verið í stjórnarsamvinnu í harl- nær misseri. f fyrradag svarar Alþýðublaðið grein, seni kom í Þjóðviljanum á laugardag. Ifeit’ir grein þessi „Grípið þjófinn . . . .“ Þaar segir meðal annars: „Það er .... ekki fjarri lagi að ætla, að ef li! sundrujígar eða missættis kæmi innan stjórn- arinnar, yrðu margir 1:1 að leita orsakanna hjá ritstjórn Alþýðuhlaðsins.,t Þannig farast Þjóðviljanum orð i langri og 5 leiðinlegri skammagirein, sem hann hivti um | Alþýðuflokkinn og Alþýðublaí að siðastliðinn laugardag. Það skal ósagt látiö, hvort þessi tilraun kom- múnisfahiaðsins lil að koma sökinni á hugsan- , legri sundrung eða missætti innan stjórnar- innar fyrirfram á Alþýðuhlafið, stafar af því, að i Komnninistaflokknum séu einhverj- ar ráðagerðir uppi um það, að siofna iil ill- inda innan stjórnarinnar. En sé svo, — þá er ekki ráð nema í tíma sé tekiö. Þá er um | að gera að hrópa nógu snemma „Grípið þjóf- inn!“ til þess að leiða athyglina frá sjálfum sér. Þetta er gamalkunnugt herbragð hóf- anna \

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.