Vísir - 14.05.1945, Blaðsíða 1

Hátíðahöldin
17. maí n.k.
Sjá bls. 3.
Norðmenn
minnast frelsisins.
Sjá bls. 3.
35. ár
Mánudaginn 14. maí 1945
106. tbl4
Ræða Chnrchills.
Fórnirnar mega ekki vera til einskis.
Mihlu er lokið, en
mildð er enn eftir
égert.
Chnrehill sakaðl Ds
Valem ui samviimii
við nazisfa og Japaxii
^^inston Churchill for-
sætisráðherra Breta
flutti í gærkveldi ræðu þá,
sem ákveðiS hafSi veriS að
hann héldi í tilefni þess, að
10. þ. m. voru 5 ár liðin
síðan stjórn sú, er hann
véitir forsæti, tók við völd-
um í Bretlandi, en ræðunni
hafð verið frestað þangað
til í gær.
ChurciII hóf mál sitt með
J)ví að segja að 10. þ. m. hefðu
verið liðin fimm ár síðan
konungur fól honum að
mynda samsteypustjórn þá,
sem síðan hefði farið með
völd og hafi ávallt notið
stuðnings allra flokka, allrar
þjóðarinnar, allra þeirra, sem
barizt helðu — alls Breta-
veldis.
Hann sagði að nú væri
vissulega svo komið málum
þjóðarinnar að liorfurnar
væru betri, og auðveldara að
ghma við vandamálin er fyr_
ir 5 árum.
Hann fór lofsamlegum
orðum um viðnámsþrótt al-
mennings í Bretlandi í loft-
árásum Þjóðverja, þegar
þær dundu sem harðast á
London og endurtók einnig
fyrri ummæli sín um dugn-
að flugmannanna, að sjald-
an Iiefðu jafnmargir ált jafn-
mikið jafnfáum að þakka.
er fámemnn fluoher hratt
árásum hins öfiuga flughers
Þjóðverja, en — þætti liann
við — ekki má heldur
gleyma flota vorum, sem á-
vallt stóð með flugmönnun-
um í baráttuni og vörðu
strendur landsins
AFSTAÐA
DE VALERA.
1 Churcliill réðst á de Val-
era, sem hann sagði að héfði
með afstöðu sinni gert Brel-
um stórum erfiðara fyrir i
baráttunni og sagði einnig, að
litlu hefði munað, að til á-
taka liefði komið milli ír-
lands og Bretlands og liefði
það verið vel réttanlegt. En
vegna hollustu Norður-ír-
lands liefði verið hægt að
lofa de Valera að eiga sig.
Hann minnist einnig með
þakklæti margra Suður-íra,
sem liefðu verið á öðru máli
en de Valera og liefðu barizt
með Bretum og hlotið heið-
ursmerki fyrir vasklega
framgöngu, og þegar hann
Framh. á 3. síðu.
Churchill á Suðurlandsbraut 1941
Þýzldi iterlangai
vinaa í nanðsmg-
arvinnu.
Frakkar láta nazisfa vinna
aÖ endurbyggingti þorps,
sem þeir lögðu í rúst.
Frakkar hafa í hyggju, aö
láta 30 þúsund stormsveita-
menn, sem eru í haldi hjá
þeim, fara að vinna í nám-
um í FraklclandiS
Einnig segir í fréttum frá
Frakklandi, að í ráði sé að
leysa bráðlega 100 þúsund
þýzka 'fanga i úr
hald.L sg lata þá vinna erfið-
ísvinnu i Frakklandi.
Frakkar hafa hugsað sér
að láta þýzka nazisla, sem
eru í lialdi hjá þeim, endur-
reisa þorp eitt, sem lagt var
í rústir í Frakklandi, og á
sú vinna bráðlega að liefjasl.
í fréttum frá London seg-
ir ennfremur, að tugir þús-
unda þýzkra herfanga verði
bráðlega látnir fara að vinna
að því, að hreinsa til í hafn-
arborgum .. Norður-Þýzka-
lands.
&sfimSmmexiEi fiaka
Wewak-skaga
á Ifjjn Guineu. .
Ástralíumenn tóku Wev-
ac-skaga á Nýju Guineu í
gær, eftir harða hardaga.
Bardagar á Nýju Guineu
hafa verið ákaflega harðir
og er sagt sem dæmi um
hörku Japana, að Ástralíu-
menn hafi á sex mánuðum
tekið aðeins 100 fanga, en
fellt margar þusundir.
lesta loftárás
Bantiaríkjamanna
á iapan til þessa.
Hálífi millión eld-
sprengja vaspað
á Nagoya.
Bandarísk rísaflugvirki
gerðu í gær einlwerju þá
hörðustu árás, sem þau hafa
gert til þessa á Japan.
T/Oú fiugvirkí fóru lil árása
á Nagoya, þriðju stærstu
borgina á Japanseyjum. N?.-
goya stendur á IÍonsu um
150 km. fyrir vestan Tokio.
Varpað var niður liálfri
milljón eldspyonaja og 3500
smálestur af sprengjum, og
stóð árásin yfir í hálfa aðra
klukkustund. Þegar frá var
horfið, sögðu flugmennirnir
að um 223/ó ferkm. í borginni
hefði verið eitt eldhaf.
Einnig gerðu um 900 flug-
vélar Bandarikjamanna,
sem bækistöðvar liafa á flug-
vélastöðvarskipum í Kyrra-
liafi, fjölda árása á aðrar
japanskar borgir, svo sem
Shikuka á Karafutoeyju og
fjölda marga aðra staði, sem
eru mikilvægir fyrir her-
gagnaiðnað Japans.
Arup Seip, rektor Öslóar-
háskóla, kom til Oslóar í gær
og tóku stúdentar lionum
ípeð miklum fögnuði.
•
Bandarikin hafa látið af
hendi rakna allskonar nauð-
synjar fyrir nærri 35,4 mill-
jarða dollara skv. láns- og
leigulögunum.
Kambans-málið:
Sendiráðið í Höín
rannsakar ntálið.
liáðabirgðasvar
@r Icomið.
Fréttatilkvnning i'rá ríkisstj.
Nú þegar liefir utanríkis-
ráðuneytinu borizt bráða-
birgðasvar frá sendiráði ís-
lands i Kaupmannahöfn, þar
sem skýrt er frá því, að
sendiráðið hafi tafarlaust,
þegar því barst hin liörmu-
lega l'regn um Guðmund
Kamban, íiorið fram tiimæli
til hlutaðeigandi yfirvalda
um að fá tilgreindar ástæð-
ur fyrir tilefninu til hand-
töku Guðinundar Kambans
og þvi, að liann var skotinn.
Sendiráðið hefir ennfremur
skýrt frá þVí, að svar sé að
sönnu ókomið, en sam-
kvæmt þeim upplýsingum,
sem fram að þessu liggi fvr-
ir, sé engin fullnægjandi á-
stæða fyrir fyrirhugaðri
handtöku hans, og þvi síður
fyrir verknaðinum. Loks
segir að Kamban hafi mót-
mælt handtökunni og neitað
að fylgja mönnunum þrátt
fyrir hótun um að liann yrði
annars skotinn, og að ekkerl
sé enn sannað um handalög-
mál frá lians hendi.
nGoIí: '
Undirbúningskeppni
um Hvífasunnubik-
arinn er lokið.
f gær fór fram undirbún-
ingskeppni um Hvítasunnu-
bikarinn. Úrslit urðu þau, að
1. verðlaun hlaut Ásgrímur
Ragnars.
Keppendur voru 30, en
aðeins 16 komast í keppnina.
Aðrir, sem komust í keppn-
ina, eru þessir menn: Geir
Borg, Ilelgi Eiriksson, Ed-
wald Berndsen, Jóhannes
Helgason, Björn Pétursson,
Jóhann Hafstein, Jakob Haf-
stein, Halldór Hansen, Jón
Thoralcíus, Árni Egilsson,
Halldór Magnússon, Þorvald-
ur Ásgeirsson, ólafur Gísla-
son, Eiríkur Baldvinsson og
Jónas Lillienthal.
Keppnin heldur áfram og
mun verða lokið seinast í
næstu viku.
O. vann Víkiug, 1-0
Valur og Fxam 0-0.
f gær fóru fram á íþrótta-
velilnum fyrstu kappleikir
sumarsins. Kepptu K. R. og
Víkingur og Fram og Valur.
Fóru leikar þannig, að K. R.
vann Víking með einu marki
gegn engu, en Fram og Valur
fiiafur ríkisarfi
Norðmanna
kemur heim.
ölafur, kránprins Norð-
manna, kom til Oslóar í gær,
og var fagnað óskaplega.
Krónprinzinn lcom með
hrezku beitiskipi frá Bret-
landi og gekk á land kl. 4, á
Honnör-bryggen i Osló —:
viðhafnarbryggj u, sem ein-
ungis tignir menn eða mjög
frægir, fá að stiga á. Mikill
mannfjöldi var saman kom-
inn, og norska útvarpið hafðl
viðbúnað til að lýsa konni
krónprinsins. Voru þulir
víða meðfram leið krón-
prinsins og lýstu för hans,
en „undirleikur“ var í'agnað-
aróp mannfjöldans.
Lík Terbðvens og
Rediess fnndin?
Tvö lík hafa fundizt í neð-
anjarðarherskýlum að Skóg-
um, bústað ólafs, ríkisarfa
Norðmanna.
Lík þessi eru talsvert
sködeluð af sprengingu, svo
að ekki er hægt að þekkja
þau án rannsóknar. En
merki i vasaklút og sokkum.
annars líksins virðist gefa
til kynna, að þar sé um Redi-
ess að ræða. Hægt er að
þekkja lík Terbovens á því,
að hann hefir lærbrotnað
og margbrotnað á öðrum
liandlegg áður. Verða lækn-
ar látnir rannsaka líkin
nánar.
F&smmoksfiur @g £rest
á Heml í mergxm.
Um vesturhluta landsins
er nú slydda og snjókoma, og
á Horni var t- d. 3ja stiga
frost í morgun með fann-
moksturshríð.
Veðurmörkin lágu í morg-
un hér um hil í beinni línu
frá Reykjanesi um Þingvöll
og nofl-ður um Skagafjörð.
Fyrir vestan þessi mörk er
kafaldsslydda, en fyrir aust-
an þau er þoka og rigning
og víðast 3-—4 stiga hiti.
Mestur hiti er á Suð-Austur-
landi, 6 stig. Hitamismunur-
inn á landinu nemur því í)
stigum.
gerði jafntefli eftir tvífram-
lengdan leik.
Leikur K. R. og Vikings
var mjög vel leikinn, og voru
félögin mjög jöfn.
Leikur Fram og Vals var
mjög skemmtilegur og máttl
ckki á milli sjá livor yrðl
hlutskarpari. Eins og áður er
getið fór leikurinn þannig að
jafntefli varð etfir tvífram-
lengdan leik. Munu félögin
þvi keppa aftur nú i vikunni.